تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری آیا نگران کننده است؟

آیا تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری نگران کننده است؟

رنگ ادرار یک فرد سالم می تواند بین زرد بسیار روشن و تقریبا شفاف تا زرد تیره و کمی کدر باشد. اما در دوران بارداری، این تغییرات بیشتر به چشم می آیند. رنگ ادرار مادر باردار از زرد بسیار بسیار روشن تا کمی تیره تر و حتی زرد مایل به نارنجی تغییر می کند.

رنگ ادرار از رنگدانه های اوروکروم که به یوروبیلین نیز معروف هستند، به وجود می آید. وقتی بدن هموگلوبین را از گلبول های قرمز مرده جدا می کند، یوروبیلین ساخته می شود. ظاهر رنگدانه به قوام ادرار بستگی دارد. در ادرار رقیق یعنی زمانی که فرد آب می خورد، رنگدانه موجود در ادرار رنگ روشن تری دارد. رنگدانه ها در ادرار غلیظ، تیره تر هستند.

جدای از این، در دوران بارداری عوامل زیادی در تعیین رنگ ادرار مؤثرند. در نحوه تصفیه آب به وسیله کلیه ها نیز تغییرات شگرفی ایجاد می شود. از سوی دیگر، تغییر در مصرف مواد غذایی، مصرف اضافی ویتامین ها و داروهای تجویز شده از سایر دلایل تغییر رنگ ادرار محسوب می شوند.

علت تغییر رنگ ادرار در دوران بارداری چیست؟

عوامل  مؤثر در تعیین رنگ ادرار در بارداری عبارتند از:

1- رژیم غذایی دوران بارداری:

در دوران بارداری، رژیم غذایی مادر تغییرات بسیار زیادی می کند. او نسبت به عادت های غذایی خود آگاه تر است. میوه، سبزیجات، لبنیات و سایر غذاهای سالم عمده برنامه غذایی مادر را تشکیل می دهند. برخی از میوه ها و سبزیجات باعث تغییر رنگ ادرار او در دوران بارداری می شوند.

2- ویتامین ها و سایر داروها:

بسیاری از خانمهای باردار به تجویز پزشک از ویتامین ها و مکمل های دوران بارداری استفاده می کنند. بدن قادر به تجزیه کامل ویتامین ها نیست لذا ویتامین های جذب شده و سایر مواد مغذی مکمل از طریق ادرار دفع  و باعث تیرگی رنگ ادرار می شوند.

3- کم آبی بدن:

میزان آب مصرفی مادر در دوران بارداری نیز در تعیین رنگ ادرار مؤثر است. بسیاری از خانمها در دوران بارداری حتی اگر به میزان کافی آب بنوشند، باز هم مشکل کم آبی دارد.  استفراغ شدید بارداری یکی از دلایل کم آبی بدن در دوران بارداری به شمار می آید. استفراغ شدید بارداری، یک بیماری شدید صبحگاهی همراه با تهوع و کاهش وزن و بسیار شدیدتر از تهوع صبحگاهی معمولی است، این بیماری تقریباً در حدود یک درصد از کل بارداری ها بروز می کند. استفراغ بیش از حد موجب کم آبی بدن می شود.

4- عفونت ادراری (UTI):

عفونت مجاری ادراری یکی دیگر از دلایل تغییر رنگ ادرار است. عفونت ادراری (UTI) به دلیل عواقب جدی که در بارداری به همراه دارد، باید جدی گرفته شود. زایمان زودرس یا تولد نوزاد کم وزن از جمله عواقب عفونت ادراری مادر در دوران بارداری است. رنگ زرد روشن ادرار، تکرر ادرار، درد در قسمت تحتانی شکم یا خون در ادرار همه از نشانه های عفونت دستگاه ادراری هستند.

5- هماچوری یا خون در ادرار:

هماچوری وجود خون در ادرار است. گلبول های قرمز اضافی خون باید از بدن دفع شوند، اگر دفع از طریق ادرار صورت گیرد باعث رنگ زرد بسیار تیره یا قرمز ادرار خواهد شد.

6- عفونت ادراری مثانه:

عفونت مثانه نوعی عفونت ادراری و از نوع باکتریایی است. بارداری موجب تغییرات هورمونی شدید در بدن مادر و در نتیجه بزرگی و ضعیفی مثانه می شود و آن را در معرض عفونت ها قرار می دهد. عفونت مثانه باعث تغییر رنگ ادرار خواهد شد.

7- بیماری های کلیوی:

کلیه ها اندامی هستند که مواد زائد بدن را تصفیه و دفع می کنند. هرگونه اختلال در کلیه ها باعث تغییر رنگ ادرار می شود.

8- سنگ کلیه:

سنگ کلیه در عملکرد طبیعی کلیه اختلال ایجاد کرده و می تواند باعث درد شدید، حالت تهوع و استفراغ و نیز منجر به تغییر رنگ ادرار شود.

 تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری، آزمایشات ادرار در دوران بارداری

آزمایشات ادرار در دوران بارداری وضعیت سلامتی مادر را نشان می دهند لذا انجام آن به صورت دوره ای لازم است. آزمایش ادرار در مراحل مختلف بارداری به تشخیص برخی بیماری ها به پزشک کمک می کند. این آزمایشها برای کنترل وضعیت عفونت مثانه، عفونت کلیه، دیابت و حتی کمبود آب بدن انجام می شوند. مقادیر بالای پروتئین در ادرار نشانه عفونت ادراری یا بیماری کلیوی است. مشاهده گلوکز (قند) در ادرار به معنی دیابت بارداری بوده و عموماً در سه ماهه دوم بارداری بروز می کند. وجود گلبول های قرمز، گلبول های سفید یا باکتری ها نشانه عفونت ادراری هستند. بنابراین انجام آزمایش ادرار در دوران بارداری اهمیت بسیاری دارد و نباید مورد سهل انگاری قرار بگیرد.

مادران نیز باید مراقب باشند و در صورت بروز مشکل در ادرار، موضوع را با پزشک در میان بگذارند.

 چه موقع باید برای تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری به پزشک مراجعه کرد؟

اگرچه تغییر رنگ ادرار به دلایل متعدد و بی خطر از جمله مصرف ویتامین یا کمبود آب در بدن اتفاق می افتد، اما مواردی نیز علامت یک مشکل جدی بوده و باید پیگیری شود. سوزش ادرار نشانه عفونت ادراری است، اگر با افزایش مصرف آب تغییری در رنگ ادرار ایجاد نگردد، می تواند نشانگر نقص عملکرد کبد و کلیه باشد. در صورتی که رنگ ادرار شما زرد کمرنگ یا تیره است، موضوع را با پزشک درمیان بگذارید.

مانند بسیاری از تغییرات بدنی دیگر ، تغییر رنگ ادرار در دوران بارداری امری رایج است.  کم آبی بدن باعث تیرگی رنگ ادرار می شود لذا سعی کنید به مقدار کافی آب بنوشید. اگر متوجه تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری شدید، نگران نباشید. به اندازه کافی آب بنوشید و در صورت تداوم مشکل به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بدانید:

1- رنگ ادرار در بارداری و جنسیت جنین با یکدیگر ارتباط دارند؟

2- تیره شدن رنگ ادرار در بارداری نشانه چیست؟

3- درمان خون در ادرار در بارداری چگونه است ؟

4- لخته خون در ادرار در بارداری نشانه چیست ؟

منبع: parenting.firstcry