اسپند در شیردهی و خواص اسپند در طب سنتی چیست؟

اسپند چیست؟

اسپند یا اسفند، گیاهی دارویی و قدیمی است که با نام های مختلفی همچون "Syrian rue"، "Wild rue"، حرمل، سپند، و ... شناخته شده و قدمت استفاده از آن به قرن ها پیش بر می گردد. در گذشته های دور، چندین کشور به طور سنتی از این گیاه، به عنوان یک ماده توهم زا در مراسم ها استفاده قرار می کردند و برخی کشورها مانند ایران نیز دود کردن اسپند را راه حلی برای خوشبو کردن هوا، دور کردن چشم بد و باطل کردن سحر می دانستند. اما به مرور، مردم و پزشکان طب سنتی دریافتند که اسپند خواص درمانی بی نظیری دارد که نباید از آن ها غافل ماند.

از نظر مشخصات ظاهری و ویژگی های گیاه شناسی، اسپند بوته ای کوچک و ایستاده با ارتفاع حدودی بین 0.3 متر تا 1 متر بوده که در خاک های شنی و خشک به خوبی رشد کرده و به دلیل نیاز آبی کمی که دارد، در برابر خشکسالی و آب و هوای گرم مقاوم است. اسپند، در هر سال در فصل سرما و زمستان خشک شده و به ظاهر از بین می رود، اما با شروع فصل گرما و بهار، مجددا می تواند از پایه رشد کند و سبز شود. بوته اسپند، با برگ های فراوان سبز رنگ و زبری شناخته می شود که خطی شکل، دراز و منشعب هستند و به صورت متناوب و یک در میان به ساقه چسبیده اند. گل های اسپند، که در بهار پدیدار می شوند، به نسبت بزرگ بوده و گلبرگ هایی به رنگ سفید مایل به سبز دارند که در مرکز آن ها 15 پرچم زرد رنگ به چشم می خورد. این گل ها، هرمافرودیت (دارای اندام های نر و ماده به صورت همزمان) بوده و در نتیجه خود بارور هستند. میوه اسپند در میان گل ها روییده و پوسته ای خشک به رنگ کرم مایل به زرد تا قهوه ای روشن دارد و درون آن نیز مملو از دانه های اسپند است که طولی در حدود 8 میلی متر داشته، قهوه ای تیره تا سیاه رنگ بوده و مثلثی شکل هستند.تمام قسمت های گیاه اسپند و به ویژه ریشه و دانه ها، قابل استفاده و مملو از انواع آلکالوئیدها و فلاونوئیدهایی هستند که باعث برخی خواص دارویی آن می شوند.

خواص اسپند در طب سنتی

اسپند، در بسیاری از کشورهای جهان پرطرفدار است و از آن برای اهداف درمانی و دارویی مختلفی استفاده می کنند که اگرچه برخی از آن ها در پژوهش های علمی اثبات شده و به تایید رسیده اند اما برخی دیگر، نیازمند بررسی بیشتر هستند. از جمله خواص اسپند در طب سنتی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- آرامش بخش،

