عوامل خطر مرده زایی جنین در دوران بارداری چیست؟
مرده زایی به معنای از دست رفتن جنین در هفته 24 بارداری (در برخی منابع هفته 20 بارداری ذکر شده)، از دست رفتن نوزاد در حین زایمان و یا در مدت 24 ساعت اول بعد از زایمان است. باتوجه به شیوع این عارضه بهتر است عوامل خطر مرده زایی را بدانید و اگر شما هم یکی یا چند مورد از عوامل خطر مرده زایی را دارید بیشتر مراقب دلبندتان باشید. در ادامه این مقاله می خواهیم برای شما شرح دهیم که عوامل خطر مرده زایی چیست و اگر به آنها مبتلا هستید چه باید کنید.
عوامل خطر مرده زایی
عوامل خطر مرده زایی در حقیقت موارد یا عرضه هایی هستند که بر اساس آمار های مراکز معتبر پزشکی مشخص شده که ابتلا به آنها با تعداد بیشتری از موارد مرده زایی در مادران همراه بوده است. مهمترین عوامل خطر مرده زایی شامل:
ابتلا به دیابت در بارداری
برای زنان مبتلا به دیابت در بارداری مواردی همچون سقط جنین، زایمان زودرس، مرده زایی و مشکلات مربوط به نوزاد متأسفانه شایع تر است. این بدان معنی است که کنترل خوب سطح قند خون و کنترل منظم آن بسیار حیاتی محسوب می شود.
چه از قبل حاملگی دیابت داشته باشید و چه در دوران بارداری به دیابت مبتلا شده باشید (معروف به دیابت حاملگی)، باید تحت نظارت دقیق قرار بگیرید و باید از نحوه مراقبت از خود و جنین در دوران بارداری آگاه باشید.
اگر در حاملگی دیابت داریم چه کنیم تا دچار مرده زایی نشویم؟
اگر قبلاً به دیابت نوع 1 یا 2 مبتلا شده اید باید قبل از بارداری و تلاش برای بچه دار شدن مشاوره و پشتیبانی خوبی داشته باشید.
اگر یک باردار دیابتی هستید احتمالاً به طور منظم توسط یک مشاور و یک ماما متخصص دیابت ویزیت می شوید. اگر از مراقبت هایی که دریافت می کنید راضی نیستید حتما پزشکتان را عوض کنید. اگر نگران کنترل قند خون یا سایر عوامل موثر بر بارداری یا دیابت هستید، مطمئن شوید که در تمام ویزیت های خود شرکت می کنید و تمامی نشانه های خطر را می دانید.
نظارت بر رشد و حرکات جنین در مادران دیابتی از اهمیت بیشتری نسبت به بارداری های دیگر برخوردار است، بنابراین اطمینان حاصل کنید که اگر نگران شدید با چه کسی باید تماس بگیرید.
اگر هر یک از عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری را دارید ، از جمله BMI 30 یا بیشتر، مطمئن شوید که بین هفته های 24 تا 28 آزمایش قند چهار ساعته را انجام داده اید.
یکی از نکات بسیار مهم برای جلوگیری از مرده زایی در مادران دیابتی کنترل قند خون با کمک رژیم غذایی، ورزش و یا انسولین است. اگر قند خون شما زیاد بالا نباشد پزشک می گوید که رژیم غذایی دیابتی را در پیش بگیرید. برای دریافت رژیم غذایی مناسب و اطلاع از این که چی بخورید و چی نخورید حتما به متخصص تغذیه و رژیم درمانی مراجعه کنید. قند فقط در شیرینی و شکلات نیست! خیلی از غذاهایی که فکر نمی کنید هم قند دارند.
اگر قرار است انسولین بزنید، درمورد نحوه صحیح تزریق، محل تهیه داروها و ... از دکترتان سوال کنید.
عوامل خطر مرده زایی، نحوه خوابیدن مادر
وقتی به سه ماهه سوم بارداری می رسید توصیه می شود که به پهلو خصوصا پهلوی چپ بخوابید. تحقیقات نشان داده است که خوابیدن به پشت یا همان طاق باز به افزایش خطر تولد نوزاد مرده مرتبط است. این توصیه شامل خوابیدن در روز و خواب شبانه است. خوابیدن به پشت سبب می شود که رحم بزرگ و سنگین بر روی بزرگترین ورید بدن افتاده و بازگشت خون به قلب مادر را کم کند در نتیجه برون ده قلبی مادر کم شده و خونرسانی به جنین با اختلال مواجه خواهد شد.
عوامل خطر مرده زایی، ابتلا به پره اکلامپسی
پره اکلامپسی وضعیتی است که حدود 10٪ از تمام بارداری ها را تحت تأثیر قرار می دهد و بدون درمان می تواند باعث تولد نوزاد مرده شود. علامت اصلی این عارضه فشار خون بالا است. بسیار مهم است که در تمام ویزیت های دوران بارداری خود شرکت کنید زیرا پره اکلامپسی یکی از شرایط بارداری است که مامای شما در همه ویزیت ها به دنبال علائم آن خواهد بود.
