تست بررسی پارگی کیسه آب، تست نیترازین چیست؟

سوراخ شدن کیسه آب

کیسه آمنیوتیک که در اصطلاح به آن کیسه آب نیز گفته می شود، همان مکانی است که فرزند شما تمام طول نه ماهه بارداری را در آنجا سپری می کند. این کیسه از دو پرده نازک اما بسیار مستحکم تشکیل شده که آمنیون (داخلی) و کوریون (واقع در بخش بیرونی) نام دارند و کاملا به هم چسبیده هستند. سلامت این دو غشا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا وقوع هرگونه آسیب در این پرده ها، از پارگی گرفته تا حتی یک سوراخ جزیی، می تواند منجر به خروج مایع آمنیوتیک شده و در نتیجه سلامت جنین و حتی مادر را به خطر بیندازد.

مایع آمنیوتیک یا مایع آمنیون، مایعی بی رنگ و شفاف است که جنین را در درون کیسه آمنیوتیک، احاطه می کند. در طی ماه های ابتدایی بارداری، این مایع از طریق جفت، بند ناف و پرده های آمنیون و کوریون ترشح می شود اما به مرور و با افزایش سن حاملگی و بزرگ شدن جنین، ادرار او است که منشا و منبع اصلی تولید مایع آمنیوتیک خواهد بود. از آنجا که این مایع، وظایف بسیار مهمی بر عهده دارد، کافی و متناسب بودن سطح آن به نسبت هفته حاملگی و همچنین سن جنین، ضروری و حیاتی است. از جمله وظایف مایع آمنیوتیک، می توان به این موارد اشاره نمود:

- محافظت از جنین: این مایع درست مانند یک ضربه گیر از جنین در برابر فشارها و صدمات بیرونی محافظت می کند.

- کمک به رشد و تکامل ماهیچه ها و استخوان ها و همچنین فراهم کردن فضایی برای حرکات جنین: مایع آمنیوتیک درست مانند یک استخر پر از آب، فضایی را برای حرکت آزادانه اندام های جنین فراهم می کند. به علاوه با در دسترس بودن فضایی آزاد برای حرکت و رشد، عضلات و استخوان ها نیز می توانند در حد مطلوب و مناسب تکامل پیدا کنند.

- تنظیم دما: این مایع درست مانند یک عایق عمل کرده و دمای اطراف جنین را در محدوده مناسب و متناسب با دمای مرکزی بدن مادر حفظ می کند.

- محافظت در برابر عفونت ها و عوامل بیماری زا: مایع آمنیوتیک، از یک سو کاملا پاک و عاری از آلودگی بوده و به علاوه حاوی آنتی بادی نیز هست و از سوی دیگر جنین را در محفظه ای کاملا محافظت شده قرار می دهد. بنابراین به خوبی از جنین در مقابل بسیاری از عفونت ها مراقبت می کند.

- کمک به رشد و تکامل ریه و همچنین دستگاه گوارش جنین

- محافظت از بند ناف: این مایع، مانع از فشرده شدن بند ناف شده که در نتیجه آن خونرسانی و تغذیه جنین نیز با اختلال مواجه نخواهد شد.

سوراخ شدن کیسه آب چه عوارضی دارد؟

نگاهی هر چند سطحی و اجمالی به این وظایف، اهمیت وجود مقادیر طبیعی از مایع آمنیوتیک را به خوبی برای ما روشن می کند. البته باید توجه داشت که هرگونه کاهش در سطح این مایع، خصوصا به دلیل پارگی کیسه آمنیوتیک و یا نشت از آن، علاوه بر اینکه تمامی عملکردهای گفته شده را با اختلال مواجه می کند، می تواند برخی عوارض جدی و ناگوار را نیز به بار بیاورد. از جمله:

- خاتمه یافتن زودهنگام بارداری (سقط جنین و یا زایمان پیش از موعد)،

- تحت فشار قرار گرفتن بند ناف و اندام های جنین و حتی تغییر شکل اندام ها،

- وقوع عفونت از جمله عفونت خونی نوزاد (سپسیس) و یا اندومتریت (عفونت لایه میومتر رحمی)،

- و حتی مرگ جنین.

