تاثیر اضطراب و افسردگی بر درمان ناباروری زوجین
یکی از مهم ترین احساساتی که همسران در طول درمان ناباروری، تجربه می کنند، احساس درماندگی است. اگر تمام تلاش خود را بکار گیرید و مراحل دوره درمانی تان را به طور منظم انجام دهید مطمئن باشید به آن هدفی که دنبالش هستید می رسید. شما قطعا می توانید هر کاری را انجام دهید به شرط اینکه از قبل اطلاعات لازم را درباره آن کسب کرده باشید.
ممکن است رژیم های سخت و ورزش منظمی داشته باشید، تمام داروهایتان را در زمان مشخصی که پزشک متخصص به شما گفته مصرف کنید ولی هنوز باردار نشده باشید و از اینکه پزشک و دستیارانش به قسمت هایی از بدن شما که باید خصوصی بمانند نگاه می کنند ناراحت می شوید و رنج می برید. این یک احساس بسیار ناخوشایند است و به آسانی می تواند بر زندگی شما تاثیر گذارد. اما نگران نباشید این مسایل قابل حل است.
ناباروری چیست؟
ناباروری ناتوانی در باردار شدن پس از یک سال نزدیکی منظم یا تلقیح مصنوعی بدون استفاده از روش های جلوگیری از بارداری است و دلیلش می تواند هر کدام از زوجین باشد. باروری و تولید مثل، پایه و اساس حیات بشری است. اما عدم توانایی در باروری همیشه به عنوان معضلی بزرگ بر زندگی افراد، اثرات ویرانگری به همراه داشته است. با این وجود علی رغم تمامی پیشرفت های علمی و پزشکی، همچنان درصد قابل توجهی از زوجین وجود دارند که هنوز موفق به درمان مسئله ناباروری خود نیستند. پیامدهای مربوط به ناباروری چه به صورت فردی و چه اجتماعی، تار و پود زندگی زوجین نابارور را تحت تأثیر شدید خود قرار داده است.
انواع دلایل ناباروری زوجین
عوامل زیادی می توانند باعث ناباروری در زوجین شوند که شامل:
اختلالات اسپرم، اختلالات تخمدان، اختلالات لوله رحمی و سایر علت ها می باشند. ناباروری مردانه به دلایل مختلفی از جمله واریکوسل، سابقه عفونت ژنیتال، آسیب به بیضه و مشکلات دستگاه ایمنی بدن می تواند ایجاد شود.
اثرات روحی و روانی ناباروری
ناباروری به عنوان عاملی تنش زا، تاثیر منفی زیادی بر زندگی زوجین نابارور خواهد داشت و افراد مبتلا را در معرض مشکلات روحی روانی و جسمی بی شماری قرار می دهد.
باورها و رفتارهای نادرست خانواده و اطرافیان در خصوص ناباروری زوجین
تجسس و دخالت: بانوان نابارور با سیلی از سوالاتی از قبیل "بچه نداری؟ کی بچه دار می شوی؟ چیکار کردی؟" از طرف خانواده، دوستان، اقوام و آشنایان مواجه می شوند.
برچسب و سرزنش: یکی از رفتارهای آزاردهنده این است که زوجین نابارور باید زخم زبان ها و طعنه های اطرافیانشان را تحمل کنند، بدین صورت که با گذشت زمان صحبت های اطرافیان شروع می شود که"بچه دار نمی شود"، "حتما عیب و ایرادی دارد" و اولین انگشت اتهام به سمت خانم گرفته می شود.
طرد شدن: بعضی از بانوان از سوی خانواده خود و بعضی دیگر از سوی خانواده شوهر طرد می شوند.
فقدان حمایت اجتماعی: حمایت نشدن از طرف اطرافیان از نظر عاطفی و اقتصادی آزاردهنده است. بدین صورت که بی توجهی و عدم همراهی خانواده برای پیگیری درمان ناباروری یا عدم حمایت مالی برای درمان، شرایط را برای زوجین سخت می کند.
