دمر خواباندن نوزاد و چرا دمر خواباندن نوزاد خوب نیست؟
توصیههایی از مادربزرگها، افراد غریبه در فروشگاهها و دوستان شنیدهاید که میگویند نوزاد را روی شکم بخوابانید و اینکه: «تو هم دمر خوابیدهای و نمردی».بله شما نمردید اما بسیاری از نوزادان دیگر جانشان را از دست دادهاند. تلاش برای یافتن دلیل مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) باعث سردرگمی متخصصان و والدین شده است. اما چیزی که میدانیم این است که میتوانیم با ایجاد شرایط امن برای خواب نوزادان، خطر مرگ ناگهانی را در آنها کاهش دهیم. در ادامه مطالب مفیدی را درمورد دمر خواباندن نوزاد خواهید خواند.
دمر خواباندن نوزاد چه ضرری دارد؟
در سال ۲۰۱۶ آکادمی اطفال آمریکا (AAP) بیانیهای روشن در مورد امنیت خواب نوزادان و کاهش مرگ ناگهانی نوزادان ارائه داد. که شامل این موارد است:
• قرار دادن نوزاد در جایی سخت و صاف
• خواباندن نوزاد به صورت طاق باز
• خوابیدن در گهواره یا تخت نوزاد بدون داشتن بالش اضافی، ملحفه یا اسباببازی
• قرار دادن نوزاد در اتاق مشترک (نه در تختخواب مشترک)
این توصیهها در مورد هر نوع خوابی صدق میکند هم چرت روزانه و هم خواب شبانه. آکادمی اطفال آمریکا توصیه میکند از گهواره و هرنوع سطح صافی که عاری از هرگونه برآمدگی است استفاده کنید . قبلا استفاده از این برآمدگیها مرسوم بوده ولی دیگر نیست.
اما تا چه زمان باید این توصیهها را درمورد دمر خواباندن نوزاد به کار گرفت؟
پاسخ کوتاه یک سالگی است. پس از یک سال، خطر مرگ در اطفالی که مشکل سلامتی ندارند، به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند. برای مثال در این سن کودک میتواند لحافی نازک در تخت خود داشته باشد.
پاسخ طولانیتر این است که دمر خواباندن نوزاد ضرر دارد و باید کودک را تا هنگامیکه در گهواره است، به پشت بخوابانید. این به آن معنا نیست که آنها مجبورند دراین وضعیت بمانند. اگر خود نوزاد بتواند روی شکم برگردد مشکلی نیست حتی اگر قبل از یک سال سن دارد.
دلیل اهمیت ایمنی هنگام دمر خواباندن نوزاد چیست؟
پیروی از این دستورالعملها خلاف منطق بهنظر میرسد. اینکه تخت نوزاد را در محلی نه چندان راحت، به دور از آغوش گرم مادر و بدون هیچگونه وسایل راحتی قرار دهید. هرچند تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است به ارتباط عمیق بین این توصیهها و کاهش مرگ ناگهانی نوزادان بین دو تا سه ماهگی اشاره میکند.
آکادمی اطفال آمریکا اولین توصیه خود را در سال ۱۹۹۲ ارائه داد و کمپین «بازگشت به خواب» در سال ۱۹۹۴ هماکنون با عنوان جنبش «امنیت در خواب» شناخته میشود. تلفات ناشی از SIDS از ۱۳۰ نوزاد از صدهزار نوزاد در سال ۱۹۹۰ به ۳۵ نوزاد از صدهزار نوزاد در سال ۲۰۱۷ کاهش یافت.
دلیل اصلی اینکه دمر خواباندن نوزاد خوب نیست چیست؟
برخی نوزادان عاشق خوابیدن در این حالت هستند اما مهمترین عوارض دمر خواباندن نوزاد این است که اینکار خطر مرگ ناگهانی نوزادان را افزایش میدهد اما محققان از دلیل اصلی آن مطمئن نیستند.برخی مطالعات نشان میدهد، برخی مشکلات مجرای تنفسی فوقانی مانند انسداد ممکن است باعث این عارضه شود و در این حالت کودک بازدم خود را دوباره داخل میبرد. این باعث افزایش دیاکسیدکربن و کاهش اکسیژن میشود. تنفس بازدم خود باعث میشود بدن نتواند گرمای خود را از دست بدهد و موجب گرمای بیش از حد بدن میشود. (گرمای بیش از حد عامل خطر مرگ ناگهانی نوزادان است، درحالی که عرق کردن اینطور نیست).
