عفونت پروستات چیست و انواع عفونت پروستات و علت آن چیست؟
عفونت پروستات (پروستاتیت) زمانی رخ می دهد که پروستات و ناحیه اطراف آن ملتهب شود. غده پروستات به اندازه یک گردو است و بین مثانه و قاعده آلت تناسلی قرار دارد. لوله پیشابراه که ادرار را از مثانه به آلت تناسلی می برد، از مرکز پروستات می گذرد. منی نیز از طریق مجرای ادرار از غدد جنسی به آلت تناسلی منتقل می شود. چندین نوع عفونت می تواند پروستات را تحت تأثیر قرار دهد. بعضی از مردان مبتلا به پروستاتیت هیچ علامتی ندارند و برخی دیگر درد شدید را تجربه می کنند.
انواع عفونت پروستات
چهار نوع پروستاتیت وجود دارد:
پروستاتیت باکتریایی حاد: این نوع عفونت شیوع کمتری دارد و مدت کوتاهی طول می کشد. همچنین در صورت عدم درمان می تواند تهدید کننده باشد. این نوع پروستاتیت به راحتی تشخیص داده می شود.
پروستاتیت باکتریایی مزمن: علائم شدت کمتری دارند و طی چندین سال پیشرفت می کنند. مردان جوان و میانسال بیشتر مبتلا می شوند و عفونت های مکرر مجاری ادراری ایجاد می کند.
پروستاتیت مزمن یا سندرم درد مزمن لگن: این بیماری باعث درد و ناراحتی در اطراف کشاله ران و ناحیه لگن می شود و در هر سنی بروز می کند.
پروستات التهابی بدون علامت: پروستات ملتهب است اما هیچ علامتی ندارد. معمولاً هنگامی مشخص می شود که بیمار برای مشکل دیگری به پزشک مراجعه می کند.
علت عفونت پروستات چیست؟
علت عفونت پروستات همیشه مشخص نیست. در پروستاتیت مزمن، علت دقیق آن نامشخص است اما محققان معتقدند:
• میکروارگانیسم می تواند باعث پروستاتیت مزمن شود.
• سیستم ایمنی بدن شما به عفونت ادراری قبلی پاسخ می دهد.
• سیستم ایمنی بدن به آسیب عصبی در ناحیه واکنش نشان می دهد.
عفونت های باکتریایی را می توان عامل پروستاتیت باکتریایی حاد و مزمن، دانست. گاهی اوقات، باکتری ها از طریق مجرای ادراری وارد پروستات می شوند.در صورت استفاده از کاتتر یا عمل پزشکی که روی مجاری ادراری انجام می شود، فرد بیشتر در معرض خطر عفونت پروستات قرار می گیرد. سایر عوامل خطر عبارتند از:
• انسداد مثانه
• عفونت
• بیماریهای منتقله مقاربتی
• بزرگ شدن پروستات یا آسیبی که عفونت را تشدید کند.
علائم عفونت پروستات چیست؟
علائم عفونت پروستات بسته به نوع آن متفاوت است.
پروستاتیت باکتریایی حاد
علائم پروستاتیت باکتریایی حاد جدی است و ناگهان بروز می کند. در صورت مشاهده موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:
• سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
• تهوع و استفراغ
• بدن درد
• ناتوانی در تخلیه مثانه
• تب و لرز
• درد شکم یا کمر
اگر علائم زیر بیش از چند روز طول کشید، لازم است به پزشک مراجعه کنید:
• مشکل در ادرار کردن به طوریکه شروع ادرار سخت یا جریان ادرار ضعیف است.
• فکر می کنید عفونت ادراری دارید.
• مکررا نیاز به تخلیه ادرار پیدا می کنید.
• شب ادراری یا نیاز به ادرار دو یا سه بار در طول شب
همچنین مشاهده بوی نامطبوع یا خون در ادرار یا مایع منی و یا بروز درد در قسمت پایین شکم یا هنگام ادرار را جدی بگیرید. این موارد ممکن است نشانه عفونت حاد پروستاتیت باکتریایی باشند.
