آمپول مترژن برای دفع بقایا و منظور از بقایای بارداری چیست؟
یکی از پردردسرترین و آزاردهنده ترین مشکلاتی که خانم ها ممکن است در طی سنین باروری خود تجربه کنند، باقی ماندن محصولات حاملگی در رحم است که در اصطلاح از آن به عنوان "بقایای بارداری"، یاد می شود. این شرایط می تواند سلامت یک خانم را تهدید کرده و به همین دلیل درمان به موقع آن تا زمان خروج کامل بقایا اهمیت زیادی داد. تزریق آمپول مترژن برای دفع بقایا، یکی از روش های درمانی این مشکل است که در ادامه به طور کامل به میزان اثربخشی و عوارض احتمالی آن اشاره خواهیم کرد.
منظور از بقایای بارداری چیست؟
به آن دسته از محصولات و بافت های ناشی از بارداری مانند بافت های جنینی، جفتی و یا حتی غشاهای احاطه کننده دور جنین که پس از سقط جنین (خود به خود یا عمدی) و یا خاتمه بارداری (زایمان در موعد برنامه ریزی شده و یا زایمان زودرس)، درون رحم باقی مانده و از آن خارج نمی شوند، "بقایای بارداری"، گفته می شود.
این بقایا، در سقط جنین هایی که بسیار زودهنگام و در مراحل ابتدایی بارداری رخ می دهند، به طور معمول با چشم قابل تمایز نبوده و برای تشخیص اینکه مربوط به جفت است یا جنین، باید توسط پاتولوژیست مورد ارزیابی قرار گیرند. اما هرچه سن بارداری بالاتر می رود، بقایای ناشی از آن نیز متمایزتر می شود.
باقی ماندن بقایای حاملگی در رحم چه علامتی دارد؟
تظاهرات بالینی مشخصی که ما را به وجود بقایای بارداری در رحم مشکوک می کنند، می توانند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشند:
- تب،
- احساس درد در ناحیه لگن و شکم،
- حساسیت به لمس و درد در ناحیه رحم در هنگام معاینه فیزیکی،
- خونریزی، البته باید توجه داشت که وقوع اندکی خونریزی و درد پس از سقط جنین و یا زایمان، امری طبیعی است. اگر نمی دانید که چطور باید این خونریزی طبیعی را از خونریزی غیرطبیعی ناشی از وجود بقایا در رحم تشخیص دهید، به دو مولفه مهم "شدت" و "طول مدت" خونریزی دقت کنید. خونریزی که همراه با خروج لخته های بزرگ بوده، به طور قابل توجهی میزان آن بیشتر از قاعدگی است، شدت خونریزی با گذشت زمان کاهش نمی یابد، به شکل لکه بینی مداوم و تکرار شونده است و یا طولانی مدت است، یعنی، بیش از سه هفته طول می کشد، می تواند به نفع وجود بقایای بارداری در درون رحم باشد.
- خروج ترشحات بدبو از واژن،
- و تداوم علائم بارداری همچون حالت تهوع و ...،
عوارض باقی ماندن بقایا در رحم چیست؟
سوال بسیاری از مادران این است که چرا درمان بقایا مهم است و باقی ماندن آن ها در رحم چه خطر و مشکلی به دنبال دارد؟ خب، در پاسخ باید بگوییم که باقی ماندن بقایا در رحم و درمان نکردن آن ها، علاوه بر ایجاد علائم ذکر شده در بالا که بسیار آزاردهنده و ناخوشایند هستند، می تواند با برخی مشکلات جدی نیز همراه باشد. از جمله:
- از دست دادن بیش از حد خون و در نتیجه وقوع کم خونی و حتی تهدید حیات مادر؛
- عفونت رحمی،
- افزایش نیاز به انجام اقدامات تهاجمی مانند کورتاژ برای رفع بقایا،
- و وقوع چسبندگی داخل رحمی که می تواند منجر به ناباروری یا سقط جنین مکرر در آینده شود.