هنگامیکه کودک روی شکم میخوابد، به خواب عمیقتری میرود و احتمال دارد واکنش کمتری نسبت به صداها از خود نشان دهد و همین باعث میشود والدین این نوع خواب را برای کودک ترجیح دهند. هر چند این روش خواب ترجیحی والدین، میتواند برای نوزاد خطرناک باشد. فشار خون و ضربان قلب کودکانی که روی شکم میخوابند کاهش پیدا میکند. در واقع، امنیت کودک در این است که به طور مکرر به خواب سبکتری برود و وارد آن چرخه خواب بیوقفهای که والدین خسته میخواهند، نشوند.
باورهای قدیمی درمورد دمر خواباندن نوزاد
یکی از باورهای قدیمی درمورد فواید دمر خواباندن نوزاد این است که اگر کودک را به پشت بخوابانید استفراغ او وارد گلویش میشود و نمیتواند نفس بکشد. این باور رد شده است و حتی ممکن است طاق باز خوابیدن کودک فوایدی نیز برای سلامتی داشته باشد، مانند کاهش خطر عفونت چشم، گرفتگی بینی و تب. والدین اغلب نگران صافی پشت سر نوزاد و رشد عضلات در این قسمت هستند. اما دقایقی که کودک در طول روز دمر یا به پهلو میخوابد این مشکل را برطرف میکند.
اگر کودک قبل از یک سالگی روی شکم غلت بزند و بخوابد چه کار کنیم؟
همانطور که قبلا گفتیم کودک را تا قبل از یک سالگی به پشت بخوابانید. هرچند کودک تا ۶ ماهگی و حتی قبل از آن غلت زدن را یاد میگیرد و قادر خواهد بود به طور طبیعی از هر دو طرف غلت بزند. اگر این اتفاق افتاد اشکالی ندارد، اجازه دهید در این وضعیت بخوابد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که اوج خطر مرگ ناگهانی نوزادان برطرف شده است. هرچند تا یک سالگی این خطر وجود دارد. برای امنیت باید اجازه دهید کودک به طور پیوسته از هر دو طرف غلت بزند از روی شکم به پشت و از پشت به روی شکم. آنگاه او را در حالتی که ترجیح میدهد بخوابد ترک کنید.
اگر به طور عمدی و پیوسته غلت نمیزنند، اما اگر در طول خواب به شکم میشود، بله، با اینکه سخت است اما باید به آرامی کودک را به حالت طاق باز برگردانید و امیدوار باشید کودک از خواب بیدار نشود.
اگر دمر خواباندن نوزاد برای او عادت شده و غیر از حالت روی شکم خوابش نمیبرد چه کار کنیم؟
هاروی کارپ متخصص اطفال و نویسنده کتاب «شادترین کودک محله» به یک طرفدار ناطق برای خواب ایمن کودک تبدیل شده است و نکات مهمی را به والدین میآموزد تا شبی آرام (نسبتا آرام) داشته باشند. قنداق کردن که توسط برخی متخصصان اطفال توصیه میشود فضای داخل رحم را برای نوزاد تداعی میکند و از تکان خوردن کودک در خواب جلوگیری میکند.
نکتهای در مورد امنیت قندان کردن نوزاد
به تازگی قنداق کردن نوزادان مرسوم شده است. اما در صورت درست قنداق نکردن خطراتی چون گرم شدن بیش از حد نوزاد و مشکلات مفصل ران رخ میدهد. به علاوه همیشه کودک قنداق شده را به پشت و در جایی امن و بدون بالش، ملحفه و اسباب بازی قرار دهید و این دستورالعملها را دنبال کنید:
• هنگامیکه کودک میتواند غلت بزند باید از قنداق کردن پرهیز کنید یا از کیسه خواب که دستها را بیرون قرار میدهد استفاده کنید.
