سونوگرافی هفته بیستم بارداری چه چیزهایی را نشان می دهد؟

سونوگرافی هفته بیستم

تا پایان هفته بیست بارداری وزن جنین بین 387-275 گرم و طول بدن او 16/4 سانتی متر خواهد بود.

در این مرحله از رشد جنین مو و ناخن در حال رشد است. در جنین دختر رحم و کانال واژینال شکل گرفته و می‌توان حرکات جنین را حس کرد.

در سونوگرافی چه می‌بینید؟

جنین جمع شده و پاهایش را در شکم آورده و با دست‌ها صورتش را پوشانده است. شاید هنوز خوب و کامل به نظر نرسد اما به درستی در مسیر تکامل در حال پیشرفت است و استخوانها روند سفت شدن را ادامه می‌دهند.

آیا انجام سونوگرافی هفته بیستم بارداری ضروری است؟

در مراقبت های روتین و استاندارد بارداری، سونوگرافی هفته بیستم بارداری هیچ ضرورتی ندارد، مگر اینکه شما در هفته های 18 یا 19 بارداری، سونوگرافی آنومالی اسکن را انجام نداده باشید. سونوگرافی آنومالی اسکن، روشی است که پزشک در طی آن به کمک امواج صوتی با فرکانس بالا، وضعیت جنین، جفت، مایع آمنیوتیک، رحم و دهانه رحم را به دقت مورد ارزیابی قرار داده و اطلاعات کلی از سلامت عمومی جنین و بارداری به دست می آورد. زمان انجام این سونوگرافی از هفته 18 تا 22 بارداری متغیر است و بنا به قوانین سقط قانونی در کشور ما، بهتر است قبل از هفته نوزدهم بارداری، انجام شود. البته اگر به هر دلیل موفق نشده اید تاکنون آنومالی اسکن را انجام دهید، انجام سونوگرافی هفته بیستم بارداری با هدف انجام آنومالی اسکن ضروری است.

اما اگر سونوگرافی آنومالی اسکن را در هفته هجدهم و یا نوزدهم بارداری انجام داده اید و حالا تنها برای کنجکاوی شخصی و رفع نگرانی های بی مورد، می خواهید تا هر هفته به سونوگرافی بروید، خب پاسخ مشخص است! انجام سونوگرافی با چنین اهدافی نه تنها در هفته بیستم، بلکه در هیچ زمان دیگری از بارداری ضرورت نخواهد داشت. 

درک می کنیم که نگران سلامتی دلبند خود باشید و بخواهید که هر لحظه از زنده بودن او اطمینان یابید، اما تکرار بی مورد و بیش از حد سونوگرافی، می تواند سلامت بارداری را در معرض خطر قرار دهد. به جای این کارها، بهتر است با حفظ آرامش، تمرکز خود را بر روی فرزندتان افزایش دهید، زیرا از این هفته به بعد شما می توانید اولین حرکات دلبند کوچک درون رحمتان را احساس کرده و آن را مبنایی برای ارزیابی سلامت جنین قرار دهید. البته فراموش نکنید که نباید توقع لگدپرانی و ضربات محکم داشته باشید! زیرا جنین هنوز بسیار کوچک و ظریف است و بنابراین اولین حرکات او شبیه به بال زدن یک پروانه، ترکیدن حباب و یا قل قل کردن آب در زیر شکم هستند.

چرا باید در هفته بیستم سونوگرافی انجام دهید؟

همانطور که گفتیم، سونوگرافی هفته بیستم بارداری، با هدف انجام آنومالی اسکن درخواست شده و فرصتی را برای شناسایی برخی ناهنجاری های ساختاری مانند نقائص جدی قلبی، شکاف کام و لب و یا برخی اختلالات ژنتیکی بالقوه مانند سندرم داون (تریزومی 21)  یا سندرم ادوارد (تریزومی 18) در جنین فراهم می کند.

البته گاهی اوقات به دلیل بروز علائم خطری همچون لکه بینی و خونریزی، احساس درد و یا احساس فشار و سنگینی در ناحیه واژن و ...، با وجود انجام آنومالی اسکن، در هفته های قبلی، باز هم پزشک تصمیم می گیرد تا سونوگرافی هفته بیستم بارداری را درخواست نماید. 

سونوگرافی هفته بیستم بارداری چقدر طول می‌کشد؟

میانگین زمان مورد نیاز برای انجام سونوگرافی هفته بیستم بارداری، در حدود 30 دقیقه تخمین زده شده است، اگرچه این زمان ممکن است تا 45 الی 60 دقیقه هم طول بکشد. به ویژه اگر جنین در وضعیت نامناسبی قرار گرفته باشد، بیش از حد حرکت کرده و یا چربی شکمی مادر زیاد باشد.

بد نیست بدانید که برخی از مادران در هنگام انجام سونوگرافی هفته بیستم بارداری، دچار حالت تهوع و ضعف می شوند. این مساله جای نگرانی نداشته و تنها دلیل وقوع آن این است که با رشد جنین در این هفته ها، رحم بزرگتر و سنگین شده و بنابراین دراز کشیدن به مدت طولانی برای انجام این سونوگرافی، ممکن است منجر به فشرده شدن عروق توسط رحم و در نتیجه افت فشار و بدحال شدن مادران شود. اگر در طی سونوگرافی چنین احساسی به شما دست داد، کافی است تا به سونولوژیست یا پزشک خود اطلاع دهید. در بسیاری از مواقع تغییر حالت به پهلو و یا حالت ایستاده، حال شما را کاملا خوب خواهد کرد.

