عرق شاه اسپرم در بارداری و خواص عرق شاه اسپرم در بارداری
گیاه شاه اسپرم، یکی از آن گیاهانی است که در گوشه و کنار هر باغی ممکن است به چشمتان خورده باشد، اما احتمالا از فواید بی شمار آن بی اطلاع هستید. هزاران سال است که از این گیاه زیبا، به عنوان طعم دهنده استفاده شده و برگ ها، چای و عرق گرفته شده از آن مصارف دارویی نیز دارند. درست مانند هر گیاه دارویی دیگری، ما می خواهیم به این سوال مهم پاسخ دهیم که آیا مصرف گیاه و عرق شاه اسپرم در بارداری مفید بوده و مجاز است یا خیر؟!
شاه اسپرم چیست؟
شاه اسپرم (Costmary) که با نام علمی Tanacetum balsamita شناخته می شود، گیاهی است چندساله، زینتی، از خانواده کاسنیان و معطر که بو و طعم آن به لیمو، نعناع و کمی هم اکالیپتوس شباهت دارد. برگ های شاه اسپرم، حاوی روغن های معطر و کمی لیمویی بوده و به همین دلیل ممکن است از آن به صورت تازه در سالاد استفاده کرده و یا به صورت تازه یا خشک به عنوان طعم دهنده در غذاهای و نوشیدنی های مختلف مورد مصرف قرار گیرند.
شاه اسپرم بومی منطقه مدیترانه و آسیا بوده و در ایران نیز در شهر مراغه برای اولین بار به صورت گسترده کشت شده است. در سال 1600 این گیاه به انگلستان معرفی شد و به عنوان یکی از طعم دهنده ها و ادویه های پرکابرد، به سرعت در سرتاسر اروپا محبوبیت زیادی پیدا کرد. اگرچه امروزه این گیاه عملاً از اروپا ناپدید شده است، اما در قاره آسیا و آمریکا هنوز مصارف غذایی و دارویی زیادی دارد.
گیاه شاه اسپرم گونه های مختلفی داشته و در هر کشور نام های متنوعی بر روی آن گذاشته شده است. اسپرغم، شاهسپران، شاه استرم، گیاه کتاب مقدس و ریحان عروسان از جمله اسامی معروف برای این گیاه هستند. از لحاظ ساختار ظاهری، ارتفاع گیاه شاه اسپرم می تواند تا حتی یک متر و نیم هم برسد، برگ های آن بلند، نازک، دندانه دار و به رنگ خاکستری مایل به سبز بوده و گل هایش که مشخصه اصلی آن هستند، مملو از گلبرگ های کوچکی بوده که به صورت طبقه ای و فشرده در کنار هم قرار گرفته اند. گل های شاه اسپرم به دکمه های زرد و یا سفیدرنگی شباهت دارند که در بهار و تابستان شکوفا شده و منظره زیبایی را ایجاد می کنند. این گیاه، اگرچه نسبتا مقاوم است و در شرایط مختلف به خوبی رشد می کند، اما به طور معمول آب و هوای گرم و آفتاب کامل را ترجیح داده و اگر در شرایط سایه ای رشد کند، شکوفایی گل های آن ناچیز و یا غیرممکن بوده و تنها با اضافه کردن برگ های جدید، به رشد خود ادامه می دهد.
رایج ترین شکل استفاده از گیاه شاه اسپرم، اسانس و یا عرق آن است که از روش تقطیر به دست می آید و درست همان خواص خود گیاه را دارد.
