خارخاسک در شیردهی و فواید خارخاسک در طب سنتی چیست؟

خارخاسک چیست؟

خارخاسک  ""Puncture vine"" و یا "Chotagokhru"، گیاهی است که به دلیل خارهای فراوان و تیزی که دارد، در بسیاری از مناطق اروپا و آمریکا به عنوان علف هرز شناخته می شد. اما از آنجا که در طول تاریخ، علاقه به گیاهان دارویی و محصولات طبیعی گیاهی در میان مردم در سراسر جهان وجود داشته است، به مرور خواص درمانی خارخاسک مورد توجه قرار گرفت و در حال حاضر یکی از گیاهان دارویی است که مطالعات علمی زیادی بر روی آن در حال انجام است.

در توصیف گیاه خارخاسک، باید بگوییم که بوته ای به نسبت کوتاه است که قد آن به ندرت از 60 سانتی متر فراتر می رود اما ساقه های آن به دلیل خزنده بودن ممکن است بیش از 1 متر طول داشته باشند. خاک های خشک، شنی و ماسه ای و نور کامل آفتاب، بهترین شرایط را برای رشد خارخاسک فراهم می کنند و از آنجا که این گیاه نیاز آبی کمی دارد، در آب و هوای گرم و مناطق خشک و بیابانی نیز می تواند به زندگی خود ادامه دهد. ساقه های خارخاسک، استوانه ای و باریک بوده و از پرزهای مویی شکل کوتاه و بلند پوشیده شده اند، برگ های گیاه اگرچه به صورت جفت هستند، اما به طور معمول یکی از آن ها از دیگری بزرگ تر است. هر برگ به چندین برگچه کوچکتر با طول 5 تا 15 میلی متر و عرض3 تا 5 میلی متر تقسیم شده که سطح بالایی آن ها نسبت به قسمت زیرین تیره تر است. گل های کوچک و زرد رنگ خارخاسک با قطر 7 تا 15 میلی متر به صورت تکی ظاهر شده و هر کدام از آن ها با 5 کاسبرگ سبز رنگ که مملو از پرزهای مویی سفید رنگ و ظریف هستند، احاطه می شوند. این گل ها، اغلب در هنگام صبح باز شده و هر بعد از ظهر گلبرگ های آن ها بسته شده و یا می ریزند. شاید برایتان عجیب باشد، اما خارخاسک میوه هم دارد که قطری در حدود 1 سانتی متر داشته و از 5 بخش تشکیل شده است. هر کدام از این بخش ها، دارای 2 جفت خار نابرابر و تیز بوده و حاوی 1 تا 4 دانه یا همان بذر هستند.

خارخاسک موارد کاربرد متنوعی دارد. برگ ها و شاخه های آن در آسیای شرقی، خوراکی محبوب مردم بوده و عصاره آن سال ها است که به عنوان یک مکمل غذایی استفاده می شود. برخی مردم از پودر میوه های خشک شده خارخاسک نان تهیه می کنند و برخی دیگر به دلیل خواص درمانی این گیاه، به مصرف آن روی می آورند.

فواید خارخاسک در طب سنتی

شاید حتی اسم خارخاسک هم برایتان عجیب و خنده دار به نظر برسد اما این گیاه و و فرآورده های مشتق از آن همچون عرق خارخاسک دارای خواص و فواید بی نظیری هستند که سبب شده تا خارخاسک به یکی از بهترین درمان های گیاهی تبدیل شود. اگر دوست دارید تا با رایج‌ترین و شناخته شده ترین خواص خارخاسک در طب سنتی آشنا شوید، بد نیست تا نگاهی به لیست زیر بیندازید:

- دارای فعالیت ضدسرطانی،

- دارای خواص ضدعفونی کننده،

- ضد درد،

- دارای فعالیت ضد انگلی،

- بهبود سیستم گردش خون،

- مقوی قلب،

- کاهش خطر بروز بیماری های قلبی و عروقی،

- تسکین درد قفسه سینه،

- جلوگیری از گسترش سلول های سرطانی،

- درمان سرگیجه،

- ضد تشنج،

- خلط آور،

- درمان علائم ناشی از آسم از جمله تنگی نفس،

- تسکین گلودرد،

- کمک به دفع سنگ کلیه،

- درمان بیماری های کلیوی،

- درمان مشکل خستگی مداوم و مزمن،

- تسکین دردهای مفصلی ناشی از شرایط التهابی مانند روماتیسم، آرتریت روماتوئید، نقرس و ...،

