آیا مصرف ایبوپروفن با معده خالی ضرر دارد؟
ایبوپروفن یکی از رایج ترین داروهای بدون نسخه است که برای درمان درد، التهاب و تب استفاده می شود و مصرف آن تقریباً سابقه 50 ساله دارد. ایبوپروفن یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است و با مسدود کردن فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز عمل می کند. فعالیت سیکلواکسیژناز مسئول تولید پروستاگلاندین است. این که آیا مصرف ایبوپروفن با معده خالی بی خطر است یا نه واقعاً به عوامل فردی و عوامل خاص خطر بستگی دارد. بیایید نگاهی دقیق تر به بهترین روش مصرف ایبوپروفن برای بهبود علائم و در عین حال کاهش خطرات داشته باشیم.
آیا مصرف ایبوپروفن با معده خالی، بی خطر است؟
ایبوپروفن به طور کلی عوارض جانبی شدید دستگاه گوارش ایجاد نمی کند. اما خطر به سن فرد، طول مدت استفاده، دوز مصرفی و هر گونه مشکل سلامتی زمینه، بستگی دارد. ایبوپروفن می تواند سطح پروستاگلاندین را تحت تاثیر قرار دهد و عوارض جانبی دستگاه گوارش را به همراه داشته باشد. یکی از عملکردهای پروستاگلاندین محافظت از معده با کاهش اسید معده و تولید مخاط است.
اگر ایبوپروفن با معده خالی به مقدار خیلی زیاد یا به مدت طولانی مصرف شود، پروستاگلاندین کمتری تولید خواهد شد. به این ترتیب اسید معده افزایش یافته و دیواره معده تحریک می شود و مشکلاتی را ایجاد می کند.
عوارض جانبی ایبوپروفن با معده خالی بر دستگاه گوارش به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
• مدت زمان استفاده: در صورت مصرف طولانی مدت ایبوپروفن، خطر مشکلات مربوط به دستگاه گوارش در مقایسه با استفاده کوتاه مدت برای نیازهای فوری، افزایش می یابد.
• مقدار مصرف: مصرف دوز بالاتر به مدت طولانی خطر مربوط به دستگاه گوارش را افزایش می دهد.
• سایر بیماریها: ابتلای به برخی بیماری ها مانند موارد زیر می تواند خطرات عوارض جانبی یا واکنش های منفی را افزایش دهد:
سابقه بیماری های گوارشی
- خونریزی زخم ها
- بیماری التهابی مزمن روده
• عوامل فردی: افراد مسن با مصرف ایبوپروفن بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های دستگاه گوارش و سایر عوارض جانبی هستند.
- قبل از مصرف این دارو ، حتماً در مورد مزایا و مضرات آن با پزشک صحبت کنید.
- در صورت ابتلا به بیماری های قلبی، کلیوی، فشار خون بالا یا سایر بیماریهای مزمن از پزشک در مورد مصرف ایبوپروفن بپرسید.
اطلاعات بیشتر در مورد ایبوپروفن
دو نوع مجزا سیکلواکسیژناز وجود دارد که تأثیرات متفاوتی بر روی بدن خواهند داشت. وقتی سیکلواکسیژناز-2 فعال شود، آزادسازی پروستاگلاندین را در پاسخ به درد، تب و التهاب مسدود می کند. سیکلواکسیژناز-1 اثر محافظتی بر پوشش معده و سلولهای اطراف آن دارد.
ایبوپروفن بر فعالیت سیکلواکسیژناز-1 و سیکلواکسیژناز-2 اثر می گذارد، علائم را تسکین داده و در عین حال خطرات برخی از عوارض جانبی را افزایش می دهد.
شرایط جذب، اثربخشی و عوارض جانبی داروهای مختلف، متفاوت است. مصرف دارو با غذا یا معده خالی در این امر نقش دارد.
یکی از چالش های ایبوپروفن این است که وقتی به صورت خوراکی مصرف می شود، حدود 30 دقیقه طول می کشد تا جذب شود. اگر می خواهید درد سریع تسکین یابد، این مورد را در نظر داشته باشید.
عوارض جانبی مصرف ایبوپروفن با معده خالی
ایبوپروفن می تواند عوارض جانبی دستگاه گوارش ایجاد کند، مانند:
• زخم
• تهوع و استفراغ
• خون ریزی
• پارگی معده، روده کوچک یا روده بزرگ
• اسهال
• یبوست
• گرفتگی عضلات
• احساس سیری
• نفخ
• گاز
قبل از استفاده از ایبوپروفن باید خطر مشکلات گوارشی در نظر گرفته شود. اگر خطر دستگاه گوارش کم باشد، ایبوپروفن حتی با داروهای مهار کننده پمپ پروتون مانند نکسیوم به عنوان محافظ، توصیه نمی شود.