حضور در جمعیت های خاص: حضور در جمع مادران باردار و یا آنهایی که فرزندشان متولد شده، باعث بروز رفتارهایی مانند ترحم و دلسوزی و یا افتخار کردن به خود به دلیل داشتن توانایی در باروری می شود که این موضوع برای زوجین نابارور ناراحت کننده است.
پیامدهای اجتماعی ناباروری
علاوه بر بعد روانی، ناباروری سایر جنبه های زندگی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. در واقع ناباروری فرآیندی است که شغل، جسم، شخصیت و ذهنیت را تحت تاثیر قرار می دهد و اثرات نامطلوبی بر احساسات فرد از جمله خودباوری او می گذارد. با وجود این که حدود نیمی از علت های ناباروری مربوط به آقایان است، اما نتایج مطالعات نشان می دهد که حتی در ناباروری ناشی از مشکلات مربوط به آقایان هم باز هم بانوان معمولا با مسایل و مشکلات خانوادگی و اجتماعی بیشتری روبرو می شوند و این خانم ها هستند که بار عمده ناباروری را تحمل می کنند.
مشکلات و پیامدهای اجتماعی ناشی از ناباروری
مشکلات و پیامدهای اجتماعی ناشی از ناباروری همسر می تواند شامل برچسب اجتماعی، کناره گیری از جامعه، ترس، از دست دادن جایگاه اجتماعی، ناامیدی و در برخی موارد خشونت باشد.
علی رغم این که ناباروری در آقایان مشکلات زیادی را برای بانوان ایجاد می کند، اما متاسفانه این گروه از بانوان کمتر از سوی خانواده، اجتماع و مسئولین درک می شوند و مورد توجه قرار می گیرند. سازمان های ارائه دهنده خدمات ناباروری که با این گونه افراد در ارتباط هستند، عوامل فرهنگی را به عنوان یکی از دلایل اصلی فشارهای اجتماعی روی بانوانی می دانند . زیرا مردم ایران فرزندآوری را جزیی از برجسته ترین ویژگی های یک خانم می دانند و به همین دلیل در صورت وجود مشکل در زمینه باروری، انگشت اتهام به سوی خانم ها نشانه می رود و این مسئله در خانواده مردان ایرانی بارزتر است و بانوان علی رغم اثبات ناباروری همسران شان با مشکلاتی روبه رو می شوند.
5 راه حل برای کاهش اضطراب و افسردگی در طول دوره درمان ناباروری زوجین
حالا می خواهیم ببینیم چه کاری می توانید انجام دهید تا در طول دوره تشخیص و درمان ناباروری ناامید نشوید و کنترل زندگی تان را در دست بگیرید. ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم.
1- روش های جدیدی را برای رسیدن به موفقیت کشف کنید.
به جای فکر کردن به این که آیا دوره های درمانی ناباروری، شما را به نتیجه می رساند یا چه مدت زمانی طول می کشد تا باردار شوید، انرژی و تمرکز تان را روی جنبه های دیگری از زندگی خود که کنترلش دست شماست قرار دهید.
خودتان خواهید دید که شرایط خیلی بیشتر قابل کنترل خواهند شد و احساس بهتری نسبت به زندگی خود خواهید داشت، بدین صورت که اضطراب کمتری دارید و درمان های ناباروری برایتان قابل مدیریت خواهد بود.
2- رابطه صمیمی و عمیقی با همسرتان و کسانی که از شما مراقبت می کنند برقرار کنید.
احساسات خود را با همسرتان در میان بگذارید. اینکه ناامید و ناراحت شده اید را صریح و روشن بیان کنید و بگویید که شرایط چطور از کنترل شما خارج شده اند. اگر مسئله ای در درمان ناباروری اتفاق افتاده که شما انتظارش را ندارید، درباره آن با همسر خود صحبت کنید به دلیل اینکه شما با هم تصمیم گرفته اید بچه دار شوید. مطمئن شوید که هر دو آرام و در هوشیاری کامل هستید (این مکالمه ای نیست که شما 5 دقیقه قبل از اینکه همسرتان سرکار برود انجام دهید). بهتر است که این سوال را از همسر خود بپرسید"عزیزم، چه زمانی در این هفته وقت داری تا با هم درمورد ناباروری مان صحبت کنیم". سعی کنید در مورد احساسات خود صحبت کنید هر زمان و هر جایی که هستید. بخشی از بدست آوردن دوباره کنترل زندگی تان همین گفت و گو کردن های ساده است.
