شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام چگونه است؟
شیر مادر اهمیت بسیار زیادی برای نوزادان دارد. به طور یقین شما نیز به اهمیت شیر مادر واقف هستید و حالا که می‌دانید نوزاد شما دارای شکاف لب یا کام است نگران شیر دادن به نوزاد خود با این شرایط هستید. نکته مهم این است که با اینکه نوزاد در ابتدا نمی‌تواند از شیر شما تغذیه کند اما همچنان دریافت این شیر برای او اهمیت دارد. به همین سبب در این متن قصد داریم تمامی نکات مربوط به شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام را برای شما شرح دهیم.
شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام
برخی مادران یاد می‌گیرند از ابتدای تولد چگونه به نوزاد خود (که ممکن است نوع متفاوتی از شکاف لب یا نرمی و سختی کام داشته باشد) شیر بدهند، یا در طول دوران نوزادی با کمک روش‌هایی مانند موقعیت‌های مختلف شیردهی، دوشیدن شیر، مکمل شیردهی، محافظ نوک پستان یا ترکیبی از این موارد از پس شیردهی به نوزدان دارای شکاف لب یا کام بر می آیند.
اهمیت شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام
هنگامی‌که با نوزاد در بیمارستان هستید، معمولا پرسنل یا پرستار به شما در شیر دادن به نوزاد (یا دوشیدن شیر) کمک میکند. می‌توانید به دنبال فردی باشید که شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام حرفه‌ای باشد. اگر ناراحت یا نگران باشید به احتمال زیاد نمی‌توانید به کودک شیر دهید یا شیر خود را بدوشید. خانواده و دوستان نیز ممکن است فکر کنند بهتر است به نوزاد شیرخشک دهید. اما انتخاب با شماست.
نوزادانی که شیرخشک مصرف می‌کنند زودتر مریض می‌شوند. نوزادانی که شکاف کام دارند بیشتر از نوزادان دیگر به عفونت‌های گوش مبتلا می‌شوند و دلیل آن این است که لوله استاش (که از پشت بینی به گوش‌ها متصل شده است) ممکن است هنگام شیر خوردن از شیر پر شود. شیر مادر دارای موادی است که سیستم ایمنی را تقویت میکند و در شیرخشک موجود نیست. این ایمنی برای نوزادانی که به جراحی نیاز دارند بسیار مهم است.
شیر مادر به رشد مطلوب فک و صورت کمک میکند. کودک با مکیدن پستان مادر ماهیچه‌های صورت خود را تقویت میکند.
شیر مادر باعث تقویت رابطه عاطفی مادر و فرزند میشود. شیر دادن باعث میشود کودک محبت فراوانی از سمت مادر دریافت کند و با او تماس پوستی داشته باشد. این کار باعث میشود شما نیز عواطف نوزاد را بهتر بشناسید. کودکانی که مشکل شکاف کام یا لب دارند، معمولا نیازمند مراقبت بیشتری هستند. بسیاری از مادران اعتقاد دارند شیر دادن به نوزاد باعث ایجاد رابطه دوست‌داشتنی و قابل اعتماد بین آنها شده است.
فواید شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام پس از جراحی
شیر مادر حاوی لیزوزیم و مخاطی است که باعث میشود از عفونت محل جراحی جلوگیری شود. بسیاری از نوزادان بلافاصله پس از جراحی میتوانند از شیر مادر تغذیه شوند. شیر مادر برای نوزاد آرامشبخش است و نوک نرم پستان دهان او را آزار نخواهد داد.
طریقه شیر دادن به نوزاد شکاف کام
نوزادانی که شکاف لب دارند، معمولا فقط در زمان نوزادی میتوانند از شیر مادر تغذیه شوند. مادر میتواند با انگشت خود شکاف را بگیرد و به نوزاد کمک کند تا پستان را به درستی بمکد.
کام نرم ممکن است دارای شکاف باشد که معمولا به سختی می‌توان آن را تشخیص داد. بنابراین ممکن است پس از ساعات و روزهای اول که می بینید نوزاد نمی‌تواند به درستی شیر بخورد متوجه وجود این شکاف بشوید. ممکن است کودک هنگام شیر خوردن از دهانش صدا در بیاورد یا پستان از دهانش بیرون بیاید. شکاف باعث عدم مسدود شدن کامل حفره دهانی میشود که برای تکنیک شیرخوردن خوب لازم است.
