رژیم غذایی مادران باردار دیابتی چگونه باید باشد؟

دیابت بارداری زمانی پیش می‌آید که بانوی باردار قادر به تولید انسولین کافی نیست. این امر مشکلات فراوانی در بارداری ایجاد می‌کند. با این وجود می‌توان با رژیم‌های غذایی سالم و داشتن وزنی متعادل، از خطر ابتلا به دیابت بارداری پیشگیری کرد. اگر بدن کمتر از نیاز خود انسولین تولید کند، قند خون بالا می‌رود. بدون مدیریت و درمان این عارضه، سطح قند خون بالا می‌رود که برای مادر و جنین خطرناک است. در این مقاله به توضیح رژیم غذایی مادران باردار دیابتی می‌پردازیم و مواردی که مادر باردار در صورت داشتن دیابت می‌تواند از آن ها استفاده کند را برایتان بازگو می کنیم. رژیم غذایی برای مادران باردار دیابتی شامل مواردی است که باید مصرف شود و غذاهایی که باید از آنها پرهیز کند.

رژیم غذایی مادران باردار دیابتی، غذاهایی که باید مصرف شود

بانویی که به دیابت بارداری دچار است، باید رژیم غذایی سالمی داشته باشد. پیروی از یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است، مخصوصا اگر بانو به دیابت بارداری دچار باشد. به این منظور مادر بارداری که به دیابت مبتلاست باید از رژیم غذایی و دستوراتی که پزشک برایش در نظر گرفته است، پیروی کند و برنامه غذایی خودسرانه نداشته باشد.

بالا رفتن سطح قند خون در دوران بارداری می‌تواند برای مادر و جنین در حال رشد خطرناک باشد. مقدار کربوهیدراتی که در رژیم غذایی روزانه مصرف می‌شود، مهم است. (نوع کربوهیدرات و تعداد دفعاتی که مصرف می‌شود برای کنترل قند خون لازم است).

داشتن برنامه غذایی کار را راحت‌تر می‌کند. کنترل قند خون و یادداشت کردن آن طبق دستوری که پزشک می‌دهد برای بانوان باردار مبتلا به دیابت، از اهمیت زیادی برخوردار است. اغلب بانوان باید میزان قند خون خود را هنگام صبح و بین وعده‌‌های غذایی اندازه‌گیری کنند. نتیجه معلوم می‌کند، چه نوع غذایی و به چه میزان برای آنها مناسب است.

نظارت بر کربوهیدرات‌ها

رژیم غذایی مادران باردار دیابتی از طریق نظارت بر کربوهیدرات ها این کار کمک می‌کند تا بین وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌هایی که شامل کربوهیدرات هستند، فاصله ایجاد شود. با این کار میزان قند خون بعد از خوردن غذا کاهش پیدا کند.

موسسه ملی سلامت کودک و توسعه انسانی، پیشنهاد می‌دهد بانوانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند، حداقل سه وعده غذای کم تا متوسط مصرف کنند و ۲ تا ۴ میان وعده در روز داشته باشند.

روش‌های دیگر برای تنظیم قند خون با کمک رژیم غذایی مادران باردار دیابتی شامل موارد زیر است:

خودداری از مصرف بیش از حد کربوهیدرات در یک وعده غذایی
مصرف غذاهایی که دارای کربوهیدرات پیچیده هستند؛ مانند فیبر
ترکیب کربوهیدرات با پروتئین یا چربی‌های سالم
حذف نکردن وعده‌های غذایی
خوردن صبحانه غنی از پروتئین و فیبر بالا

غذاهایی با شاخص گلوکز پایین مصرف کنید

مصرف غذاهای با شاخص گلوکز (Gl) پایین، از کارهای حیاتی دیگری در رژیم غذایی مادران باردار دیابتی است که در مبتلایان به دیابت بارداری باید رعایت شود.

شاخص گلوکز سرعت افزایش قند خون بعد از مصرف غذا را اندازه‌گیری می‌کند. بدن غذاهایی را که شاخص گلوکز پایین‌تری دارد، زودتر از غذاهایی که شاخص گلوکز بالاتری دارند تجزیه می‌کند.

