نفخ بعد از زایمان و آیا نفخ بعد از زایمان طبیعی است؟
نفخ بعد از زایمان شرایطی است که خانمی پس از بچه دار شدن تجمع گاز در شکم و دل درد را تجربه می کند. نفخ بعد از زایمان بسیار شایع است و معمولاً خود به خود برطرف می شود اما همچنین می تواند نشانه ای از آسیب لگن یا یک مشکل سلامتی زمینه ای باشد. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد نفخ بعد از زایمان می پردازیم و همچنین در مورد زمان مراجعه به پزشک و گزینه های درمانی، از جمله درمان های خانگی، با شما صحبت می کنیم.
آیا نفخ بعد از زایمان طبیعی است؟
بدن یک زن در دوران بارداری و بعد از آن تغییرات زیادی را تجربه می کند. پس از زایمان نیز طبیعی است که فرد متوجه تغییراتی در حرکات روده خود شود. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• نفخ بعد از زایمان
• احساس دل درد ناشی از تجمع گاز
• حرکات غیرارادی یا مدفوع شل
• یبوست
این تغییرات ممکن است رخ دهد خواه فرد زایمان واژینال داشته باشد یا سزارین.
نشانه های نفخ بعد از زایمان چیست؟
علائم نفخ بعد از زایمان شامل موارد زیر است:
• تجمع گاز در شکم
• آروغ زدن زیاد و مکرر
• درد شدید شکم
• گرفتگی عضلات شکم
بسته به علت، این تغییرات گوارشی ممکن است به طور طبیعی برطرف شود یا نیاز به درمان داشته باشد.
علت نفخ بعد از زایمان چیست؟
برخی از دلایل نفخ بعد از زایمان مربوط به یک بیماری زمینه ای یا عواملی است که ممکن است بخشی از روند زایمان باشد. این دلایل غالباً از کنترل شما خارج است. دلایل دیگر مربوط به عوامل مرتبط با سبک زندگی است و ممکن است قابل پیشگیری باشد. دلایل احتمالی نفخ بعد از زایمان عبارتند از:
آسیب به کف لگن
بارداری و زایمان ممکن است باعث کشش و صدمه به عضلات و اعصاب کف لگن شود. این ممکن است کنترلی که فرد بر روی حرکات روده و کمک به خروج گاز دارد را کاهش دهد.
زایمان طبیعی به کف لگن شما فشار زیادی وارد می کند. پارگی عضلات اسفنکتر مقعد در هنگام تولد نیز غیرمعمول نیست.
آسیب های مقعدی می تواند منجر به کاهش کنترل گاز شود. چنین آسیب هایی همچنین می توانند کنترل فرد بر حرکات روده را که از نظر پزشکی به عنوان بی اختیاری شناخته می شود را کاهش دهند.
علائم بی اختیاری مقعدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• نیاز به دفع مدفوع فوری
• عدم توانایی در کنترل خروج گاز
• از دست دادن کنترل بر دفع مدفوع
• تجربه نشت مقعدی
اپیزیوتومی
ممکن است فرد هنگام زایمان نیاز به انجام یک برش جراحی جزئی به نام اپیزیوتومی داشته باشد. گاهی اوقات بهبودی اپیزیوتومی ممکن است طول بکشد که خود می تواند عضلات کف لگن را ضعیف کرده و منجر به علائم بی اختیاری مقعدی، از جمله خروج غیرارادی گاز شود.
یبوست
اگر شخصی دچار نفخ بعد از زایمان شدید باشد، ممکن است علت آن یبوست باشد. فرد مبتلا به یبوست به دفعات کم دفع مدفوع دارد و مدفوع او ممکن است سفت و کلوخه مانند باشد. یبوست همچنین می تواند باعث تجمع گاز در روده ها، نفخ شکم و درد شود. یبوست پس از زایمان معمول است و گاهی اوقات می تواند سبب بواسیر شود. پس از زایمان، یبوست طولانی مدت اغلب به دلیل رژیم غذایی نامناسب یا کم تحرکی بروز می کند.