پروستاتیت باکتریایی مزمن
علائم عفونت مزمن که گاهی موقتی و تکرار شونده است، به اندازه عفونت حاد شدید نیست بلکه به آرامی ایجاد می شوند یا خفیف باقی می مانند. گاهی این نشانه ها می تواند بیش از سه ماه طول بکشد و شامل موارد زیر است:
• سوزش هنگام دفع ادرار
• ادرار مکرر یا فوری
• درد در ناحیه کشاله ران ، پایین شکم یا کمر
• درد مثانه
• درد بیضه یا آلت تناسلی
• مشکل در شروع جریان ادرار یا داشتن جریان ضعیف
• عفونت ادراری
پروستاتیت مزمن
علائم پروستاتیت مزمن مشابه پروستاتیت باکتریایی مزمن است. همچنین بیمار به مدت سه ماه یا بیشتر در نواحی زیر احساس ناراحتی یا درد می کند:
• بین کیسه بیضه و مقعد
• مرکز پایین شکم
• در اطراف آلت تناسلی، کیسه بیضه یا کمر
• در طول یا بعد از انزال
در صورت بروز درد لگن، ادرار دردناک یا انزال دردناک به پزشک مراجعه کنید.
پزشک چگونه عفونت پروستات را تشخیص می دهد؟
تشخیص عفونت پروستات بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایشات پزشکی است. پزشک می تواند احتمال سایر شرایط جدی مانند سرطان پروستات را به کمک معاینه بررسی کند. در معاینه فیزیکی، پزشک برای آزمایش پروستات معاینه دیجیتال رکتوم را انجام می دهد و بدنبال موارد زیر است:
• ترشح
• بزرگ شدن یا حساس شدن غدد لنفاوی در کشاله ران
• کیسه بیضه متورم یا حساس
پزشک همچنین ممکن است در مورد علائم، عفونت های اخیر، داروها یا مکمل هایی که مصرف می کنید سؤال کند. سایر آزمایشات پزشکی که می توانند به تشخیص و برنامه درمانی کمک کنند، عبارتند از:
• تجزیه و آزمایش ادرار یا مایع منی برای یافتن عفونت ها
• بیوپسی پروستات یا آزمایش خون برای آنتی ژن اختصاصی پروستات
• آزمایش های اورودینامیکی برای مشاهده نحوه ذخیره ادرار در مثانه و پیشابراه
• سیستوسکوپی برای بررسی انسداد داخل مجرای ادراری و مثانه
همچنین در مواردی سونوگرافی تجویز می شود. پیدا کردن علت بیماری به درمان مناسب و صحیح کمک می کند.
درمان عفونت پروستات
پروستاتیت باکتریایی
در طول درمان، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد برای کمک به دفع باکتری ها، مصرف مایعات را افزایش دهد. اجتناب از الکل، کافئین و غذاهای اسیدی یا تند مفید است.
برای پروستاتیت باکتریایی، بیمار باید به مدت شش تا هشت هفته آنتی بیوتیک یا داروهای ضد میکروبی مصرف کند. اگر عفونت حاد شدید باشد، بستری بیمار الزامی است. در این مدت، مایعات و آنتی بیوتیک ها را به صورت داخل وریدی دریافت می شوند.
در عفونت باکتریایی مزمن، برای جلوگیری از عفونت های مکرر، حداقل شش ماه آنتی بیوتیک لازم است. همچنین برای کمک به شل شدن عضلات مثانه و کاهش علائم، مسدود کننده های آلفا تجویز می شود.
در صورت انسداد مثانه یا مشکلات دیگر آناتومیک ممکن است جراحی لازم باشد. جراحی با برداشتن بافت اِسکار می تواند به بهبود جریان ادرار و احتباس ادرار کمک کند.