خواص عرق شاه اسپرم در بارداری
به دلیل وجود موادی همچون فلاونوئیدها، برای گیاه و عرق شاه اسپرم، در طب سنتی فوایدی ذکر شده که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- افزایش سطح انرژی و رفع ضعف و خستگی،
- تقویت معده و درمان درد و گرفتگی آن،
- کمک به هضم غذا،
- درمان مشکلات دستگاه گوارشی و به ویژه نفخ،
- اثرات ضدعفونی کننده بدن،
- افزابش جریان ادرار (مدر) و در نتیجه کنترل فشار خون بالا،
- ضد انگل و ضد کرم،
- ضد میکروب،
- سم زدایی بدن،
- درمان مشکلات کیسه صفرا همچون سنگ های صفراوی،
- کمک به درمان اسهال خونی،
- تامین سلامت کبد،
- دارای خواص ضدالتهابی،
- تسکین دل درد،
- درمان بیماری های تنفسی از جمله سرماخوردگی و برونشیت،
- برطرف ساختن سرفه و خشونت و گرفتگی سینه،
- درمان سردرد و خصوصا سردردهای میگرنی،
- درمان آفت های دهانی،
- تسکین علائم بیماری حرکت (بروز تهوع، استفراغ و به هم خوردن اوضاع گوارشی در هنگام سفر با وسایل نقلیه)،
- درمان دل پیچه،
- کاهش دردها و گرفتگی های عضلانی،
- متوقف کردن خونریزی از بینی،
- کاهش تب،
- رفع افسردگی و ایجاد نشاط و حال خوش،
- آرامش بخش،
- ضد تشنج،
- تقویت قلب،
- ضدعفونی کردن دهان،
- درمان التهابات، جای نیش حشرات، زخم ها و مشکلات پوستی،
- و کمک به شروع خونریزی های قاعدگی (قاعده آور).
خواصی که در بالا به آن ها اشاره شد، صرفا بر اساس باور مردم و نظریات پزشکان طب سنتی بوده و پژوهش های علمی کافی برای رد یا تایید آن ها انجام نشده است. به همین دلیل نیز باید قبل از تصمیم به مصرف، حتما با یک پزشک در این رابطه مشورت نمود.
در مورد خواص گیاه و عرق شاه اسپرم در بارداری نیز هیچ موردی ذکر نشده است.
آیا مصرف عرق شاه اسپرم در بارداری مجاز است؟
اگر به دلیل خواص احتمالی ذکر شده، برای خوردن عرق شاه اسپرم در بارداری وسوسه شده اید باید بدانید که یک "نه"، محکم در انتظار شما است. پزشکان طب سنتی و محققین، هر دو به صورت قاطع و محکم بر این باور هستند که مصرف گیاه و عرق شاه اسپرم در بارداری ممنوع و بسیار خطرناک است، زیرا می تواند منجر به سقط جنین و یا افزایش خطر زایمان زودرس شود.
عوارض عرق شاه اسپرم در بارداری
به صورت کلی، برای عرق شاه اسپرم هیچ عارضه خاصی جز ایجاد واکنش های آلرژیک و یا کهیر و جوش به دلیل طبع گرم آن (در صورت زیاده روی در مصرف)، ذکر نشده است که این عارضه ممکن است برای هر فردی، فارغ از جنسیت و وضعیت باردار بودن یا نبودن او رخ بدهد.
اما در مورد زنان حامله، اوضاع کمی متفاوت بوده و با مصرف گیاه و عرق شاه اسپرم در بارداری، همانطور که کمی قبل تر به آن اشاره شد، خطر بروز عوارضی همچون دردهای رحمی، سقط جنین و زایمان زودرس افزایش می یابد. البته ممکن است عوارض دیگری نیز وجود داشته باشند که به دلیل فقدان تحقیقات کافی، در حال حاضر از آن ها بی اطلاع هستیم. بنابراین دور مصرف عرق شاه اسپرم در بارداری یک خط قرمز پررنگ بکشید!
مطالعه بیشتر:
عرق بادرنجبویه در بارداری آیا بی خطر است یا نه؟
عرق شنبلیله در بارداری آیا مفید و بی خطر است؟
عرق بیدمشک در بارداری آیا مفید و بی ضرر است؟
عرق خارشتر در بارداری آیا مجاز و بی خطر است؟