- تسکین درد و التهاب بافت پوشاننده دهان (استوماتیت)،

- تسکین آبسه های دندانی،

- تقویت کننده کبد،

- کمک به نابودی سنگ کیسه صفرا،

- درمان سوزش و درد معده،

- کمک به دفع کرم های انگلی روده،

- موثر در درمان علائم ناشی از بیماری سوزاک (یک بیماری منتقل شونده از راه تماس جنسی)،

- بهبود تون و قدرت انقباضی عضلات،

- درمان انواع مشکلات جنسی در مردان،

- کاهش التهاب و تورم غده پروستات در مردان،

- افزایش توان و بهبود عملکرد ورزشی،

- تسکین و درمان تحریکات پوستی، از جمله اگزما،

- کمک به درمان بیماری جذام (نوعی بیماری التهابی باکتریایی مزمن که با عوارضی همچون انواع مشکلات پوستی و تغییر شکل بخش هایی از بدن و به ویژه صورت همراه است)،

- محرک اشتها (اشتها آور)،

- بهبود قدرت باروری در مردان،

- افزایش میل جنسی و بهبود نعوظ در مردانی که سطح هورمون جنسی تستوسترون در آن ها پایین است،

- بالا بردن تعداد و کیفیت اسپرم ها در مردان،

- بهبود قابل توجه عملکرد جنسی در هر دو جنس زن و مرد،

- بهبود میل جنسی و رضایت جنسی در زنان،

- کاهش درد زنان در حین رابطه جنسی،

- درمان ناباروری در زنان،

- مقوی و درمان ضعف عمومی بدن،

- بادشکن،

- کند کردن روند پیری از جمله چین و چروک های پوستی،

- مقابله با تنبلی تخمدان در زنان و کاهش مشکلات ناشی از آن از جمله پریودهای نامنظم،

- خاتمه بارداری،

- تحریک و القای زایمان و ...،

در نظر داشته باشید که همچنان به تحقیق و بررسی های بیشتری نیاز است تا تمام این خواص خارخاسک در طب سنتی به تایید و اثبات برسند!

خواص خارخاسک در شیردهی

با اینکه برخی پزشکان طب سنتی و مردم عادی، بر این باور هستند که خارخاسک می تواند میزان تولید و ترشح شیر را افزایش دهد و آن را به عنوان ماده ای شیرافزا معرفی می کنند، اما این ادعا در هیچ تحقیق علمی به اثبات نرسیده و توافق نظر بر روی آن وجود ندارد.

آیا مصرف خارخاسک در شیردهی بی خطر است؟

متاسفانه شواهد کافی برای تایید ایمنی و بی خطر بودن مصرف خارخاسک در شیردهی وجود ندارد و به همین دلیل توصیه می شود که مادرانی که از سینه های خود به فرزندشان شیر می دهند، تا حد امکان و بدون مشورت با پزشک از خارخاسک و فرآورده های حاصل از آن استفاده نکنند.

عوارض خارخاسک در شیردهی

درست مانند تمام گیاهان دارویی، خارخاسک در شیردهی در عین مفید بودن، می تواند احتمال وقوع برخی مشکلات و عوارض را نیز افزایش دهد، به ویژه اگر بیش از حد و به مدت طولانی از آن استفاده کنید. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- نامنظم شدن دوره های ماهیانه و تشدید خونریزی قاعدگی،

- مشکلات گوارشی مانند اسهال یا یبوست، حالت تهوع و استفراغ، درد معده،

- آسیب به کلیه،

- سردرد و بی خوابی،

- سرگیجه و کاهش شدید سطح قند خون،

- تحریک پذیر شدن و از دست دادن آرامش،

- بالا رفتن تعداد ضربان قلب،

- پریاپیسم (نعوظ بیش از حد طولانی و بیش از حد دردناک)،

- طاسی سر،

- بدتر شدن سرطان های وابسته به هورمون، سرطان پروستات و مشکل بزرگی پروستات،

- تداخل با داروهایی مانند داروهای فشار خون، دیابت و ...،

چه یک فرد عادی باشید، چه یک مادر شیرده، در هر حالت احتمال وقوع این عوارض جانبی وجود دارد. به علاوه با توجه به فقدان مطالعات کافی در رابطه با تاثیرات مصرف خارخاسک در شیردهی بر روی مادر و فرزند شیرخوار او، بهتر است جانب احتیاط را نگه داشته و بدون نظر پزشک، از این گیاه دارویی استفاده نکنید.

مطالعه بیشتر:

اسپند در شیردهی و خواص اسپند در طب سنتی چیست؟

گل ساعتی در شیردهی و آیا مصرف آن مفید و بی خطر است؟

زیره در شیردهی،فواید و عوارض مصرف زیره در شیردهی چیست؟

بارهنگ در شیردهی و آیا مصرف بارهنگ در شیردهی بی خطر است؟