کام نرم و کام سخت ممکن است از دو طرف (دو طرفه) یا از یک طرف شکاف (یک طرفه) داشته باشد. تغذیه با شیر مادر برای نوزادانی که در سخت کام شکاف دارند بسیار دشوار است. ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا یاد بگیرید چگونه به کودک شیر بدهید و نیاز به کمک‌های تکنیکی یا یادگیری روش‌های شیردهی داشته باشد. نوزاد برای شیر خوردن انرژی زیادی مصرف میکند. بنابراین برای اینکه به خوبی رشد کند به کالری بیشتری نیاز دارد. این مقدار کالری بیشتر میتواند از طریق شیر دوشیده شده مادر و توسط فنجانی مخصوص یا بطری مخصوص مایعات به او برسد.
همه کودکان پس از به دنیا آمدن به مکیدن علاقه دارند. نوزاد نمی‌داند شکاف لب دارد و پستان شما نرم‌ترین شکل ممکن برای مکیدن او را داراست. او به مرور زمان یاد میگیرد شکاف کام خود را با پستان پر کند و در شیر خوردن مهارت پیدا میکند. شما نیز می‌توانید در این کار به نوزاد کمک کنید. حتی اگر کودک بیشتر شیر مورد نیاز خود را از فنجان یا بطری شیر دریافت میکند، این تمرین به او کمک خواهد کرد تا بعد از برطرف شدن شکاف برای شیر خوردن آماده شود.
نکات شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام
کارهایی که برای شیردهی به نوزدان دارای شکاف لب یا کام باید انجام دهید شامل:
• هر مقدار زمانی که نوزاد با پستان مشغول باشد مفید است.
• دوشیدن شیر به افزایش جریان شیر کمک میکند.
• شیر خوردن آرام و خوابیدن به تغذیه و یادگیری او کمک خواهد کرد.
• برای فرمدهی به فک و تداوم مکیدن، پستان را در دهان کودک قرار دهید و با انگشت میانی و سبابه نوک پستان را فشار دهید تا بیرون بزند و شیر بیشتری بیرون آید.
• هنگام شیر خوردن سر کودک را به پستان نزدیک کنید.
• شیردهی را هر روز ادامه دهید. احساس گناه نکنید. گاهی این کار سخت و طاقت فرسا به نظر می‌رسد اما با گذشت زمان بهتر خواهد شد.
• انعطاف‌پذیر باشید و پشتکار به خرج دهید تا با تغییر نیازهای کودک خود را هماهنگ سازید. آگاهی از اینکه کودک چقدر سریع رشد میکند به شما کمک میکند راحت‌تر با این مشکل کنار بیایید. به دلیل اینکه تسلیم نشده‌اید و سخت تلاش کرده‌اید، به خودتان پاداش بدهید. لذت ببرید زیرا تیر خود را به هدف زده‌اید!
مسدود کننده کام (پلاک دندانی)
استفاده از مسدود کننده کام از کشوری به کشور دیگر و در استرالیا از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است. استفاده از این مسدود کننده‌ها در سوییس، آمریکا و برخی مناطق استرالیا در روزهای اول تولد نشان داده است که به شیر خوردن کودکانی که به موقع به دنیا آمده‌اند و شکاف کام یا لب دارند کمک کرده است. این پلاکها به طور سفارشی برای هر نوزاد با جنس پلاستیک ساخته میشود و دقیقا به شکل نرم کام و سخت کام است و جلو میآید تا حفره بینی را از دهان جدا میکند. سطح آن اگر به درستی ساخته شود، باید کاملا نرم باشد. سخت بودن سطح پلاک ممکن است در هنگام شیردهی به نوک پستان و اطراف آن آسیب برساند.
پلاک توسط دندانپزشک اطفال یا متخصص ارتودنسی ساخته میشود و بهتر است ظرف سه تا چهار روز اول تولد در دهان نوزاد نصب شود. پلاک با رشد کودک تعویض میشود یا تغییراتی در آن صورت میگیرد.
طبیعی است که نوزاد تا یک روز پس از قرار گرفتن پلاک داخل دهانش به سختی شیر بخورد. او کم‌کم به این تغییر عادت میکند. اینکه کودک چگونه پستان را در دهان می‌گذارد و آن را به پلاک می‌چسباند نیاز به دقت شما دارد.
برخی از مادران اعتقاد دارند که شیر خوردن با پلاک دشوار است و هنگام شیر خوردن آن را بر می‌دارند. بهترین کار این است که ذهنی روشن داشته باشد و آنچه را که کودک نیاز دارد برایش انجام دهید.
در برخی موارد ممکن است کودک یک پروتز متحرک پیش از عمل جراحی داشته باشد که بسیار شبیه پلاک است.
شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام با کمک دوشیدن شیر
• اغلب مادران میتوانند مقدار شیر مورد نیاز کودک را تولید کنند. متوجه خواهید شد کودک پس از جراحی و بهبودی، به شیر بیشتری نیاز خواهد داشت.
