کاکوتی در بارداری و فواید کاکوتی در طب سنتی چیست؟
استفاده از گیاهان در طب سنتی، با هدف جلوگیری و درمان بیماری ها، با تاریخ بشریت، گره خورده است، تا جایی که نتایج تحقیقات نشان می دهند تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی، به دوران پارینه سنگی، یعنی چیزی در حدود 60000 سال پیش برمی گردد. کاکوتی، یکی از این گیاهان دارویی است که به دلیل خواص بی نظیری همچون درمان سرماخوردگی، پرطرفدار بوده و در بسیاری از خانه ها یافت می شود. اما آیا مصرف کاکوتی در بارداری نیز ایمن و پر فایده است؟ این سوالی است که ما در این مقاله به آن پاسخ داده ایم.
کاکوتی چیست؟
کاکوتی (Ziziphora clinopodioides)، که با نام های دیگری همچون "آنخ"، "کهلیک اتی"، "کلکوتی"، "کلنجه"، "علف کبک"، "کاکوتو"، و ... نیز شناخته می شود، گیاه بومی آذربایجان و ایران و به ویژه استان خراسان و بخش هایی از جنوب کشور بوده که در مناطق کوهستانی و ناهموار به خوبی رشد کرده و گسترش پیدا می کند. البته امروزه، این گیاه را می توان در مناطق مختلفی از حوضه مدیترانه گرفته تا فلسطین، لبنان، سوریه، ترکیه، قبرس، بالکان، جنوب روسیه، قفقاز و شمال عراق پیدا کرد.
از نظر ویژگی های گیاه شناسی، کاکوتی، گیاهی علفی و یک ساله بوده و از خانواده نعناعیان به حساب می آید. در فصل بهار، شما به راحتی می توانید در مناطق کوهستانی که نور کافی و خاک حاصلخیز دارند، این گیاه را که ارتفاع آن به ندرت از 0.5 متر، بالاتر می رود و با برگ های کرک دار و بسیار معطر که بویی شبیه به آویشن و پونه دارند، شناسایی کنید. ویژگی مشخصه و بارز دیگر گیاه کاکوتی که می تواند به تشخیص آن کمک کند، گل های ظریفی هستند که در کنار هم بر انتهای یک ساقه ظاهر می شوند. هر کدام این گل ها، یک کاسبرگ مملو از کرک های ریز مویی داشته و رنگ گلبرگ هایشان از سفید، تا صورتی، بنفش کمرنگ و ارغوانی متغیر است.
فواید کاکوتی در طب سنتی چیست؟
شاید کاکوتی را تنها به خاطر ترکیب دوغ و کاکوتی، به یاد داشته باشید که البته چیز عجیبی هم نیست، زیرا به دلیل عطر منحصر به فرد این گیاه، بیشتر خانواده های ایرانی، کاکوتی را به عنوان ادویه در نظر گرفته و برای مزه دار کردن خوراکی های مختلف از آن استفاده می کنند. اما وجود ترکیباتی همچون فلاونوئیدها، پولگون (یک ترکیب شیمیایی گیاهی با خواص ضد درد)، ویتامین C، ویتامین E و ویتامین A، و ... سبب شده تا کاکوتی خواص دارویی بی نظیری نیز داشته باشد. به همین دلیل و با توجه به طبع گرم و خشک این گیاه، پزشکان بر این باور هستند که کاکوتی در طب سنتی، می تواند با چنین اهدافی مورد استفاده قرار بگیرد:
- درمان کننده نفخ (بادشکن)،
- کمک به رفع سردی بدن در افراد با طبع و مزاج سرد،
- بهبود بیماری های تنفسی همچون سرماخوردگی، آنفولانزا و ...،
- خلط آور،
- دارای خواص ضد درد،
- تقویت کننده معده،
- ضدعفونی مجراهای تنفسی،
- افزایش میل جنسی،
- تقویت قوای جنسی به ویژه در مردان،
- تسکین دردهای مفصلی،
- موثر در درمان ناباروری،
- رفع دل درد و دل پیچه،
- موثر در کاهش علائم ناشی از سوءهاضمه،
- دارای خاصیت ضد قارچ، ضد انگل و ضد باکتری،
- دارای خواص آنتی اکسیدانی و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان ها، بیماری های قلبی مانند سکته قلبی و ...،
- دارای خواص ضدالتهابی،
- کاهش میزان قند خون و در نتیجه کمک به کنترل دیابت نوع 2،
- کاهش دهنده دردهای قاعدگی،
- رفع اسپاسم (گرفتگی دردناک) عضلات شکمی،
- کمک به شروع خونریزی ماهیانه در زنان (قاعده آور)،
- کاهش خطر زخم معده،
- تقویت کننده قلب،
- افزایش دهنده اشتها،
- بهبود بینایی،
- جلوگیری از تشنج و کمک به درمان آن،
- موثر در درمان کم خونی به دلیل افزایش میزان جذب آهن،
- آرامش دهنده و ضد افسردگی،
- کمک به درمان نرمی استخوان،
- درمان کننده تب مالت (نوعی بیماری مشترک بین دام و انسان که با عنوان بروسلوزیس نیز شناخته شده و با مصرف لبنیات غیرپاستوریزه به راحتی منتقل می گرددد) و ...
فواید کاکوتی در بارداری
در مورد فواید کاکوتی در بارداری، هیچ اطلاعات معتبری در دست نیست، اما اگر به دلیل فوایدی همچون درمان کم خونی، افزایش اشتها، خاصیت آرامش بخشی و ضد درد این گیاه، به مصرف آن در بارداری علاقه مند شده اید، قبل از هر چیز باید از ایمنی خوردن کاکوتی در بارداری اطمینان پیدا کنید.
آیا خوردن کاکوتی در بارداری بی خطر است؟
با اینکه مصرف کاکوتی در بارداری، هیچ تاثیر منفی بر میزان جذب آهن نداشته و بالعکس به نظر می رسد که می تواند در درمان کم خونی موثر باشد، اما به دلیل خاصیت قاعده آور بودن این گیاه، تحقیقات علمی و معتبر، نشان می دهند که مصرف کاکوتی در بارداری ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد و به همین دلیل بهتر است در مصرف آن زیاده روی نکرده و محتاط باشید.
عوارض کاکوتی در بارداری
درست مانند سایر گیاهان دارویی، کاکوتی نیز با وجود فواید فراوان، خالی از عارضه نیست و به ویژه اگر در مصرف آن زیاده روی کنید، باید منتظر چنین مشکلاتی باشید:
- افزایش فشار خون،
- واکنش های آلرژیک و حساسیت.
البته در خانم های باردار، به جز این موارد، زیاده روی در مصرف کاکوتی، خصوصا در هفته های ابتدایی بارداری، می تواند با افزایش خطر سقط جنین همراه شود. بنابراین بهتر است شکل های مختلف مصرف گیاه کاکوتی، از چای گرفته تا شربت را در طی بارداری محدود کرده و قبل از هر کاری از پزشک خود در این مورد اجازه بگیرید.
مطالعه بیشتر:
روش درمان بی نظمی قاعدگی با داروهای گیاهی
خواص گیاه خار مریم در بارداری + عوارض مصرف آن
دمنوش های لاغری در دوران شیردهی آیا بی ضرر است؟
مصرف گیاه بزباش در شیردهی برای افزیش شیر مادر مفید است؟