آیا خوردن پستانک برای نوزاد ضرر دارد و باعث مشکلات دندانی میشود؟
بسیاری از والدین فکر میکنند پستانک می‌تواند بهترین ناجی آن‌ها باشد. علاوه بر کمکی که پستانک در آرام کردن کودک می‌کند، می‌تواند بهترین گزینه برای کودکی باشد که دوست دارد هر چیزی را بمکد. اما برخی کودکان به دلیل استفاده طولانی مدت از پستانک به مشکلات دندان دچار میشوند. درک اینکه این وسیله آرامبخش کودک تا چه میزان به سلامت دندانها آسیب می‌رساند، به والدین کمک می‌کند تا کودک را از پستانک بگیرند تا از مشکلات «دندان پستانکی» در کودک خود جلوگیری کنند.
علت محبوبیت پستانک (و انگشت شست!) چیست؟
هرچند، استفاده از پستانک و مکیدن انگشت شست به خاطر مشکلاتی که برای دندان به‌وجود می‌آورد معروف است، اما بدون فایده هم نیست! متخصصان اعتقاد دارند استفاده از پستانک و حتی مکیدن انگشت شست ۴ فایده اصلی دارد:
1. کودک با این کار خود را آرام می‌کند
پستانک برای آرام کردن کودکان ایده بسیار خوبی است. مخصوصا برای مواقعی که بیش از حد خسته شدهاید و نیاز دارید برای مدت کوتاهی کودک آرام باشد تا استراحت کنید، گزینه بسیار مناسبی است.
پستانک اغلب باعث آرام گرفتن کودک میشود و میتوانید به چیزهای دیگر توجه کنید. غذایی بخورید و کمی بنشینید و نفس بکشید.
2. کمک به «از شیر گرفتن»
اگر برای از شیر گرفتن کودک آمادگی دارید، پستانک جایگزین مناسبی خواهد بود که این کار را راحت‌تر انجام دهید.
هرچند قبل از اینکه پستانک را به کودک بدهید مطمئن شوید روند شیردهی را به طور کامل انجام داده‌اید. توجه کنید که معمولا ۳ تا ۴ هفته طول می‌کشد تا این کار انجام شود.
3. کاهش سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS)
به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین فایده استفاده از پستانک کاهش قابل توجه سندرم مرگ ناگهانی نوزادان SIDS است.
متخصصان از جمله آکادمی اطفال آمریکا (AAP) والدین را تشویق میکنند تا نوزادان را با پستانک در رختخواب خود قرار دهند. (هر چند پستانک نباید به لباس کودک یا بندهای عروسکی و حیوانات متصل شوند، زیرا ممکن است باعث خفگی شود).
4. سهولت در امر شیردهی
پستانک علاوه بر آرام کردن کودک، شیردهی را آسان‌تر می‌کند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۲ در واحد مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICUs) در ترکیه بین سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ انجام شد، نشان داد که نوزادان نارسی که به آن‌ها پستانک داده شده بود، بسیار راحت‌تر از لوله‌های تغذیه شیر می‌خوردند. آن‌ها سریع‌تر از نوزادانی که پستانک نخورده بودند، از بخش مراقبت‌های نوزادان مرخص شدند.
هرچند نوزادان بخش مراقبت‌های ویژه شبیه نوزادان سالم در منزل نیستند. از دادن پستانک به نوزادانی که به خوبی شیر نمی‌خورد، پرهیز کنید. مگر اینکه متخصص شیردهی یا متخصص اطفال این کار را توصیه کرده باشد.
پستانک چه نوع مشکلات دندانی را به وجود می‌آورد؟
پستانک به‌رغم تمام مزایای آن، مشکلات دندانی هم ایجاد می‌کند. اما در اغلب موارد، مشکلات دهانی زمانی به وجود می‌آید که پستانک به مدت طولانی استفاده شود.
دندانهای نامرتب
یکی از شناختهترین مشکلات دندانی نامرتب شدن دندانها است،که شامل کراس بایت (برهمایی دندانی)، بایت باز (به هم نرسیدن دندانهای بالا و پایین) یا انواع دیگر نامرتبی دندانها میشوند.