• اگر متوجه علائم گرم شدن بیش از حد (تند تند نفس کشیدن، قرمز شدن پوست و عرق کردن) شدهاید از قنداق کردن کودک در هوای گرم خودداری کنید.
• بررسی کنید ببینید به اندازه سه انگشت بین سینه کودک و قنداق فاصله باشد.
به علاوه کارپ توصیه میکند، با ایجاد صداهایی ثابت در محیط میتوان فضایی شبیه به رحم مادر ایجاد کرد تا نوزاد راحتتر بخوابد و چرت بزند. همچنین به این نتیجه رسیدهاست که به پهلو خواباندن و روی شکم بودن برای کودک آرامشبخش است و هنگام تاب دادن و تکان دادن آنها مناسب است اما نه برای خواب واقعی.
در روش کارپ توضیح داده شده که دمر خواباندن نوزاد چگونه میتواند کودکانی را که بالای سه ماه دارند آرام کند و اینکه چرا کودکان عاشق خوابیدن روی شکم هستند. ولی هنگامیکه کودک آرام است او را به پشت در گهواره یا تخت خود قرار دهید.
با متخصص اطفال مشورت کنید
به درستی نمیدانیم چه تعدادی از والدین کودکان خود را در حالت دمر میخوابانند، چون بهنظر میرسد این موضوع مانند رازی است که والدین دوست ندارند در مورد آن حرف بزنند. اما فرومهای آنلاین نشان میدهد که تعداد آنها زیاد است.
خسته هستید و این یک واقعیتی است که نمیتوان نادیده گرفت. اما متاسفانه وضعیتی که کودک در آن به راحتی میخوابد، لزوما وضعیت بیخطر و مناسبی برای او نیست. در مورد دمر خواباندن نوزاد نیز تا زمانیکه کودک نمیتواند غلت بزند، خطرناک است.
پزشک برای کمک به شما حاضر است. با او مشورت کنید. او میتواند راهکارهایی ارائه دهد و شما و کودک میتوانید بهتر و با آرامش خیال بیشتری بخوابید.از نظر تئوری اگر شما بیدار و هوشیار باشید، کودک میتواند روی سینه شما بخوابد یا چرت بزند. این کار تا زمانیکه خوابتان نبرد یا حواستان پرت نشود مشکلی ایجاد نمیکند. اما بگذارید با شما صادق باشیم، ما به عنوان والدین مستعد ناگهان بهخواب رفتن هستیم و کودک در لحظهای غیرمنتظره ممکن است از آغوش شما بیفتد.
راههای دیگری که میتوان به امنیت کودک در خواب کمک کرد:
• استفاده از پستانک
• در صورت امکان از شیر مادر تغذیه کند.
• مطمئن شوید کودک بیش از حد گرم نباشد.
• در یک سال اول کودک را در اتاق خود (نه در تخت خود) قرار دهید.
چکیده مطالب درمورد دمر خواباندن نوزاد
هنگامیکه کودک را در محیطی امن به پشت میخوابانید و او خودش تلاش میکند و به حالت دمر در میآید، مشکلی وجود ندارد، زیرا کودک به راحتی میتواند به این طرف و آن طرف غلت بزند. قبل از اینکه کودک به این مهارت دست یابد، باید کودک را به پشت بخوابانید.
ممکن است این کار در ساعت ۲ نیمه شب که تنها چیزی که میخواهید خواب برای خودتان و کودک است، دشوار باشد، اما در پایان فواید این کار به خطرات آن میچربد. سریعتر از اینکه متوجه شوید، نوزاد این مرحله را پشت سر میگذارد و وضعیت خوابی را انتخاب میکند که مناسب خودش و شما باشد.
مطالعه بیشتر:
1- بهترین وضعیت های خواباندن نوزاد
2- آموزش نکات ایمنی برای خواب نوزاد
3- دمر خوابیدن نوزاد ، آیا دمر خوابیدن نوزاد خطرناک است؟
4- بهترین حالت خواباندن نوزاد برای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی