مزایای شیر مادر برای نوزاد ،مهمترین مزایای شیر مادر چیست؟

فواید شیر مادر برای کودک

بهترین نوع غذا برای نوزاد شیر مادر است که مواد غذایی مورد نیاز او را تامین می کند، به راحتی هضم می شود و به سادگی در دسترس است. با اینکه فقط 30 درصد بانوان قادر به شیردهی نیستند، اما برخی نیز به انتخاب خود از شیردهی اجتناب می کنند. بررسی ها نشان می دهند تغذیه با شیر مادر برای مادر و نوزاد وی مزایای متعددی دارد که در اینجا به مهمترین مزایای شیر مادر برای نوزاد اشاره می کنیم:

1- شیر مادر مواد غذایی ایده آل برای نوازادن را تامین می کند

اکثر مراجع پزشکی حداقل 6 ماه تغذیه منحصرا با شیر مادر را توصیه می کنند. بهتر است شیردهی در کنار سایر غذاها حداقل به مدت یک سال ادامه یابد. شیر مادر همه مواد لازم برای شش ماه اول زندگی را به مقدار متناسب دارا است و ترکیب آن به ویژه در ماه اول زندگی با توجه به نیازهای در حال تغییر کودک، تغییر می کند.

در اولین روزهای بعد از تولد، مایع غلیظ و زرد رنگی به نام آغوز تولید می شود که غنی از پروتئین، دارای قند کم و ترکیبات بسیار مفید است. آغوز اولین شیر ایده آل است و به پیشرفت دستگاه گوارش نابالغ نوزاد کمک می کند. پس از چند روز اول، با بزرگ شدن معده شیرخوار، شیر بیشتری در پستان مادر تولید می شود. ویتامین "د" تنها عاملی است که حتی در صورت مصرف بالای مادر به مقدار کافی در شیر مادر وجود ندارد. به منظور جبران این کمبود، قطره ویتامین دی معمولا از حدود 2 الی 4 هفتگی تجویز می گردد.

درنتیجه ازجمله مزایای شیر مادر برای نوزاد این است که شیر مادر همه مواد مورد نیاز برای کودک تا شش ماه اول زندگی به استثنای "ویتامین د" را دارا است. اولین شیری که از پستان مادر می تراود غلیظ، سرشار از پروتئین و پر از ترکیبات مفید است.

2- شیر مادر حاوی آنتی بادی های مهم است

مهمترین مورد مزایای شیر مادر برای نوزاد جلوگیری از ابتلای نوزاد به انواع بیماری هاست. شیر مادر حاوی آنتی بادی هایی است که در مبارزه با ویروس ها و باکتری ها به کودک کمک می کند. این آنتی بادی ها به طور اخص در شیر اول نوزاد به نام آغوز به مقدار زیاد وجود دارد. شیر آغوز حاوی مقادیر قابل توجه ایمنوگلوبین A (IgA) و چندین آنتی بادی دیگر است. بدن مادر در معرض ویروس یا باکتری، شروع به تولید آنتی بادی می کند. این آنتی بادی ها به شیر مادر ترشح و به هنگام تغذیه به کودک منتقل می شوند. ایمنوگلوبین A با تشکیل یک لایه محافظ در بینی، گلو و دستگاه گوارش، از کودک در مقابل بیماری محافظت به عمل می آورد. به همین دلیل، مادران شیرده مبتلا به آنفولانزا در واقع آنتی بادی خود را به نوزاد منتقل کرده و در مبارزه با پاتوژن یا عامل بیماری زا به او کمک می کنند. با وجود این اگر بیمار هستید باید تمامی دستورالعمل های بهداشتی را رعایت کنید. مرتب دستان خود را بشوئید و اجازه ندهید کودک آلوده شود. مطالعات متعدد نشان می دهند کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی کنند نسبت به بیماری هایی مانند ذات الریه، اسهال و عفونت آسیب پذیرتر هستند.

3- تغذیه با شیر مادر می تواند خطر بیماری را کاهش دهد

تغذیه با شیر مادر دارای فواید بیشماری است و اگر کودک منحصرا از شیر مادر تغذیه کند می تواند به نحو احسن از آنها بهره مند گردد. تغذیه انحصاری با شیر مادر به این معنی است که کودک با هیچ غذای دیگری غیر از شیر مادر تغذیه نشود. شیر مادر خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش می دهد، برخی از این بیماری ها عبارتند از:

• عفونت گوش میانی: از مهمترین فواید شیر مادر برای نوزاد کاهش احتمال عفونت گوش است. تغذیه کودک منحصرا با شیر مادر به مدت 3 یا چند ماه خطر ابتلا به این عفونت را تا 50٪ کاهش می دهد. در حالی که هر شیردهی تا 23٪ از خطر ابتلا خواهد کاست.

• عفونت های دستگاه تنفسی: تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت بیش از 4 ماه خطر بستری در اثر این عفونت ها را تا 72٪ کاهش می دهد.

• سرماخوردگی و عفونت: نوزادانی که به طور انحصاری به مدت 6 ماه از شیر مادر تغذیه می كنند احتمالاً تا 63٪ از خطر ابتلا به سرماخوردگی و عفونت گوش یا گلو مصون هستند.

• عفونت های روده: از دیگر مزایای شیر مادر برای کودک کاهش احتمال عفونت روده است. تغذیه با شیر مادر با کاهش 64 درصدی عفونت های روده مرتبط است که تا 2 ماه بعد از قطع شیردهی نیز این مصونیت ادامه دارد.

• آسیب بافت روده: تغذیه نوزادان نارس با شیر مادر با کاهش 60 درصدی ابتلا به انتروکولیت نکروزان ارتباط دارد. انتروکولیت نکروزان یک بیماری حاد التهابی در دستگاه گوارش نوزادان است که با درجات متفاوتی ازآسیب بیشتر در نوزادان نارس بروز می کند.

• سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS): خطر مرگ ناگهانی نوزاد، در نوزادانی که شیر مادر می خورند، بعد از گذشت 1 ماه 50٪ و پس از یک سال 36٪ کمتر خواهد بود.

• بیماریهای آلرژیک: تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت حداقل 3 تا 4 ماه با کاهش 27 الی 42٪ خطر ابتلا به آسم، درماتیت آتوپیک (بیماری مزمن پوستی) و اگزما همراه است.

• بیماری سلیاک: سلیاک یک بیماری گوارشی وراثتی است که در اثر حساسیت به پروتئینی به نام گلوتن، پروتئینی که در گندم، جو و چاودار وجود دارد، ایجاد می شود. زمانی که فرد مبتلا ، گلوتن دریافت می کند ، سیستم ایمنی او فعال می شود و به سلول های روده حمله می کند. این امر منجر به آسیب سطح جذبی روده شده و در نتیجه بدن قادر نخواهد بود مواد مغذی مانند چربی، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین ها و مواد معدنی را جذب کند. بنابراین سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در تمام طول عمر همراه فرد مبتلاست و منجر به عدم تحمل گلوتن می شود. شیرخوارانی که گلوتن اول شیر مادر را دریافت می کنند تا 52٪ کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری سلیاک قرار دارند.

• بیماری التهابی روده: تقریباً 30٪ احتمال ابتلا به بیماری التهابی روده در نوزادانی که شیر مادر می خورند، کمتر است.

• دیابت: تغذیه با شیر مادر به مدت حداقل 3 ماه، بیش از 30 % خطر ابتلا به دیابت نوع 1 و تا 40% دیابت نوع 2 را کاهش می دهد.

• لوسمی کودکی: تغذیه با شیر مادر به مدت 6 ماه یا بیشتر با کاهش 15-20٪ خطر ابتلا به لوسمی کودکان همراه است.علاوه بر کاهش خطر ابتلا به بسیاری از عفونت ها، تغذیه با شیر مادر از شدت بیماری نیز می کاهد. علاوه بر این ، به نظر می رسد اثرات محافظتی شیر مادر در کل دوران کودکی و حتی در بزرگسالی نیز ادامه دارد.

درنتیجه از دیگر مزایای شیر مادر برای نوزاد این است که می تواند خطر ابتلا به عفونت و بسیاری از بیماری ها از جمله آلرژی، بیماری سلیاک و دیابت را کاهش دهد.

4- تغذیه با شیر مادر وزن سالم را افزایش می دهد

تغذیه با شیر مادر باعث افزایش وزن سالم و پیشگیری از چاقی کودکان می شود. مطالعات نشان می دهد که میزان چاقی در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می کنند در مقایسه با شیر خشک 15-30 % کمتر است. طول مدت شیردهی نیز اهمیت بسیار دارد، زیرا هر ماه شیردهی تا 4٪ خطر چاقی را در آینده کاهش می دهد. شاید به این دلیل رشد باکتری های مختلف در روده باشد. نوزادانی که شیر مادر می خورند دارای مقادیر بالاتری باکتریهای مفید روده هستند که ممکن است بر ذخیره چربی تأثیر بگذارد. شیرخوارانی که شیر مادر می خورند در مقایسه با آنها که از شیر خشک تغذیه می کنند، لپتین بیشتری دارند. لپتین یک هورمون اصلی در تنظیم اشتها و ذخیره چربی است.

نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، خودشان می توانند میزان شیر مصرفی خود را تنظیم کنند. آنها فقط تا زمانی که سیر شوند، غذا می خورند و همین ویژگی موجب می شوند الگوی غذایی سالم را فرا می گیرند. درنتیجه از دیگر مزایای شیر مادر برای نوزاد وزن مناسب نوزاد است. چاقی در نوزادانی که شیر مادر می خورند نسبت به آنها با شیر خشک تغذیه می شوند، کمتر است. لپتین و باکتری های مفید روده ای در این دسته از کودکان بیشتر است.

5- شیر مادر کودکان را با هوش تر می کند

برخی پژوهشها، وجود تفاوت بین رشد مغزی بین نوزادان شیرمادری و شیرخشکی را نشان می دهد. شاید این تفاوت به دلیل صمیمیت و ارتباط پوستی و چشمی مرتبط با شیردهی باشد. مطالعات نشان می دهند نوزادان تغذیه شده با شیرمادر دارای نمرات هوشی بالاتری هستند و احتمال بروز مشکلات رفتاری و یادگیری در بزرگسالی هم کمتر است. اما بیشترین تأثیرات در نوزادان نارس مشاهده می شود که بیشتر در معرض خطر مشکلات رشدی قرار دارند. این تحقیقات صراحتاً حاکی از آن است که تغذیه با شیر مادر تأثیرات مثبتی بر رشد طولانی مدت مغز دارد .شاید از مهمترین مزایای شیر مادر برای نوزاد این است که شیر مادر می تواند  بر رشد مغزی کودک تأثیر بگذارد و خطر بروز مشکلات رفتاری و یادگیری را در آینده کاهش دهد.

بیشتر بدانید:

1- 10 فایده تغذیه نوزاد با شیر مادر

2- فواید تغذیه با شیر مادر برای نوزاد چیست؟

3- راه های افزایش شیر مادر بعد از زایمان چیست؟

4- همه چیز در مورد چگونگی تولید شیر مادر و شیردهی پستانی به نوزاد