این مشکلات دندانی بیشتر در مورد کودکان بزرگتری دیده میشود که همچنان از پستانک استفاده میکنند. استفاده طولانیمدت از پستانک باعث حرکت دندانهای کودک میشود و حتی ممکن است شکل سقف دهان تغییر کند تا بتواند حضور دائمی یک جسم خارجی را در خود جای دهد.
برای مثال، مطالعه‌ای قدیمی‌تر که در سال ۲۰۰۱ انجام شد نشان می‌دهد،۷۱ درصد کودکانی که استفاده طولانی مدت از پستانک یا مکیدن شست را تا سن بالاتر از ۴ سالگی ادامه داده‌اند، دندانهای نامرتب دارند.
در مقابل، تنها ۳۶ درصد از کودکانی که استفاده از پستانک و یا مکیدن شست را در بین ۳ تا ۴ سالگی ترک کردهاند، دارای دندانهای نامرتب هستند و تنها ۱۴ درصد از کودکانی که این کار را تا ۲۴ ماهگی ترک کردهاند دارای مشکلات دندانی بوده‌اند.
عقبنشینی لثه و پوسیدگی‌ها
در برخی موارد شدید، استفاده از پستانک با عقبنشینی لثهها، از دست دادن لثهها و پوسیدگی دندانهای کودک در ارتباط است. هر چند این مشکلات دهانی از عواقب شیرین کردن پستانک توسط والدین است. کدام بچهای طعم شیرین پستانک رادوست ندارد؟ این کار باعث میشود دندانها و لثههای کودک در مجاورت قند قرار گرفته و به تشکیل پلاک دندانی و پوسیدگی دندان منجر شود.
استفاده از پستانک به نحوی که باعث خراب شدن دندان نشود
در صورتی‌که بهداشت را رعایت کنید و بدانید چه زمانی کودک را از پستانک بگیرید، نیازی به ترسیدن از پستانک نیست.
استفاده مشترک از پستانک جایز نیست
استفاده مشترک از پستانک بین کودکان کار درستی نیست. این کار باعث میشود کودک در مجاورت باکتری قرار گیرد و عفونت و پوسیدگی دندان رخ دهد.
پستانک را خالی به کودک بدهید
هرگز وسوسه نشوید پستانک را به مادهای شیرین آغشته کنید. با این کار دندانهای مرواریدی کودک و لثههای حساس او خیلی سریع دچار پوسیدگی میشود.
اندازه مناسب پستانک را انتخاب کنید
اگر به تازگی وارد دنیای کودکان شدهاید، شاید تعجب کنید که پستانکها پیشرفت زیادی کردهاند. هماکنون اندازههای مختلف پستانک موجود است. بسته به سن کودک میتوانید انتخاب کنید.
انتخاب اندازه مناسب پستانک به این معنا است که پستانک بسیار بزرگ برای او انتخاب نکنید. همچنین اگر پستانک برای کودک بیش از حد کوچک باشد، ممکن است کودک همه پستانک را در دهان بگذارد و خطر خفگی دارد.
از پستانک‌های مخصوص ارتودنسی استفاده کنید
اگر نگران بهم ریختگی دندانهای کودک هستید میتوانید از پستانک‌های مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. سر این پستانکها مانند پستانک‌های قدیمی گرد نیست. سر این پستانکها صاف است، به طوری که آرواره‌های کودک هنگام مکیدن در جای درستی قرار می‌گیرد.
اگرچه به‌رغم ادعاها، هنوز مطالعه‌ای نشان نداده است که پستانک‌های جدید باعث مشکلات دندانی نمی‌شود. اگر طرفدار پستانک‌های ارتودنسی هستید، آن را از دندانپزشک اطفال بخواهید. اما اگر می‌خواهید از مشکلات دندان جلوگیری کنید، مطمئن باشید که پستانک را در سن مناسب از کودک بگیرید.
