اسپند در بارداری، فواید و عوارض خوردن اسپند در بارداری چیست؟

اسپند چیست؟

اسپند (Harmel) که با نام علمی "Peganum harmala L" شناخته می شود، گیاهی بومی بومی شرق مدیترانه، جنوب اروپا، شمال آفریقا و آسیای نیمه گرمسیری است که امروزه به بیشتر مناطق جهان گسترش پیدا کرده است.

از نظر مشخصات ظاهری و ویژگی های گیاه شناسی، اسپند گیاهی علفی و چند ساله از خانواده نیتراریاسه " Nitrariaceae" است که در مناطق نیمه خشک به صورت خودرو روییده و اگرچه به طور معمول در حدود 30 سانتی متر طول دارد اما می تواند تا 80 الی 100 سانتی هم قد کشیده و بلند شود. ریشه های اسپند بسیار عمیق و منشعب بوده و ساقه های متعدد آن به رنگ سبز و بدون پرز و کرک هستند. برگ های این گیاه، ظریف، سبز رنگ، طویل و نوک تیز بوده و به 3 تا 5 لوب نازک خطی و نامنظم تقسیم شده اند. این لوب ها حاشیه صافی دارند. گل های اسپند، به صورت منفرد و تکی در مقابل برگ های انتهایی شاخه ها شکوفا می شوند و رنگ آن ها از سفید تا سفید مایل به زرد ملایم متغیر است. هر گل اسپند، 5 گلبرگ دارد که بیضوی و مستطیل شکل بوده، طولی برابر با 14 الی 15 میلی متر دارند و رگبرگ های مایل سبز در آن ها قابل مشاهده است. در نهایت، میوه اسپند ظاهر می شوند که یک کپسول دانه ای خشک و گرد است که قطری در حدود 6 تا 10 میلی متر دارد. این کپسول های اسپند، دارای سه محفظه هستند و بیش از 50 دانه اسپند را در درون خود جای داده اند. دانه های اسپند حاوی آلکالوئیدهای بتا کاربولین، هارمین، پگانین و ... هستند که می توانند در خواص آن نقش مهمی بر عهده داشته باشند.

خواص اسپند در طب سنتی

اسپند، در میان قومیت های مختلف کاربردهای متفاوتی دارد. به عنوان مثال در کشورهای آمریکایی در ابتدا از دانه های اسپند برای استخراج رنگ قرمز و رنگ آمیزی پارچه، فرش و پشم استفاده می کردند. در عربستان برای دور کردن شیاطین و در ایران، برای رفع چشم زخم اسپند را دود می کردند و در بسیاری از کشورها مانند آفریقا و هندوستان نیز اسپند به دلیل خواص دارویی همچون تب بر بودن و یا ضدعفونی کننده قوی مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه نیز اسپند در طب سنتی جایگاه محکمی داشته که مهم ترین خواص آن عبارت هستند از:

- توهم زا،

- دارای خواص ضد التهابی،

- دارای خواص آنتی اکسیدانی،

- دارای فعالیت ضد باکتریایی، از جمله در برابر باکتری های مقاوم به دارو،

- جلوگیری از بروز انواع سرطان،

- تقویت سیستم ایمنی،

- کاهش علائم و نشانه های افسردگی،

- ضد جنون،

- درمان فلج و بی حسی اندام ها،

- تسکین دردهای ناشی از شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید، روماتیسم، نقرس و ...،

- کمک به درمان بیماری پارکینسون (یک اختلال عصبی پیشرونده که بیشتر در سنین بالا رخ داده و منجر به ناتوانی و اختلالات حرکتی و شناختی در فرد مبتلا می شود)،

- درمان ریزش مو،

- پایین آوردن تب (تب بر)،

- موثر در درمان هموروئید (بواسیر)،

- درمان یبوست،

- بادشکن (ضد نفخ)،

- لاغری و آب کردن چربی های شکم،

- پایین آوردن فشار خون،

- دارای خاصیت ضد انگلی،

- ضد عفونی کننده قوی،

- رفع تنگی نفس،

- پاکسازی ریه ها،

- درمان بیماری های ریه،

- حفاظت از کبد،

- موثر در درمان زردی (یرقان)،

- کمک به کنترل و درمان دیابت نوع 2،

- خواب آور،

- بالا بردن و تقویت نیروی جنسی،

- ادرار آور (مدر) و کمک به درمان عفونت های ادراری،

- تسکین دهنده درد دندان،

- کاهش دردهای دوران قاعدگی (دیسمنوره)،

- کمک به شروع خونریزی قاعدگی در زنانی که دچار تاخیر شده اند،

- حل مشکل قاعدگی نامنظم در زنان،

- افزایش ترشح شیر در مادرانی که از سینه های خود به فرزندشان شیر می دهند،

- افزایش میزان خروج شیر از سینه ها،

- و تسریع و تسهیل روند زایمان ...،

متاسفانه مطالعات انجام شده در رابطه با خواص اسپند در طب سنتی بسیار محدود بوده و بیشتر بر روی نمونه های حیوانی انجام شده اند، بنابراین نمی توان هیچ یک از این خواص یا به طور قطع تایید یا رد کرد.