3- تفریح کنید.
اجازه ندهید که سایه ناباروری تمام زندگی شما را احاطه کند. بیرون رفتن با دوستان و یا سفر کردن به پرورش رابطه شما کمک می کند. شاید به نظر شما این موضوع خیلی معمولی و پیش پا افتاده باشد ولی بسیار موثر خواهد بود. مهم این است که مجبور نیستید برنامه های خاصی داشته باشید. یک پیاده روی ساده به تنهایی یا همراه یکی از دوستانتان می تواند بسیار مفید باشد در صورتی که در طول این مدت، در مورد مسائلی به جز ناباروری تان صحبت کنید.
4- کیفیت رابطه زناشویی تان را بهبود ببخشید.
بوسیدن، در آغوش گرفتن یکدیگر و رابطه جنسی خوب برای سلامتی و شادی رابطه شما حیاتی است. اگر یک زندگی سالم از نظر جنسی داشته باشید، بهتر می توانید از یکدیگر حمایت کنید. مکان ها و موقعیت های جدید را برای رابطه جنسی خود امتحان کنید، بدین صورت می توانید رابطه تان را تازه نگه دارید. ناباروری بخشی از سفر شما در زندگی مشترک تان است، اما زندگی شما جنبه های دیگری هم دارد. پس سعی کنید تمام جوانب زندگی تان را پرورش دهید.
5- اجازه ندهید ناباروری شما را محدود کند.
آسان است که بگویید"من نابارور هستم" یا اجازه دهید ناباروری شخصیت شما را تعریف کند. موقعیت اجتماعی خود را در نظر بگیرید شما ممکن است در شغل خود حرفه ای باشید یا اینکه عضوی موثر از جامعه خود باشید. هر آنچه که هستید، به یاد داشته باشید که از طریق درمان های ناباروری همه چیز حل می شود.
به خانواده، بستگان و دوستان فرد نابارور توصیه می شود که:
- او را درک و حمایت کنید.
- بدترین و خشن ترین حالت وقتی است که به فرد نابارور امیدواری بدهید در حالی که پیش بینی درستی نکرده اید.
- سعی کنید با او همدلی کنید. او با باری که بر فکر و قلبش وجود دارد، می داند که شما مراقبش هستید و دوست دارد که با شما دراین باره صحبت کند.
- شما می توانید او را حمایت كنید ولـی در مـورد کاری که انجام داده انتقاد نكنید. بـه حرف هـای او گـوش كنید ولی قضاوت نكنید.
- وانمود نكنید كه همـه چیـز درسـت خواهـد شد.
- ناباروری او را بـه جبـر و قـضا و قـدر نسبت ندهید.
- همین که با علاقه به صحبت هایش گوش می دهید کمک بزرگی است.
- او به كلماتی مانند "راحت هستی، نگران نباش، بـه زودی صـاحب فرزنـد مـی شـوی، تـو خوشـبخت هستی، ای كاش من آزادی تـو را داشـتم و ..." نیـاز ندارد.
- به او توجه كنید و نسبت به وضع او حساس باشـید. حمایتش كنید چرا كه شدیدا نیاز بـه حمایـت شـما دارد.
مطالعه بیشتر:
1- اشتباهات رایج در مورد ناباروری زوجین
2- ناباروری ثانویه یا ناباروری در بارداری دوم
3- کنترل و درمان عوامل موثر بر ناباروری
4- انواع داروهای باروری زنان برای درمان ناباروری
5- علت و درمان های ناباروری زوجین