در چه سنی پستانک را از کودک بگیریم؟
هر چه زودتر در حدود ۲۴ ماهگی این کار را انجام دهید. ادامه استفاده از پستانک موجب مشکلات دهانی خواهد شد. هر چند هیچ پاسخ صحیحی نمی‌توان برای یک کودک و خانواده او در نظر گرفت.
برای مثال، برخی پزشکان ممکن است برای پیشگیری از عفونت گوش میانی استفاده از پستانک را در ۶ تا ۱۲ ماهگی توصیه کنند.
این توصیه از طرف آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و آکادمی پزشکان خانواده در سال ۲۰۰۹ نیز تایید شده بود.
AAP به تازگی توصیه کرده است که استفاده بیش از دو سال از پستانک باعث ایجاد مشکلاتی برای دندانهای کودک میشود، اما در صورتی‌که کودک عادت مکیدن را قبل از رشد دندانهای دائمی ترک کند، قابل بازگشت خواهد بود.
آکادمی دندانپزشکان اطفال آمریکا توصیه می‌کند، کودکان پس از سه سالگی استفاده از پستانک را متوقف کنند.
همه با این نظر موافق هستند که کودک نباید در سن ۴ سالگی هیچ نوع پستانکی استفاده کند، زیرا خطر مشکلات دندانی بیشتر است.
درمان دندان پستانکی
دندان پستانکی یا بهتر بگوییم مشکلاتی که پستانک برای دندان به وجود می‌آورد، دلیل نگرانی بسیاری از والدین است. شایع‌ترین پرسش در این مورد این است که: «آیا این مشکل به خودی خود برطرف میشود؟»
پاسخ به این پرسش دقیق نیست. بین جامعه دندانپزشکان اطفال اتفاق نظری در این باره وجود ندارد.
هرچند بسیاری از متخصصان می‌گویند، وقتی کودک دیرتر از زمانی که لازم است از پستانک گرفته شود، به طور مستقیم بر مشکلات دائمی دندان تاثیر می‌گذارد. برای مثال، اگر قبل از ۲۴ ماهگی پستانک کنار گذاشته شود، اغلب پس از گذشت ۶ ماه مشکلات دندان کودک برطرف میشود. در آن صورت نیازی به مداخله دندانپزشک نخواهد بود.
از طرف دیگر، در مورد کودکانی که پس از ۲۴ ماهگی دارای دندان پستانکی هستند، این احتمال وجود دارد که تنها ارتودنسی بتواند مشکلات دندان آن‌ها را برطرف کند. این امر در مورد کودکان ۴ سال یا بزرگ‌تر نیز صادق است. زیرا در این سن دندانهای دائمی زیر دندانهای شیری در حال رشد است.
مکیدن انگشت بهتر یا بدتر است؟
از نظر مسائل دندانپزشکی، مکیدن بیش از حد انگشت شست نیز مانند استفاده از پستانک می‌تواند برای دندانها و فرم آن‌ها مخرب باشد.
کودکانی که تا ۴ سالگی به مکیدن انگشت شست خود ادامه می‌دهند، به اندازه کودکانی که پستانک می‌خورند، به دندانهای خود آسیب می‌رسانند.
چکیده مطالب
درحالی‌که نباید اجازه دهید کودک به مدت طولانی تا سن نوپایی از پستانک استفاده کند، اما ضرورتی ندارد به یک‌باره همه وابستگی‌های او را دور بریزید. تا قبل از دو سالگی، پستانک به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم بچه‌داری شناخته میشود.
در هر صورت برای اینکه خطر مشکلات دندانی و نیاز به اصلاحات دندانپزشکی را به حداقل برسانید، خوب است پستانک را پس از ۲۴ ماهگی و قطعا تا ۴۸ ماهگی از کودک بگیرید.
مطالعه بیشتر:
مزایا و معایب استفاده از پستانک
10 روش ترک دادن پستانک در کودکان
مزایا و معایب پستانک و بهترین پستانک برای نوزاد کدام است؟
آیا به نوزاد پستانک بدهیم ،مزایا و معایب مکیدن پستانک چیست؟
