در شیردهی چی نخوریم و کدام موادغذایی برای مادرشیرده ممنوع است؟
شیر مادر به طرزی باور نکردنی مغذی است. در حقیقت این ماده غذایی حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز کودک در ۶ ماه اول زندگی است. با این که ترکیب شیر مادر توسط بدن او تنظیم می شود، تحقیقات نشان داده مواد غذایی که مادر مصرف می کند بر شیر او تاثیر می گذارد پس در شیردهی چی نخوریم؟ و کدام موارد غذایی برای مادران شیرده ممنوع است؟
در شیردهی چی نخوریم؟
به طور کلی، ممنوعیتی برای هیچ ماده غذایی وجود ندارد. در عوض به مادران شیرده توصیه می شود که رژیم غذایی متعادل و متنوعی داشته باشند. اما مواد غذایی و نوشیدنی هایی وجود دارد که باید مصرف آن ها را در دوران شیردهی محدود کرد. در زیر به ۵ ماده غذایی که باید در دوران شیردهی از آن ها اجتناب یا مصرف آن ها را محدود کرد و همین طور به نکاتی در مورد تاثیر رژیم غذایی بر بدن اشاره شده است.
1. ماهی حاوی مقادیر بالای جیوه
ماهی منبع عالی اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) و اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA)، دو نوع اسید چرب امگا ۳ است که برای رشد مغز جنین ضروری است و به ندرت در غذاهای دیگر یافت می شود.
هر چند برخی از ماهی ها و غذاهای دریایی ممکن است حاوی مقادیر زیادی جیوه باشد، فلزی سمی که کودکان و نوزادان در مقابل آن حساس تر هستند.قرار گرفتن در مجاورت مقادیر بالای جیوه می تواند برای همیشه بر سیستم عصبی کودک تاثیر بگذارد. در نتیجه ممکن است در موارد زیر دچار تاخیر و اختلالات شود:
• شناختی
• مهارت های ظریف حرکتی
• رشد زبانی و گفتاری
• آگاهی دیداری- مکانی
بنابراین باید در دوران بارداری از مصرف ماهی هایی که حاوی مقادیر زیادی جیوه است پرهیز کرد. مواردی مانند:
• ماهی تن چشم درشت
• شاه ماهی خال مخالی
• مارلین
• لیزا به سر
• کوسه
• اره ماهی
• تاج ماهی
به منظور کاهش خطر مسمومیت با جیوه و برای اطمینان از مصرف کافی امگا ۳، به مادران شیرده توصیه می شود از مصرف ماهی های حاوی جیوه زیاد خودداری کنند و در عوض در هفته ۲۲۵ تا ۳۴۰ گرم ماهی کم جیوه مصرف کنند.
2. برخی مکمل های گیاهی
مصرف سبزیجات و ادویه هایی مانند زیره یا ریحان در دوران شیردهی بی خطر است. هر چند زمانی که صحبت در مورد مکمل های گیاهی و چای ها می شود، برخی نگرانی ها در مورد بی ضرر بودن آن ها وجود دارد، زیرا تحقیقات کافی در مورد بانوان شیرده انجام نشده است.
به علاوه، به دلیل این که مکمل های گیاهی در سازمان غذا و دارو (FDA) آمریکا قانون گذاری نمی شوند، احتمال آلودگی این مکمل ها به فلزات سنگین وجود دارد.
بسیاری از بانوان برای افزایش شیر خود از برخی مکمل ها استفاده می کنند. شواهدی کلی محدودی در مورد تاثیرگذاری این مکمل ها وجود دارد و در اکثر مطالعات هیچ تفاوتی در تولید شیر مادر در مقایسه با دارونما مشاهده نشده است. بهترین کار این است که قبل از مصرف هر نوع مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
3. الکل
بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، پرهیز از الکل امن ترین کار در دوران شیردهی است. با این حال، مصرف یک نوشیدنی الکلی هرازگاه بی خطر است، به شرطی که در مورد مقدار و زمان مصرف احتیاط کنید.
