داد زدن سر کودک و عوارض و علّت اصلی داد زدن سر کودک چیست؟
اگر شما پدر یا مادر هستید، طبیعی است که گاهی عصبانی شوید. به عبارتی، بچه ها ممکن است شما را تا حدی عصبانی کنند که خودتان باور نداشتید می توانید اینگونه داد بزنید و احساس می کنید ناخودآگاه با تمام وجود فریاد می کشید. داد زدن سر کودک تنها مشکل شما نیست و احساسات ناشی از استیصال پدرانه یا مادرانه شما، عادی و طبیعی محسوب می شود. در ادامه این مقاله به شما خواهیم گفت که علت اصلی داد زدن سر کودک چیست و چرا باید دست از این رفتارتان بردارید.
علت داد زدن سر کودک چیست؟
پاسخی کوتاه می تواند این باشد که ما احساس خشم یا عجز می کنیم، امری که باعث می شود صدایمان را بلند کنیم. اما داد زدن سر کودک به ندرت مشکل را برطرف یا حل می کند. چنین رفتاری ممکن است، بچه ها را برای مدت کوتاهی آرام و مطیع کند، اما باعث نمی شود که آنها رفتار یا رویکردشان را بهبود ببخشند یا تغییر دهند.
بطور کلی، داد زدن سر کودک زیر 2 سال آنها را می ترساند و نه اینکه پیامدهای اعمالشان را درک کنند. بچه ها برای فراگیری به والدین خود وابسته هستند. اگر رفتارهای پرخاشگرانه مانند فریاد زدن، بخشی از آنچه باشد که بچه آن را در منزل "عادی" تلقی کنند، بدون شک الگوگیری خواهند کرد. لورا مارکهم، نویسنده و پژوهشگر، یک پیام واضح و ساده دارد: وظیفه اول شما به عنوان والدین، بعد از اطمینان از امنیت و سلامت فرزندانتان، این است که احساسات و هیجانات خود را مدیریت و کنترل کنید.
داد زدن سر کودک چه عوارضی دارد؟
اگر تابحال کسی سر شما فریاد زده باشد، شما می دانید که صدای بلند منجر به شفاف شدن پیام نمی شود. از این منظر، بچه های شما نیز متفاوت نیستند. فریاد زدن منجر به انحراف توّجه و علاقه بچه نسبت به نظرات والدین می شود و در نتیجه فرآیند تربیت دشوارتر خواهد شد. چراکه هر دفعه که شما صدایتان را بلند می کنید، میزان درک و دریافت بچه ها کاهش پیدا می کند.
پژوهش های اخیر نشان می دهد که داد زدن سر کودکان، بچه ها را هم از بُعد فیزیکی و هم کلامی، بیشتر ستی جو و پرخاشگر می کند. صرفنظر از شرایط، فریاد زدن، بطور کلی بیانگر خشم است. داد زدن سر کودک ، بچه ها را می ترساند و موجب می شود آنها احساس ناامنی کنند.
برخلاف داد زدن سر کودک شش ساله، آرامش، اطمینان بخش است، که باعث می شود بچه ها احساس کنند برخلاف رفتار بد، مورد علاقه وپذیرش والدین هستند. اگر فریاد زدن سر بچه ها یک امر مطلوب نیست، فریادی که همراه با تحقیر و توهین کلامی باشد، می تواند به عنوان خشونت رفتاری تلقی شود. نشان داده شده که فریاد زدن سر بچه ها، می تواند اثرات بلندمدّت همانند افسردگی، اعتماد بنفس پایین و افزایش پرخاشگری، داشته باشد. فریاد، همچنین، بچه را برای زورگویی و گردن کلفتی مستعدتر می کند، زیرا فهم آنها از حد و حدود سلامتی و احترام به خود معیوب و تحریف شده است.
