بوی بد باد شکم نوزاد و مدفوع نکردن به چه علت است؟
تبریک! شما یک عضو کوچک در خانه دارید! اگر والدی تازه‌کار باشید، این‌طور به نظر می‌رسد که هر ساعت در حال تعویض پوشک نوزاد هستید. اما اگر تا به حال فرزندی داشته‌اید، می‌دانید که پوشک نوزاد حرف‌های زیادی در مورد سلامتی نوزاد دارد. این نوزادان همانند ما بزرگسالان گاهی دچار مشکلات رایج دستگاه گوارش می‌شوند. در صورتی‌که بوی بد باد شکم نوزاد را حس می کنید یعنی نوزاد گاز معده دارد اما مدفوع نمیکند، نگران نشوید! نوزاد همچنان درگیر فرآیندی به نام «هضم» است. این بخش طبیعی از زندگی یک نوزاد است.
دلایل بسیاری برای بوی بد باد شکم نوزاد و مدفوع نکردن او وجود دارد. این اتفاق برای آنها (یا حتی شما) ناراحت کننده است. اما در اغلب موارد دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در زیر به مواردی اشاره کرده‌ایم که باید در مورد بوی بد باد شکم نوزاد و عدم دفع او بدانید.
نوزاد باید چند وقت یک بار دفع داشته باشد؟
برخلاف زمانی که نوزاد تازه به دنیا آمده بود و هر بار پوشک او از مدفوع کثیف می‌شد، اکنون پس از گذشت چند هفته و چند ماه کم‌تر مدفوع میکند. این‌که نوزاد چند بار مدفوع کند تا نشان دهنده سلامت او باشد، بحث گسترده‌ای است. اما در صورتی‌که نوزاد به خوبی شیر می‌خورد و وزن می‌گیرد (۵۰۰ گرم تا یک کیلو در ماه) نباید نگران تعداد دفعات دفع او باشید.
برخی نوزادان ۲ ماهه یا بزرگ‌تر یک بار یا بیشتر در روز مدفوع می‌کنند. نوزادان دیگر هر چند روز یک‌بار یا حتی هفته‌ای یک بار مدفوع می‌کنند. حتی در صورتی‌که نوزاد به ندرت مدفوع میکند، باید مقدار آن زیاد باشد و به راحتی دفع شود.
شیرمادر، شیرخشک و مایعات
تعداد دفعات مدفوع نوزاد مربوط به غذایی است که می‌خورد.
اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه میکند، ممکن است هر روز مدفوع نکند. این به آن دلیل است که بدن نوزاد تمام ترکیبات شیر مادر را جذب میکند و چیزی برای دفع باقی نمی‌‌ماند. بعد از ۶ هفتگی یا بیشتر می‌توانند حتی یک یا دو هفته بدون مدفوع سپری کنند. اگر نوزاد از شیرخشک تغذیه میکند، ممکن است تا ۴ بار در روز یا فقط هر چند روز یک‌بار مدفوع کند.
از زمانی‌که نوزاد غذای جامد مصرف میکند، داستان تغییر میکند! به زودی خواهید فهمید کدام غذاها باعث نفخ نوزاد و عدم دفع او می‌شود و چه غذاهایی به نظر می‌رسد سریع‌تر هضم و دفع می‌شوند.
رنگ و بافت مدفوع
داشتن مدفوعی با رنگ‌های مختلف و دارای بافت و بوی متفاوت کاملا طبیعی است. در حقیقت، مدفوع نوزاد ممکن است نسبت به چیزی که خورده است، به رنگ‌های متفاوت از قهوه‌ای، زرد یا سبز باشد. رنگ‌های گچی، قرمز یا سیاه به دلیل چیزی است که نوزاد خورده است اما ممکن است مربوط به مشکل سلامتی نیز باشد.
زور زدن هنگام مدفوع کردن
اگر نوزاد هنگام مدفوع کردن زور میزند، نگران نشوید. زور زدن هنگام مدفوع در نوزادان طبیعی است. دلیل آن این است که همچنان در حال هماهنگ کردن ماهیچههای مورد نیاز برای دفع هستند. همچنین نوزادان اغلب دراز کشیدهاند و نیروی جاذبه در عمل دفع به آنها کمک نمیکند!
