شیاف دیکلوفناک در بارداری و فواید و عوارض احتمالی آن چیست؟
دوران بارداری، اگرچه بسیار شیرین است، اما با سختی هایی نیز همراه خواهد بود. انواع دردها، از درد دندان گرفته تا درد کمر، شکم، سر و پاها و حتی درد در مفاصل و استخوان ها، از جمله مشکلات رایج در طی بارداری هستند که باعث آزار و ناراحتی مادران می شوند. در چنین شرایطی شاید تصمیم بگیرید تا از داروهای ضد درد مانند دیکلوفناک کمک بگیرید. اما در ابتدا باید بدانید که آیا استعمال شیاف دیکلوفناک در بارداری مجاز است یا خیر؟ با خواندن این مقاله می توانید به پاسخ این سوال دست پیدا کنید!
شیاف دیکلوفناک چیست؟
شیاف دیکلوفناک (Diclofenac)، از دسته داروهای مسکن است و به خانواده داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تعلق دارد که به اختصار با عنوان NSAIDs""، شناخته می شوند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، به طور گسترده برای تسکین درد، کاهش التهاب و تسکین تب تجویز می شوند و انواع مختلفی دارند. بر همین اساس شیاف دیکلوفناک نیز با اهداف درمانی مختلفی تجویز می شود که عبارت هستند از:
- تسکین درد دندان،
- آرام کردن دردهای عضلانی،
- رفع التهاب و درد ناشی از آسیب های ورزشی،
- درمان درد، تورم و سفتی مفاصل ناشی از آرتریت روماتوئید، آرتروز و نقرس حاد،
- تسکین درد ناشی از ضربه، از جمله شکستگی، کمردرد، پیچ خوردگی، کشیدگی، دررفتگی و ...،
- تسكین درد حاد بعد از عمل،
- کاهش درد ناشی از میگرن،
- تسکین درد ناشی از قاعدگی (دیسمنوره).
مقدار و نحوه مصرف شیاف دیکلوفناک
میزان دوز مورد نیاز از شیاف دیکلوفناک و فواصل میان مصرف آن، می بایست توسط پزشک معالج و بر اساس شرایط هر بیمار تعیین شود. بنابراین هرگز به طور خودسرانه، اقدام به خود درمانی نکنید.
به علاوه لازم است بدانید که شیاف دیکلوفناک، به صورت مقعدی قابل استفاده بوده و هرگز نباید در واژن گذاشته شده و یا خورده شود.
آیا استعمال شیاف دیکلوفناک در بارداری، مجاز است؟
بر اساس نظر سازمان غذا و دارو (FDA)، طبقه بندی شیاف دیکلوفناک در بارداری بر اساس سن بارداری به دو دسته نقسیم می شود که عبارت هستند از:
قبل از هفته 30 بارداری: دسته دارویی C
دسته دارویی C به این معنا است که در مطالعات انجام شده در حیوانات، عوارض جانبی منفی بر روی جنین مشخص شده است اما هیچ مطالعه کافی و کنترل شده ای بر روی انسان ها وجود ندارد. با این وجود مزایای بالقوه دارو ممکن است به خطرات احتمالی آن ارجحیت داشته باشد و بنابراین پزشک در شرایط خاص و در صورت لزوم، دارو را برای مادران تجویز کند.
بعد از هفته 30 بارداری: دسته دارویی D
دسته دارویی D به این معنا است که شواهد به دست آمده از مطالعات، بیانگر خطراتی برای جنین انسان هستند اما اگر پزشک صلاح بداند در برخی شرایط خاص، مزایا و منافع بالقوه حاصل از دارو ممکن است استفاده از آن را قابل قبول کند. پیش از تجویز، حتما باید منافع و خطرات سنجیده شده و سپس تصمیم گیری انجام شود.
عوارض شیاف دیکلوفناک در بارداری
بر اساس داده های به دست آمده از مطالعات متعدد، استفاده از شیاف دیکلوفناک در بارداری، می تواند با چنین عوارضی همراه باشد:
در سه ماهه اول بارداری:
- سقط جنین،
- احتمال بروز برخی نقائص مادرزادی،
در سه ماهه سوم بارداری:
- به تاخیر انداختن زایمان،
- افزایش طول زمان زایمان،
- بسته شدن زودرس مجرای شریانی در جنین: قبل از تولد، یک رگ خونی به نام مجرای شریانی باید باز بماند تا به کمک آن مواد مغذی و اکسیژن از مادر به جنین درون رحم برسد. طی یک روال کاملا طبیعی، این مجرای شریانی بعد از تولد بسته می شود. اما در صورت مصرف برخی داروها از جمله شیاف دیکلوفناک در بارداری، این احتمال وجود دارد که این رگ خونی به صورت زودهنگام بسته شده و عوارض جدی همچون مرگ داخل رحمی را به دنبال داشته باشد.
- اختلالات جدی قلبی و عروقی،
- فشار خون بالای ریوی پایدار نوزادی (PPHN): هنگامی رخ می دهد که ریه های یک نوزاد تازه متولد شده با تنفس خارج از رحم سازگار نمی شوند. این مشکل اگرچه نادر است، اما بسیار جدی بوده و می تواند زندگی نوزاد را تهدید کند.
- الیگوهیدرآمنیوس: شرایطی است که در طی آن مایع احاطه کننده جنین یعنی مایع آمنیوتیک به کمتر از حد طبیعی کاهش پیدا کرده و می تواند مشکلاتی همچون مرده زایی، زایمان زودرس و حتی ایجاد نقص در اندام های جنینی را به دنبال داشته باشد.
اگر از شیاف دیکلوفناک در بارداری استفاده کرده باشم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگرچه عوارض ناشی از استعمال شیاف دیکلوفناک در بارداری جدی و در مواردی جبران ناپذیر است، اما اگر به دلیل ناآگاهی و بی اطلاعی، به صورت خودسرانه از این فرآورده دارویی استفاده کرده اید، آرامش خود را حفظ کنید. بهترین راهکار این است که به استفاده از شیاف دیکلوفناک در بارداری ادامه ندهید و پزشک خود را در جریان مساله قرار دهید تا بررسی های لازم برای اطمینان از سلامت جنین را انجام دهد. به علاوه توصیه می شود که نظارت های پزشکی در مورد شما، دقیق تر و جدی تر از سایر مادران باردار پیگیری شوند.
مطالعه بیشتر:
درمان درد قاعدگی ناشی از آندومتریوز، داروهایی بهتر است؟
مصرف قرص دیکلوفناک در بارداری، آیا جنین آسیب میبیند؟
درد زیر شکم ناشی از فیبروم، چه دارو و مسکنی مجاز است؟
آیا شیاف دیکلوفناک برای کاهش درد بخیه زایمان سزارین بی خطر است؟
