عرق رازیانه در دوران شیردهی چه فواید و چه عوارضی دارد؟
گیاه رازیانه با نام علمی Foeniculum vulgare یکی از متداولترین گیاهانی است که در پزشکی و آشپزی کاربرد دارد. ریشه استفاده از این ادویه شیرین به مصر باستان می رسد. در واقع بیش از 2000 سال است که رازیانه درمانی برای مشکلات گوارشی و قاعدگی به شمار می آید. همچنین خوردن عرق رازیانه در دوران شیردهی بسیار کمک کننده است و مادران شیرده برای افزایش شیر مادر از آن استفاده می کنند. رازیانه مانند هر گیاه و دارویی دیگر علاوه بر فواید متعدد عوارض جانبی دارد. در این مقاله درباره خواص عرق رازیانه در دوران شیردهی، طریقه مصرف عرق رازیانه در شیردهی، ایمنی مصرف رازیانه در دوران بارداری و نیز مکانیسم عمل عرق رازیانه در دوران شیردهی در افزایش شیر مادر گفتگو می کنیم.
عرق رازیانه در دوران شیردهی و افزایش شیر مادر
رازیانه یک گیاه شیرآور است و موجب افزایش شیرمادر می شود. گیاه رازیانه دارای خواص استروژنی بوده و می توان از آن به عنوان درمان گیاهی برای کمک به مادران شیرده استفاده کرد.
نحوه استفاده از رازیانه در دوران شیردهی برای افزایش ذخیره شیر
می توان رازیانه را به عنوان دمنوش، سبزی و یا ادویه روی غذا استفاده کرد، به روشهای مصرف رازیانه توجه کنید:
- به عنوان سبزی: قسمت سبزی گیاه رازیانه را می توان به صورت خام یا پخته مصرف کرد. حتی می توانید آن را به سوپ یا غذاهای دیگر اضافه کنید.
- به عنوان دمنوش: 1 تا 3 قاشق چای خوری تخم رازیانه را در 1 فنجان آب جوش بریزید و تقریباً 10 دقیقه بگذارید بماند، سپس از صافی رد کنید و بنوشید. می توانید سه بار در روز چای رازیانه بنوشید. در صورت امکان از دانه های تازه خرد شده رازیانه استفاده کنید.
- به عنوان یک گیاه دارویی/ ادویه: دانه رازیانه را می توان به بسیاری از دستورهای غذایی از جمله ماهی، سالاد و سس اضافه کرد.
- تخم رازیانه: می توانید بذرهای خام رازیانه را بجوید. برای طعم بیشتر می توان آنها را سرخ یا کباب کرد.
- کپسول: مکمل های رازیانه در سوپر مارکت ها، داروخانه ها، فروشگاه های ویتامین و بصورت آنلاین در دسترس هستند.
همچنین می توان رازیانه را در ترکیب با سایر گیاهان شیرآور، مانند شنبلیله، یونجه، گزنه،گشنیز و خارمریم استفاده کرد. برخی از مکمل ها و داروهایی که برای افزایش شیر مصرف می شوند، حاوی رازیانه هستند.
طریقه مصرف عرق رازیانه برای شیردهی
درمورد مقدار مصرف عرق رازیانه در دوران شیردهی می توانیم بگوییم که نیازی نیست زیاده روی کنید، اگر روزانه نصف فنجان عرق رازیانه در دوران شیردهی مصرف کنید تاثیر کافی را خواهد داشت. به یاد داشته باشید که یکی از نکات مهم برای افزایش شیر مادر مصرف کافی مایعات و دریافت روزانه 8 تا 10 لیوان آب است.
آیا مصرف رازیانه در شیردهی مضر است؟
از آنجا که رازیانه تاثیری بر خواص شیر مادر ندارد به طور کلی مصرف آن در شیردهی بی خطر تلقی می شود. مطمئن ترین راه استفاده از رازیانه همراه غذا است. به طور معمول می توان به عنوان دمنوش نیز از آن استفاده کرد. البته همیشه باید اعتدال در مصرف را رعایت کرد، رازیانه نیز در صورت استفاده بیش از حد با عوارض جانبی دیگری همراه خواهد بود.
مصرف رازیانه در بارداری
اگرچه مصرف رازیانه در دوران شیردهی بی خطر است اما در دوران بارداری می تواند خطرناک باشد زیرا خاصیت قاعده آوری داشته و ممکن است سبب سقط جنین گردد. معمولا مقدار کمی رازیانه در غذاهایی مانند کالباس یا نان ایتالیایی استفاده می شود، بهتر است در دوران بارداری به همین مقدار بسنده کنید. از مصرف دمنوش یا مکمل های حاوی رازیانه در دوران بارداری اکیداً پرهیز نمائید.
