آمپول بتامتازون و زایمان زودرس با یکدیگر ارتباط دارند؟

تزریق آمپول بتامتازون پیش از تولد برای تکامل ریه جنین

تزریق آمپول بتامتازون برای زایمان زودرس یکی از توصیه های بسیار مهم برای بانوانی است که در معرض خطر آن هستند. بتامتازون از جمله داروهای دسته کورتیکواستروئیدها محسوب می شود.

عملکرد (آمپول بتامتازون) کورتیکواستروئیدها چگونه است؟

بتامتازون و دگزامتازون باعث ایجاد ترکیبی به نام سورفاکتانت توسط ریه‌های جنین نارس می‌شود. ریه جنین تکامل‌یافته،‌ به طور طبیعی سورفاکتانت (ماده فعال سطحی) تولید می‌کند، که دیواره کیسه‌های هوای داخل ریه را لغزنده می‌سازد. این‌کار باعث می‌شود کیسه‌های هوا بدون اینکه در هنگام تنفس به هم بچسبند روی هم سر بخورند. نوزادان نارسی که ریه‌هایشان شروع به تولید سورفاکتانت کرده‌ اند، بعد از تولد به تنهایی یا با درمان بسیار جزئی، راحت‌تر قادر به تنفس خواهند بود.

دلیل تزریق آمپول بتامتازون در بارداری چیست؟

بتامتازپن یا دگزامتازون،‌کرتیکواستروئیدهایی هستند که با نام گلوکوکورتیکوئید هم نامیده می‌شود و قبل از تولد به منظور سرعت بخشیدن به رشد و تکامل ریه جنین تجویز می‌شود. همچنین در مواقعی که مادر زایمان زودرس دارد یا قرار است طی ۷ روز آینده زایمان کند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کار از سندرم زجر تنفسی (RDS) و دیگر مشکلاتی که به خاطر زایمان زودرس اتفاق می‌افتد، جلوگیری می‌کند.

بسیاری از نوزادانی که در هفته‌های ۳۳ تا ۳۴ بارداری به دنیا می‌آیند ریه‌هایشان برای تنفس به بلوغ کافی رسیده‌ است. ولی با توجه به خطر کم و منفعت زیاد کورتیزواستروئید، معمولا تا هفته ۳۴ بارداری از آن استفاده می‌شود.

آمپول بتامتازون و زایمان زودرس، کارایی این روش چقدر است؟  

تحقیقات نشان داده است هنگامی‌که در زایمان زودرس کورتیکواستروئید تزریق می‌شود، از مشکلات جدی جنین در هنگام زایمان کاسته می‌شود.

بیشترین تاثیر بتامتازون یا دگزامتازون هنگامی است که زایمان در کمتر از ۲۴ ساعت بعد از اولین دوز مصرف و کمتر از ۷ روز بعد از آخرین دوز دارو اتفاق افتد.

هر دوی این داروها با کاهش خطرات زیر در زایمان زودرس مفید خواهد بود:

• مشکلات تنفسی (سندرم زجر تنفسی) بعد از تولد
• خونریزی داخل مغز (خونریزی داخل بطنی)
• عفونت روده (انتروکولیت نکروزان)
• مرگ

 آمپول بتامتازون و زایمان زودرس، عوارض جانبی

عوارض جانبی کورتیکواستروئید که ممکن است متوجه مادر شود، شامل احتباس آب و افزایش فشار خون است. ولی به نظر نمی‌رسد در دوره مصرف کوتاه‌مدت این مشکلات بروز کند. عوارض جانبی این دارو در درمان‌های طولانی‌مدت بیشتر موجب نگرانی است.

کنترل دیابت در بانوان بارداری که کورتیکواستروئید مصرف می‌کنند، دشوارتر است. ممکن است پزشک در این دوران مقدار مصرف انسولین را تغییر دهد.

چه باید کرد؟

تست تکامل ریه جنین (که با روش آمینوسنتز از مایع آمنیوتیک جنین نمونه‌گیری می‌کنند)، گاهی برای این انجام می‌گیرد تا مشخص شود آیا جنین به درمان کورتیکواستروئیدی نیاز دارد یا خیر.

دوره دوم مصرف تزریق آمپول بتامتازون و زایمان زودرس مربوط به مادرانی است که خطر زایمان زودرس قبل از هفته ۳۴ دارند و یا اولین دوره مصرف این دارو را حداقل یک هفته قبل دریافت کرده‌اند.

منبع: cardiosmart

بیشتر بدانید:

1- داروهای خطرناک در دوران بارداری (فهرست 13 داروی غیر مجاز)

2- بایدها و نبایدهای مصرف دارو در دوران بارداری

3- آیا مصرف داروهای ضد حساسیت در بارداری ایمن است؟

4- در مصرف دارو در بارداری احتیاط کنید