با در نظر گرفتن این موارد درمان صحیح و به موقع بقایای سقط جنین و یا زایمان، بسیار اهمیت داشته و در میان روش های درمانی موجود، قرص و آمپول مترژن برای دفع بقایا، یکی از گزینه های پیشنهادی هستند.
آمپول مترژن چیست؟
مترژن یا مترژین (Methergine)، که با نام متیل ارگونوین مالئات (Methylergonovine Maleate) نیز شناخته می شود، دارویی از دسته آلکالوئیدهای ارگوت نیمه مصنوعی بوده که در داروخانه ها به دو شکل قرص و آمپول به فروش می رسد. قرص ها، از نوع بلعیدنی بوده و حاوی 0.125 میلی گرم ماده موثره متیل ارگونوین مالئات هستند. آمپول مترژن، نیز در ویال های استریل 1 میلی لیتری در دسترس بوده که حاوی 0.2 میلی گرم متیل ارگونوین مالئات هستند.
این فرآورده دارویی با هدف قرار دادن عضله صاف رحمی زنان، باعث انقباض دیواره های عضلانی رحم می شود. به دلیل همین ویژگی، مترژن به این دلایل توسط پزشکان تجویز می شود:
1. کمک به شروع زایمان و تولد نوزاد،
2. تخلیه و خروج جفت از رحم بعد از زایمان،
3. مهیا کردن شرایط برای خروج بقایای بارداری (چه بعد از سقط جنین و چه بعد از زایمان)،
4. و کمک به جمع شدن رحم و در نتیجه کنترل و متوقف شدن خونریزی های رحمی بعد از سقط جنین و یا زایمان.
تزریق آمپول مترژن برای دفع بقایا و یا رسیدن به نتایج درمانی مورد نظر، به دو شکل وریدی و یا عضلانی صورت گرفته و می بایست در مرکز درمانی و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا ممکن است باعث افزایش ناگهانی فشار خون مادر شود. به همین دلیل به طور معمول پزشکان تمایل دارند تا به جای آمپول مترژن برای دفع بقایا، فرم خوراکی آن یعنی قرص مترژن را تجویز نمایند.
البته باید در نظر داشت که بسته به وضعیت هر خانم و مشکل او و از همه مهم تر صلاحدید پزشک، شکل و میزان داروی تجویزی مشخص خواهد شد.
عوارض آمپول مترژن برای دفع بقایا
عوارض جانبی که در پی دریافت مترژن ممکن است رخ دهند و نیاز به مراجعه فوری به پزشک یا مرکز درمانی دارند، ممکن است شامل این موارد باشد:
- بروز نشانه های حساسیت به دارو مانند کهیر، مشکل در تنفس، ورم کردن صورت، لب ها، زبان یا گلو،
- بالا رفتن سطح فشار خون،
- سردرد شدید،
- تار شدن میدان دید و یا دیدن جرقه های نورانی و لکه های سیاه در جلوی چشم،
- مشکل در نفس کشیدن،
- احساس درد در قفسه سینه و یا تپش قلب،
- بی حسی، گزگز و یا احساس سرما در انگشتان دست و پا،
- گیجی و توهم،
- ادرار خونی،
- احساس سبکی و بی وزنی،
- حالت تهوع و استفراغ،
- درد معده،
- سردرد خفیف و یا سرگیجه،
- و ترشح شدن در شیر و مسمومیت نوزاد.
در انتها به یاد داشته باشید که در صورت تجویز قرص و یا آمپول مترژن برای دفع بقایا، این دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید. به علاوه این دارو را فقط برای موارد تجویز شده استفاده کرده و هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
مطالعه بیشتر:
آیا متوقف کردن روند سقط با شناخت علل سقط جنین ممکن است؟
عوامل ایجاد کننده سقط جنین چیست و چه عوارض و خطراتی دارد؟
علائم سقط جنین چیست؟ سقط جنین در ماه اول و سه ماهه دوم بارداری