علت خارش پستان در بارداری چیست؟ چرا بارداری باعث خارش پستان ها می شود؟
فکر می کنید همه چیز را تجربه کرده اید، تهوع و استفراغ، خستگی مفرط همراه با بی خوابی و آن ویارهای شبانه برای خیارشور و بستنی. پستان های تان می خارد؟ بله درست است. این هم هست. به دلایل زیادی ممکن است پستان ها و نوک پستان شما حین بارداری دچار خارش شود. بخش اعظم خارش پستان مربوط به تحریک پوستی یا هورمون ها است. اما زمان هایی وجود دارد که خارش نیازمند مراجعه به پزشک است. در این مقاله همه چیز را در مورد خارش پستان ها در بارداری برای شما شرح می دهیم.
دلایل خارش پستان در بارداری چیست؟
خارش پستان ها در حاملگی علل گوناگونی می تواند داشته باشد که مهم ترین آن شامل:
تغییرات هورمونی
هورمون های شما حین بارداری افزایش می یابد و خصوصا با نزدیک شدن به زمان زایمان به اوج می رسد. این تغییرات نشانه های مختلفی دارد از جمله خارش پوست. در واقع، ممکن است شما را دیوانه کند، اما خارش کاملا رایج است، حتی اگر مشکل سلامت خاصی نداشته باشید.
کشیدگی پوست
با بزرگ شدن شکم شما و رشد جنین، پوست تان برای هماهنگی با وضعیت جدید و افزایش وزن کش می آید. حتی ممکن است شاهد ترک های پوستی روی شکم، پستان ها، باسن و کپل خود شوید. این تغییرات با خارش یا سوزش همراه است. ترک های پوستی ممکن است رنگ های مختلفی داشته باشد، از قرمز و صورتی تا آبی یا حتی بنفش. معمولا به مرور زمان روشن تر می شود و ممکن است بخش زیادی از بدن شما را بگیرد.
اگزما
اگزمای ناشی از بارداری رایج ترین عارضه پوستی ممکن حین بارداری است. ممکن است روی پستان ها و بخش های دیگر بدن ایجاد شود. همراه با خارش ممکن است شاهد خشکی پوست، قرمزی، ترک یا پوسته شدن یا برآمدگی های کوچک باشید.
پلاک و جوش خارشی بارداری PUPPP
این عارضه دلیل دیگری برای خارش پستان در دوران بارداری است. همراه با خارش ممکن است شاهد برآمدگی ها و کهیرهایی روی پوست باشید. ممکن است بصورت مجزا یا تکه ای باشد و معمولا از شکم تا پستان ها، ران ها و کپل را پوشش می دهد. با این که این عارضه بسیار ناخوشایند است اما پزشکان دلیل قطعی آن را نمی دانند.
علت خارش بسیار شدید پستان ها در بارداری چیست؟
عارضه دیگری خاص بارداری خارش شدید یا Prurigo است. این عارضه واکنش دستگاه ایمنی به تمام تغییراتی است که بارداری به بار می آورد. ممکن است برآمدگی های کوچکی روی سینه و بخش های دیگر بدن ایجاد شود. ممکن است همراه با خارش و شبیه گزش حشره باشد. تعداد برآمدگی ها ممکن است در آغاز کم باشد اما به مرور زمان زیاد شود. این عارضه ممکن است چند ماه ادامه داشته باشد و حتی پس از زایمان نیز ادامه یابد.
عرق سوز
این عارضه فقط مختص بارداری نیست. هرگاه رطوبت، گرما و اصطکاک باشد عرق سوز ایجاد می شود. با تغییرات پستان ممکن است شاهد ایجاد این عارضه باشید، خصوصا اگر در گرمای تابستان باردار هستید. ممکن است شاهد کهیر، خارش یا قرمزی پوست باشید. اگر این ها کافی نیست ممکن است پوست ترک بخورد و دردناک نیز بشود.
چه زمانی احتمال خارش پستان ها بیشتر است؟
حتی اوایل بارداری هم ممکن است تغییرات پستان مانند تورم، درد و بزرگ شدن آن ها را تجربه کنید. این تغییرات باعث می شود از هفته های اول خارش را احساس کنید.