جایگزین هایی برای داد زدن سر کودک چهار ساله
تربیت بچه هایی که رابطه احساسی قوی با والدین خود دارند، ساده تر می باشد. هنگامی که بچه ها احساس امنیّت و بی قید و شرط دوست داشته شدن، می کنند، آنها پذیرش و تمایل بیشتری برای گفتگو خواهند داشت و قبل از اینکه یک کشمکش یا چالش به رویدادی همراه با فریاد خشم آلود تبدیل شود، به حرف های والدین خود گوش می دهند.
در اینجا تعدادی تمرین در مورد تربیت مثبت که شامل فریاد زدن نیست، معرفی می شود.
1- به خودتان زمان بدهید
قبل از اینکه آنقدر عصبی شوید که کنترلتان را از دست بدهید و صدایتان را بلند کنید، بر خودتان تسلط پیدا کنید. از طریق دور شدن از شرایط چالش برانگیز به مدت چند لحظه، به خودتان فرصت ارزیابی مجدد و تنفس عمیق می دهید، که به آرامش شما کمک می کند. این رفتار همچنین به بچه های شما، حدود مرزها و کنترل احساسات را به شیوه ای سالم، یاد می دهد.
2- در مورد احساسات صحبت کنید
عصبانیت یک احساس عادی است که اگر به درستی کنترل شود، می تواند برای فرد آموزنده باشد. از طریق تصدیق و پذیرش همه احساسات، از لذّت و هیجان تا غم و غصه، عصبانیت، حسادت و استیصال، شما به بچه هایتان می آموزد که همه این احساسات بخشی از خزانه ساختار انسانی ما هستند.
در مورد اینکه شما چه احساسی دارید صحبت کنید و بچه هایتان را به همین کار تشویق کنید. چنین رفتاری به آنها کمک می کند تا نگرشی محترمانه نسبت به خود و دیگران در خود پرورش دهند و روابط سالمی در زندگی ایجاد کنند.
3- رفتار بد را به آرامی اما بطور محکم تذکر دهید
طبیعی است که بچه ها گهگاهی خطاهایی انجام می دهند. این بخشی از فرآیند رشد است. با آنها به شیوه ای راسخ که به شخصیت آنها بی حرمتی نشود، اما مشخص کنید که برخی رفتار قابل تحمل نیستند، صحبت کنید.
هنگام صحبت کردن، خودتان را در سطح بچه ها بیاورید و نه اینکه از سطحی بالا و نامفهوم با آنها صحبت کنید. همزمان، به یاد داشته باشید که رفتار محترمانه و حل مسئله میان آنها را بپذیرید.
4- از پیامد ها استفاده، اما از تهدیدها پرهیز کنید
طبق گفته" باربارا کلوروسو" نوسیده کتاب "بچه ها ارزش این را دارند" استفاده از تهدید و تنبیه، احساسات خشم، رنجش و ستیزجویی بیشتری ایجاد می کند. در بلندمدت، آنها مانع ایجاد انضباط درونی در بچه شما می شوند.
تهدید و تنبیه بچه ها را شرمنده و تحقیر می کنند، و باعث احساس ناامنی در آنها می شود. از سوی دیگر، پیامدهایی که رفتار خاص را متذّکر می شوند اما همراه با اخطار منصفانه مطرح می شوند (مثل، بعد از اینکه توضیح دادید که اسباب بازی برای بازی و نه برای زدن است، اسباب بازی را از او گرفتید)، به بچه کمک می کنند تا انتخاب های بهتری انجام دهند.
اگر فریاد زدید، چه کاری باید انجام دهید
مهم نیست راهبرد شما برای پرهیز از داد زدن سر کودک ، چقدر خوب باشد، برخی مواقع شما صدایتان را بلند خواهید کرد. اشکالی ندارد. به اشتباه خود اعتراف و معذرت بخواهید و بچه شما یک درس مهّم فرا خواهد گرفت: همه ما اشتباه می کنیم و لازم است که معذرت بخواهیم. اگر بچه های شما فریاد می زنند، خطوط قرمز را به آنها یادآوری کنید و اینکه چرا فریاد زدن یک شیوه ارتباطی قابل قبول نیست. لازم است که آنها بدانند تا زمانی که آنها محترمانه رفتار می کنند، شما حاضر به شنیدن هستید.
