گل ساعتی در شیردهی و آیا مصرف آن مفید و بی خطر است؟
درمان افسردگی و ناراحتی های روحی از مهم ترین خواص گیاه دارویی گل ساعتی است که حتی در تحقیقات علمی نیز صحت آن به تایید رسیده است. با توجه به اینکه افسردگی پس از زایمان، در میان مادران بسیار رایج و در عین حال آزاردهنده است، این احتمال وجود دارد که برخی از مادران برای حل مشکلات خود از گیاهان دارویی کمک بگیرند که در این میان، گل ساعتی یکی از گزینه های احتمالی است. شما با خواندن این مقاله در خواهید یافت که آیا مصرف گل ساعتی در شیردهی، مفید و بی خطر است یا خیر؟!
گل ساعتی چیست؟
ترکیبی از دو واژه لاتین "passio" به معنای شور و اشتیاق و "flos" به معنای گل، مبنای نام گذاری یکی از زیباترین گل های جهان به نام گل ساعتی (Passion flower) هستند که به نام های دیگری همچون ""Passiflora، "maypop" و ""granadilla و ... نیز شناخته شده و در حال حاضر بیش از صدها گونه از آن در سراسر جهان کشت و پرورش داده می شوند.
بیشتر گونه های گل ساعتی، در مناطق و نواحی گرمسیری قاره آمریکا یافت می شوند و کاربردهای مختلفی دارند. بعضی از آن ها به عنوان گیاهان زینتی یا حصاری برای باغ ها کاشته می شوند. برخی دیگر را به دلیل میوه های خوراکی و یا خواص دارویی گیاه پرورش می دهند و بسیاری از آن ها گیاهان مهمی برای پروانه ها هستند.
از نظر ویژگی های گیاه شناسی، بوته گل ساعتی برای رشد به خاک مرطوب و دارای زهکشی مناسب و با pH خنثی تا اسیدی نیاز داشته و مقاومت به نسبت خوبی در برابر خشکسالی از خود نشان می دهد. همچنین این گیاه زیبا، برای تولید بهترین گل ها به نور خورشید آفتاب کامل یا سایه جزئی احتیاج داشته و در زمستان های بسیار سرد، احتمال سرما زدگی و از بین رفتن بوته وجود دارد. از آنجا که گیاه گل ساعتی، درخچه ای بالا رونده است، بهترین مکان برای کاشتن آن، محلی در نزدیکی یک تکیه گاه مانند نرده است، تا از این طریق ساقه ها خود را به بالا بکشند و در امتداد آن تکیه گاه به رشد خود ادامه دهند. شاخه های نرم و انعطاف پذیر و برگ های سبز رنگ با رگبرگ های برجسته که طولی در حدود 5 تا 15 سانتی متر دارند، در کنار گل های زیبایی که احتمالا کمتر مانند آن را دیده اید، از ویژگی های برجسته و شاخص گل ساعتی به شمار می روند. این گل های معطر اغلب دارای 5 تا 10 گلبرگ به رنگ های سفید تا آبی روشن و یا قرمز، بنفش و ارغوانی و ... بوده که به شکل یک دایره در کنار هم هستند، در مرکز آن ها رشته های طویل و متعددی دیده شده و پرچم های زرد رنگ نیز که به شکل عقربه های ساعت در جهات مختلف قرار گرفته اند، به صورت افقی از گل ها بیرون زده اند و خودنمایی می کنند. بیشتر انواع گل ساعتی، میوه نیز می دهند که خوراکی بوده و درون آن مملو از دانه های ریز است.
خواص گل ساعتی در طب سنتی
هنگامی که استعمارگران به قاره آمریکا قدم گذاشتند، نه تنها سرزمینی جدید را به نقشه جهان اضافه کردند، بلکه به لطف بومیان آمریکایی، با یکی از بهترین گیاهان دارویی به نام گل ساعتی آشنا شدند. به تدریج و با گذشت زمان، تمام مردم جهان، از فواید بی نظیر گل ساعتی آگاهی یافتند و تحقیقات علمی برای بررسی تاثیرات گل ساعتی بر روی سلامتی، آغاز شد. لیست زیر، تنها نمونه ای از خواص گل ساعتی در طب سنتی است که بد نیست تا با آن ها آشنا باشید.