خواص اسپند در بارداری

برای مصرف اسپند در بارداری، نمی توان هیچ خاصیت ویژه ای را برشمرد، زیرا مردم در بسیاری از کشورهای جهان، به این موضوع واقف هستند که یکی از خواص اسپند، این است که بارداری را خاتمه می دهد!

آیا خوردن اسپند در بارداری بی خطر است؟

به طور قطع خیر! خوردن دانه های اسپند در بارداری، می تواند منجر به خاتمه بارداری و در نتیجه سقط جنین یا زایمان زودرس شود. به علاوه برخی مطالعات بیانگر این واقعیت هستند که استفاده از اسپند در بارداری، بر روی رشد جنین تاثیرات منفی جدی گذاشته و با ایجاد ناهنجاری های غیرقابل جبران در سیستم اسکلتی و سایر بخش های بدن او، زمینه را برای مرگ جنین در درون رحم و در پی آن خاتمه بارداری فراهم می کند.

آیا دود کردن اسپند در بارداری، بی خطر است؟

شاید جزو آن دسته از افرادی باشید که همیشه و در هر موقعیتی اسپند دود می کنند. اما حالا که باردار شده اید، باید کمی محتاط تر عمل کنید چون نتایج حاصل از برخی مطالعات نشان می دهند که دود اسپند، می تواند باعث تحریک انقباضات رحمی و در نتیجه آماده شدن دهانه رحم (سرویکس) برای زایمان شود و حتی دود کردن اسپند را راهکاری موثر و مناسب برای کمک به دردهای شروع زایمانی و تسهیل و تسریع روند زایمان معرفی کرده اند! بنابراین، بهتر است در دوران بارداری، بسیار کمتر از گذشته به سراغ دود کردن اسپند بروید و یا برای رفع عفونت های واژن، از دود دادن اسپند به عنوان یک راهکار درمانی استفاده نکنید!

عوارض اسپند در بارداری

شاید به نظرتان برسد که اسپند هیچ ضرر و عارضه جانبی برای شما به همراه ندارد، اما بد نیست بدانید که زیاده روی در استفاده از اسپند، می تواند چنین عوارض جانبی را به دنبال داشته باشد:

- مرگ (حتی در دوزهای پایین)،

- آسیب های جدی در سیستم عصبی، قلب، کبد و کلیه ها،

- ایجاد حساسیت و واکنش های آلرژیک (دود اسپند)،

- تشنج،

- سردرد،

- تنگی نفس و سرفه،

- سکسکه،

- حالت تهوع،

- ترشح زیاد از حد غدد بزاقی،

- ایجاد مسمومیت،

- تداخل با مواد مخدر، دوپامین، بنزودیازپین و ...

فراموش نکنید که این عوارض ممکن است برای تمامی مصرف کنندگان اعم از باردار و غیرباردار ایجاد شوند. مهم ترین عوارض جانبی شناخته شده مصرف اسپند در بارداری، تحریک انقباضات رحمی، خونریزی، سقط جنین، زایمان زودرس، ایجاد ناهنجاری های جنینی و اختلالات رشدی جدی بوده که منجر به مرگ جنین می شوند. به یاد داشته باشید که استفاده از اسپند در بارداری با هدف سقط جنین، بسیار اشتباه و خطرناک است زیرا داده های علمی حاکی از مسمومیت های جدی و نارسایی کلیوی و کبدی در پی بلع دانه های اسپند بوده و تا به حال موارد زیادی از مرگ و میر مادران باردار به دنبال استفاده از اسپند برای سقط جنین در سرتاسر دنیا گزارش شده است.

مطالعه بیشتر:

چای کوهی در بارداری چه خواص و عوارضی دارد؟

انواع دمنوش های آرامبخش و خواب آور در بارداری

آیا خوردن خوردن اسفند برای پریود تاثیر گذار است؟

کاکوتی در بارداری و فواید کاکوتی در طب سنتی چیست؟