سنگ مثانه و چه کسانی در معرض خطر سنگ مثانه هستند؟
سنگ های مثانه مواد معدنی متبلور شده ای هستند که وقتی ادرار غلیظ در مثانه سفت می شود تشکیل می شوند. بیش از 90 درصد ادرار شما آب است. بقیه حاوی مواد معدنی مانند نمک و مواد زائد مانند پروتئین هستند. رنگ ادرار غلیظ بسته به نوع مواد زائد و مواد معدنی موجود در آن می تواند از کهربایی تیره تا قهوه ای متفاوت باشد. ادرار غلیظ اغلب نتیجه کم آبی بدن یا ناتوانی در تخلیه کامل مثانه است. این ممکن است به دلیل بزرگ شدن پروستات، مشکلات مثانه یا عفونت های دستگاه ادراری باشد (ITU). در صورت عدم درمان، سنگ مثانه می تواند منجر به عفونت و سایر عوارض شود.
علائم سنگ مثانه چیست؟
علائم معمول سنگ مثانه عبارتند از:
• تکرر ادرار، به خصوص در طول شب
• احساس سوزش یا درد در مجرای ادرار هنگام ادرار کردن
• ادرار خونی یا کدر
• بی اختیاری، یا ناتوانی در کنترل ادرار
چه کسانی در معرض خطر سنگ مثانه هستند؟
اکثر افرادی که به سنگ مثانه مبتلا می شوند مردان هستند به ویژه مردان مسن با مشکلات پروستات. مردان در دهه 80 زندگی خود در معرض خطر بسیار بیشتری نسبت به مردان جوان هستند. با این حال، حتی مردان 30 ساله که در کشورهای صنعتی زندگی می کنند نیز می توانند سنگ ایجاد کنند. افراد در این مناطق به احتمال زیاد رژیم های غذایی پرچربی و قند دارند.
کودکانی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند نیز مستعد ابتلا به سنگ مثانه هستند. آنها اغلب به آب کافی برای هیدراته ماندن دسترسی ندارند و رژیم غذایی آنها نامناسب است.
چه چیزی باعث ایجاد سنگ مثانه می شود؟
تشکیل سنگ مثانه ممکن است یک علامت ثانویه از یک مشکل زمینه ای دستگاه ادراری باشد. شرایطی که ممکن است در ایجاد سنگ مثانه نقش داشته باشد عبارتند از:
عفونت:
باکتری ها و سایر ارگانیسم ها می توانند باعث عفونت یا التهاب مثانه شوند. عفونت دستگاه ادراری یکی از علل شایع سنگ مثانه هستند. اگرچه مردان بیشتر دچار سنگ مثانه می شوند، زنان بیشتر از مردان دچار عفونت مثانه می شوند. زنان مجرای ادراری کوتاه تری دارند، بنابراین مسیر کوتاه تری برای ورود باکتری ها به مثانه وجود دارد.
مجرای ادرار آسیب دیده:
مجرای ادرار شما ممکن است در اثر بیماری ها یا ضربه آسیب یا صدمه ببیند. ممکن است به دلیل عفونت تنگ شود و جریان ادرار خروجی از بدن شما را مسدود کند.
بزرگ شدن غده پروستات:
غده پروستات مجرای ادرار شما را احاطه کرده است، لوله نازکی که ادرار را در هنگام دفع ادرار از مثانه به بیرون منتقل می کند. هنگامی که غده پروستات بزرگ می شود، می تواند به مجرای ادرار فشار بیاورد و در ادرار اختلال ایجاد کند.
مثانه نوروژنیک:
مثانه نوروژنیک وضعیتی است که بر اعصابی که پیام‌ها را از مغز به عضلات مثانه منتقل می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. آسیب به این اعصاب ممکن است مانع از این شود که مغز به ماهیچه های مثانه شما دستور انقباض و انبساط برای ادرار کردن بدهد. این می تواند باعث شود ادرار در مثانه شما باقی بماند و سنگ تشکیل شود.