دلایل بوی بد باد شکم نوزاد و عدم دفع در نوزادان
گاهی اوقات ممکن است روده نوزادان مسدود شده یا دچار یبوست شوند. در حقیقت، بیش از ۳۰ درصد نوزادان به طور مرتب دچار یبوست می‌شوند. این باعث بوی بد باد شکم نوزاد می‌شود که دفع نداشته باشد و هنگامیکه مدفوع می‌کنند بسیار سفت باشد.
به عبارت دیگر ممکن است نوزاد در فاصله زمانی دو مدفوع دچار نفخ شود، بدون این‌که یبوست داشته باشد. دلایل متعددی وجود دارد که گاهی نوزادان به این مشکل دچار می‌شوند.
برخی نوزادان به طور طبیعی گاز معده دارند، مانند نوزادی که به طور طبیعی بانمک است. گاهی نوزادی که دارای گاز معده بد بو است، فقط نوزادی است که گاز معده بد بو دارد نه چیز دیگری!
نوزادانی که شیرمادر مصرف می‌کنند
خبر خوب این‌که نوزادانی که از شیرمادر تغذیه می‌کنند معمولا دچار یبوست نمی‌شوند. زیرا شیر مادر راحت‌تر از شیر خشک هضم می‌شود.
درصورتیکه نوزاد را با شیر خود تغذیه می‌کنید، ممکن است تغییرات شیر شما باعث شود نوزاد دیرتر عمل دفع را انجام دهد. در حدود ۶ هفته پس از تولد، میزان پروتئینی به‌نام آغوز در شیر شما بسیار کم است یا اثری از آن نیست.
آغوز ماده‌ای در شیرمادر است که باعث می‌شود سیستم ایمنی نوزاد افزایش پیدا کند تا در مقابل میکروب‌ها مقاومت کند. آغوز مانند ملین عمل کرده و به نوزاد کمک میکند تا در هفته‌‌های اول تولد مدفوع کند.
شاید به همین دلیل است که نوزادان در روز چند بار مدفوع می‌کنند. زمانی‌که آغوز نباشد یا مقدار آن کم شود، نوزاد مدفوع کم‌تری دارد.
نوزادان شیرخشکی
نوزادانی که شیرخشک مصرف می‌کنند ممکن است هنگام شیر خوردن مقداری هوا به داخل معده خود وارد کنند یا با تغییر شیرخشک دچار نفخ معده شوند. در این شرایط سیستم گوارشی نوزاد بدقلقی میکند.
مقداری نفخ برای نوزادان طبیعی است و برخی نوزادان به طور طبیعی گاز بیشتری خارج می‌کنند. اگر نوزاد زیاد گاز معده دارد به این معنا نیست که مشکلی وجود دارد یا باید چیزی را تغییر دهید.
اگر نوزاد به‌راحتی گاز معده خارج میکند و نشانه‌هایی از یبوست یا مشکلات دیگر ندارد، اجازه دهید به کار خود ادامه دهد.
غذاهای جامد
هنگامیکه نوزاد شروع به مصرف غذاهای جامد میکند، ممکن است بدون این‌که عمل دفع داشته باشد دچار نفخ شود. دادن غذاهای جدید به نوزاد میتواند باعث سکسکه‌های مداوم شود.
هنگامیکه غذای جامد را شروع می‌کنید، غذاهای جدید را کم‌کم به نوزاد بدهید تا از نفخ و مشکلات دفع پیشگیری شود.
آیا بوی بد باد شکم نوزاد به دلیل یبوست است؟
درصورتیکه نوزاد گاز معده دارد اما مدفوع نمیکند به دنبال نشانههای یبوست باشید:
- گریه و بدخلقی
- کاهش اشتها
- زور زدن شدید یا قرمز شدن بدون عمل دفع
- هنگامیکه مدفوع میکند تکههای کوچک و سفت است
- مدفوع تیره و خشک است.
در صورتی‌که نوزاد گاز معده دارد و مدفوع نمیکند، چه کنیم؟
در اغلب موارد با رشد سیستم گوارش نوزاد، گاز معده و یبوست به خودی خود از بین می‌رود. ممکن است لازم باشد کمی به نوزاد فرصت دهیم.