اگر به شما گفته شده که از ابتدای بارداری فشار خون شما افزایش یافته است، از مامای خود بپرسید که این افزایش چقدر زیاد است. ماما همچنین به دنبال دفع پروتئین در ادرار شما خواهد بود بنابراین در صورت نیاز در دادن آزمایش ادرار کوتاهی نکنید. برخی از مادران از آزمایشات مکرر خسته می شوند به یاد داشته باشید که اگر از دادن نمونه امتناع کنید، ماما نمی تواند شما را مجبور کند اما این می تواند به معنای از دست رفتن یک سرنخ حیاتی باشد.
اگر پره اکلامپسی داشته باشم، چیکار کنم تا دچار مرده زایی نشوم؟
اگر فکر می کنید ممکن است به پره اکلامپسی مبتلا شوید در فاصله ملاقات ها به دنبال هر یک از علائم هشدار دهنده پره اکلامپسی باشید، این علائم شامل سردردهای شدید، تغییر دید مانند دیدن چراغ های چشمک زن در جلوی چشم و تورم ناگهانی بدن به ویژه پا، مچ پا، دست ها و صورت.
برخی از خانم ها نیز در قسمت فوقانی شکم خود، درست در زیر دنده ها احساس درد می کنند. اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید باید برای مشاوره با پزشک عمومی یا ماما تماس بگیرید:
منتظر قرار ملاقات بعدی خود نباشید و اطمینان حاصل کنید که در همان روز توسط شخصی ویزیت می شوید.
اطلاعات بیشتر در مورد پره اکلامپسی را اینجا بخوانید.
اگر عوامل خطر مرده زایی را داشته باشم باید چیکار کنم؟
1. مهم است که هر گونه نگرانی شما یا مواردی که مشاهده می کنید جدی گرفته شود. به غریزه خود اعتماد کنید و همه علائم مشکوک را گزارش کنید، مهم نیست که چقدر بی اهمیت به نظر برسند.
2. سعی کنید تیم مامایی را که در دوران بارداری از شما مراقبت می کنند بشناسید. حتی اگر در هر قرار ملاقات با یک مامای جدید ملاقات کردید، از هر قرار ملاقات به نفع خود استفاده کرده و تمامی سوالاتتان را بپرسید.
3. اگر BMI شما 30 یا بیشتر است مطمئن شوید که آزمایش دیابت را انجام داده اید. ازمایش قند چهار ساعته را حتما انجام دهید. اگر انجام این آزمایش از نظر پزشکتان ضروری نیست حتما دلیل آن را بپرسید.
4. در مورد اندازه جنین خود سوال کنید. به خصوص اگر جنین بیش از حد بزرگ یا کوچک است، بپرسید که آیا به اسکن بیشتر نیاز دارید؟
5. اگر فشار خون شما بالا رفته است مطمئن شوید که این می تواند آغاز پره اکلامپسی باشد یا نه؟ آیا برای نظارت بر این موارد به قرار ملاقات بیشتری نیاز دارید؟
6. علائم غیرمعمول مانند سردرد، تاری دید (دیدن ستاره) ، درد در نواحی جناغ خونریزی از بینی، سرگیجه یا غش را گزارش کنید.
7. خارش از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا می تواند نشانه ای از کلستاز زنان در حاملگی باشد، که یک بیماری کبدی در بارداری است. یکی از علائم رایج این بیماری خارش دست و کف پا است، اما باید تمام موارد خارش را گزارش کنید. برای تشخیص این مسئله می توان از آزمایش خون ساده کمک گرفت.
8. اگر اسکن یا آزمایش خون انجام داده اید و به نظر می رسد مشکلی وجود دارد که نیاز به نظارت دقیق دارد، اطمینان حاصل کنید که تا آنجا که می توانید در مورد وضعیت خود اطلاعات کافی دارید. اطمینان حاصل کنید که علائمی را که باید مراقب آنها باشید و در صورت تجربه هر یک از آنها باید به بیمارستان مراجعه کنید را می دانید.
9. در اوایل بارداری در صورت بروز علائم یا نگرانی های دیگر در بین ویزیت ها از مامای خود بپرسید که با چه کسی باید تماس بگیرید. هرگز تا زمان ملاقات بعدی به علائم نگران کننده بی توجهی نکنید. با پزشک عمومی یا ماما یا بیمارستان خود تماس بگیرید و از آنها بخواهید که ویزیت شوید.
به یاد داشته باشید که داشتن یک یا چند مورد از عوامل خطر مرده زایی به این معنا نیست که احتمالا جنین شما می میرد، فقط و فقط یعنی باید کمی بیشتر مراقب خودتان باشید.
مطالعه بیشتر:
بارداری بعد از مرده زایی یا جنین مرده
بهترین زمان بارداری بعد از مرده زایی چه موقع است؟
علائم مرده زایی ودر هنگام مشاهده هر یک از آنها چه باید کنید؟
جلوگیری از مرده زایی،آیا امکان جلوگیری از مرده زایی وجود دارد؟