پزشک چه چیزهایی را می‌تواند در سونوگرافی هفته بیستم بارداری تشخیص دهد؟

سونوگرافی هفته بیستم بارداری یا همان آنومالی اسکن، احتمالاً یکی از طولانی ترین و دقیق ترین سونوگرافی هایی است که در دوران بارداری انجام می دهید. پزشک در این سونوگرافی، همان مواردی را تشخیص خواهد داد که در آنومالی اسکن هفته هجدهم و نوزدهم بارداری نیز قابل رویت بوده اند، از جمله:

• تعداد جنین های درون رحم (تک قلویی و یا چند قلویی بودن بارداری)،
• سن جنین و روند رشد او،
• موعد تقریبی زایمان،
• میزان حجم مایع دور جنین یعنی مایع آمنیوتیک،
• مشخصات جفت شامل شکل جفت، محل لانه گزینی آن، درجه پیری یا گرید جفت و از همه مهم تر فاصله آن تا دهانه رحم (جفت سرراهی یا پرویا، مارژینال یا حاشیه ای و ..)،
• خصوصیات بند ناف از نظر وجود دو شریان و یک ورید، اختلالات و ناهنجاری های بند ناف و همچنین وجود گره های بند ناف و پیچش به دور اندام ها،
• اندازه گیری طول دهانه رحم و بررسی آن از نظر باز یا بسته بودن که تعیین کننده خطر زایمان زودرس است،
• خصوصیات ظاهری جنین و به ویژه لب ها، بینی، چشم ها و گوش ها،
• ستون فقرات و استخوان های بدن،
• اندازه دست ها و پاها و تعداد انگشتان آن ها،
• ساختار جمجمه و مغز، بررسی بطن های مغزی،
• آناتومی قلب و حفرات قلبی،
• ساختارهای داخلی مانند روده ها، معده و مایع درون آن، مثانه، کلیه ها، ریه ها، اندام های تولیدمثلی داخلی و ...،
• جنسیت جنین: سونوگرافی هفته بیستم بارداری، زمانی است که با قطعیت بسیار زیاد، متوجه خواهید شد که دلبند درون رحم شما دختر است یا پسر! و البته لازم است این نکته مهم را به یاد داشته باشید که تشخیص جنسیت به واسطه سونوگرافی، به صورت کلی در حدود 1 تا 3 درصد خطا داشته و تضمین صد در صدی ندارد.

در سونوگرافی هفته بیستم بارداری، با اینکه کوچولوی شما در حد و اندازه یک موز است، اما هنوز هم بر روی وزن تخمینی جنین تمرکز نخواهد شد. این پارامتر در اواخر بارداری اهمیت داشته و ارزیابی می شود.

اگر در سونوگرافی هفته بیستم بارداری ضربان قلب شنیده نشود، یعنی چه؟

یکی از ناخوشایندترین اتفاقات در زمان انجام سونوگرافی هفته بیستم بارداری، شنیده نشدن ضربان قلب جنین است که پزشک را به وجود مشکلی جدی و مرگ داخل رحمی جنین مشکوک می کند. بسیاری از مادران، اینطور فکر می کنند که مرگ جنین در درون رحم، حتما با علامت خاصی همراه بوده و بنابراین به راحتی این خبر را باور نمی کنند، اما حقیقت این است که سونوگرافی هایی که در این برهه زمانی از بارداری انجام می شوند، بسیار دقیق بوده و بنابراین اگر ضربان قلب در هفته بیستم بارداری شنیده نشود، بعد از تکرار سونوگرافی در یک مرکز دیگر، در صورت تایید این یافته، باید برای خاتمه دادن بارداری تحت نظر تیم پزشکی در بیمارستان اقدام نمود.

اگر در سونوگرافی هفته بیستم بارداری جنین مشکل داشته باشد، باید چه کاری انجام دهیم؟

به طور قطع در صورت تشخیص وجود مشکل در جنین در سونوگرافی هفته بیستم بارداری، لازم است تا بررسی های دقیق تری برای ارزیابی سلامتی جنین انجام شوند. اما اینکه در این میان چه روشی انتخاب شود وابسته به این است که پزشک به وجود چه مشکلی در جنین شک کند! با اینکه فرصت سقط قانونی در این هفته از دست رفته است، اما باز هم توصیه می کنیم تصمیم پزشک هر چه که بود، حتما آن را انجام دهید تا بتوان با دید بازتر در مورد چگونگی مدیریت ادامه بارداری و اقدامات لازم بعد از تولد نوزاد، تصمیم گیری کرد.

در انتها فراموش نکنید که اگرچه سونوگرافی هفته بیستم بارداری یا همان آنومالی اسکن، یکی از بهترین روش ها برای بررسی سلامت جنین درون رحم است، اما با این وجود کامل نبوده و متأسفانه سونوگرافی طبیعی، تضمین کننده سلامت همه جانبه دلبند شما نیست. به عنوان مثال، مشکلاتی مانند فلج مغزی، مشکلات یادگیری یا اوتیسم در حال حاضر در سونوگرافی قابل تشخیص نیستند.

مطالعه بیشتر:

هفته بیستم بارداری | بایدها و نبایدها مادر و جنین

سونوگرافی تشخیص بارداری چه چیزی را بررسی می‌کند؟

عکس جنین در هفته بیستم بارداری تصویر و اندازه جنین

بهترین زمان آنومالی اسکن چه زمانیست و چه چیزی را نشان می دهد