واژن در بارداری چه تغییراتی می کند و تاثیر بارداری بر سلامت واژن چگونه است؟
در دوران بارداری، انتظار دارید که بدن شما تغییرات واضحی مانند بزرگ تر شدن سینه ها و رشد رحم و شکم را تجربه کند. اما چیزی که ممکن است ندانید، این است که واژن شما نیز دچار تغییراتی می شود. درک اینکه واژن در بارداری چه تغییری می کند و بارداری چگونه بر سلامت واژن در طی این دوران و حتی پس از زایمان تأثیر می گذارد، بسیار مهم است.
سلامت واژن در بارداری
اگر می دانید که برای واژن شما چه چیزی در دوران بارداری طبیعی است، به احتمال زیاد می توانید بهتر و راحت تر عوارض احتمالی را برطرف کنید و یا با آن ها کنار بیایید. در ادامه این مطلب به برخی از مسیرهایی که از طریق آن ها بارداری بر روی واژن تاثیر می گذارد، اشاره شده است:
افزایش ترشحات واژن در بارداری
افزایش ترشحات واژن در بارداری، یکی از قابل توجه ترین تغییرات واژن در دوران بارداری است. این مساله به دلیل سطوح بالای دو هورمون استروژن و پروژسترون، رخ می دهد. افزایش حجم خون و جریان خون نیز از دیگر عواملی هستند که می توانند به افزایش ترشحات واژن کمک کنند.
ترشحات طبیعی واژن در بارداری چگونه است؟
ترشحات طبیعی واژن در بارداری باید رقیق، سفید و یا شیری رنگ باشند که با نزدیک شدن به موعد زایمان ممکن است بیشتر شوند. این ترشحات نباید بوی بدی بدهند، اما ممکن است بوی ملایمی داشته باشند که بیشتر از گذشته به نظر رسیده و قابل توجه است. اگر ترشحات واژن در طی بارداری شما را آزار می دهد، سعی کنید از شلوارهای دارای آستری مخصوص بدون بو و یا مینی پدها استفاده کنید. البته که تعویض منظم لباس زیر، بهترین و اصولی ترین راهکار برای تحمل این شرایط است.
افزایش خطر عفونت های واژن در بارداری
در برخی موارد، افزایش ترشحات واژن نشان دهنده عفونت است. عفونت های واژن در دوران بارداری شایع هستند که تا حدی ناشی از تغییرات هورمونی دوران بارداری است که تعادل pH واژن را بر هم می زنند. عفونت های شایع واژینال در دوران بارداری عبارتند از:
عفونت های قارچی: در دوران بارداری، ترشحات واژن حاوی قند بیشتری هستند و از آنجا که قند همان غذای مورد علاقه مخمر یا قارچ است، در طی بارداری زمینه برای ایجاد عفونت قارچی فراهم می شود. عفونت قارچی به جنین شما آسیب نمی رساند، اما شرایط را برای خود شما سخت می کند. علائم عفونت قارچی عبارتند از: خارش واژن، سوزش واژن، ترشحات واژن که شبیه به تکه های کوچک پنیر هستند و همچنین بوی شبیه به مخمر که از واژن متصاعد می شود.
واژینوز باکتریایی (BV): طبق اعلام انجمن بارداری آمریکا، 10 تا 30 درصد از مادران باردار دچار واژینوز باکتریایی می شوند. این وضعیت در اثر عدم تعادل باکتری های خوب و بد واژن ایجاد می شود. علامت اصلی واژینوز باکتریایی، ترشح خاکستری با بوی ماهی است. واژینوز باکتریایی درمان نشده با زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و سقط جنین مرتبط است.
تریکومونیازیس: این عفونت از طریق رابطه جنسی با فرد آلوده منتقل می شود و ممکن است عوارض جدی بارداری ایجاد کند، مانند پارگی زودهنگام کیسه آمنیوتیک شما و زایمان زودرس. علائم تریکومونیازیس شامل ترشحات بدبو، ترشحات زرد و سبز رنگ واژن، خارش و قرمزی واژن و درد در هنگام ادرار و رابطه جنسی است.
افزایش تورم واژن در بارداری
برای حمایت از جنین در حال رشد، جریان خون شما در دوران بارداری به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. بنابراین این اصلا غیرمعمول نیست که لبیاها و واژن شما متورم به نظر برسد و احساس تورم کنید. تورم و افزایش جریان خون در این نواحی، ممکن است میل جنسی شما را افزایش داده و باعث شود تا به راحتی برانگیخته شوید. تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون همچنین ممکن است باعث شود تا واژن و لبیاهای شما تیره تر شده و رنگ مایل به آبی پیدا کنند.
در برخی موارد، تورم واژن در اثر عفونت ایجاد می شود. پس اگر تورم واژن با قرمزی، سوزش و خارش همراه بود، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید.
وریدهای واریسی ناحیه تناسلی
پاهای شما تنها بخشی از بدن شما نیستند که در دوران بارداری، رگ های واریسی در آن ها ظاهر می شوند. این مشکل همچنین ممکن است در نواحی تناسلی و واژن شما نیز اتفاق بیفتد. واریس های ناحیه تناسلی ناشی از افزایش حجم خون و کاهش سرعت بازگشت جریان خون شما از اندام تحتانی است.