- کمک به درمان اختلالات خواب و به ویژه درمان بی خوابی،

- دارای خواص ضد میکروبی،

- کمک به دفع کرم و انگل از بدن،

- موثر در درمان بیماری آلزایمر و کند کردن روند پیشرفت آن،

- درمان تشنج، صرع و رعشه در بدن،

- تسکین دهنده درد،

- کاهش دردهای ناشی از آرتروز به ویژه در زانو،

- درمان کننده درد معده،

- مسهل،

- بهبود عملکرد کلیه ها،

- کمک به دفع سنگ های کیسه صفرا،

- افزایش فعالیت ترشح انسولین و کمک به تنظیم سطح قند خون،

- درمان درد سیاتیک و کمر،

- رفع سکسکه،

- درمان خارش پوست و تحریکات پوستی مانند حساسیت یا اگزما،

- کمک به رفع شوره سر،

- برطرف کردن شپش،

- موثر در درمان آسم و تنگی نفس و سرفه های ناشی از آن،

- تسکین گلودرد،

- درمان آبریزش بینی،

- درمان مشکلات ادراری مانند تکرر ادرار، سوزش و درد در هنگام دفع ادرار،

- کمک به درمان شب ادراری،

- درمان مشکلاتی مانند کاهش شنوایی،

- کاهش وابستگی به مواد مخدر و کمک به ترک آن ها،

- گشادکننده رگ ها،

- قاعده آور قوی،

- خاتمه دادن بارداری (سقط آور یا سقط کننده جنین)،

- تسکین کرامپ های قاعدگی (انقباضات دردناک عضلات در حین دوره ماهیانه)،

پیش از تصمیم گیری در مورد استفاده از اسپند، لازم است به یاد داشته باشیبد که مطالعات بالینی برای پشتیبانی از کاربردهای درمانی اسپند کافی نبوده و بنابراین نمی توان صحت آن ها را به طور قطع تایید کرد.

خواص اسپند در شیردهی

پزشکان طب سنتی بر این باور هستند که استفاده از اسپند در دوران شیردهی می تواند به لاغر شدن مادران کمک کرده و از سوی دیگر در افزایش تولید شیر و روان شدن شیر از سینه ها نیز موثر باشد. اما تاکنون هیچ مطالعه ای برای اثبات این ادعا انجام نشده و نتایج کافی در دست نیست.

آیا خوردن اسپند در شیردهی بی خطر است؟

با توجه به فقدان اطلاعات کافی در رابطه با تاثیرات استفاده از اسپند در شیردهی بر روی مادر و فرزند شیرخوار او، توصیه بر این است که تا حد امکان چنین کاری را انجام ندهید زیرا ممکن است تاثیرات منفی بر روی فرزند دلبند و کوچک شما داشته باشد.

آیا دود کردن اسپند در شیردهی، بی خطر است؟

بر اساس اطلاعات موجود، اینطور به نظر می رسد که دود کردن اسپند در شیردهی در حد متعادل خالی از اشکال بوده و می توانید این کار را انجام دهید.

عوارض اسپند در بارداری

اسپند، یک گیاه دارویی پر فایده و پر خاصیت است، اما همین گیاه مفید در عین حال می تواند عوارض جانبی جدی و حتی مرگباری را به دنبال داشته باشد که در صورت زیاده روی در مصرف احتمال رخ دادن آن ها چندین برابر خواهد بود. این عوارض جانبی عبارت هستند از:

- توهمات بینایی و شنوایی،

- اختلالات حرکتی،

- حالت تهوع و استفراغ،

- گیجی،

- تحریک اعصاب،

- اسهال،

- سردرد،

- تداخل دارویی بین داروهای حاوی بتاکاربولین ها و داروهایی که انتظار می رود با مهار کننده های مونوآمین اکسیداز تداخل داشته باشند، مانند مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI ها)،

- مسمومیت پس از بلع دانه ها،

- علائم مسمومیت در سیستم عصبی، گوارشی و قلبی عروقی،

- افت شدید ضربان قلب،

- کاهش شدید فشار خون،

- ضعف هوشیاری،

- انقباضات رحمی،

- نارسایی کلیوی و کبدی،

- مرگ،

- سقط جنین،

- زایمان زودرس،

- ناهنجاری های جنینی،

- و مرگ جنین.

بسیار مهم است که بدانید تمام این عوارض می‌توانند برای هر فرد مصرف کننده از جمله مادران شیرده ایجاد شوند و بنابراین با توجه به اینکه شما در این دوران مسئول سلامت فرزند خود نیز هستید و هر آنچه که دریافت می کنید، می تواند از طریق شیر سینه هایتان به شیرخوار رسیده و بر روی سلامتی او تاثیر بگذارد. بنابراین بهتر است از خوردن اسپند در شیردهی به صورت جدی خودداری کنید و برای افزایش شیر خود به سمت راهکارهای ایمن و موثر مانند قطره های شیرافزا بروید. خصوصاً اینکه به دلیل فقدان اطلاعات، ما از عوارض جانبی احتمالی اسپند بر روی شیرخواران بی اطلاع هستیم.

مطالعه بیشتر:

آیا آنچه می‌‌خورید بر شیرتان اثر می‌گذارد؟

از مصرف این مواد در شیردهی خودداری کنید؟

آیا خوردن خوردن اسفند برای پریود تاثیر گذار است؟

اسطوخودوس در شیردهی وآیا مصرف اسطوخودوس درشیردهی بی خطر است؟