آیا نفخ بعد از زایمان با خورد و خوراک مادر ارتباط دارد؟
بله. مصرف مواد غذایی حاوی فروکتوز، لاکتوز (لبنیات)، سوربیتول یا فیبر محلول ممکن است باعث تشدید نفخ بعد از زایمان شود. غذاهایی که می توانند نفخ بعد از زایمان را ایجاد و تشدید کنند شامل:
• غذاهای فرآوری شده
• آدامس و آب نبات
• محصولات لبنی
• میوه ها
• لوبیا
• غلات کامل
• سبزیجات
هنگامی که فردی با مشکل نفخ بعد از زایمان درگیر است، بهتر است از غذاهای فرآوری شده، آدامس و آب نبات خودداری کنید.
بلعیدن بیش از حد هوا هنگام غذا خوردن ممکن است باعث افزایش گاز شود. آگاهی از این امر و تلاش برای آهسته غذا خوردن و حرف نزدن ما بین صرف غذا ممکن است در درمان نفخ بعد از زایمان کمک کند.
آیا نفخ بعد از زایمان می تواند نشان دهنده بیماری خاصی باشد؟
بله. برخی از شرایط سلامتی زمینه ای ممکن است باعث افزایش تجمع گاز در شکم شود. این موارد شامل:
• بیماری کرون. این نوعی بیماری التهابی روده است.
• دیورتیکولیت. این بیماری است که بر روی مخاط روده تأثیر می گذارد.
• کولیت زخمی. که نوعی بیماری التهابی روده است.
چه موقع برای نفخ بعد از زایمان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فردی علائم بی اختیاری مقعدی مانند از دست دادن کنترل مدفوع را در ادامه نفخ بعد از زایمان تجربه کرد، باید به پزشک مراجعه کند.
از دست دادن کنترل حرکات روده به این معنی است که شاید فرد دچار آسیب به عضلات کف لگن یا آسیب مقعدی شده باشد. اگر فردی بیش از چند روز دچار یبوست است، باید به پزشک مراجعه کند.
چه زمانی نفخ بعد از زایمان طبیعی است و جای نگرانی ندارد؟
به طور کلی نفخ بعد از زایمان که بدون علائم دیگری اتفاق می افتد، معمولاً نیازی به درمان ندارد. بسیاری از افراد نفخ بعد از زایمان را تجربه می کنند که معمولاً به خودی خود و یا به دنبال تغییر در رژیم غذایی برطرف می شود.
درمان های خانگی برای نفخ بعد از زایمان
پس از زایمان و در حالی که هنوز در بیمارستان هستید، پزشک به طور معمول هر گونه آسیب به کف لگن را بررسی و ترمیم می کند. اگر زخم به درستی بهبود نیابد، ممکن است فرد نیاز به درمان بیشتری داشته باشد.
تمرینات کف لگن به نام Kegels می تواند به بهبود بی اختیاری شما کمک کند.
همچنین ممکن است مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپی در تقویت عضلات کف لگن مفید باشد، زیرا این متخصصان می توانند توصیه کنند که چه تمریناتی مناسب ترین نوع برای شما است.
نرم کننده ها و ملین های بدون نسخه پزشک ممکن است در کوتاه مدت یبوست را درمان کند. تغییرات رژیم غذایی همچنین می تواند به جلوگیری از یبوست و بروز مجدد نفخ بعد از زایمان کمک کند.
آیا عرق نعنا برای نفخ بعد از سزارین مفید است؟
گرچه خوردن عرق نعنا یکی از بهترین راه های خلاص شدن از شر نفخ است، اما اگر شیر می دهید گزینه مناسبی برای شما نیست زیرا چای نعنا، عرق نعنا و سایر محصولات تهیه شده از نعنا سبب کاهش شیر مادر می شوند.
به یاد داشته باشید که نفخ بعد از زایمان یک قسمت طبیعی از مادر شدن است و به طور معمول خود به خود از بین می رود. بیشتر افراد چند ماه پس از زایمان کنترل روده خود را مجددا بدست می آورند.
اگر علائم دیگری با نفخ بعد از زایمان همراه است، بهتر است با یک پزشک صحبت کنید. پزشک می تواند بررسی کند که آیا آسیب به کف لگن شما وارد شده است یا نه.
مطالعه بیشتر:
درمان نفخ شکم نوزاد و علت نفخ شکم نوزاد چیست؟
لیست غذاهای نفاخ در دوران شیردهی که نباید خورد چیست؟
بزرگ ماندن شکم بعد از زایمان چقدر طول می کشد و چه باید کرد؟
نفخ شکم در دوران بارداری علت و راه های درمان نفخ شکم چیست؟