مقدار الکلی که ممکن است به شیر وارد شود به زمان و مقدار الکلی که مصرف می کنید بستگی دارد. مطالعات نشان می دهد الکل حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف وارد شیر می شود. همچنین الکل به مدت ۲ تا ۳ ساعت در بدن باقی می ماند. این تنها در مورد یک نوشیدنی است. هر چه بیش تر بنوشید مدت زمان بیش تری طول می کشد تا الکل از بدن شما خارج شود.
در نتیجه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها پیشنهاد می کند مصرف الکل به اندازه استاندارد یک نوشیدنی در روز باشد و بعد از مصرفحداقل به مدت ۲ ساعت صبر کرده و سپس به شیردهی بپردازید. استاندارد نوشیدن الکل به صورت زیر است:
• ۳۵۰ میلی لیتر آبجو
• ۱۲۵ میلی لیتر شراب
• ۴۵ میلی لیتر الکل قوی
مصرف بیش از حد الکل باعث می شود تولید شیر به میزان ۲۰ درصد کاهش پیدا کند. علاوه بر این، مصرف مکرر و بیش از حد الکل در دوران شیردهی با افزایش خطر اختلال در الگوهای خواب، تأخیر در مهارت های روانی، حرکتی و حتی تاخیر شناختی در مراحل بعدی زندگی کودک در ارتباط است.
4. کافئین
قهوه، سودا، چای و شکلات از منایع کافئین است. زمانی که آن ها را مصرف می کنید مقداری کافئین به شیر وارد می شود. این امر باعث ایجاد مشکل می شود. زیرا نوزادان به سختی می توانند کافئین را تجزیه و آن را دفع کنند. بنابراین بعد از مدتی مقادیر زیادی کافئین در بدن نوزاد انباشته شده و باعث تحریک پذیری و مشکلات خواب او می شود.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، مادران شیرده نباید روزانه بیش تر از ۳۰۰ میلی گرم کافئین که معادل ۲ تا ۳ فنجان قهوه است مصرف کنند.از آنجایی که نوشابه های انرژی زا شامل ویتامین ها، گیاهان افزوده و مقادیر زیادی کافئین است، بانوان شیرده باید از این نوشیدنی ها پرهیز کنند، مگر این که مورد تایید پزشک باشد.
5. غذاهای فرآوری شده
برای داشتن شیر مغذی رژیم غذایی مناسب ضروری است. غذاهای فراوری شده دارای کالری بسیار بالا، چربی های ناسالم و قند اضافی، فاقد فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی است. پیشنهاد می شود تا جای ممکن از مصرف این غذاها پرهیز شود.
تحقیقات اولیه نشان داده است که رژیم غذایی مادر در دوران شیردهی بر رژیم غذایی کودک در آینده تاثیر می گذارد. به طور خاص در مطالعاتی که روی حیوانات انجام شده است ثابت می کند، طعم هایی که نوزادان در دوران شیردهی از شیر مادر دریافت می کنند، بر سلیقه غذایی آن ها در آینده تاثیر می گذارد.مطالعه ای نشان می دهد، موش هایی که مادران آن ها دارای رژیم غذایی نادرست بوده اند در آینده غذاهای پرچرب و شیرین را ترجیح می دهند.با اینکه در مورد انسان نیاز به انجام مطالعات بیش تری است، اما این نگرانی وجود دارد که مصرف غذاهای چرب و پر از قند در دوران کودکی باعث ایجاد عادات غذایی ناسالم و چاقی در سال های بعد از آن می شود.
