مکمل های ضروری دوران بارداری چیست و چرا باید مکمل مصرف کنیم؟
بارداری از تجربیات خاص و منحصر به فرد در زندگی هر خانمی است. در عین حال این دوره از زندگی بسیار پیچیده و برای برخی از خانمها پر چالش است. مطالب مختلف در اینترنت، مجلهها و تبلیغات گوناگون در زمینه سلامت در دوران بارداری، مصرف مکمل های ضروری دوران بارداری و ... میتواند فکر زنان باردار را درگیر کند. در حالی که اکثر زنان از ممنوعیت مصرف دخانیات و الکل و ماهیهای جیوه دار در دوران بارداری باخبرند، بسیاری از آنها نمیدانند که مصرف ویتامینها و مواد معدنی و بسیاری از مکملهای گیاهی هم میتواند مشکل آفرین باشد. تفاوت در توصیهها به مصرف یا عدم مصرف برخی مکملها در دوران بارداری نیز سردرگمی خانمهای باردار را بیشتر میکند. در این مقاله سعی داریم به مکمل های ضروری دوران بارداری اشاره کرده و بگوییم در چه مواردی می توان از آنها استفاده کرد.
چرا باید در دوران بارداری مکمل مصرف کنیم؟
مصرف مواد مغذی مناسب در این دوره از زندگی هم برای مادر و هم جنینش اهمیت بالایی دارد.
در دوران بارداری ذخایر درشت مغذیهای بدن مادر باید افزایش یاید. این درشت مغذیها شامل کربوهیدراتها، پروتئینها و چربیها میشود. به عنوان مثال میزان پروتئین دریافتی باید از 0.8 گرم در هر کیلوگرم وزن برای زنان غیرباردار به 1.1 گرم در کیلوگرم برای زنان باردار برسد. میزان نیاز بدن به ریز مغذیها از جمله ویتامینها و مواد معدنی نیز حتی بیش از درشت مغذیها در دوران بارداری افزایش مییابد زیرا در دوران بارداری جنین برای رشد به ویتامینها و مواد معدنی نیاز دارد.
برخی از مادران میتوانند نیازهای بدن خود و جنینشان را به کمک رژیمهای غذایی سالم تامین کنند اما برخی دیگر چنین امکانی را ندارند و در نتیجه نیاز به مصرف ویتامینها و مکمل های ضروری دوران بارداری پیدا میشود. از مهم ترین دلایل نیاز خانمهای باردار به مصرف مکمل های ضروری دوران بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• کمبودهای تغذیهای:
بعد از آزمایش خون ممکن است بررسیها نشان دهد که مادر باردار دچار برخی کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی است. رفع فوری این کمبودها حیاتی است زیرا وجود آن میتواند سبب نقصهای مادرزادی در جنین شود.
• تهوع شدید در دوران بارداری:
این عارضه بارداری با تهوع و استفراغ شدید همراه است و میتواند سبب کاهش وزن شدید و کمبود برخی ریز مغذیها شود.
• محدودیت در رژیمهای غذایی:
برخی رژیمهای غذایی از جمله گیاه خواری یا برخی عدم تحملهای غذایی و آلرژیها میتواند سبب کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی شود که در این شرایط مصرف مکملها کمک کننده است.
• مصرف دخانیات:
اگرچه مصرف دخانیات در دوران بارداری ممنوع است اما ممکن است برخی مادران این موضوع را رعایت نکنند و در این شرایط به ریز مغذیهایی مانند ویتامین C و فولات نیاز خواهند داشت.
• چندقلوزایی:
زنانی که چندقلو باردارند در مقایسه با زنانی که تک جنین دارند گاه به ویتامینها و مواد معدنی بیشتری نیاز خواهند داشت.
• جهشهای ژنتیکی مانند جهش ژن MTHFR:
در این جهش ژنتیکی فولات به شکلی تبدیل میشود که قابل استفاده برای بدن نیست و در نتیجه زنان باردار ناچارند از مکمل فولات با فرمهای خاص استفاده کنند.
• سوء تغذیه:
خانم هایی که میزان مواد غذایی کمی دریافت میکنند برای پیشگیری از بروز کمبودهای تغذیهای ناچارند از مکملها استفاده کنند.
جدای این موارد انجمن زنان و زایمان آمریکا به تمامی خانمهای باردار توصیه میکند در دوران بارداری از مکملهای پرناتال و اسید فولیک استفاده کنند تا از بروز برخی اختلالات مادرزادی از جمله مُهرهشِکاف یا اسپینا بیفیدا پیشگیری شود.
