عرق بادرنجبویه در شیردهی آیا مفید و بی خطر است؟
شیردهی موفق، زیاد شدن شیر سینه ها و در نتیجه داشتن نوزادی تپل و با وزن خوب، یکی از مهم ترین خواسته های مادران و اطرافیان آن ها در دوران شیردهی است. به همین دلیل از گذشته تاکنون، یافتن خوراکی هایی که بتوانند شیر مادران را افزایش دهند، تبدیل به یک چالش بزرگ شده که در این میان یکی از گزینه های مورد بحث استفاده از عرق بادرنجبویه در شیردهی است. ما قصد داریم تا در این مقاله به این سوال مهم پاسخ دهیم که آیا مصرف گیاه و عرق بادنجبویه در شیردهی، مفید و بی خطر است یا خیر.
در مورد بادرنجبویه بیشتر بدانید
بادرنجبویه، گیاهی دارویی است که به دلیل دارا بودن طعم و عطری شبیه به مرکبات و به ویژه لیمو، از آن به عنوان "Lemongrass"، یاد می شود. این گیاه استوایی، اگرچه به دلیل موارد استفاده گسترده، امروزه در بسیاری از کشورهای جهان پرورش داده می شود، اما در واقع بومی آسیا و به ویژه کشورهای سریلانکا و هندوستان بوده و در مناطق گرم و با آفتاب کامل به خوبی رشد می کند.
از نظر ساختار ظاهری، گیاه بادرنجبویه یا بادرنگبویه، یک خوشه بلند، ساقه دار و علفی است و برگ های باریک و درازی دارد. ساقه های گیاه، مملو از کرک های ظریف بوده و گل های آن که در فصل تابستان شکوفا می شوند، به رنگ بنفش هستند.
از نظر کارایی، گیاه بادرنجبویه، هم به صورت تازه و هم به صورت خشک شده، در تهیه غذا، سس و سالاد استفاده شده و یکی از پایه ها و طعم دهنده های اصلی در غذاهای آسیایی خصوصا غذاهای هندی، تایلندی و ویتنامی به شمار می رود. روغن این گیاه، در رایحه درمانی برای کاهش استرس و تنش، تازه سازی هوا و بهبود روحیه کاربرد دارد. از برگ های آن هزاران سال است برای تهیه چای و دمنوش پرطرفدار بادرنجبویه استفاده می شود که هم عطر و طعم خوبی دارد و هم خواص دارویی گیاه را به ما می رساند. عرق بادرنجبویه نیز با هدف بهره بردن از فواید دارویی این گیاه تهیه شده است.
خواص بادرنجبویه
گیاه بادرنجبویه با نام دیگر سیترونلا، گنجینه ای غنی از مواد ارزشمندی همچون پروتئین، کربوهیدرات ها، کلسیم، مس، آهن، منیزیم، منگنز، نیاسین، فولات یا همان اسیدفولیک، تیامین، پیریدوکسین، ریبوفلاوین، فلز روی، سلنیوم، ویتامین A و ویتامین C است و به همین دلیل نیز برای آن خواص دارویی ویژه ای را در نظر گرفته اند. از جمله این خواص می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- آرامش بخش و در نتیجه کاهش استرس ها و رفع اضطراب،
- کاهش کلسترول،
- جلوگیری از عفونت: به عنوان مثال، به نظر می رسد این گیاه باعث کاهش بروز برفک های دهانی می شود.