سایر مزایا و فواید رازیانه در دوران شیردهی
رازیانه علاوه بر افزایش و تحریک شیر مادر، فواید دیگری دارد که در ادامه به آن می پردازیم:
- طعم دهنده غذا و دارو
- بهبود هضم سالم
- درمان ناراحتی و گاز معده
- عبور از شیر مادر برای کمک به هضم کودک و رفع علائم کولیک (قولنج) روده
- رفع مشکلات قاعدگی و متعادل کردن چرخه قاعدگی
- کاهش قند خون در مبتلایان به دیابت
- افزایش متابولیسم، سرکوب گرسنگی و کمک به کاهش وزن
- نازک شدن مخاط و شل شدن احتقان قفسه سینه
- تسکین دهنده سرفه و گلودرد
- خوشبو کننده نفس
- افزایش میل جنسی
عوارض مصرف رازیانه در دوران شیردهی
داروهای گیاهی هزاران سال است که به عنوان درمان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند، امروزه بسیاری از داروهای شیمیایی از گیاهان دارویی تهیه می شوند. گیاهان دارویی می توانند بسیار قوی، خطرناک و حتی سمی باشند. بیشتر گیاهان دارویی عوارض جانبی دارند. به همین دلیل، همیشه قبل از بکارگیری روشهای درمانی گیاهی و استفاده از روغنهای اسانس گیاهی با پزشک یا متخصص گیاهان دارویی مشورت کنید و حتماً محصولات گیاهی را از یک منبع معتبر خریداری نمائید.
عوارض جانبی احتمالی مصرف رازیانه شامل موارد زیر است:
- در دوران بارداری از مکمل های رازیانه استفاده نکنید.
- رازیانه ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد. بنابراین در صورت ابتلا به صرع یا هر نوع اختلال تشنج نباید از رازیانه استفاده کرد. در صورت مصرف داروهای تشنج از رازیانه پرهیز کنید.
- در صورت ابتلا به دیابت یا هیپوگلیسمی مراقب باشید و با پزشک مشورت کنید. رازیانه سطح قند خون را کاهش می دهد.
- نوشیدن شیر مادر حاوی رازیانه، نوزاد را خواب آلود می کند.
- از این گیاه در حد اعتدال استفاده کنید. اعتقاد بر این است که مصرف بیش از حد رازیانه اثر عکس دارد و ممکن است باعث کاهش شیر مادر شود.
- رازیانه به صورت یک روغن گیاهی نیز وجود دارد. استفاده از این روغن در دوران بارداری می تواند بسیار خطرناک باشد. از این روغن برای کودکان نیز نباید استفاده کرد.
- استفاده جلدی از رازیانه می تواند باعث آلرژی یا واکنش پوستی شود.
آیا رازیانه واقعاً در افزایش شیر مادر مؤثر است؟
مادران قرن هاست که برای افزایش شیر مادر از رازیانه استفاده می کنند. برای اثبات اثرگذاری رازیانه هیچ مدرک معتبری وجود ندارد اما شواهدی نیز در دست نیست که خلاف این را ثابت کند. برخی مادران گزارش می کنند که بعد از استفاده از رازیانه شیرشان زیاد شده است. با این حال، این روش برای همگان موثر واقع نمی شود. از آنجا که می توان به راحتی رازیانه را در برنامه غذایی گنجاند، بد نیست امتحان کنید.
کلام آخر
اگر می خواهید رازیانه را در برنامه غذایی خود بگنجانید بهتر است آن را به غذای خود اضافه کنید. آماده سازی و نوشیدن دمنوش شیرافزا یکی دیگر از راه های مصرف این گیاه دارویی است. فقط رازیانه را از فروشگاه معتبر تهیه نمائید. همیشه به خاطر داشته باشید، رازیانه اگر به مقدار زیاد مصرف شود، آب بدن را خشک می کند و شیر مادر را کاهش می دهد. بنابراین از زیاده روی در مصرف رازیانه خودداری نمائید. اگر در خصوص استفاده از عرق رازیانه در دوران شیردهی سوالی دارید بهتر است با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.
منبع: verywellfamily
بیشتر بدانید:
2- آیا آنچه میخورید بر شیرتان اثر میگذارد؟
3- با فواید تغذیه نوزاد با شیر مادر آشنا شوید!
4- آیا مصرف عرق کاسنی و رازیانه در دوران بارداری بی خطر است؟