عرق بادیان در شیردهی آیا عرق بادیان شیر مادر را زیاد می کند؟
افزایش حجم شیر، یکی از مهم ترین خواسته های مادرانی است که از سینه های خود به فرزندشان شیر می دهند. به همین دلیل پیدا کردن خوراکی های شیرافزا از گذشته تا کنون، به یکی از دغدغه های مردم در سرتاسر جهان تبدیل شده است. یکی از معروف ترین خوراکی هایی که در این جست و جوها، به عنوان شیرافزا شناخته شده، بادیان است و ما می خواهیم در ادامه این ادعا را بررسی کرده و ببینیم که آیا مصرف دانه ها و عرق بادیان در شیردهی واقعا مفید بوده و بی خطر است یا خیر!
همه چیز در مورد بادیان
بادیان گیاهی معطر و با سابقه ای طولانی در آشپزی، طب سنتی و صنعت داروسازی است که تاریخچه استفاده از آن به دوران ماقبل تاریخ بازگشته و می توان گفت گیاهی باستانی با قدمتی به درازای تاریخ بشر است. گیاه بادیان که به نام انیسون (Pimpinella anisum) نیز شناخته می شود، به دلیل کاربردهای فراوانی که دارد امروزه در بسیاری از نقاط جهان از جمله مصر، ایران، منطقه مدیترانه شرقی، جنوب اروپا، جنوب روسیه، خاورمیانه، آفریقای شمالی، پاکستان، چین، شیلی، مکزیک و ایالات متحده به صورت گسترده کشت و پرورش داده می شود. البته باید در نظر داشت که بهترین مناطق برای رشد بادیان، مکان های معتدل و گرمسیری هستند یعنی زمین هایی که دارای خاک سبک و شنی با زهکشی مناسب بوده و آب و هوای گرم، رطوبت زیاد و آفتاب کافی دارند، زیرا این گیاه نمی تواند در سایه رشد کند.
این گیاه؛ با بادیان ستاره ای کاملا متفاوت بوده و از تیره چتریان (Apiaceae) و خانواده گیاهان با ساقه میان تهی (Umbelliferae) است و بنابراین با گیاهانی مانند هویج و جعفری در یک دسته قرار می گیرند. از لحاظ ظاهری، بادیان، گیاهی است که به صورت قائم رشد کرده و به طور معمول تا ارتفاع 40 تا 60 سانتی متر بالا می رود. البته در صورت مطلوب بودن شرایط، ممکن است بلندای آن تا 1 متر هم برسد. گیاه علفی و یک ساله بادیان، دارای ساقه ای پوشیده شده از کرک های ظریف مویی و نرم بوده و برگ های سبز و سوزنی آن که عطر و طعمی شیرین دارند، در سرتاسر طول ساقه به چشم می خورند. این برگ ها به دلیل مزه منحصر به فرد خود که کمی به شیرین بیان نزدیک است، به عنوان طعم دهنده در تهیه انواع چای، سالاد، غذا و حتی پودینگ و سوپ، کاربرد داشته و حتی جویدن آن ها هم بسیار مفید است. هر ساقه در بخش انتهایی، به چندین ساقه نازک تر منشعب شده و گل های خوشبویی در دسته های 15 تایی بر روی آن ها ظاهر شده که رنگشان سفید است. این گل ها دانه های بادیان را تولید می کنند که بیضی شکل و بسیار معطر بوده و منشا اصلی روغن و عرق بادیان به شمار می روند.
عرق بادیان چه ویتامین هایی دارد؟
ترانس آنتول (دارای اثر استروژنیک)، بیشترین ماده ای است که در دانه ها، اسانس و عرق بادیان یافت شده و به علاوه فلاونوئیدها، اسیدهای چرب، کلسیم، فسفر، پتاسیم، روی، آنتی اکسیدان ها، ویتامین A ، ویتامین C و ... نیز در این گیاه به وفور یافت می شوند.