ترک پوستی در هر زمانی می تواند اتفاق بیفتد، حتی قبل و بعد از بارداری، اما تحقیقی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که ۴۳ درصد از بانوان از هفته ۲۴ این عارضه را تجربه می کنند. در غیر این صورت در سه ماهه دوم تا اوایل سه ماهه سوم ظاهر خواهد شد. این ترک ها احتمالا پس از بارداری نیز باقی می ماند و به مرور زمان کم رنگ تر و روشن تر می شود.
خارش و عرق سوز بارداری هم چنین است. ممکن است در هر زمانی رخ بدهد. اگزما معمولا زودتر و گاهی در شش ماه اول بارداری پدید می آید. از طرف دیگر PUPPP تا سه ماهه سوم ظاهر نمی شود.
پزشک می تواند با معاینه عارضه خارشی را تشخیص دهد. اما برای کمک به تشخیص به زمان و نشانه های دیگر توجه زیادی کنید.
آیا خارش پستان از نشانه های اولیه بارداری است؟
ممکن است. باری دیگر، تغییرات پستان خیلی زود شروع می شود. تغییرات هورمونی می تواند باعث عوارضی خاص شود. به عنوان مثال، حدود ۵۰ درصد بانوانی که از قبل اگزما دارند شاهد وخامت نشانه ها در دوران بارداری خواهند بود. اگر فکر می کنید باردار هستید از تست های خانگی استفاده کنید یا برای آزمایش خون به پزشک مراجعه کنید.
برای رفع خارش پستان ها در بارداری چه کنیم؟
اگر خارش پستان ناشی از عوارض خاص نظیر PUPPP یا خارش بارداری باشد جلوگیری از آن سخت است. کارهای زیادی می توانید برای آرام کردن خارش انجام دهید.
آبرسانی کنید:
مایعات بنوشید. بانوان باردار در دوران بارداری به حدقل ۱۰ لیوان آب در روز نیاز دارند و احتمالا شما آب کافی نمی نوشید. عوارض جانبی حتی کم آبی جزئی شامل خشکی پوست است که می تواند با خارش همراه شود. خبر خوب این است که نوشیدن آب بیشتر می تواند مشکلات دیگر بارداری مانند یبوست را نیز بهبود بخشد. اگر می خواهید به نوزاد خود شیر بدهید، می توانید آب بیشتری بنوشید. مادران شیرده به حداقل ۱۳ لیوان آب و مایعات دیگر نیاز دارند.
الیاف طبیعی بپوشید:
ممکن است دلیل خارش پستان ها لباس شما باشد. نخ و الیاف طبیعی دیگر مانند بامبو عرق و رطوبت را مانند پارچه های مصنوعی در خود نگه نمی دارد. بهتر است زیر لباس های خود، حداقل تا برطرف شدن اوج خارش نخ و ابریشم بپوشید.
سینه بند گشادتر بپوشید:
برای حل مشکل خارش پستان، به سایز سینه بند خود توجه کنید. بهتر است برای تنفس بهتر سینه بند گشادتری استفاده کنید. خوب است سینه بند پستان هایتان را نگه دارد اما تنگ نباشد. به مغازه مورد علاقه تان سر بزنید و سینه بند مناسب تهیه کنید. به فروشنده اشاره کنید که باردار هستید. ممکن است اندازه تان پیش از بارداری و حتی پس از آن هم تغییر کند.
خنک کنید:
به جای خاراندن خود دوش آب سرد بگیرید یا روی قسمت خارش پارچه خنک بگذارید. وان آب ولرم برای عوارضی مانند اگزما بسیار مفید است. دمای آب باید بین ۲۹.۵ تا ۳۲ درجه باشد. وقتی این آب را پشت دست خود می گذارید باید مقدار کمی گرم باشد. همچنین زمان استفاده از وان را به ۵ تا ۱۰ دقیقه محدود کنید. زمان بیشتر ممکن است پوست تان را خشک کند.
کرم بمالید:
یک مرطوب کننده را مستقیم روی پستان ها و نوک پستان ها بمالید. کرم ها و پمادها برای پوست های خشک و ناراحت مناسب تر است. برخی از بانوان برای نوک پستان از لانولین استفاده می کنند. موادی مانند کره شی، کره کاکائو، روغن زیتون و روغن جوجوبا انتخاب های خوبی است. همین طور محصولات حاوی اسید لاکتیک، اسید هیالورونیک، گلیسیرین و دیمتیکن.
پس از خشک کردن پوست با حوله تمیز بلافاصله روی آن مرطوب کننده بمالید. هر چیزی را ابتدا روی یک تکه پوست امتحان کنید و ۲۴ تا ۴۸ منتظر هر گونه واکنش بمانید.