مکمل های ضروی دوران بارداری
همانند داروها پزشک ابتدا باید مصرف مکمل و بی خطر بودن آن در دوران بارداری را تایید کند. همیشه مکمل های ضروری دوران بارداری را از برندهای شناخته شده تهیه کنید و مطمئن شوید مکمل خریداری شده استاندارد و تاییده وزارت بهداشت داشته باشد.
1. ویتامینهای پرناتال
این مولتی ویتامینها طراحی شدهاند تا ریزمغذیهای مورد نیاز بدن مادر را در دوران بارداری برطرف کنند. از این مکمل های ضروری در دوران بارداری میتوان قبل از لقاح، در دوران بارداری و حتی پس از زایمان و در دوران شیردهی هم استفاده کرد. مطالعات انجام شده در حوزه زنان و زایمان نشان داده است مصرف این نوع ویتامینها میتواند از زایمانهای پیش از موقع و بروز پره اکلامپسی پیشگیری کند. پره اکلامپسی از اختلالات خطرناک دوران بارداری است که با پر فشاری خون و دفع پروتئین در ادرار همراه میشود .گرچه هدف از مصرف مکملهای پریناتال جایگزین کردن آن با یک رژیم غذایی سالم نیست اما میتواند سبب پر شدن ذخایز ریزمغذیهای بدن مادر شود. در کنار مصرف این مکمل نیازی نیست مادر از ویتامینها یا مینرالهای دیگر استفاده کند مگر اینکه به طور اختصاصی پزشک چنین توصیه ای داشته باشد.
2. فولات
فولات یا همان گروه ویتامینهای B نقشی مهم و اساسی در سنتز DNA، تولید گلبولهای قرمز و رشد و نمو جنین بازی میکند.فولیک اسید شکل صنعتی فولات است که در بسیاری از مکملها یافت میشود و در بدن به شکل فعال آن یعنی ال- متیل فولات تبدیل میشود. توصیه میشود خانمهای باردار روزانه 600 میکروگرم فولات یا اسید فولیک مصرف کنند تا احتمال بروز نقصهای کانال عصبی و نقصهای مادرزادی همانند شکاف کام یا نقصهای قلبی در نوزادان کم شود.در تحقیقی که در همین زمینه روی 6105 مادر باردار انجام شد مشخص شد فولات در عین اینکه میتواند احتمال نقصهای مادرزادی و عصبی را کاهش دهد هیچ ضرری نخواهد داشت.فولات را از طریق یک رژیم سالم غذایی نیز میتوان دریافت کرد اما چون اکثر مادران از منابع کافی فولات در طول روز استفاده نمیکنند متخصصان تاکید دارند مادران باردار از مکملهای آن استفاده کنند. همچنین مرکز پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر آمریکا نیز تاکید دارد تمامی زنان غیرباردار در سن باروری روزانه 400 میکروگرم فولات استفاده کنند. دلیل آن ناخواسته بودن بسیاری از بارداریها است.
3. آهن
آهن نیز از جمله مکمل های ضروری دوران بارداری برای بیشتر مادران است. نیاز به آهن در دوران بارداری افزایش مییابد چون حجم خون حدود 50 درصد در این دوران بیشتر میشود. آهن به انتقال اکسیژن و رشد سالم جنین کمک میکند. در آمریکا 18 درصد زنان باردار به فقر آهن مبتلایند و 5 درصد به کم خونی دچارند. کم خونی در دوران بارداری میتواند سبب افسردگی بعد از زایمان و کم خونی در نوزاد شود. توصیه میشود زنان در دوران بارداری روزانه 27 میلی گرم آهن مصرف کنند و اگر به کم خونی دچارند دوز مصرف آهن باید بالاتر باشد.در صورتی که مادری دچار کم خونی نباشد مصرف بالای آهن میتواند عوارضی به دنبال داشته باشد که از آن جمله میتوان به یبوست، تهوع و افزایش سطح هموگلوبین خون اشاره کرد.
بیشتر بدانید:
1- مصرف مکمل های غذایی و ویتامین های دوران بارداری
2- رژیم غذایی و مکمل های مناسب دوران بارداری
3- مهمترین ویتامین ها و مکمل های مورد نیاز دوران بارداری
4- باید ها و نباید های مصرف مکمل در دوران بارداری!
منبع: healthline