گلپر در بارداری و آیا خوردن گلپر در بارداری بی خطر است؟
باقالی و گلپر، مثال بسیار خوبی از کاربرد گیاه و ادویه پرطرفدار گلپر است که به دلیل عطر و طعم منحصر به فردی که دارد، در آشپزخانه های ایرانی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. اما فواید گلپر تنها به پخت و پز محدود نشده و گلپر در طب سنتی نیز موارد استفاده فراوانی دارد. به همین دلیل نیز یکی از سوالات مهم مادران این است که آیا مصرف گلپر در بارداری مجاز است یا خیر؟ اگر شما هم دوست دارید پاسخ این سوال را بدانید، با ما در این مقاله همراه شوید.
گلپر چیست؟
گلپر (Heracleum persicum) که با نام های دیگری همچون hogweed یا Persian hogweed نیز شناخته می شود، گیاهی از گونه تیره چتریان (Apiaceae) بوده و بومی کشور ما ایران و همچنین ترکیه و عراق به حساب می آید. البته به مرور و با گذشت زمان، این گیاه به سایر نقاط جهان و به ویژه کشورهای اروپایی رسید، اما به دلیل اینکه به راحتی گسترش پیدا کرده و با متوقف کردن رشد گیاهان اطراف خود، می توانست ترکیب پوشش گیاهی یک اکوسیستم را تغییر دهد، در برخی از کشورها به عنوان یک گونه مهاجم در نظر گرفته شد، این در حالی است که در کشورهای آسیایی، گلپر بسیار محبوب و پرکاربرد است.
از نظر مشخصات گیاه شناسی و ظاهری، گلپر گیاهی تزئینی، زیبا، چند ساله و علفی است که در مناطق شمالی ایران به وفور یافت می شود. این گیاه رشد شگفت انگیزی داشته و در مناطق مرطوب، سرعت رشد آن چندین برابر هم خواهد بود، تا جایی که ممکن است به اندازه 1.5 الی 2 متر قد کشیده و در مواردی نیز بلندای آن تا حتی 3 متر هم می رسد! ساقه های گیاه گلپر، مملو از کرک های ریز مویی شکل بوده و برگ های آن که در پایه گیاه تراکم دارند، مانند برگ های جعفری، شاخه شاخه، دارای بریدگی و با حاشیه دندانه دار هستند. سطح زیرین این برگ ها مملو از کرک بوده و در مقابل سطح رویی، هیچ کرک و پرزی ندارد. هر ساقه در بخش انتهایی، به چندین ساقه نازک تر منشعب شده و گل های کوچک با عرض 15 تا 30 میلی متر که دارای 5 گلبرگ و به رنگ سفید هستند، مانند یک چتر سفید، در حد فاصل تیر تا شهریور، بر روی آن ها ظاهر می شوند. بعد از گلدهی، میوها یا همان بذرهای دانه ای گلپر پدیدار می شوند که طولی برابر با 7 تا 8 میلی متر داشته و کمی چوبی شکل هستند. از نظر طعم و مزه، این دانه ها کمی تلخ بوده و بویی شبیه به گیاه انیسون دارند.
گلپر چه ویتامین هایی دارد؟
از نظر ترکیبات، گلپر مملو از روغن های ضروری، عناصر معدنی همچون مس، آهن، منگنز، پتاسیم، روی، ویتامین های خانواده B ، ویتامین E، فلاونوئیدها، آلکالوئیدها و ...، بوده که در خواص و فواید آن نقش موثری دارند.