مواد ضدعفونی را تغییر دهید:
صابون ها و ضدعفونی کننده ها با عطرهای مصنوعی می تواند حال پوست را بدتر کند. بنابراین از مواد تحریک کننده دوری کنید حتی اگر بوی شگفت انگیزی دارد. در عوض از ضدعفونی کننده های بی بو و شفاف استفاده کنید و صابون هایی را انتخاب کنید که ساده و ضدحساسیت باشد.
رژیم غذایی متوازن:
ممکن است ترک های پوستی اجتناب ناپذیر باشد (و در ژنتیک شما رمزگذاری شده باشد)، اما با افزایش وزن سریع نیز ظاهر می شود. پزشکان معمولا توصیه می کنند بانوان در طول بارداری بین ۱۱ تا ۱۵ کیلو وزن اضافه کنند. اگر شما بالاتر یا پایین تر از این دامنه قرار دارید با پزشک خود مشورت کنید. در واقع برای دو نفر غذا نمی خورید. فقط ۳۰۰ کالری اضافه برای نیازهای غذایی شما و جنین کافی است.
اگر در این دامنه قرار دارید به خود سخت نگیرید. بسته به شاخص توده بدنی دامنه اضافه وزن توصیه شده بین ۵ تا ۱۸ کیلوگرم است. اگر دو قلو یا چندقلو باردار هستید این اعداد بالاتر می رود.
چه زمانی باید نگران خارش پستان بود و به پزشک مراجعه کرد؟
عوارض دیگری نیز هست که باعث خارش پستان ها می شود. متاسفانه به خودی خود از بین نمی رود. بنابراین اگر فکر می کنید به کمک نیاز دارید از پزشک وقت ملاقات بگیرید.
عفونت قارچی
ممکن است تنها در مورد عفونت قارچی در ناحیه واژن شنیده باشید. اما قارچ ممکن است به پستان ها نیز حمله کند. با وجود تمام تغییرات بارداری، خارش نوک پستان های ناشی از عفونت قارچی بیش از آنچه فکرش را بکنید پیش می آید. عفونت می تواند مربوط به عفونت قارچی کنونی واژن، آسیب به نوک پستان ها یا شاید دوره مصرف اخیر آنتی بیوتیک باشد.
هر چه باشد، ممکن است از خارش تا سوزش یا درد را تجربه کنید. نوک پستان ها ممکن است صورتی روشن یا پوستی قرمز یا خشک داشته باشد و حتی اطراف آن جوش های سفید بزند. برای رفع عفونت ممکن است به داروی ضدقارچ نیاز داشته باشید.
کلستازیس
آیا متوجه شده اید خارش عصرها و شب ها بیشتر است؟ آنقدر شدید است که نمی توانید تحمل کنید؟ کلستازیس بارداری یک عارضه کبدی است که باعث خارش شدید بدون کهیر می شود. معمولا در سه ماهه سوم ظاهر می شود اما ممکن است زودتر نیز حمله کند.
شاید ابتدا متوجه خارش روی دست و پای خود شوید اما این احساس می تواند به بخش های دیگر بدن نیز سرایت کند. ممکن است دچار تهوع، کاهش اشتها و زردی پوست و سفیدی چشم ها نیز بشوید.
کلستازیس یعنی کبد شما نمی تواند به خوبی مواد زائد را از بدن خارج کند. پزشک ممکن است به منظور جلوگیری از مشکلاتی مانند عوارض ریوی یا مرده زایی توصیه کند زودتر از موعد زایمان انجام دهید. وقتی نوزاد به دنیا می آید احتمالا متوجه می شوید که خارش تنها چند روز بعد از بین می رود.
نتیجه
در بیشتر موارد باید با تغییر شیوه زندگی حین بارداری یا پس از زایمان از خارش پستان خود بکاهید. عوارض دیگر ممکن است نیازمند مراقبت پزشکی باشد. در نهایت همه چیز به حالت عادی باز می گردد و با بدنیا آمدن نوزاد متوجه می شوید ارزش تمام ناراحتی ها را داشته است.
مطالعه بیشتر:
علت خارش پستانها در شیردهی چیست؟
علت حساس شدن پستان ها و درمان آن چیست؟
علت خارش شدید کل بدن در بارداری به چه علت است؟
درمان خارش سینه ها در شیردهی و روش های جلوگیری