خواص عرق بادیان
پزشکان و محققان طب سنتی بر این باور هستند که مصرف فرآورده های گیاه بادیان همچون عرق بادیان می تواند فوایدی را به دنبال داشته باشد که از جمله آن ها می توان به این موارد اشاره نمود:
- دارای اثرات ضد انعقادی،
- دارای خواص ضد قارچ و به ویژه کاهش اثر قارچ کاندیدا آلبیکانس،
- بهبود عملکرد برونش ها و رفع تنگی نفس،
- دارای اثرات استروژنی (هورمون جنسی زنانه)،
- رفع علائم ناشی از یائسگی و کمبود استروژن در زنان مانند گرگرفتگی،
- کمک به کنترل سطح گلوکز خون و در نتیجه مدیریت دیابت نوع 2،
- شل کننده عضلات،
- آرامش دهنده،
- درمان مشکلات گوارشی همچون اسپاسم (گرفتگی دردناک) معده،
- ضد نفخ و گاز (بادشکن)،
- تسریع روند هضم غذا در بدن،
- تسکین دهنده قابل توجه درد،
- افزایش جریان ادرار (مرد) و در نتیجه کنترل فشار خون،
- کمک به تنظیم دوره های ماهیانه در زنان،
- گرم کردن طبع بدن،
- تقویت مغز،
- کمک به رهایی از کابوس،
- مفید در درمان صرع و تشنج،
- دارای فعالیت ضدباکتریایی،
- کمک به درمان مشکل زخم معده،
- تسکین حالت تهوع،
- بهبود حرکات روده و رفع یبوست،
- دارای اثرات ضدالتهاب،
- کاهش دیسمنوره (درد دوران قاعدگی)،
- کم کردن اسید معده و در نتیجه سوزش معده و مشکلات ناشی از آن،
- مقابله با التهاب و درد در مفصل ها،
- بالا بردن میل جنسی،
- خلط آور،
- موثر در درمان سرفه، تب و سرماخوردگی،
- رفع بی اشتهایی،
- و ضد دیابت.
بدیهی است که برای اثبات همه این فواید، تحقیقات علمی بیشتری نیاز هستند.
خواص عرق بادیان در شیردهی
یکی از خواصی که مردم محلی در مورد عرق بادیان مطرح می کنند، شیرافزا بودن است. آن ها بر این باور هستند که مصرف عرق بادیان در شیردهی می تواند مانند یک معجزه شیر مادران را افزایش دهد.
اما آیا واقعا این ادعا صحت دارد؟
متاسفانه خیر! هیچ آزمایش بالینی علمی معتبری از این ادعای افسانه ای پشتیبانی نمی کند.
آیا مصرف عرق بادیان در شیردهی، بی خطر است؟
آیا مصرف چای، دانه ها و عرق بادیان در شیردهی، بی خطر است؟ این سوال بسیار مهمی است که باید در نظر بگیرید. خب در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که اگرچه سخنان قدیمی ها مبنی بر شیرافزا بودن عرق بادیان، وسوسه کننده هستند، اما حقیقت این است که بادیان همانطور که اشاره شد حاوی آنتول است که یک فیتواستروژن به حساب می آید و دریافت بیش از حد آن خصوصا برای مادرانی که نوزاد پسر دارند، می تواند مشکل ساز شود. به علاوه اینطور به نظر می رسد که استفاده بیش از حد مادران از چای گیاهی و عرق بادیان در شیردهی، باعث ایجاد مسمومیت در نوزاد آن ها شود، که با سمیت ناشی از آنتول سازگار است. بنابراین خیر! عرق بادیان در شیردهی مجاز نیست.
عرق بادیان در شیردهی چه عوارضی دارد؟
بادیان گیاهی بسیار ایمن است که برای بیشتر گروه های سنی مناسب به نظر می رسد، اما درست مانند هر داروی گیاهی دیگری، می تواند عوارضی را نیز به دنبال داشته باشد همچون:
- بدتر کردن بیماری های ناشی از ازدیاد استروژن، همچون سرطان های پستان، تخمدان پلی کیستیک و ...،
- ایجاد اختلال در عملکرد داروهای هورمونی پیشگیری کننده از بارداری و ضد سرطان،
- و حساسیت.
در صورت مصرف عرق بادیان در شیردهی، تمامی این عوارض می تواند در مادران شیرده نیز ایجاد شوند. اما به جز این موارد، مشکلاتی مانند:
- مسمومیت شیرخوار،
- افزایش آنزیم های کبدی در مادر شیرده،
- تشنج و کمای شیرخوار،
- و حتی برخلاف تصور کاهش تولید شیر (در صورت مصرف بیش از حد عرق بادیان در شیردهی به دلیل دوز بالای ترانس آنتول) از جمله عوارض مصرف عرق بادیان در شیردهی هستند.
مطالعه بیشتر:
خوراکی های افزایش دهنده شیر مادر کدام است؟
عرق بادرنجبویه در شیردهی آیا مفید و بی خطر است؟
عرق رازیانه در دوران شیردهی چه فواید و چه عوارضی دارد؟
مصرف عرق نعنا در شیردهی و معایب و مزایای عرق نعنا چیست؟