- کمک به چربی سوزی، افزایش متابولیسم و کاهش وزن،
- سم زدایی از بدن،
- کمک به کنترل و درمان دیابت،
- بهبود عملکرد پانکراس یا همان لوزالمعده،
- کمک به مبارزه با سرطان، خصوصا سرطان های کبد، پستان و پروستات،
- پایین آوردن فشار خون،
- کمک به سلامت دستگاه گوارش، رفع نفخ،
- درمان ناراحتی و زخم معده،
- بهبود عملکرد کلیه ها، افزایش میزان خروجی ادرار (مدر)،
- تقویت سلامت دهان و دندان ها،
- دارای خواص ضد قارچ و ضد باکتری،
- تسکین درد،
- کمک به داشتن خوابی راحت،
- افزایش سطح گلبول های قرمز خون، غلظت هموگلوبین و در نتیجه درمان کم خونی،
- دارای خواص آنتی اکسیدانی،
- کمک به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا،
- تقویت سیستم ایمنی بدن،
- جلوگیری از ریزش مو و حتی درمان شوره سر،
- تسکین سردرد،
- درمان گلودرد،
- تامین سلامت پوست، درخشنده تر کردن پوست و درمان عفونت هایی مانند سلولیت و فولیکولیت،
- تسکین درد و گرفتگی های عضلانی دوران قاعدگی،
- رفع گرگرفتگی دوران قاعدگی و یائسگی،
- و کاهش علائم ناشی از سندرم پیش از قاعدگی (PMS)،
به جز این موارد، خواص بسیار دیگری نیز برای گیاه، چای، روغن و عرق بادرنجبویه ذکر شده است، اما صحت این ادعاها هنوز به اثبات نرسیده است. یکی از مهم ترین این ادعاها، در مورد خواص مصرف عرق بادرنجبویه در شیردهی است.
خواص عرق بادرنجبویه در شیردهی
بسیاری از مردم بر این باور هستند که مصرف گیاه، چای و عرق بادرنجبویه در شیردهی، می تواند باعث افزایش میزان تولید شیر مادران شود. در واقع آن ها اعتقاد دارند که بادرنجبویه، یک شیرافزای قوی و معجزه آسا است. اما آیا واقعا اینطور است و علم امروز نیز چنین ادعایی را تایید می کند؟
آیا مصرف عرق بادرنجبویه در شیردهی بی خطر است؟
متاسفانه برای این پرسش، پاسخ قاطعی وجود نداشته و پزشکان در مورد ایمنی و بی خطر بودن مصرف گیاه، چای و عرق بادرنجبویه در شیردهی به اتفاق نظر نرسیده اند. موافقان عرق بادرنجبویه در شیردهی، می گویند برخی تحقیقات نشان داده است که این گیاه یک شیرافزا بوده و انتخاب مناسبی برای آن دسته از مادران است که نمی توانند از گیاه شنبلیله استفاده کنند.
اما مخالفان، تاکید می کنند که مصرف عرق بادرنجبویه در شیردهی توصیه نمی شود، زیرا برخی از ترکیبات موجود در این گیاه می تواند وزن شیرخوار را کاهش دهد، خطر مرگ و میر دوران بارداری و زایمان را بالا ببرد و همچنین در صورت مصرف دوز بالا، رشد شیرخوار را به تأخیر بیندازد.
بنابراین توصیه بر این است که تا حد امکان از گیاه، چای و عرق بادرنجبویه در شیردهی استفاده نکرده و یا اگر به هر دلیل وسوسه شدید، حتما پیش از این کار با پزشکتان مشورت کنید.
عوارض عرق بادرنجبویه در شیردهی
به صورت کلی گیاه بادرنجبویه مکن است برای مصرف کنندگان چنین عوارضی را در پی داشته باشد:
- بروز حساسیت و واکنش های آلرژیک،
- افت ناگهانی سطح قند خون،
- بروز تهوع و استفراغ،
- تداخل با داروهای ضد صرع و تشنج،
- و خستگی و بی حسی.
این عوارض ممکن است برای هر فردی، چه باردار و چه غیرباردار ایجاد شود. اما جدای از این ها، همانطور که در بالا اشاره شد عوارض و مضرات استفاده از گیاه، چای و عرق بادرنجبویه در شیردهی بسیار فراتر از این موارد بوده و می تواند سلامت نوزاد و شیرخوار را تهدید کند. به علاوه تحقیقات در این مورد هنوز ناکافی بوده و ممکن است در آینده اطلاعات بیشتری در مورد عوارض احتمالی به دست آیند. بنابراین همچنان توصیه اکید بر این است که عرق بادرنجبویه در شیردهی مصرف نشود.
مطالعه بیشتر:
عرق شنبلیله در بارداری آیا مفید و بی خطر است؟
عرق بیدمشک در بارداری آیا مفید و بی ضرر است؟
عرق بادرنجبویه در بارداری آیا بی خطر است یا نه؟
عرق شاه اسپرم در بارداری و خواص عرق شاه اسپرم در بارداری
