بارهنگ در شیردهی و آیا مصرف بارهنگ در شیردهی بی خطر است؟

بارهنگ چیست؟

اروپا، آفریقای شمالی، آسیای شمالی و مرکزی، منشا و مبدا یکی از بهترین گیاهان دارویی بر روی کره زمین هستند که " بارهنگ" نام دارد. بارهنگ، با بیش از 250 گونه مختلف در جهان، از دوران باستان تا کنون، برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته است، تا جایی که در برخی فرهنگ ها، به دلیل این خواص دارویی بی نظیر، آن را به عنوان "مادر همه گیاهان" و یا گیاهی مقدس می شناسند.

از نظر مشخصات ظاهری و ویژگی های گیاهشناسی، بارهنگ به نسبت گیاهی مقاوم بوده و طیف گسترده ای از انواع خاک، حاصلخیزی و ph را تحمل کرده و حتی در خاک های فشرده و ضعیف نیز به رشد خود ادامه می دهد، شاید به همین دلیل باشد که شما بارهنگ را در هر جایی می توانید پیدا کنید، از حاشیه جاده ها و لبه های مزرعه ها گرفته تا زمین های علفی متراکم در امتداد مسیرها، زمین های خالی و حتی مناطق جمع آوری زباله! ریشه های بارهنگ، عمیق، متراکم و منشعب بوده و طعمی شیرین و نمکی دارند. برگ های آن پهن و بزرگ هستند و مبنای نام گذاری گیاه شده اند، به طوری که در زبان فرانسوی نام بارهنگ را "Plantain" به معنی "کف پا" گذاشته اند و در کتب قدیمی ایرانی نیز، آن را به عنوان لسان الحمل یا زبان گوسفند، می شناسند! جنس چرمی، و وجود 3 رگبرگ برجسته بر روی برگ های بارهنگ از جمله دیگر ویژگی های بارز آن ها است. گل های بارهنگ، سبز مایل به ارغوانی بوده و که در یک سنبله باریک و طویل قرار دارند. و در نهایت از اواسط بهار تا ابتدای پاییز، دانه های بارهنگ یا بذر و تخم بارهنگ رسیده و آماده برداشت می شوند. این دانه ها قهوه ای رنگ و ریز بوده و طولی در حدود 1 تا 1.7 میلی متر و عرضی در حدود 0.8 میلی متر دارند.

در طب سنتی و بومی، از تمام بخش های گیاه بارهنگ، یعنی ریشه، برگ ها، گل و تخم بارهنگ به طور گسترده ای استفاده می کنند و امروزه برخی فرآورده های دارویی نیز بر اساس آن ساخته شده و در بازار به فروش می رسند. یکی از دلایل پرکاربرد بودن بارهنگ، مواد موجود در تکریبات شیمیایی آن است که شامل انواع ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر، پسیلیوم (یک فیبر محلول)، فلاونوئیدها و ... می باشند.

خواص بارهنگ در طب سنتی

قدمت استفاده دارویی از بارهنگ، به سال ها و قرن ها قبل بر می گردد. به عنوان مثال، بومیان آمریکا در هنگام مارگزیدگی، برای نجات خود و بیرون کشیدن سم از این گیاه کمک می گرفتند. متخصصات و پزشکان طب سنتی، خواص بارهنگ در طب سنتی را اینطور برشمرده اند:

- تب بر،

- درمان صرع و تشنج،

- کمک به بازسازی بافت پوست،

- کاهش ترشح مخاط در مجاری تنفسی،

- تسکین التهاب لوزه،

- پاکسازی عمیق پوست و بیرون کشیدن آلودگی ها و عفونت از پوست،

- تسریع روند بهبود زخم ها و کوفتگی های بدن،

- ملین (به دلیل وجود فیبر)،

- آنتی باکتریال،

- تصفیه کننده خون،

- تسکین دهنده درد،

- درمان ورم و زخم مخاط دهان به ویژه در بیماران تحت شیمی درمانی،

- درمان سندرم روده تحریک پذیر (اختلال در علمکرد روده بزرگ که باعث ایجاد درد، نفخ و اسهال یا یبوست می شود)،