- پاکسازی و سم زدایی از بدن،
- کاهش علائم افسردگی،
- درمان بی قراری و تحریک پذیری،
- مقابله با روند بیماری های پارکینسون (یک اختلال عصبی پیشرونده که می تواند منجر به ناتوانی های جدی حرکتی شود)،
- تسکین سردرد،
- درمان سرگیجه،
- القاکننده قوی خواب،
- محافظت از بدن در برابر آسیب های رادیکال های آزاد،
- رفع اختلالات عصبی مانند مشکلات اضطرابی و اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)،
- ضد تشنج و رعشه بدن (در مواردی که ناشی از صرع نباشد)،
- افزایش کل زمان خواب و بهبود کیفیت خواب در افراد مبتلا به بی خوابی،
- کاهش علائم فیبرومیالژی (یک سندرم مزمن با علائمی مانند خستگی، دردهای منتشر و مبهم در تمام بدن و اختلال در خواب)،
- کاهش سطح چربی خون،
- کمک به درمان نارسایی مزمن قلب و نارسایی احتقانی قلب،
- کاهش خطر سکته قلبی،
- کاهش اضطراب قبل از جراحی (موثر به اندازه داروهای ضد اضطراب مانند میدازولام)،
- تسکین گوش درد،
- تسکین سرفه،
- برطرف کردن گرفتگی عضلات،
- بهبود و تقویت قدرت بینایی،
- درمان مشکلات معده،
- کم کردن شدت گرگرفتگی،
- تسکین درد پریود،
- بهبود عملکرد داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی و کند کردن روند پیشرفت سرطان،
- موثر در درمان زخم،
- کند کردن روند پیری پوست و ...،
طبق داده های مرکز ملی بهداشت مکمل و یکپارچگی (NCCIH)، تحقیقات بیشتری برای ارزیابی کاربردهای گل ساعتی در طب سنتی، لازم است.
خواص گل ساعتی در شیردهی
متاسفانه به دلیل فقدان شواهد کافی، در رابطه با خواص گل ساعتی در شیردهی اطلاعاتی در دست نیست.
آیا استفاده از گل ساعتی در شیردهی بی خطر است؟
پاسخ مشخصی برای این سوال وجود ندارد. در واقع با در نظر گرفتن این واقعیت که اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا استفاده از گل ساعتی در شیردهی بی خطر است یا خیر، وجود ندارد. توصیه می شود که جانب احتیاط را نگه داشته و برای حفظ سلامتی خود و دلبندتان در دوران شیردهی از گل ساعتی و فرآورده های آن استفاده نکنید.
عوارض گل ساعتی در شیردهی
به طور کلی، گل ساعتی گیاهی بی خطر در نظر گرفته شده و تاکنون عوارض جانبی در پی استفاده متعادل از این گیاه، به ندرت گزارش شده اند که عبارت هستند از:
- ناراحتی های گوارشی مانند اسهال، تهوع و استفراغ،
- مسمومیت کبد و پانکراس،
- کاهش فشار خون،
- اختلال در هوشیاری،
- عدم تعادل،
- احساس خواب آلودگی،
- سرگیجه،
- ضربان قلب تند و سریع،
- تداخل با برخی از داروهای آرام بخش شامل پنتوباربیتال، فنوباربیتال، كلونازپام ، لورازپام ، زولپیدم (آمبین) و سایر موارد ...،
توجه داشته باشید که این لیست کاملی از عوارض جانبی نیست و ممکن است عوارض جانبی جدی دیگری نیز در پی مصرف گل ساعتی رخ دهد. بنابراین بهتر است از مصرف گل ساعتی در شیردهی و فرآورده ها و مکمل های آن نیز به صورت جدی اجتناب کنید، خصوصا اینکه ما هنوز از عوارض احتمالی این گیاه دارویی بر روی سلامت شیرخوار و مادران شیرده اطلاعات کافی در دست نداریم.
مطالعه بیشتر:
اسپند در شیردهی و خواص اسپند در طب سنتی چیست؟
کلپوره در شیردهی و آیا مصرف کلپوره در شیردهی بی خطر است؟
زیره در شیردهی،فواید و عوارض مصرف زیره در شیردهی چیست؟
بارهنگ در شیردهی و آیا مصرف بارهنگ در شیردهی بی خطر است؟
