حرکات ممنوعه در بارداری
همه ما به خوبی می دانیم که ورزش کردن فواید شگفت انگیز و زیادی برای سلامتی جسم و روح به دنبال دارد و به همین دلیل توصیه می شود تمامی افراد اعم از پیر و جوان ورزش کنند و زنان باردار نیز از این قاعده مستثناء نیستند. اما در عین حال باید بدانید که به دلیل تغییرات بدن در طی بارداری و همچنین برای حفظ سلامت حنین، انجام دادن هر ورزشی مجاز نیست. به همین دلیل ما در این مقاله به حرکات ممنوعه در بارداری پرداخته ایم تا راهنمایی برای مادران علاقه مند به ورزش باشد.
ورزش کردن در بارداری
رعایت یک برنامه ورزشی منظم در دوران بارداری می تواند به شما کمک کند تا سالم بمانید و بهترین حالت بدنی خود را حفظ کنید. ورزش کردن می تواند حالت بدن شما را بهبود بخشد، برخی ناراحتی های شایع مانند کمردرد و خستگی را کاهش دهد و روحیه شما را بهبود ببخشد. همچنین شواهدی وجود دارد که تمرینات ورزشی می تواند از دیابت بارداری (دیابت حاملگی) جلوگیری کند، احتمال تشکیل لخته در عروق را کاهش دهد، عضلات کف لگن و شکم را تقویت کند، استرس را از بین ببرد و استقامت بیشتری را برای زایمان و شیردهی به ارمغان بیاورد.
اگر قبلاً هرگز به طور منظم ورزش نکرده اید، می توانید در طی بارداری با خیال راحت یک برنامه ورزشی ملایم را شروع کنید، البته به شرط آنکه پزشکتان مجوز انجام دادن این کار را به شما داده باشد و هیچ یک از شرایط زیر را نداشته باشید:
- خونریزی یا لکه بینی،
- سابقه سقط یا زایمان زودرس،
- نارسایی سرویکس (دهانه رحم نارسا)،
- سرکلاژ،
- بیماری های قلبی و ریوی،
- بارداری های دو یا چندقلویی،
- جفت سرراهی،
- پارگی کیسه آمنیوتیک،
- فشار خون بارداری،
- پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) و ...
1. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که حتی در صورت مجوز پزشک برای ورزش، برخی تمرینات هستند که به عنوان حرکات ممنوعه در بارداری شناخته می شود و باید از انجام دادن آن ها به صورت جدی اجتناب کنید. این حرکات ممنوعه در بارداری عبارت هستند از:
ورزش های تماسی:
ورزش های تماسی، به دلیل نحوه خاص بازی با خطر ضربه وارد شدن به شکم و لگن و همچنین زمین خوردن همراه بوده و بنابراین با انجام دادن آن ها احتمال وقوع عوارضی همچون کنده شدن جفت، خونریزی، سقط جنین، مرگ جنین در درون رحم و زایمان زودرس به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می کند. از جمله این ورزش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فوتبال،
- بسکتبال،
- والیبال،
- هاکی،
- راگبی،
- ورزش های رزمی مانند تکواندو، جودو، کاراته و ...
2. ورزش هایی که با خطر سقوط همراه هستند:
در طی بارداری با رشد شکم و افزایش گودی کمر، مرکز ثقل بدن تغییر کرده و حفظ تعادل سخت تر خواهد بود. بنابراین انجام دادن هر گونه ورزش یا فعالیتی که در آن خطر سقوط وجود دارد، می تواند خطرناک باشد. از جمله:
- اسکی،
- صخره نوردی،
- ژیمناستیک،
- اسنوبورد،
- کوهنوردی،
- ورزش های راکتی مانند تنیس،
- اسب سواری،
- دوچرخه سواری در هوای آزاد و ...
به یاد داشته باشید که استفاده از دوچرخه ثابت در منزل و باشگاه، جزو دسته حرکات ممنوعه در بارداری به حساب نمی آید.
3. ورزش در ارتفاعات بالا:
شما نباید در ارتفاعات (بیش از 2500 متر) ورزش کنید، مگر اینکه به آن عادت کرده باشید، زیرا باعث کاهش اکسیژن رسانی به شما و جنین درون رحمتان می شود. اگر به جایی رفته اید که بیش از 2500 متر ارتفاع دارد، باید حداقل برای چهار تا پنج روز منتظر بمانید تا بدن شما قبل از انجام هر گونه تمرین ورزشی با محیط سازگار شده و آماده شود.
4. ورزش هایی که برای انجام دادن آن ها باید به پشت دراز بکشید:
دراز کشیدن به پشت به مدت طولانی (بیشتر از دو دقیقه)، از ماه چهارم بارداری به بعد ممنوع است، زیرا وزن و فشار ناشی از رحم بزرگ شده می تواند عروق خونی اصلی را فشرده کرده و خونرسانی به شما و جنین دروم رحم را دچار اختلال و محدودیت کند. چنین ورزش هایی ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع، سرگیجه و تنگی نفس شوند.
5. ورزش هایی که به شکم فشار وارد می کنند:
تمرینات پیشرفته شکمی، می توانند با فشار وارد کردن به عضلات دیواره رحم، خطر بروز سقط جنین و یا زایمان زودرس را افزایش دهند. دراز و نشست، نمونه شناخته شده ای از این تمرینات است.
6. ورزش هایی که با گرم شدن بیش از حد بدن همراه هستند:
افزایش درجه حرارت بدن، در طی بارداری اصلا خوب نیست و اگر این مساله در سه ماهه اول بارداری رخ دهد، خطر بروز ناهنجاری های مادرزادی افزایش پیدا می کند. کم آب شدن بدن مادر، ضعف، سرگیجه و غش کردن هم از دیگر عوارض گرم شدن بیش از حد بدن هستند. این ورزش ها عبارت هستند از:
- سونا،
- جکوزی،
- آفتاب گرفتن،
7. حرکات پرشی و جهشی:
حرکات پرشی و جهشی، به شکم و لگن فشار مضاعفی وارد کرده و می تواند علاوه بر آسیب به مفاصل، خطر خونریزی رحمی، کنده شدن جفت و در نتیجه سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش دهد. از جمله:
- بانجی جامپینگ،
- شیرجه در آب،
- طناب زدن و ...
8. وزنه برداری
9. غواصی
10. حرکات کششی شدید
11. ورزش هایی که نیاز به حبس مداوم نفس دارند
12. بی حرکت ایستادن به مدت طولانی (در برخی حرکات و تمرینات یوگا)
به جز پرهیز از انجام دادن این حرکات ممنوعه در بارداری، در صورتی که در حین ورزش کردن علائمی مانند خونریزی، لکه بینی، سرگیجه، تنگی نفس، درد در ناحیه شکم، کمر یا باسن را تجربه کردید، حتما ورزش را متوقف کرده و شرایط را به پزشک خود اطلاع دهید.
مطالعه بیشتر:
آیا کار منزل در دوران بارداری مجاز است؟
بهترین ورزش برای دوران بارداری کدام است؟
ورزش های مضر در بارداری و مواردی که باید از آنها پرهیز کنید؟
در بارداری چقدر ورزش کنیم و ازچه ماهی ورزش کردن راشروع کنیم؟