عوارض جانبی دستگاه گوارش در شرایط زیر بیشتر خواهد بود:
• افراد بالای 65 سال، زیرا خطر خونریزی دستگاه گوارش چهار برابر می شود.
• سابقه سوء هاضمه یا سوزش سر دل
• استفاده از کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین، مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین مانند سرترالین یا زولوفت، ضد انعقاد ها مانند آسپرین یا کلوپیدوگرل یا پلاویکس
• زخم معده یا خونریزی مرتبط با زخم
• مصرف الکل زیرا مخاط معده را تحریک می کند و استفاده از ایبوپروفن همراه با الکل می خطر خونریزی معده را افزایش می دهد.
چنانچه ایبوپروفن مصرف می کنیم، چه اقداماتی باید انجام دهید؟
به یاد داشته باشید، برخی از داروها با ایبوپروفن و بیماری ها تداخل ایجاد می کنند. حتما در این خصوص با پزشک مشورت کنید تا بهترین دارو برای کاهش خطر ابتلا به مشکلات دستگاه گوارش پیشنهاد شود.
اگر علائم خفیف ناراحتی معده را تجربه می کنید، برخی داروهای محافظ ممکن است به شما کمک کند:
• آنتی اسید مبتنی بر منیزیم می تواند به علائم خفیف سوزش سر دل یا رفلاکس اسید را برطرف کند. از مصرف آنتی اسیدهای مبتنی بر آلومینیوم با ایبوپروفن پرهیز نمایید زیرا در جذب ایبوپروفن اختلال ایجاد می کنند.
• مهار کننده پمپ پروتون مانند اسومپرازول یا نکسیوم می تواند به رفع رفلاکس اسید کمک کند. حتماً در مورد عوارض جانبی یا تداخل دارویی با پزشک مشورت کنید.
احتیاط: هیچگاه چندین نوع کاهنده اسید را همزمان مصرف نکنید. اگر علائم شما بهبود نیافت یا بدتر شد، موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
بهترین روش مصرف ایبوپروفن چیست؟
بهترین روش مصرف ایبوپروفن به سن و عوامل خطر بستگی دارد. مطالعات نشان می دهند که مصرف ایبوپروفن با محافظ معده مانند مهار کننده های پمپ پروتئین یک راه موثر برای جلوگیری از زخم معده در صورت مصرف طولانی مدت در دوزهای بالاتر است.
اگر ایبوپروفن را برای تسکین درد موقتی مصرف می کنید و هیچ فاکتور خطری ندارید، می توانید آن را با معده خالی مصرف کنید تا زودتر به بهبودی دست یابید. محافظ حاوی منیزیم ممکن است به تسکین سریعتر کمک کند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
• دفع مدفوع قیری سیاه
• استفراغ خون
• درد شدید معده
• تهوع و استفراغ مداوم
• وجود خون در ادرار
• درد قفسه سینه
• مشکلات تنفسی
اگر واکنش آلرژیک دارید، در صورت مشاهده موارد زیر ، فوراً با اورژانس تماس بگیرید:
• راش
• تورم صورت ، زبان ، گلو یا لب ها
• مشکلات تنفس
• خس خس سینه
کلام آخر
عوارض جانبی دستگاه گوارش شایع ترین مشکلی است که با ایبوپروفن گزارش می شود. مشکلات جدی یا شدید دستگاه گوارش مانند خونریزی، می تواند بدون هیچ گونه علائم هشداردهنده اتفاق بیفتد. قبل از مصرف خودسرانه ایبوپروفن، حتماً سابقه مشکلات مربوط به دستگاه گوارش خود را با پزشک در میان بگذارید. مصرف ایبوپروفن در دوران بارداری حتماً باید با مشورت پزشک باشد.
در موارد محدود برای تسکین سریع علائم درد، مصرف ایبوپروفن با معده خالی می تواند مفید باشد. آنتی اسید حاوی منیزیم می تواند نقش حفاظتی داشته و به تسکین سریعتر کمک کند. برای استفاده طولانی مدت، استفاده از محافظ برای جلوگیری از عوارض جانبی دستگاه گوارش مفید است. در برخی موارد، پزشک گزینه دارویی متفاوتی را تجویز می کند.
مطالعه بیشتر:
خطر مصرف ایبوپروفن (Ibuprofen) در بارداری
مصرف استامینوفن 500، 325 و کدئین در بارداری
دوز مصرفی ایبوپروفن در شیردهی چه مقدار است؟
نحوه مصرف شربت ایبوپروفن برای کودکان چگونه است؟