- کاهش تحریک ریه ها،

- صاف کردن صدا و رفع گرفتگی و خشونت آن،

- درمان خشکی و خارش در گلو،

- رفع خارش و تورم مرتبط با بیماری های پوستی از جمله اگزما،

- درمان ورم معده، کولیت اولسراتیو (بیماری مزمن و التهابی روده بزرگ) و سایر بیماری های گوارشی،

- کمک به ترمیم غشای مخاطی آسیب دیده معده،

- درمان اسهال خونی،

- ضد عفونی کننده زخم،

- موثر در زخم پای دیابتی،

- درمان درد دندان و درد گوش،

- بهبود عملکرد کبد،

- بهبود علمرد کلیه ها،

- تسکین تحریک و کاهش اسپاسم گوارشی در نوزادان و کودکان،

- تسکین تنگی نفس و سرفه های ناشی از آسم و سل،

- درمان زردی (یرقان)،

- ادرار آور (مدر)،

- درمان ایمن و موثر برای خونریزی (قابض و بندآوردنده خونریزی)،

- التهاب مثانه،

- درمان خونریزی های نامنظم و شدید قاعدگی در زنان و ...،

اگرچه برخی از این خواص در مطالعات و پژوهش های علمی به تایید رسیده اند، اما نیاز به تحقیقات بیشتر همچنان احساس می شود.

خواص بارهنگ در شیردهی

در مورد خواص بارهنگ در شیردهی، نکته خاصی ذکر نشده است، اما تمام خواصی که در بالا به آن ها اشاره شد، می توانند برای مادران شیرده نیز ایجاد شوند.

آیا مصرف بارهنگ در شیردهی بی خطر است؟

با توجه به اینکه تاکنون مطالعات خاصی در مورد مصرف بارهنگ در شیردهی انجام نشده است، نمی توان به طور قطع در مورد ایمنی و بی خطر بودن بارهنگ در شیردهی نظر داد و به همین دلیل نیز پزشکان توصیه می کنند که تا حد امکان در دوران شیردهی، بارهنگ استفاده نکنید.

عوارض بارهنگ در شیردهی چیست؟

طبق داده های گیاه شناسی آمریکا، بارهنگ در صورت استفاده متعادل، عارضه جانبی ندارد اما با این حال زیاده روی در استفاده از آن، می تواند با برخی مشکلات همراه باشد، از جمله:

- اسهال،

- فشار خون پایین،

- آلرژی،

- سقط جنین،

- زایمان زودرس،

- تحریک انقباضات رحمی،

- تداخل با داروهای رقیق کننده خون (به دلیل وجود ویتامین K در ترکیبات شیمیایی بارهنگ)،

- تجمع نفخ و ناتوانی در رهایی از شر آن،

- گرفتگی و درد معده،

- یبوست و یا انسداد روده (در صورت مصرف نشدن با آب کافی)،

- حالت تهوع و استفراغ،

- و در نهایت شوک آنافیلاکسی (یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی).

با اینکه تمامی عوارض یاد شده می توانند برای تمامی مصرف کنندگان بارهنگ، از جمله مادران شیرده ایجاد شوند اما در مورد عوارض بارهنگ در شیردهی و تاثیرات آن بر روی شیرخوار، اطلاعاتی در دست نیست. بنابراین توصیه می کنیم تا حد امکان در طی دوران شیردهی، از بارهنگ و فرآورده های دارویی ساخته شده از آن استفاده نکنید.

مطالعه بیشتر:

اسپند در شیردهی و خواص اسپند در طب سنتی چیست؟

بنه در بارداری و آیا مصرف بنه در بارداری مجاز است یا خیر؟

زیره در شیردهی،فواید و عوارض مصرف زیره در شیردهی چیست؟

نحوه مصرف کندر در بارداری وعوارض خوردن کندر در بارداری چیست؟