به همین علت و برای کمک به حفظ سلامتی مادر و جنین، اطمینان داشتن از سلامت کیسه آمنیوتیک و اینکه هیچگونه پارگی رخ نداده، از اهمیت زیادی برخوردار است، به خصوص در شرایطی که شک به نشت و خروج مایع آمنیوتیک وجود دارد و تشخیص آن برای مادر و حتی پزشک، سخت و دشوار شده است. متاسفانه از آنجا که مایع آمنیوتیک، شفاف و به رنگ آب بوده و بوی خیلی خاصی نیز ندارد، افتراق آن از ترشحات واژینال و همچنین ادرار مادر کار سختی است و نیاز به کمک گرفتن از تست های تشخیصی ویژه دارد. برای رسیدن به این هدف تست های زیادی در دست هستند که یکی از معروف ترین و پرکاربردترین آن ها "تست نیترازین" است.

نیترازین تست چیست؟

تست نیترازین، آزمایشی سریع و کم هزینه برای تشخیص سریع و آسان پارگی زودرس غشاهای جنینی در دوران بارداری (PROM) است، که بر اساس PH یعنی میزان اسیدیه و یا قلیایی بودن ترشحات و مایعات کار می کند. برای انجام دادن این بررسی، پزشک به کمک یک اسپکولوم (وسیله ای مخصوص برای باز کردن کانال واژن و دیدن دهانه رحم)؛ بافت های واژن را کنار زده و سپس با یک سواب از ترشحات موجود در واژن مادر باردار بر می دارد. در ادامه یک قطره از مایعات و ترشحات برداشته شده از واژن، بر روی کاغذ نیترازین یا نوار نیترازین حاوی رنگ نیترازین (یک رنگ نشانگر PH) قرار داده می شوند. کاغذ تست نیترازین بسته به PH مایع تغییر رنگ می دهند.

از آنجا که PH ترشحات واژن به صورت طبیعی در محدوده 3.5 الی 4.5 قرار داشته و بالعکس PH مایع آمنیوتیک در حدود 6.5 و یا بالاتر است، بنابراین اگر PH ترشحات برداشته شده بیشتر از 6.0 باشد نوارها از زرد به آبی (نشانگر نیترازین) تغییر رنگ می دهند. نوار آبی رنگ بیانگر وجود احتمالی مایع آمنیوتیک و پاره شدن غشاها است.

حساسیت  تست نیترازین در حدود 90 الی 97 درصد و ویژگی آن ما بین 16 تا 70 درصد گزارش شده است. توجه به این نکته ضروری است که نتایج مثبت کاذب این آزمون قابل توجه بوده و بنابراین همواره به بررسی های دقیق تر جهت تایید نتیجه نیاز است. مهم ترین عاملی که می تواند منجر به مثبت شدن تست نیترازین به صورت اشتباه شود، آلودگی نمونه به خون، مواد ضدعفونی کننده، عفونت های واژینیت و سرویسیت، مایع منی، ادرار قلیایی و یا حتی مقاربت اخیر از طریق واژن است. به علاوه گذشت مدت زمان طولانی از پارگی کیسه آمنیوتیک و یا نشت مقدار بسیار جزیی و اندک مایع جزو مواردی هستند که می توانند منجر به منفی شدن نتیجه تست نیترازین به اشتباه شوند.

مطالعه بیشتر:

تست فرن چیست و تست فرن چگونه انجام میشود؟

عوارض و درمان سوراخ شدن کیسه آب و نشت مایع آمنیوتیک

تست آمنیوشوریا تست آمنی شور به چه دلیل و چگونه انجام می شود؟

نشانه های پارگی کیسه آب چیست و چه تفاوتی با ترشحات واژن دارد؟