درمان خشکی واژن و دلایل خشکی واژن چیست ؟
خشکی واژن یک وضعیت ناراحت کننده و اغلب دردناک است که به طور طبیعی در دوران یائسگی و بعد از آن اتفاق می افتد. یائسگی باعث کاهش سطح استروژن و در نتیجه خشکی واژن می شود. فراتر از یائسگی، برخی از داروها و اختلالات ایمنی نیز می توانند خشکی واژن ایجاد کنند. این مشکل با استروژن درمانی یا روش های جایگزین مانند کرم های موضعی یا تغییرات رژیم غذایی درمان می شود. پزشک یا ماما به انتخاب روش مناسب درمان کمک می کنند.
دلایل خشکی واژن چیست؟
خشکی واژن در بانوانی که در شرف یائسگی هستند و نیز در بانوان یائسه بسیار شایع است. در اینجا به برخی از دلایل آن اشاره می کنیم:
کاهش استروژن
استروژن یک هورمون ضروری برای سالم نگه داشتن بافت های واژن است که به رفع طبیعی خشکی واژن، سطح اسیدیته و خاصیت ارتجاعی آن کمک می کند. بنابراین وقتی سطح استروژن کاهش می یابد، پوشش واژن نازک شده و از خاصیت ارتجاعی و نرمی آن کاسته می شود
سطح استروژن در دوران یائسگی و پس از آن، هنگام زایمان و در طی دوره های شیردهی کاهش می یابد. استعمال دخانیات، برداشتن تخمدان، اختلالات ایمنی و معالجات سرطان منجر به کاهش استروژن خواهد شد.
داروها
بعضی از داروها باعث خشکی بدن از جمله داخل واژن می گردند. داروهای سرماخوردگی و آلرژی مانند برخی از داروهای ضد افسردگی این اثر را دارند. داروهای شیمی درمانی مانند داروهای مورد استفاده برای مقابله با سرطان پستان نیز می توانند باعث خشکی شوند.
سایر دلایل
چند دلیل دیگر نیز می توان برای خشکی واژن ذکر کرد که چندان شایع نیست. به عنوان مثال استفاده از شوینده ها یا دوش واژن می تواند تعادل طبیعی مواد شیمیایی در واژن را به هم زده و باعث التهاب و خشکی واژن شود.
یک بیماری خود ایمنی نادر به نام سندرم شوگرن نیز باعث خشکی چشم و دهان و همچنین خشکی واژن خواهد شد.
چه موقع لازم است برای خشکی واژن به پزشک مراجعه کنیم؟
شاید مطرح کردن موضوع خشکی واژن با پزشک یا ماما برای شما خجالت آور باشد، اما بدانید که این یک بیماری مهم پزشکی است و باید زودتر رفع شود. خشکی شما را ناراحت کند و به دلیل دردناکی رابطه جنسی می تواند مانع رابطه شود. به محض این که خشکی در سبک زندگی شما اختلال ایجاد کرد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
بعد از مراجعه به پزشک چه انتظاری می رود؟
احتمالاً پزشک هنگام ویزیت، درباره علائمی که شاید چندان مرتبط نباشد، سوالاتی از شما می پرسد. حتما پزشک را از تمام داروهای نسخه دار و بدون نسخه ای که مصرف می کنید، مطلع سازید. همچنین پزشک معاینه فیزیکی از جمله معاینه لگن انجام می دهد.
در طول معاینه لگن، پزشک دستکش به دست کرده و انگشت آغشته به روان کننده را داخل واژن کرده و با دست دیگر شکم را فشار می دهد. به این ترتیب می تواند به هرگونه تغییر یا ناهنجاری اندام های تولید مثل پی ببرد.
اگر پزشک نتوانست دلیل خشکی واژن را مشخص کند یا بیمار علائم دیگری داشت، آزمایشات دیگری لازم است. در برخی موارد آزمایش پاپ اسمیر باید انجام شود که در آن پزشک سلول های دهانه رحم را جمع کرده و برای بررسی عفونت و سرطان به آزمایشگاه می فرستد. همچنین ممکن است برای آزمایش، نمونه برداری از بافت واژن صورت گیرد.
چنانچه پزشک به علت اصلی خشکی پی ببرد، گزینه های درمانی پیش روی بیمار قرار می گیرد. اگرچه استروژن درمانی یک روش درمانی رایج است، اما گزینه های دیگری نیز وجود دارد.
هومون درمانی برای خشکی واژن
هورمون درمانی ممکن است درمان درستی برای همه بیماران نباشد. گروهی از بانوان به دلیل سابقه بیماری هایی مانند سرطان، کاندید مناسبی برای هورمون نیستند.
عوارض جانبی هورمون درمانی برای خشکی واژن چیست؟
جایگزین کردن استروژن طبیعی به رفع خشکی کمک می کند اما می تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض، عبارتند از:
• افزایش وزن
• احتباس مایعات
• حالت تهوع
• سردرد
• حساسیت پستان به لمس
• لکه روی پوست
• افزایش خطر سکته، لخته شدن خون و سرطان های پستان و تخمدان
چندین گزینه جایگزین برای استروژن درمانی وجود دارد که بسیار خوب کار می کنند و اغلب ارزش آزمایش قبل از استفاده از استروژن درمانی را دارند. این گزینه ها، عبارتند از:
• روان کننده های بر پایه آب به افزودن رطوبت پوشش واژن کمک می کنند. اثربخشی آنها تا ساعتها ادامه می یابد و همین امر موجب می شود زمانی که خشکی باعث ایجاد ناراحتی در رابطه جنسی می شود، گزینه خوبی برای درمان باشند.
• مرطوب کننده های واژن که به طور تخصصی برای رفع خشکی ساخته شده اند، می توانند بیش از سه روز فقط با یک بار استفاده علائم را تسکین دهند.
• ترکیبات موجود در دانه های سویا و محصولات سویا اثر استروژنی دارند. اگر به رژیم غذایی خود سویا اضافه کنید، ممکن است تا حدی از خشکی واژن راحت شوید.
• کوهوش سیاه یک مکمل گیاهی است که برای رفع علائم یائسگی مورد توجه قرار می گیرد. هیچ مطالعه بالینی قابل توجهی که موید اثربخشی آن باشد، در دست نیست.
• یام وحشی مکمل دیگری است که به رفع خشکی کمک می کند اما شواهد تحقیقاتی برای آن وجود ندارد.
قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی، با پزشک صحبت کنید. ممکن است با سایر داروها، ویتامین ها یا سایر گیاهانی که مصرف می کنید، تداخل ایجاد نماید.علاوه بر این گزینه ها، بهتر است از دوش شوینده یا دوش واژن نیز استفاده نکنید. این محصولات فقط خشکی را بدتر می کنند. گرچه خشکی واژن باعث ناخوشایندی رابطه جنسی می شود، اما رابطه منظم تر در واقع یک روان کننده طبیعی است. در آخر باید گفت خشکی واژن گرچه یک وضعیت نامطلوب اما قابل مدیریت و درمان است.
مطالعه بیشتر:
با هشت اشتباه در شست و شوی واژن آشنا شوید!
دیسپارونی یا درد در هنگام نزدیکی به چه علت است؟
راه های درمان آتروفی واژن و آتروفی واژن چه عوارضی دارد؟