گلپر در طب سنتی
گلپر برای بسیاری از افراد، تنها به عنوان یک طعم دهنده و ادویه شناخته شده است، این در حالی است که این گیاه به دلیل طبع گرم و خشک و ترکیباتی که دارد، خواص دارویی بی شماری داشته و پزشکان طب سنتی از آن برای اهداف درمانی مختلفی استفاده می کنند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- کمک به درمان تشنج و صرع،
- دارای خواص ضد التهاب،
- دارای ضد قارچی و درمان کننده بیماری های قارچی،
- دارای خواص ضد میکروبی،
- توانایی مبارزه با رادیکال های آزاد (دارای خواص آنتی اکسیدانی) و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به بیماری هایی همچون آلزایمر، سرطان و ...،
- جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی،
- تقویت و تحریک سیستم ایمنی،
- جلوگیری از بروز دیابت،
- کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید خون،
- تسکین دهنده درد،
- کاهش دهنده نفخ،
- کمک به تسکین درد مفاصل ناشی از بیماری هایی همچون آرتریت روماتوئید، نقرس و ...،
- جلوگیری از اشتهای کاذب و در نتیجه کمک به کاهش وزن،
- سم زدای بدن،
- کاهش دهنده اندوه و کمک به رفع ناراحتی اعصاب،
- افزایش قدرت حافظه،
- تقویت معده،
- تسریع روند هضم غذاها،
- تقویت عمومی بدن،
- کمک به درمان عفونت های سیستم تنفسی،
- کمک به سلامت پوست و مو،
- کمک به رفع بلغم،
- درمان کمردرد ناشی از سردی بدن و ...
البته باید توجه داشته باشید که تمامی این خواص و فواید هنوز در تحقیقات علمی اثبات نشده اند و نیاز به بررسی بیشتر دارند.
فواید گلپر در بارداری
تحقیقاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده اند، خواص منحصر به فرد و ویژه ای را برای مصرف گلپر در بارداری، در نظر نگرفته اند. البته اگرچه تمامی مصرف کنندگان، اعم از باردار و غیرباردار ممکن است بتوانند از فواید گلپر که در بالا به آن ها اشاره کردیم، بهره مند شوند، اما قبل از تصمیم گیری در این مورد باید دانست که مصرف گلپر در بارداری ایمن و مجاز است یا خیر.
آیا خوردن گلپر در بارداری بی خطر است؟
متاسفانه پاسخ، منفی است! علاوه بر پزشکان طب سنتی، نتایج به روزترین پژوهش های علمی نیز بیانگر این حقیقت است که مصرف بیش از حد گلپر در بارداری، می تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد. به علاوه شواهدی وجود دارند که نشانگر اثرات تراتوژن گلپر در بارداری هستند، این بدان معنا است که زیاده روی در مصرف گلپر در بارداری، ممکن است خطر ناهنجاری های جنینی را افزایش دهد.
عوارض گلپر در بارداری
اگرچه به دلیل جمع آوری آسان و خواص دارویی چشمگیر گلپر در طب سنتی، این گیاه در ایران به وفور مورد استفاده قرار می گیرد، اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که ممکن است عوارضی را نیز ایجاد نماید، از جمله:
- تپش قلب (در صورت مصرف بیش از حد)،
- ایجاد سردرد، به خصوص در افرادی که طبع گرمی دارند،
- ایجاد حساسیت و واکنش های آلرژیک،
- خطرناک برای بیماران مبتلا به زخم معده،
- تداخل با داروهای رقیق کننده خون،
- و ایجاد اگزمای شدید در صورت تماس با عصاره خود گیاه (در صورت تماس با شیره گیاه، بلافاصله با آب و صابون پوست خود را بشویید و مراقب باشید تا ناحیه مورد نظر، برای حداقل یک هفته، در معرض نور آفتاب قرار نگیرد).
علاوه بر این عوارض، همانطور که گفتیم زیاده روی در مصرف گلپر در بارداری، می تواند خطر بروز مشکلاتی همچون سقط جنین و یا ناهنجاری های مادرزادی جنینی را افزایش دهد. بنابراین در مورد مصرف گلپر به ویژه در سه ماهه ابتدایی بارداری، بسیار محتاط عمل کنید.
مطالعه بیشتر:
روش درمان بی نظمی قاعدگی با داروهای گیاهی
خواص گیاه خار مریم در بارداری + عوارض مصرف آن
دمنوش های لاغری در دوران شیردهی آیا بی ضرر است؟
مصرف گیاه بزباش در شیردهی برای افزیش شیر مادر مفید است؟
