خطرات جنین عرضی و منظور از جنین عرضی چیست؟
قرار عرضی جنین یا جنین عرضی به معنای افقی قرار گرفتن جنین در شکم شما است. موقعیت جنین با نزدیک شدن به موعد زایمان اهمیت بسیاری پیدا می کند. بهترین طرز قرار گیری جنین برای زایمان واژن، وضعیت سر به پایین یا سفالیک است. جنین عرضی یک نوع قرار گیری غیرمعمول است. در حقیقت در هفته های 37 تا 40 بارداری، فقط 2٪ از نوزادان در این وضعیت قرار دارند. در ادامه این مقاله برای شما شرح میدهیم که آیا قرار عرضی جنین خطرناک است و باید نگران آن باشید یا نه؟
منظور از جنین عرضی چیست؟
موقعیت جنین شکلی است که فرزند شما در رحم قرار دارد. اگر سر جنین رو به پایین شما باشد به آن سفالیک می گوییم. اگر سر جنین رو به بالا باشند، به آن بریچ گفته می شود. موقعیت عرضی شرایطی است که سر جنین در یک طرف بدن مادر قرار دارد و پاها در طرف دیگر قرار دارد،. طرز قرارگیری جنین همچنین می تواند کمی زاویه داشته باشد، اما بیشتر از بالا یا پایین به سمت پهلوها است.
قبل از تولد، کودک شما در رحم موقعیت های مختلفی دارد. هنگام صحبت در مورد جایی که سر جنین قرار دارد، پزشکان از اصطلاحات سفالیک (سر به پایین) و بریچ (تاج سر به سمت بالا) استفاده می کنند.
آیا قرار عرضی جنین در اوایل بارداری طبیعی است؟
موقعیت عرضی در رحم در اوایل بارداری بیشتر اتفاق می افتد یعنی زمانی که جنین فضایی برای حرکت آزادانه دارد. همانطور که در بالا ذکر شد، تعداد کمی از نوزادان در هفته های پایانی حاملگی در این وضعیت باقی می مانند.
از کجا بفهمم جنینم چجوری قرار گرفته؟
پزشک یا مامای شما می توانند موقعیت جنین را با قرار دادن دستان خود روی شکم شما و یک سری حرکات معروف به مانورهای لئوپولد تشخیص دهند. اگر به دلایل مختلف همچون چربی زیاد شکم مادر طرز قرارگیری جنین قابل تشخیص نباشد، ممکن است ماما درخواست کنند تا آزمایش سونوگرافی برای بررسی موقعیت جنین شما انجام شود.
به طور معمول موقعیت جنین تا سه ماهه آخر بارداری نگران کننده نیست. در این مرحله پزشک یا ماما ممکن است در هر بار مراجعه وضعیت جنین شما را بررسی کنند. همانطور که در بالا ذکر شد، اکثریت قریب به اتفاق نوزادان در نزدیکی زمان زایمان سفالیک می شوند.
علت عرضی قرار گرفتن جنین ها در رحم چیست؟
بعضی اوقات، مشخص نیست که چرا یک جنین در وضعیت نامناسب عرضی قرار دارد، گاهی اوقات نیز عوامل موثر در آن وجود دارد و قابل تشخیص است، مانند غیرطبیعی بودن ساختار لگن یا رحم مادر. برخی از دلایل متداول برای قرار گرفتن جنین در حالت عرضی، شامل موارد زیر است:
- ناهنجاری رحم
- داشتن کیست یا فیبروئید که جلوی دهانه رحم شما را می گیرد
- غیر طبیعی بودن ساختار لگن
- پلی هیدرامنیوس (زیاد بودن مایع آمنیوتیک) یا الیگوهیدرآمنیوس (کمبودن میزان مایعات آمنیوتیک)
- موقعیت جفت
- بارداری دوقلو یا چندقلو
بزرگترین عامل در اینکه جنین شما در وضعیت عرضی قرار دارد یا نه (و اینکه آیا او به تنهایی به موقعیت دیگری تبدیل خواهد شد) این است که چرا جنین در وهله اول عرضی است. به عنوان مثال، داشتن رحم دو شاخه، می تواند به این معنی باشد که جنین شما احتمال بیشتری برای قرار گرفتن در موقعیت عرضی داشته باشد.
خطرات جنین عرضی چیست؟
نوزادی که عرضی قرار گرفته باشد نمی تواند وارد لگن مادر شود، بنابراین زایمان طبیعی برای این افراد اگر غیرممکن نباشد، بی خطر نیز نخواهد بود. نوزادی که در موقعیت عرضی قرار دارد نمیتواند وارد کانال زایمانی شود. علاوه بر این خطر افتادگی بند ناف و سایر عوارض نیز برای آنها وجود دارد.
غالباً نوزاد خود را تا هنگام تولد به موقعیت صحیح می رساند و یا متخصص متبحر می تواند آنها را به صورت دستی تغییر مکان دهد. اگر به هر دلیلی جنین در موقعیت عرضی بماند، سزارین ضروری خواهد بود.
برای چرخیدن جنین عرضی چه کنیم؟
مواردی وجود دارد که می توانید برای کمک به چرخش جنین در موقعیت مطلوب تری انجام دهید. پزشک یا مامای شما ممکن است تمرینات یا موقعیت هایی را که می توانید به هدف تغییر موقعیت جنین امتحان کنید را به شما توصیه کند. اگر جنین شما به صورت عرضی باقی بماند، پزشک با کمک مانورهایی از روی شکم سعی می کنند جنین را از خارج با فشار بر سر و باسن او برگردانند. این روش می تواند برای مادر دردناک باشد، اما ممکن است از تسکین درد استفاده شود و اگر صحیح انجام شود عوارض آن نادر است.
با این حال، چرخش برخی از نوزادان راحت تر از دیگران است. به علاوه این روش را نمی توان در شرایط خاص مانند بارداری دوقلو یا چندقلو انجام داد. گفته می شود این روش اغلب موفقیت آمیز است به ویژه اگر پزشک در این فن تجربه داشته باشد.
آخرای بارداریمه، بچم عرضی قرار گرفته و نمی چرخه، چیکار کنم؟
اگر نوزاد شما در ترم در موقعیت عرضی قرار دارد، در صورت عدم چرخش خودبخودی جنین یا موفقیت آمیز نبودن سایر اقدامات در چرخاندن او، انجام سزارین توصیه می شود.
بدانید که حتی اگر مداخلاتی برای تحریک تغییر وضعیت جنین انجام شود، بعضی از نوزادان به حالت عرضی یا بریچ برمی گردند.
یک جنین عرضی ممکن است قبل از تولد به حالت سر به پایین تبدیل شود اما در غیر این صورت، برای اطمینان از تولد ایمن فرزند شما ، ممکن است سزارین انجام شود. به یاد داشته باشید، هدف نهایی یک زایمان ایمن بودن آن است و در نهایت تمام آنچه که مهم است به دنیا آمدن یک نوزاد سالم درآغوش یک مادر سالم است.
مطالعه بیشتر:
انواع وضعیت های قرارگیری جنین در رحم
وضعیت قرارگیری جنین در رحم و ضرورت انجام سزارین
زمان چرخش جنین در رحم هفته چندمه واز کجا بفهمیم جنین چرخیده؟