هنگامی که عصبانی شدید یا از کوره در رفتید، قبل از صحبت کردن با بچه هایتان، شما هم از همین مدل یا روش برای آرام کردن خودتان استفاده کنید. شما به آنها در ایجاد عادات همیشگی که مدیریت ستیز و کشمکش را آسان تر می کند، کمک می کنید. این به بچه های شما یاد می دهد تا اشتباهات خود و دیگران را درک و بپذیرند و اینکه بخشش یک ابزار مهم در روابط سالم خانوادگی است.
چرا نباید سر بچه ها داد بزنیم؟
اگر تا اینجا، برای تربیّت بچه هایتان متکی به داد زدن سر کودک بودید، احتمالاً تاکنون اثرات آن را مشاهده کرده اید:
• بچه های شما احتمالاً برای ارسال پیام هایشان به یکدیگر متکی به فریاد زدن هستند.
• آنها جواب شما را می دهند و حتی به جای صحبت کردن محترمانه سر شما فریاد می زنند.
• رابطه شما با آنها تا حدی ناپایدار و بی ثبات است که قادر به برقراری یک ارتباط سالم نیستید.
شما می تواند کل وضعیت تغییر دهید. با یک گفتگوی بی غرضانه با بچّه هایتان در مورد اشتباه بودن فریاد زدن و چرا نشان دادن عصبانیّت بدین شیوه سالم و مطلوب نیست، شروع کنید.
منزل خود را به محیطی آرام جایی که افراد محترمانه ارتباط می گیرند و احساسات یکدیگر را بدون سرزنش، شرمندگی یا قضاوت می پذیرند. یک تعّهد بی پرده و صریح، گفتگو را باز نگه می دارد و همه افراد خانواده را پاسخگو می کند. اگر شما خطا کردید، تسلیم نشوید. راه سهلی نخواهد بود، اما ارزش هر سعی و کوششی را دارد.
خشم بیش از حد والدین
اگر عصبانیت شما اغلب گریبان بچّه هایتان را می گیرد و شما پیوسته در کنترل خلق و خوی خود مشکل دارید، پذیرش اینکه شما مشکل دارید اولین گام بسوی فراگیری مدیریت آن است. این به شما کمک می کند تا احساس خوبی نسبت به خودتان داشته باشید و اینکه به شیوه ای آرام و عاطفی با بچّه هایتان ارتباط بگیرید.
بنابه انجمن درمانی خانواده و ازدواج آمریکا، برخی علائم حاکی از مشکل خشم، شامل موارد ذیل هستند:
• عصبانیت بیش از حد یا بی تناسب بخاطر موضوعات کوچک و کم اهمیّت.
• تجربه کردن علائم مرتبط با اضطراب شبیه فشار خون بالا، درد شکم یا افسردگی.
• احساس گناه یا غصه بعد از یک روخداد خشم آلود، با این حال، اغلب این الگو یا ساختار تکرار می شود.
• بجای داشتن گفتگوی محترمانه ، درگیر کشمکش با دیگران می شوید.
یک روان پزشک می تواند به شما در ایجاد شیوه هایی برای حفظ آرامش و پیشگیری از داد زدن سر کودک کمک کند و همچنین اثرات آسیب زا خشم در روابط شما با عزیزانتان را بهبود ببخشد.
مطالعه بیشتر:
به جیغ و داد کودک چه واکنشی باید نشان داد؟
بهترین روش برای تربیت فرزند در شرایط امروزی چیست؟
روش های تربیتی در سنین مختلف از نوزادی تا نوجوانی چیست؟
جیغ زدن کودک نوپا و راهکارهای مقابله با جیغ زدن کودک چیست؟