با پزشک مشورت کنید
اگر نوزاد (زیر ۶ هفته) مدفوع نمیکند یا به ندرت مدفوع میکند و بوی بد باد شکم نوزاد را حس می کنید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر، مدفوع نکردن میتواند یک مشکل جدی باشد. علائم دیگری مانند موارد زیر را بررسی کنید:
- استفراغ
- اجتناب از غذا خوردن
- گریه بیش از حد
- نفخ شکم
- خم کردن کمر گویا درد میکشد
- تب
نوزادانی که بیشتر از ۶ هفته دارند، گاه و بی‌گاه به یبوست دچار می‌شوند. در صورتی‌که بیش از یک هفته دفع نداشته یا دچار یبوست است و یک یا دو بار مدفوع خشک داشته، با پزشک مشورت کنید.
درمان خانگی
از پزشک بپرسید که می‌توانید درمان‌‌های خانگی زیر را برای نوزاد دلبند خود استفاده کنید یا خیر:
- شیردادن: درصورتیکه نوزاد تمایل دارد، شیر خود یا شیرخشک را بیشتر به نوزاد بدهید.
- مایعات: درصورتیکه نوزاد بالای ۶ ماه است (سن در این‌جا مهم است!) می‌توانید مقداری آب به او بدهید. یا با پزشک خود در مورد دادن ۶۰ تا ۱۲۰ میلی‌لیتر آب سیب، آلو یا گلابی مشورت کنید. این آبمیوه‌ها دارای شکر طبیعی به نام سوربیتول و همچنین ملین طبیعی هستند. نوشیدن این مایعات ممکن است به روان شده مدفوع نوزاد کمک کند.
- غذا: درصورتیکه نوزاد غذای جامد مصرف میکند، بیشتر غذاهای فیبردار به او بدهید تا بتواند به دفع او کمک کند. آلوی پوره شده، سیب‌زمینی شیرین، دانه جو یا غلات سبوس‌دار به او بدهید. غذاهای فیبردار ممکن است باعث نفخ نوزاد شود، اما به دفع او کمک میکند.
- ورزش: نوزاد برای دفع بهتر نیاز به تحرک دارد. پاهای نوزاد را مانند رکاب زدن دوچرخه تکان دهید. این کار کمک میکند که موتور گوارشی نوزاد به کار افتد. همچنین می‌توانید نوزاد را نگه دارید تا روی پاهای شما «راه برود».
- ماساژ و حمام آب گرم: سعی کنید شکم و بدن نوزاد را ماساژ دهید. این کار به او آرامش می‌دهد و فشارهایی که روی ماهیچههای شکم است برداشته می‌شود. همچنین می‌توانید برای آرامش دادن به نوزاد او را به حمام آب گرم ببرید.
- داروها: اگر کارهایی مانند شیر دادن، رژیم غذایی یا ورزش کمکی به بهبود یبوست نوزاد نکرد، پزشک شیاف گلیسرین نوزاد را تجویز خواهد کرد. این شیاف باید داخل مقعد نوزاد گذاشته شود. اگر نوزاد مدفوع مناسبی داشته باشد، راحت می‌خوابد.
چکیده مطالب
اگر بوی بد باد شکم نوزاد را حس می کنید اما مدفوع نمیکند، نگران نشوید. این علائم در نوزادان طبیعی است، زیرا تازه یاد گرفته‌اند چگونه غذا بخورند و آن را هضم کنند. نوزاد شما ممکن است یبوست داشته باشد. این اتفاق در نوزادان بالای ۶ هفته و به ویژه نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند شایع است.
در صورتی‌که نوزاد (زیر ۶ هفته) اصلا مدفوع نمیکند سریعا به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر نوزاد در هر سنی بیش از ۵ تا ۶ روز دچار یبوست بود، یا نشانههای دیگری داشت، با پزشک مشورت کنید.
مطالعه بیشتر:
دلایل بروز کولیک در نوزادان چیست؟
درمان باد شکم نوزاد و بهترین قطره برای نفخ نوزاد چیست؟
چیکار کنیم نوزاد مدفوع کنه ونشانه های یبوست در نوزادان چیست؟
