طرز قرار گرفتن جنین در رحم چه اهمیتی دارد؟ چه کاری باید انجام دهیم
جنین با رشد خود در طول دوران بارداری داخل رحم حرکت می کند. ممکن است احساس کنید تکان می خورد، لگد می زند، می پیچد و می چرخد. در ماه آخر بارداری جنین بزرگ تر شده است و فضای کافی برای حرکت ندارد. طرز قرار گرفتن جنین در رحم با نزدیک شدن به زمان زایمان از اهمیت بیش تری برخوردار است. زیرا جنین باید در بهترین وضعیت قرار گیرد تا برای زایمان آماده شود. پزشک به طور مکرر وضعیت جنین را در ماه آخر بارداری بررسی می کند. مقاله زیر را بخوانید تا در مورد طرز قرار گرفتن جنین داخل رحم آشنا شوید و با معنای کلماتی مانند: قدامی، خلفی، عرضی و بریچ آشنا شوید. همچنین یاد بگیرید در صورتی که جنین در وضعیت مناسب قرار نگرفته باشد، قبل از روز موعود چه کاری باید انجام دهید.
طرز قرار گرفتن جنین چند حالت است؟
وضعیت جنین در رحم به اشکل گوناگون امکان پذیر است که مهمترین آنها شامل:
1. طرز قرار گرفتن جنین به صورت قدامی
سر جنین رو به پایین است و صورت او به سمت کمر مادراست. چانه جنین در قفسه سینه او قرار دارد و سرش آمادگی ورود به لگن را دارد. جنین می تواند سر و گردن خود را خم کند و چانه خود را داخل قفسه سینه خود ببرد. معمولا به این شرایط قدامی پشت سر یا وضعیت سفالیک گفته می شود.
باریک ترین قسمت سر جنین به دهانه رحم فشار می آورد و به باز شدن مسیر زایمان کمک می کند. اغلب کودکان در هفته ۳۳ تا ۳۶ بارداری در وضعیت سر به سمت پایین قرار می گیرند. این بهترین و بی خطرترین وضعیت برای زایمان است.
2. طرز قرار گرفتن جنین به صورت خلفی
سر جنین به سمت پایین است اما صورت او به جای این که به سمت کمر مادر باشد، به سمت شکم او است. این وضعیت معمولا با عنوان وضعیت خلفی پشت سر (OP) نامیده می شود.
در مرحله اول زایمان، حدود یک دهم تا یک سوم کودکان در این وضعیت قرار دارند. اغلب کودکان قبل از تولد به صورت خودکار به سمت درست می چرخند.اما برخی از کودکان نمی چرخند. هنگامی که کودک در این وضعیت قرار می گیرد احتمال زایمان طولانی همراه با درد شدید کمر افزایش پیدا می کند. ممکن است برای کاهش درد در هنگام زایمان انجام اپیدورال نیاز باشد.
3. طرز قرار گرفتن جنین به صورت بریچ
کودک در این شرایط ابتدا با پاها یا باسن به دنیا می آید. سه نوع مختلف بریچ وجود دارد:
• بریچ کامل. باسن جنین با زانوهای خم شده در کانال زایمان (به سمت پایین) قرار می گیرد. پاها نزدیک به باسن است.
• بریچ فرانک. باسن به سمت کانال زایمان قرار دارد، اما پاهای کودک به صورت مستقیم روبروی بدن و جلوی صورت او هستند.
• بریچ ناکامل. یک یا هر دو پای جنین به سمت کانال زایمان قرار دارد.
وضعیت بریچ وضعیت مناسبی برای زایمان نیست. هرچند اغلب کودکان در این وضعیت سالم به دنیا می آیند، اما خطر نواقص و صدمات هنگام تولد بالا خواهد بود. در زایمان بریچ، سر کودک آخرین بخشی است که از واژن بیرون می آید و بیرون آمدن آن از کانال زایمان دشوار خواهد بود. در این وضعیت، خطر پیچ خوردن بند ناف و آسیب به جنین در هنگام زایمان طبیعی وجود دارد.
آیا پزشک می تواند جنین بریچ را بچرخاند؟
پزشک در هفته های پایانی بارداری روش هایی را برای چرخیدن نوزاد پیشنهاد خواهد داد. تکنیک چرخش سفالیک خارجی (ECV) معمولا در این دوران پیشنهاد خواهد شد. در این روش فشارهایی به شکم وارد خواهد شد که ممکن است ناراحت کننده باشد. ضربان قلب جنین به طور دقیق بررسی خواهد شد و در صورت ایجاد مشکل، کار به سرعت متوقف می شود. در نیمی از مواقع این روش موفقیت آمیز است. اگر این روش نتیجه نداد، ممکن است نیاز به انجام عمل سزارین باشد تا کودک در این شرایط بدون خطر به دنیا آید. این روش در شرایط بریچ ناکامل بیش تر مورد استفاده قرار می گیرد.در این شرایط بندناف هنگام عبور جنین از کانال زایمان به او فشار وارد کرده و ممکن است ذخیره اکسیژن و خون جنین را قطع کند.
4. طرز قرار گرفتن جنین به صورت عرضی جنین
در این شرایط جنین به صورت افقی داخل رحم قرار می گیرد. به این وضعیت قرار گرفتن عرضی جنین گفته می شود. این شرایط هنگام زایمان بسیار نادر است، زیرا اکثر نوزادان قبل از زایمان سر و ته می شوند. در غیر این صورت، نیاز به انجام عمل سزارین خواهد بود. هنگام پاره شدن کیسه آب ممکن است افتادگی بند ناف (بیرون آمدن بندناف قبل از نوزاد) رخ دهد. افتادگی بند ناف یک فوریت پزشکی است و در این شرایط باید به سرعت عمل سزارین صورت گیرد.