• شیردوشی منظم از اهمیت زیادی برخوردار است. لازم است تا زمانی که کودک به طور طبیعی شیر می‌خورد به دوشیدن ادامه دهید.
• دوشیدن نیمه شب در ماه‌های اول تولد برای تولید شیر از اهمیت زیادی برخوردار است.
• شیردوش برقی تهیه کنید. از نوعی که امکان دوشیدن همزمان هر دو پستان را فراهم میکند.
• جریان شیر را تشویق کنید. در اتاقی که نوزاد در آن است به شیردوشی مشغول شوید. با نگاه کردن یا فکر کردن به کودک، گوش دادن به موسیقی یا ترانه‌ای آرامشبخش، تمرین‌هایی برای آرام کردن گردن، قفسه سینه و شانه‌ها انجام دهید. سرپوش شیر دوش را گرم کنید و تصور کنید شیر از پستان‌ها سرازیر میشود.
• مهم است که کودک بیشترین مقدرا شیری را که می‌توانید تولید کنید دریافت کند. حتی اگر شیرکمکی مصرف میکند، می‌توانید با دوشیدن بیشتر شیر مقدار شیر خود را افزایش دهید.
وسایل مورد نیاز برای شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام
تغذیه با سرنگ:
تغذیه با سرنگ اغلب هنگامی استفاده میشود که مهمترین بخش تغذیه از پستان صورت گیرد.
تغذیه با قاشق:
ممکن است در ابتدا سریع نباشید اما به مرور پیشرفت خواهید کرد.
سرپوش نوک پستان:
هنگامی استفاده میشود که کودک در گرفتن نوک پستان مشکل دارد یا به بطری عادت کرده است. همچنین می‌توان هنگام دوشیدن شیر نیز استفاده شود.
شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام با کمک شیشه شیر مخصوص
بطری‌ها و پستانک‌های مخصوص بسیاری برای نوزادان با مشکل شکاف کام ساخته شده است. مرسوم‌ترین روش تغذیه این کودکان، استفاده از بطری‌های فشاری پلی‌اتیلن ۲۵۰ میلی‌لیتری است. سر بطری روی زبان کودک قرار میگیرد و شیر با فشار دادن آرام بطری خارج میشود. می‌توانید میزان خروج شیر را به اندازه‌ای تنظیم کنید که کودک قادر است بنوشد. مهم است بدانید که جریان شیر نباید سریع و راحت باشد زیرا هدف یادگیری الگوی مکیدن-بلعیدن-نفس کشیدن است. سرعت زیاد باعث اوغ زدن، سرفه، تف کردن و استفراغ کودک میشود. «تلاش» برای شیر خوردن به قوی شدن ماهیچه‌های صورت و واکنش مکیدن کمک میکند.
مشکلات شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام
بسیاری از کودکانی که مشکل شکاف کام یا لب دارند، چه از شیر مادر تغذیه کنند چه شیر خشک، همواره با مشکل نفخ یا دل‌درد دست و پنجه نرم می‌کنند. زیرا هنگام شیر خوردن مقدار زیادی هوا به داخل معده خود وارد می‌کنند. این پیشنهادات شاید مفید باشد:
• در حالت نیمه نشسته به کودک شیر دهید.
• هنگام شیر خوردن بادگلو بزند.
• کودک را روی شانه بگذارید و پشتش بزنید.
• کودک را ماساژ دهید.
بالا آوردن شیر یا غذای جامد از طریق بینی در کودکانی که مشکل شکاف کام دارند اتفاقی شایع است. این عارضه پس از ترمیم کام برطرف خواهد شد. شیر مادر به مخاط بینی نوزاد آسیب نمیرساند.
پرستار کودک، مشاور شیردهی و مشاور انجمن تغذیه با شیر مادر شما را در امر شیردهی یا دوشیدن شیر پشتیبانی خواهند کرد. آنها میتوانند شما را با مادرانی که تجربه کودک با مشکل شکاف کام یا لب داشته‌اند آشنا کنند یا به متخصص اطفال ارجاع دهند. به هر حال اگر درمورد شیردهی به نوزادان دارای شکاف لب یا کام با مشکل خاصی مواجه هستید، این موضوع را با متخصص شیردهی درمیان بگذارید.
بیشتر بدانید:
1- فواید تغذیه با شیر مادر برای نوزاد چیست؟
2- همه چیز درمورد نوزادان لب شکری و کام شکری
3- همه چیز در مورد چگونگی تولید شیر مادر و شیردهی پستانی به نوزاد
4- شکاف کام آیا قابل درمان است و علت ایجاد شکاف کام و لب چیست؟