مثانه ضعیف:
دیواره‌های مثانه ممکن است در برخی از نواحی ضعیف شوند و کیسه‌هایی تشکیل دهند که برجستگی هایی به طرف خارج مثانه ایجاد کنند. ادرار می تواند جمع شده و در این کیسه ها ذخیره شود.
سنگ کلیه با سنگ مثانه چه فرقی می کند؟
سنگهای کوچک میتوانند در کلیهها تشکیل شوند و به سمت حالبها، دو لوله ای که ادرار را از کلیهها به مثانه میرسانند، حرکت کنند. این می تواند باعث مشکلات مثانه شود. اگرچه سنگ های کلیه از نظر رشد متفاوت هستند، اما ممکن است زمانی که به مثانه می رسند به سنگ مثانه تبدیل شوند.
سنگ های کوچک ممکن است بدون درد از ادرار شما عبور کنند، اما برخی دیگر ممکن است به اندازه ای بزرگ شوند که باید توسط پزشک خارج شوند.
سنگ مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر دچار عوارض ادرار یا هر یک از علائم مرتبط با سنگ مثانه هستید، به پزشک خود مراجعه کنید. آنها به احتمال زیاد قبل از سایر آزمایشات تشخیصی یک معاینه فیزیکی انجام خواهند داد. اگر مرد هستید، ممکن است پزشک برای بررسی اینکه آیا پروستات شما بزرگ شده است یا خیر، معاینات را انجام دهد.
آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آزمایش ادرار: این آزمایش برای بررسی ادرار از نظر کریستالیزه شدن، عفونت و سایر ناهنجاری ها استفاده می شود.
سی تی اسکن اسپیرال: این نوع سی تی اسکن عوارض مثانه یا هر جای دیگری از بدن را بررسی می کند. این روش سریعتر و دقیق تر از سی تی اسکن سنتی است.
سونوگرافی: سونوگرافی لگن از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده می کند. این تصاویر به پزشک کمک می کند تا ببیند آیا سنگ در مثانه شما وجود دارد یا خیر.
اشعه ایکس و پیلوگرام داخل وریدی: اشعه ایکس داخل مثانه و بسیاری از ناهنجاری هایی که ممکن است وجود داشته باشد را نشان می دهد.
در طی پیلوگرام داخل وریدی، رنگی به رگ های شما تزریق می شود که از طریق رگ های خونی شما جریان می یابد تا زمانی که به مثانه شما برسد. رنگ هر گونه رسوب و سنگ تشکیل شده غیرعادی را نشان می دهد و سپس از نتایج نشان داده شده اشعه ایکس گرفته می شود.
اشعه ایکس ممکن است تمام سنگهای مثانه را نشان ندهد و به همین دلیل، این آزمایش‌های تشخیصی در حال حاضر اغلب برای سنگهای مثانه استفاده نمی‌شوند.
سنگ مثانه چگونه درمان می شود؟
اگر پزشک متوجه شود که شما سنگ مثانه دارید، ممکن است سیستولیتولاپاکسی را انجام دهد. در این روش، از انرژی لیزر یا امواج اولتراسوند برای شکستن سنگ های شما به قطعات کوچکتر برای خارج کردن آنها استفاده می شود. اگر سنگ ها با این روش تجزیه نشوند، برای برداشتن آنها ممکن است جراحی ضروری باشد.
آیا سنگ مثانه خوب می شود؟
چشم انداز درمان سنگ مثانه مثبت است. پس از درمان، می توانید با نوشیدن آب فراوان (حداقل 8 لیوان در روز) از مشکلات مثانه پیشگیری کنید. همچنین، به دنبال درمان فوری برای علائم عفونت دستگاه ادرار یا سایر بیماری های دستگاه ادراری باشید.
مطالعه بیشتر:
درمان خانگی سنگ کلیه در بارداری چگونه است؟
سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک چیست؟
ورم کلیه مادر در بارداری چیست و چرا کلیه ورم میکند؟
سنگ کلیه در بارداری ، علائم و علت سنگ کلیه در بارداری