از کجا بدونم طرز قرار گرفتن جنینم چجوریه؟
آیا می خواهید قبل از زایمان طرز قرار گرفتن جنین را داخل رحم بررسی کنید؟ می توانید در ۸ ماهگی از روش «نقشه برداری از شکم» استفاده کنید. تنها چیزی که نیاز دارید یک ماژیک یا رنگ غیر سمی است که قابل شستشو باشد و یک عروسک برای تجسم وضعیت قرار گرفتن جنین داخل رحم. بهتر است نقشه برداری از شکم را بلافاصله پس از ویزیت پزشک انجام دهید. زیرا به یقین می دانید سر جنین رو به بالا است یا پایین. مراحل ساده زیر را دنبال کنید:
- روی تخت دراز بکشید. به آرامی ناحیه لگن خود را فشار دهید تا سر جنین را که مانند یک توپ بولینگ کوچک است، احساس کنید. آن را روی شکم خود ترسیم کنید.
- به وسیله فتوسکوپ یا سونوگرافی، ضربان قلب جینن را مشخص کرده و آن را روی شکم خود بکشید.
- بازی با عروسک را بر اساس موقعیت سر و قلب جنین شروع کنید.
- باسن جنین را که گرد و سفت است پیدا کنید و آن را روی شکم خود بکشید.
- به حرکات جنین فکر کنید. به کجا لگد می زند؟ از ضربات و حرکات او به عنوان سرنخی برای پیدا کردن وضعیت جنین استفاده کنید. این کار به شما کمک می کند تا محل قرار گرفتن پاها یا زانوهای جنین را حدس بزنید. آن را روی شکم خود رسم کنید.
- تصویر جنین را روی شکم خود بکشید. برخی از مادران خلاقیت به خرج داده و تصویر کودک خود را مانند یک اثر هنری روی شکم خود رسم می کنند.
آیا می توانم جنین را بچرخانم؟
گاهی جنین در وضعیت صحیح برای زایمان قرار نمی گیرد. لازم است بدانید که کودک قبل از زایمان در وضعیت خلفی نباشد. وضعیت دقیق نوزاد ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی حین زایمان شود. برخی روش ها وجود دارد که جنین را به وضعیت صحیح سوق می دهد: می توانید این کارها را انجام دهید:
- هنگامی که نشسته اید، لگن خود را به جای عقب به جلو خم کنید.
- ساعاتی را روی توپ زایمان یا توپ ورزش سپری کنید.
- هنگام نشستن حواستان باشد که باسن همیشه بالاتر از زانوها باشد.
- اگر کار شما بیش تر در حالت نشسته است، دقایقی به خود استراحت داده و راه بروید.
- در ماشین روی کوسن بنشینید تا باسن شما بالا باشد و بتوانید آن را به جلو حرکت دهید.
- هرازگاهی به صورت چهار دست و پا راه بروید. این کار را چند بار در روز انجام دهید تا به حرکت جنین در وضعیت قدامی کمک کنید.
این موارد همیشه موفقیت آمیز نیست. اگر جنین هنگام شروع زایمان به حالت خلفی باقی ماند، ممکن است به دلیل شکل لگن شما باشد تا وضعیت بدن. در برخی موارد انجام عمل سزارین ضرورت دارد.
پایین آمدن شکم از اولین نشانه های زایمان
اواخر دوران بارداری، ممکن است احساس کنید کودک به قسمت تحتانی شکم وارد شده است. به این وضعیت پایین آمدن رحم در محوطه لگن می گویند.جنین در بخش پایین تری از لگن قرار می گیرد. به ابن معنا که فشار کم تری روی دیافراگم خواهد بود. این امر تنفس را آسان تر کرده و جنین ضربات کم تری به دنده ها وارد می کند. پایین آمدن جنین یکی از اولین نشانه هایی است که بدن را برای زایمان آماده می کند.
چکیده مطالب
جنین در دوران بارداری به طور مرتب تکان می خورد و می چرخد. به احتمال زیاد تا اواسط سه ماهه دوم حرکات جنین را احساس نخواهید کرد. در نهایت جنین تا هفته ۳۶ بارداری در وضعیت مناسب زایمان قرار خواهد گرفت که در حالت ایده آل سر به سمت پایین و صورت او رو به کمر مادر خواهد بود. تا قبل از این زمان نباید خیلی نگران وضعیت قرار گرفتن جنین باشید. بسیار شایع است که جنین هایی با وضعیت خلفی وضعیت خود را هنگام تولد و قبل از مرحله فشار آوردن مادر تغییر خواهند داد. سعی کنید در این دوران آرامش خود را حفظ کنید و مثبت باشید.
جنینی که قبل از زایمان در وضعیت ایده آل قرار ندارد، همیشه باید در بیمارستان و تحت مراقبت به دنیا بیاید. موارد اورژانسی طرز قرار گرفتن جنین باید توسط کادر پزشکی ماهر مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که زایمان نزدیک است و نگران وضعیت جنین هستید، با پزشک مشورت کنید.
مطالعه بیشتر:
انواع وضعیت های قرارگیری جنین در رحم
بهترین وضعیت جنین (OFP) برای زایمان
وضعیت قرارگیری جنین در رحم و ضرورت انجام سزارین
وضعیت و حالت قرار گرفتن جنین در رحم مادر هنگام زایمان