ملاحظات دیگر
از آن جا که چاشنی غذاها و نوشیدنی ها وارد شیر مادر می شود، برخی از بانوان متوجه می شوند غذاهای پرادویه مانند پیاز، سیر یا ادویه جات باعث پرهیز نوزاد از شیر خوردن و آشفتگی پس از آن می شود. هرچند شواهدی وجود ندارد که تمام مادران باید از غذاهای پرادویه دوری کنند، اما اگر متوجه تغییر در شیرخوردن شدید، لازم است با متخصص اطفال یا مشاور تغذیه در مورد محدود کردن برخی مواد غذایی یا ادویه در رژیم غذایی خود مشورت کنید.مواد غذایی دیگری که باید در دوران شیردهی محدود شود، شیر گاو و محصولات سویا است.
حدود ۰.۵ تا ۲ درصد نوزادان ممکن است به پروتئین شیر گاو موجود در شیر مادر حساسیت داشته باشند. ۰.۲۵ درصد نوزادان ممکن است به پروتئین سویا حساسیت نشان دهند.
اگر متخصص اطفال نسبت به حساسیت نوزاد به پروتئین گاو یا سویا مشکوک باشد، پیشنهاد می دهد در صورت شیردهی به مدت ۲ تا ۴ هفته از مصرف شیر گاو یا پروتئین سویا پرهیز کنید.
چگونه می توان تاثیر مواد غذایی مادر بر نوزاد را تشخیص داد؟
هر کودک با دیگری متفاوت است. هرچند علائم شایعی وجود دارد که نشان می دهد ممکن است رژیم غذایی شما بر کودک تاثیرگذار بگذارد. این علائم شامل موارد زیر است:
• اگزما
• استفراغ
• اسهال
• کهیر
• یبوست
• خس خس سینه
• خلط
• ناآرامی غیرطبیعی
• تجمع گاز
• آنافیلاکسی (واکنش جدی آلرژیک)ِ، هر چند نادر است اما در صورت وقوع باید سریع به اورژانس مراجعه کنید.
اگر کودک هر یک از علائم بالا را از خود نشان داد، می تواند نشانه ای از حساسیت یا عدم تحمل کودک نسبت به غذایی باشد که مصرف کرده اید. لازم است با پزشک متخصص اطفال در ارتباط باشید تا بتوانید غذای مشکل ساز را تشخیص دهید.
در مورد برخی از حساسیت های غذایی لازم است به مدت ۲ تا ۴ هفته هر نوع مواد حساسیت زا را قطع کنید و ببینید علائم برطرف می شود یا خیر.به خاطر داشته باشید ممکن است کودک در دوران نوزادی دچار عدم تحمل یا حساسیت شود ولی با بالا رفتن سن بتواند این غذاها را تحمل کند. قبل از افزودن غذاها به رژیم غذایی خود یا کودک با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
چکیده مطالب
شیر مادر دارای مواد غذایی ضروری برای نوزاد در حال رشد است. ممکن است غذاهایی که در دوران بارداری ممنوع بوده است حالا در منوی غذایی شما وجود داشته باشد. اما ممکن است برخی نوزاد برخی مواد غذایی و نوشیدنی ها را تحمل نکرده و تاثیرات منفی بر او داشته باشد. همچنان توصیه می شود مصرف ماهی هایی که حاوی مقادی بالایی جیوه است و برخی مکمل های گیاهی، الکل، کافئین، محصولات فرآوری شده را به حداقل برسانید. اگر کودک دارای علائمی مانند اگزما یا مدفوع خونی است، ممکن است به خاطر وجود چیزی در رژیم غذایی شما باشد. لازم است قبل از ایجاد تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی دوران شیردهی، نگرانی های خود را با پزشک متخصص اطفال در میان بگذارید.
مطالعه بیشتر:
آیا آنچه میخورید بر شیرتان اثر میگذارد؟
14 نوع از غذاهای ممنوع در دوران شیردهی کدامند؟
رژیم غذایی ضد ریفلاکس برای مادران شیرده چیست؟
لیست غذاهای نفاخ در دوران شیردهی که نباید خورد چیست؟