رگ های واریسی ناحیه ولو یا همان بخش تناسلی، ممکن است باعث ایجاد فشار، احساس پری و ناراحتی در فرج و واژن شما شوند. شما می توانید با استفاده از کمپرس سرد، بالا آوردن باسن در حالت خوابیده و پوشیدن لباس های مخصوص فشرده کننده به تسکین علائم خود کمک کنید. اکثر وریدهای واریسی ناحیه تناسلی در عرض چند هفته پس از زایمان، به شکل خود به خود از بین می روند.
خونریزی واژن در بارداری
خونریزی واژینال در سه ماهه اول غیر معمول نیست و ممکن است به دلیل کاشت تخمک بارور شده در لایه داخلی رحم (لانه گزینی) رخ دهد. این خونریزی، همچنین ممکن است در اثر افزایش حجم خون در ناحیه رحم و لگن ایجاد شود. در برخی موارد، خونریزی واژینال نشانه سقط جنین است، به ویژه اگر با گرفتگی شدید و احساس درد مشابه به قاعدگی و خروج بافت از واژن همراه باشد.
خونریزی واژینال در سه ماهه دوم و سوم بارداری، یک مساله نگران کننده است. اگر خونریزی واژن شما ناشی از موارد زیر باشد، باید به صورت فوری به دنبال مراقبت های پزشکی باشید و به اورژانس مراجعه کنید.
• جدا و کنده شدن جفت (هنگامی که جفت از لایه داخلی رحم جدا می شود)،
• باز شدن زودرس دهانه رحم،
• زایمان زودرس،
• پارگی رحم،
هنگامی که زایمان شروع می شود، ممکن است ترشحات واژن به شکل مخلوط با مخاط صورتی را مشاهده کنید. این مساله طبیعی است و به آن نمایش خونین یا پلاک مخاطی یا شوی زایمان می گویند.
سلامت واژن بعد از زایمان
مهم نیست که واژن شما در هنگام زایمان، چه اتفاقاتی را تجربه می کند، در هر حال پس از زایمان، مقداری تورم، کبودی و درد در این ناحیه ایجاد می شود. همچنین ممکن است در هنگام ادرار کردن یا دفع مدفوع، درد داشته باشد. در اکثر بانوان، این علائم پس از گذشت چند هفته از بین می روند. اما اگر واژن شما در حین زایمان پاره شود یا پوست بین واژن و مقعد شما بریده شود تا به بیرون آوردن نوزاد شما کمک کنند، بهبودی ممکن است بیشتر طول بکشد.
خونریزی واژینال تا دو الی شش هفته پس از زایمان شایع است. خونریزی شدید که به رنگ قرمز روشن است و ممکن است شامل لخته های خون باشد، در 24 ساعت اول پس از زایمان طبیعی است. پس از آن، خونریزی باید به تدریج کاهش یابد. با وجود این، ممکن است تا شش هفته بعد از زایمان همچنان درجاتی از خونریزی واژینال را تجربه کنید.
واژن شما احتمالاً بعد از زایمان گشاد و کشیده خواهد شد. اما معمولاً با گذشت شش هفته، به میزان زیادی حالت کشسانی خود را بازیابی می کند. انجام دادن تمرینات کگل و سایر تمرینات کف لگن در دوران بارداری و پس از آن، به افزایش تن عضلات واژن و کاهش احتمال افتادگی اندام های لگن در واژن کمک می کند.
سطح هورمون استروژن در مادرانی که شیردهی دارند، کمتر است و بنابراین احتمال خشکی واژن در این بانوان بیشتر خواهد بود. استفاده از روان کننده های مبتنی بر آب و مرطوب کننده های طبیعی ممکن است به تسکین علائم خشکی واژن مانند رابطه جنسی دردناک، خارش واژن و سوزش واژن کمک کند.
سخن پایانی
واژن شما نقش مهمی در بارداری و زایمان دارد، بنابراین شایسته توجه ویژه است. در اینجا به نکاتی برای حفظ سلامت واژن در دوران بارداری و پس از آن، اشاره شده است:
• بعد از استحمام یا شنا کردن، ناحیه واژن خود را با درجه کم و خنک سشوار خشک کنید.
• بعد از رفتن به دستشویی، ناحیه تناسلی خود از جلو به عقب پاک کنید.
• از نوارهای بهداشتی یا تامپون های معطر و دوش واژینال، استفاده نکنید.
• از اسپری های بهداشتی زنانه یا محصولات مراقبت شخصی معطر استفاده نکنید.
• لباس یا لباس زیر گشادتر و راحت بپوشید.
• به طور منظم ماست بخورید.
• مصرف مواد قندی خود را کاهش دهید.
• با مصرف میزان کافی از مایعات، هیدراته بمانید.
• رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و در صورت اجازه پزشک، به طور منظم ورزش کنید.
• بهداشت جنسی را رعایت کنید.
در صورت شک در مورد ترشحات واژن در بارداری یا سایر نگرانی های مرتبط با واژن، با پزشک خود مشورت کنید. برخی از علائم واژن ممکن است نشانه یک مشکل جدی باشند، بنابراین بهتر است محتاط باشید و به پزشک مراجعه کنید.
مطالعه بیشتر:
حفظ سلامت واژن در 20، 30، 40 و 50 سالگی
تغییرات واژن بعد از زایمان طبیعی چیست و چه علائمی دارد؟
تاثیر زایمان طبیعی بر واژن وآیا واژن به حالت اول باز می گردد