این شاخص غذاهایی را که شاخص گلوکز ۵۵ یا پایین‌تر دارند،‌ به عنوان شاخص گلوکز پایین طبقه‌بندی می‌کند. مصرف این غذاها برای بانوانی که به دیابت بارداری دچار هستند و تلاش می‌کنند سطح قند خون خود را کنترل کنند،‌ ایده‌آل است.

غذاهایی با شاخص گلوکز پایین شامل موارد زیر است:

سبزیجات بدون نشاسته

سبزیجات بدون نشاسته مانند نخود سبز و هویج
میوه‌ها مانند سیب،‌ پرتقال، گریپ‌فروت، هلو و گلابی
لوبیا
عدس
نخود

تمام این غذاهای با شاخص گلوکز پایین، قند را به آهستگی در خون آزاد می‌کنند و کمک می‌کنند که سطح قند خون ثابت باقی بماند.

مصرف پروتئین بیشتر

در رژیم غذایی مادران باردار دیابتی مصرف پروتئین همراه با کربوهیدرات‌ها، یا غذاهایی که منبع غنی کربوهیدرات و پروتئین هستند باعث تعادل میزان قند خون می‌شوند. بانوانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند، باید غذاهای مغذی و غنی از پروتئین مصرف کنند، مانند :

ماهی، مرغ و بوقلمون
تخم‌مرغ
توفو (پنیر سویا)
لوبیا
آجیل
دانه‌ها
کینوا
حبوبات

انتخاب چربی‌های غیراشباع

چربی‌های غیراشباع، بخشی مهم از رژیم غذایی مادران باردار دیابتی هستند. نمونه‌هایی از چربی‌های غیراشباع شامل موارد زیر است:

روغن زیتون
روغن بادام‌زمینی
آووکادو
اغلب آجیل‌ها و دانه‌ها
سالمون
ساردین
تن ماهی
دانه چیا

رژیم غذایی مادران باردار دیابتی، غذاهایی که باید از مصرف آنها اجتناب کرد

پرهیز از مصرف غذاهایی که قند خون را بالا می‌برند برای کسانی‌که رژیم غذایی مادران باردار دیابتی را دنبال می‌کنند، ضروری است.

پرهیز از غذاهای شیرین

هنگامی‌که شخص غذای شیرین می‌خورد، قند خون او بالا می‌رود. مخصوصا غذاهایی که تصفیه‌شده یا فرآوری شده‌اند. بانویی که مبتلا به دیابت بارداری است، باید از مصرف غذاهای شیرین پرهیز کند یا مصرف آن را تا جایی‌که می‌تواند محدود کند.

غذاهای شیرین که باید از مصرف آن‌ها خودداری کنید:

کیک‌ها
کلوچه‌ها
آبنبات
انواع دسرها
انواع شیرینی‌ها
سودا
بستنی
آبمیوه با شکر افزوده

بانوانی که به دیابت بارداری مبتلا هستند،‌ باید در مصرف شیر و میوه با وجود اینکه قند طبیعی دارند، احتیاط کنند.

پرهیز از مصرف غذاهای پرنشاسته

غذاهای پرنشاسته غنی از کربوهیدرات هستند و تاثیر زیادی بر میزان قند خون دارند. بنابراین باید به مقدار کم مصرف شوند. بهتر است مصرف غذاهای پرنشاسته را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این غذاها شامل موارد زیر است:

سیب‌زمینی سفید
نان سفید
برنج سفید
ماکارونی سفید

با‌این‌که غذاهای با غلات کامل، مانند ماکارونی گندم خالص و برنج قهوه‌ای مغذی‌تر است، ولی همچنان کربوهیدرات آنها بالاست. بنابراین بهتر است در مصرف آنها احتیاط شود.

در رژیم غذایی مادران باردار دیابتی باید از مصرف قندها و کربوهیدرات‌های پنهان پرهیز کنید.

برخی از غذاها به طور آشکار منبع قند و کربوهیدرات نیستند. با وجود این ممکن است میزان خطرناکی از هر دو را دارا باشند. نمونه هایی از این دسته مواد غذایی شامل موارد زیر است: