ریزش مو و تستوسترون
رابطه بین مقدار هورمون تستوسترون در بدن و ریزش مو پیچیده است. یک باور عمومی این است که مردان کچل دارای تستوسترون بالایی هستند، اما آیا این واقعاً درست است؟ در ادامه این مقاله قصد داریم که اطلاعات علمی و دقیقی را در رابطه با ارتباط بین ریزش مو و تستوسترون برای شما شرح دهیم.
ریزش مو و تستوسترون
طبق گفته انستیتوی ملی بهداشت (NIH)، طاسی سر با الگوی مردانه یا آلوپسی آندروژنیک، حدود 50 میلیون مرد و 30 میلیون زن را تحت تأثیر قرار می دهد. ریزش مو در این افراد به دلیل کوچک شدن فولیکول های مو و تأثیر آن در چرخه رشد است. موهای جدید که قرار است رشد کنند، نازک و نازکتر می شوند تا جایی که دیگر مویی روی سر فرد باقی نماند و فولیکول ها می میرند. این نوع ریزش مو ناشی از مشکلات هورمونی و ژن های خاصی است.
اشکال مختلف هورمون تستوسترون
هورمون تستوسترون در بدن شما به اشکال مختلف وجود دارد. یک نوع تستوسترون "آزاد" وجود دارد که به پروتئین های بدن شما متصل نیست. این نوعی تستوسترون است که بیشتر در بدن فعالیت می کند.
تستوسترون همچنین می تواند به آلبومین، پروتئین موجود در خون متصل شود. بیشتر تستوسترون های متصل به پروتئین، به هورمون جنسی گلوبولین (SHBG) متصل بوده و فعال نیستند. اگر میزان SHBG پایینی داشته باشید، ممکن است سطح بالایی از تستوسترون آزاد در جریان خون داشته باشید.دی هیدروتستوسترون (DHT) از تستوسترون توسط واکنش آنزیمی ساخته می شود. DHT پنج برابر تستوسترون قوی تر است. DHT اصولاً توسط بافت پروستات، پوست و فولیکول های مو استفاده می شود.
انواع طاسی، انواع کچلی
طاسی با الگوی مردانه (MPB) شکل متمایزی دارد. در این نوع از کچلی خط موی جلویی مخصوصاً در کناره ها به سمت عقب می رود و به شکل M در می آید. این طاسی بیشتر در نواحی پیشانی مشهود است. تاج سر که به آن راس نیز گفته می شود نیز کاملا طاس می شود. سرانجام این دو ناحیه به شکل "U" در می آیند. طاسی با الگوی مردانه حتی می تواند به موهای قفسه سینه نیز برسد که با افزایش سن نازک می شود. بعلاوه مو در مکان های مختلف بدن می تواند واکنش متفاوتی به تغییرات هورمونی نشان دهد. به عنوان مثال، رشد موهای صورت می تواند بهبود یابد در حالی که مناطق دیگر طاس می شوند.
DHT: هورمون ریزش مو است
دی هیدروتستوسترون (DHT) از تستوسترون توسط آنزیمی به نام 5-آلفا ردوکتاز ساخته می شود. همچنین می توان از DHEA، هورمونی که بیشتر در زنان شایع است به عنوان هورمون اولیه ساخته شود. DHT در پوست، فولیکول های مو و پروستات یافت می شود. عملکردهای DHT و حساسیت فولیکول های مو به DHT همان چیزی است که باعث ریزش مو می شود.
یکی از ارگان های هدف این هورمون پروستات است. بدون DHT، پروستات به طور طبیعی رشد نمی کند. با DHT بیش از حد نرمال، یک مرد می تواند دچار هیپرتروفی خوش خیم پروستات شود که به آن پروستات بزرگ شده نیز می گویند.
DHT و سایر شرایط
برخی شواهد از ارتباط بین طاسی و سرطان پروستات و سایر بیماری ها نشان دارد. دانشکده پزشکی هاروارد گزارش داده است که خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان دارای طاسی راس 1.5 برابر بیشتر از مردان بدون لکه های کچلی است. خطر بیماری عروق کرونر نیز در مردان با لکه های طاس بیش از 23 درصد بیشتر است. تحقیقات در مورد اینکه آیا ارتباطی بین سطح DHT و سندرم متابولیک، دیابت و سایر شرایط سلامتی وجود دارد یا نه، همچنان ادامه دارد.ممکن است کچلی مرتبط با ژن های شما باشد.
مقدار تستوسترون یا DHT نیست که باعث طاسی می شود. این حساسیت فولیکول های موی شما به این هومون ها است که سبب کچلی خواهد شد. این حساسیت توسط ژنتیک شما تعیین می شود. ژن AR گیرنده را بر روی فولیکول های مو ایجاد می کند که با تستوسترون و DHT تعامل دارند. اگر گیرنده های شما حساسیت زیادی داشته باشند، حتی با مقادیر کمی DHT به راحتی تحریک می شوند و در نتیجه ریزش مو به راحتی ایجاد شده و پیش می رود. ژن های دیگر نیز ممکن است نقش داشته باشند.
سن، استرس و سایر عوامل محیطی می توانند در اینکه شما ریزش مو داشته باشید یا نه تأثیر بگذارند. اما به طور کلی ژن ها نقش بسزایی دارند و مردانی که دارای بستگان نزدیک مرد با الگوی ریزش مردانه هستند، خطر ابتلا به این نوع ریزش مو در آنها بسیار بیشتر است.
آیا واقعا مردان کچل، تستوسترون بیشتری دارند؟
افسانه های زیادی در مورد مردان طاس وجود دارد. یکی از آنها این است که مردان مبتلا به الگوی ریزش موی مردانه مردتر و دارای سطح تستوسترون بالاتری هستند. اما لزوماً اینگونه نیست. مردان مبتلا به کچلی در بالا و جلوی سر ممکن است در واقع سطح هورمون تستوسترون در گردش خون کمتری داشته باشند اما سطح آنزیمی که تستوسترون را به DHT تبدیل می کند بالاتر است. بعلاوه شما ممکن است ژن هایی داشته باشید که سبب حسایت بیش از حد فولیکول های مو به تستوسترون یا DHT می شود.
آیا ریزش مو در زنان می تواند به هورمون تستوسترون ربطی داشته باشد؟
بله زنان نیز ممکن است به دلیل آلوپسی آندروژنتیک دچار ریزش مو شوند. اگرچه سطح تستوسترون در زنان بسیار کمتر از مردان است، اما مقدار کافی از این هومون در بدن آنها برای ایجاد ریزش موی آندروژنتیک وجود دارد.
زنان الگوی متفاوتی از ریزش مو را تجربه می کنند. نازک شدن در بالای پوست سر معمولا رخ می دهد، اما خط جلویی مو عقب نمی رود. علت اصلی ریزش مو با الگوی زنان (FPHL) نیز به دلیل عملکرد DHT بر روی فولیکول های مو است.
درمان های ریزش مو
چندین روش برای درمان ریزش مو با الگوی مردانه و زنانه شامل تداخل در عملکرد تستوسترون و DHT است. فیناستراید (Propecia) دارویی است که آنزیم 5-آلفا ردوکتاز را که تستوسترون را به DHT تبدیل می کند، مهار خواهد کرد. مصرف آن در زنانی که ممکن است باردار شوند خطرناک است و ممکن است عوارض جانبی جنسی این دارو بر روی زنان و مردان وجود داشته باشد.
یکی دیگر از مهارکننده های 5-آلفا ردوکتاز به نام دوتاسترید (Avodart) در حال حاضر به عنوان یک درمان بالقوه برای MPB مورد بررسی قرار می گیرد. در حال حاضر برای درمان پروستات بزرگ شده در بازار موجود است.
سایر گزینه های درمانی که شامل تاثیر مستقیم بر روی تستوسترون یا DHT نمی شوند عبارتند از:
• ماینوکسیدیل (روگین)
• کتوکونازول
• لیزر درمانی
• پیوند فولیکول مو با جراحی
حال که همه چیز را در مورد ریزش مو و تستوسترون در مردان و زنان می دانید، در صورت نیاز با متخصص مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای شما تنظیم کند.
مطالعه بیشتر:
درمان ریزش مو در دوران شیردهی در طب سنتی
آیا استرس سبب ریزش مو می شود و آیا تأثیرات آن دائمی است؟
7 راه برای جلوگیری از کم پشتی مو و علت کم پشتی موها چیست؟
پرپشت شدن مو در بارداری و ریختن مو پس از زایمان به چه علت است؟