پروستاتیت مزمن
درمان پروستاتیت مزمن به علائم بستگی دارد. پزشک در ابتدا برای رد عفونت باکتریایی، آنتی بیوتیک های زیر را تجویز می کند:
• سیلودوزین یا راپافلو
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین
• گلیکوز آمینوگلیکان یا کندرویتین سولفات
• شل کننده های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین و کلونازپام
• تنظیم کننده های عصبی
درمانهای جایگزین
روشهای جایگزین زیر برای برخی از افراد مؤثر واقع می شود:
• حمام گرم یا ماساژ پروستات
• گرما درمانی از بطری های آب گرم یا پدهای گرم کننده
• تمرینات کگل برای کمک به کنترل مثانه
• آزاد سازی بافت همبند عضلانی برای کمک به شل شدن بافتهای نرم در ناحیه کمر
• تمرینات آرامش بخش
• طب سوزنی
• بیوفیدبک یا پس خوراند ذهنی، شیوه‌ای تکمیل‌کننده و جایگزین برای دارو درمانی است که در آن می‌آموزیم عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل نماییم.
همیشه قبل از استفاده از داروهای مکمل یا جایگزین با پزشک مشورت کنید. گاهی این روشهای درمانی با داروهایی که قبلاً مصرف می کردید، تداخل ایجاد می کنند.
پروستاتیت عود کننده
برای از بین بردن باکتری ها، بیمار حتماً باید تمام داروهای تجویز شده توسط پزشک را استفاده کند. اما گاهی با وجود دریافت آنتی بیوتیک، امکان عود پروستاتیت باکتریایی وجود دارد زیرا بعضاً آنتی بیوتیک ها مؤثر نیستند یا تمام باکتری ها را از بین نمی برند.
گاهی لازم است داروها به مدت طولانی تری مصرف شوند یا داروهای مختلفی تجویز گردد. در صورت ابتلا به پروستاتیت عود کننده، بیمار باید به اورولوژیست ارجاع داده شود تا با انجام آزمایش های تخصصی بتوان باکتری های خاص ایجاد کننده عفونت را تعیین کرد. در برخی موارد مایع پروستات کشیده و پس از شناسایی باکتری ها، داروهای مختلفی تجویز می شود.
خلاصه اینکه...
در صورت عفونت، پروستاتیت باکتریایی با درمان مناسب برطرف می شود. پروستاتیت مزمن ممکن است به چندین درمان مختلف نیاز داشته باشد.عوارض عفونت پروستات حاد عبارتند از:
• ورود باکتری ها به خون
• تشکیل آبسه
• ناتوانی در ادرار کردن
• سپسیس یا عفونت خونی فراگیر
• مرگ در موارد شدید
عوارض پروستاتیت مزمن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• مشکل در دفع ادرار
• اختلال عملکرد جنسی
• درد مزمن لگن
• درد مزمن هنگام دفع ادرار
ممکن است سطح تومور مارکر سرطان پروستات با عفونت پروستات افزایش یابد اما معمولاً طی مدت یک تا سه ماه به محدوده طبیعی برمی گردد. در غیر این صورت، پزشک به مدت طولانی تری، آنتی بیوتیک یا بیوپسی پروستات برای بررسی سرطان پروستات توصیه می کند.
عفونت های پروستات، حتی عفونت های مزمن، هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارند. همچنین خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی دهد. عفونت پروستات مسری نیست و مقاربت آن را ایجاد یا تشدید نمی کند. تا زمانی که احساس ناراحتی نمی کنید، به روابط جنسی خود ادامه دهید.
در صورت مشاهده علائم عفونت پروستات مانند ناراحتی هنگام ادرار کردن یا درد در ناحیه کشاله ران یا کمر با پزشک مشورت کنید. اقدام برای تشخیص زودهنگام و به موقع درمان توصیه می شود. در برخی موارد مانند پروستاتیت باکتریایی حاد، درمان زودهنگام بسیار مهم است.
مطالعه بیشتر:
عفونت بیضه یا اپیدیدیمیت بیضه چیست و چه علایمی دارد؟
بزرگی پروستات یا BPH (هیپرپلازی خوش خیم پروستات) چیست؟
التهاب بیضه و یا ارکیت چیست؟درمان های خانگی برای التهاب بیضه
پروستاتیت مزمن باکتریایی وعلت پروستاتیت مزمن باکتریایی چیست؟
