کروموتوباسیون، درمان بسته بودن لوله های رحم چیست؟
کروموتوباسیون که به آن کروموپرتوباسیون نیز می گویند یک روش پزشکی است که در آن یک محلول رنگ آبی به لوله های رحمی تزریق می شود تا مشخص شود انسداد وجود دارد یا خیر. این عمل بخشی از نوعی جراحی کم تهاجمی به نام لاپاراسکوپی است.
در کوموتوباسیون چه اتفاقی می افتد؟
در این روش، یک وسیله جراحی مجهز به دوربین از طریق یک برش کوچک، در شکم یا لگن قرار می گیرد تا پزشکان بتوانند اعضای داخلی بدن که در اینجا لوله های رحمی است، را ببینند.
پس از قرار دادن لاپاراسکوپ، یک کاتتر از طریق واژن و دهانه رحم درون رحم قرار می گیرد. سپس می توان از طریق این کاتتر رنگی به رحم تزریق و وضعیت لوله ها را با دوربین لاپاراسکوپ مشاهده کرد تا بررسی شود آیا این رنگ از انتهای دیگر لوله خارج می شود یا خیر. در صورتی که رنگ از بین برود، به معنی عدم انسداد است اما چنانچه باقی بماند نوعی انسداد مانند زخم یا آندومتریوز قابل تشخیص خواهد بود.
چرا از کروموتوباسیون استفاده می شود؟
کروموتوباسیون معمولاً به منظور تعیین علت مشکلات بارداری یا ناباروری انجام می شود. چنانچه انسدادی در لوله رحمی وجود داشته باشد، تخمک ها نمی توانند از تخمدان ها به رحم منتقل شوند و لذا برخورد با اسپرم و بارداری نیز صورت نمی گیرد. انسداد هر دو لوله رحم به معنای ناباروری قطعی است.
بعد از تشخیص ناباروری چه می توان کرد؟
اگر در طی کروموتوباسیون انسدادی مشاهده شود، در موارد محدود می توان نسبت به درمان آن اقدام کرد.
رزکسیون یا برطرف کردن انسداد لوله
جراح می تواند در همان جراحی لاپاراسکوپی انسداد را برطرف کند. غالباً می توان آندومتریوز یا چسبندگی های عامل انسداد را به طور موضعی رفع کرد. اما در اکثر موارد با رفع انسداد لوله ها مشکل باروری حل نمی شود. اغلب لوله های رحم به گونه ای آسیب می بینند که امکان ترمیم وجود ندارد. این آسیب ها ممکن است به دلیل انسداد یا ناشی از فشاری باشد که در هنگام انسداد ایجاد شده است. حتی زمانی که لوله با استفاده از عمل جراحی رفع انسداد می شود، گاهی در طولانی مدت مؤثر واقع نمی شود، جای زخم ایجاد شده یا انسداد پس از بهبودی دوباره برمی گردد.
برداشتن لوله فالوپ
اگر جراح در حال انجام کروموتوباسیون به آسیب داخلی لوله ها پی ببرد، به طوریکه اطمینان حاصل کند هرگز عملکرد طبیعی نخواهند داشت، می تواند لوله را خارج کند.
برداشتن لوله ها به این معنی نیست که بیمار نمی تواند متعاقباً باردار شود. اما احتمالاً برای باردار شدن به لقاح آزمایشگاهی یا آی وی اف نیاز داریم. در این روش اسپرم و تخمک ها در یک ظرف آزمایشگاهی در مجاورت یکدیگر قرار گرفته و لقاح صورت می گیرد. رویان حاصل مستقیماً به رحم منتقل می شود.
خطرات و موارد منع مصرف
از آنجا که کروموتوباسیون به عنوان بخشی از لاپاراسکوپی انجام می شود و به بیهوشی نیاز دارد، می توان با خطرات زیر همراه باشد:
- از دست دادن خون
- آسیب به اعضای دیگر شکم
- آسیب عصبی
- واکنشهای آلرژیک به بیهوشی
- لخته شدن خون
- چسبندگی
البته عوارض جانبی دیگری نیز مشاهده شده است. به منظور جدا كردن اندام ها و مشاهده بین آنها، در حین جراحی گاز به داخل شکم تزریق می شود. بدن فشار گاز را به بالای شکم می فرستد، این گاز عامل شایعترین عارضه جانبی یعنی درد شانه ها است.
در صورت وجود آسیب داخل شکمی شناخته شده، عارضه قبلی جراحی یا واکنش آلرژیک به بیهوشی، کروموتوباسیون نباید انجام شود.
سایر روش های جایگزین
از آنجا که این روش به جراحی نیاز دارد، اکنون خیلی کمتر از گذشته مورد استفاده قرار می گیرد. بیشتر بیماران در حال حاضر، برای تعیین باز بودن لوله های رحمی، روش های غیرجراحی را انتخاب می کنند.
گزینه های دیگر عبارتند از:
- هیستروسالپینگوگرام، رحم لوله نگاری یا عکس رنگی: در عکس رنگی یا اچ ای جی از کنتراست تزریق شده به رحم قبل از گرفتن عکس رادیوگرافی استفاده می شود. تصویربرداری با اشعه ایکس به پزشک متخصص اجازه می دهد تا خروج کنتراست را از لوله های رحمی بررسی کند.
- سونوسالپینوگرافی: سونوهیستروگرافی روشی است که در آن حباب های هوا به رحم تزریق و سپس سونوگرافی انجام می شود تا ببیند حباب از لوله ها خارج شده است یا خیر.
هر یک از این گزینه ها در کمتر از 10 دقیقه قابل انجام است و هیچکدام از آنها به بیهوشی یا جراحی نیاز ندارند.
کلام آخر
کروموتوباسیون راهی دقیق برای بررسی لوله های رحمی و تشخیص انسداد در آنها است. علاوه بر این، برخلاف عمل جراحی، این امکان را به جراح می دهد که در حین عمل انسداد را برطرف کند.
اما از آنجا که این عمل به عنوان بخشی از جراحی لاپاراسکوپی انجام می شود، خطرات ذاتی به همراه دارد که برخی از بیماران از انجام آن منصرف شده و به جای آن از گزینه های دیگر کمتر تهاجمی بهره می گیرند.
مطالعه بیشتر:
چگونگی گرفتن عکس رنگی از رحم و لوله های فالوپ
ایا بعد از بستن لوله های رحمی امکان بارداری هست؟
علائم بسته بودن لوله های رحمی یا لوله‌های فالوپ چیست؟
روش های طبیعی درمان چسبندگی لوله های رحمی چیست؟
