آیا درد و گرفتگی شکم در بارداری طبیعی است؟
هنگامی که باردار هستید، ناراحتیهای مختلف در تمام بدن را تجربه میکنید، پاهای دردناک، سینههای سفت، درد در پشت و کمر، از جمله این ناراحتیها هستند. اما اگر دچار گرفتگی و درد شکم هستید، ممکن است کمی نگران شوید. درد و گرفتگی شکم در بارداری اگر خفیف باشد طبیعی محسوب می شود بنابراین اگر در دوران بارداری گرفتگی و درد شکم را تجربه میکنید، نگران نباشید. در ادامه پی میبرید که آیا این قسمتی از عوارض بارداری است و یا نشانه یک مشکل جدی.
آیا درد و گرفتگی شکم در بارداری طبیعی است؟
بعضی از دردها و گرفتگیهای شکم در حین بارداری اغلب نرمال هستند، که با یبوست یا افزایش جریان خون به رحم در سه ماهه اول گرفته تا انقباضات براکستون هیکس یا درد رباط گرد در سه ماهه سوم مرتبط هستند. با این حال بعضی اوقات این دردها میتوانند نشانه عفونت ادراری، سقط جنین، پره اکلامپسی یا بیماری دیگری باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در حالی که همیشه تماس با پزشک ایمنترین راه است، اما در این مقاله خواهید دید که چه زمان دردها مایه نگرانی نیستند و چه موقع ممکن است علائم یک مشکل یا بیماری باشند.
چه موقع باید برای درد و گرفتگی شکم در بارداری با پزشک تماس بگیرید؟
نگران هستید که آیا درد شکم خطرناک است؟ برای اطمینان خاطر و رفع نگرانی در مورد درد شکم، باید همیشه با پزشک خود تماس بگیرید و در صورتی که دردهای شدید و مداوم شکم را تجربه میکنید، سریعا با وی تماس بگیرید یا به بیمارستان بروید. همچنین اگر گرفتگی با هر یک از علائم زیر همراه باشد، با پزشک خود در تماس باشید:
• تب یا لرز
• لکه بینی و خونریزی (بدون یا همراه با گرفتگی)
• سردرد شدید
• تغییرات در بینایی (از جمله تاری دید، حساسیت به نور، برق زدگی، یا نابینایی موقتی)
• درد یا سوزش هنگام ادرار، مشکل در دفع ادرار یا وجود خون در ادرار
• سرگیجه یا احساس ضعف
• بیش از چهار انقباض در یک ساعت، زیرا این ممکن است نشانه زایمان باشد و خصوصاً اگر قبل از هفته ۳۷ بارداری رخ دهد، ممکن است نشانه زایمان زودرس باشد.
ناراحتی معده
یکی از دلایل درد و گرفتگی شکم در بارداری مشکلات مربوط به دستگاه گوارش است. گاز و نفخ غالباً در دوران بارداری به دلیل بالا رفتن سطح پروژسترون، هورمونی که باعث آرام شدن ماهیچههای شکم میشود، ایجاد میگردد. در نتیجه عمل گوارش کند شده و منجر به نفخ و همچنین یبوست میشود که هر دو در شکم شما احساس گرفتگی ایجاد میکنند. اگر عبور گاز یا دفع باعث تسکین در کوتاه مدت شود، پس احتمالاً ناراحتی شما مربوط به گوارش است. شما میتوانید با خوردن غذاهای سرشار از فیبر، مصرف چندین وعده غذای کوچک به جای سه وعده بزرگ، صرف وقت در هنگام خوردن غذا و نوشیدن مقادیر بالای آب، تا حدودی از بروز مشکلات دستگاه گوارش جلوگیری کنید. اگر این تغییرات کمکی نکند، پزشک ممکن است استفاده از ملینها برای رفع یبوست را توصیه کند.
گرفتگی بعد از ارگاسم
از دیگر دلایل درد و گرفتگی شکم در بارداری، انقباضات ناشی از اوج لذت جنسی است. گرفتگی در حین و بعد از ارگاسم که گاهی با درد پشت نیز همراه است، در بارداری های کم خطرطبیعی و بی خطر بوده و نمیتواند شما را از لذت بردن از رابطه جنسی محروم کند.شاید این یک مسله روانشناسی باشد، زیرا شما نگران هستید که در حین رابطه جنسی به جنین آسیب برسد. که البته اینطور نیست. این امر ممکن است به دلیل جریان زیاد خون به ناحیه لگن، یا انقباضات طبیعی رحم در حین ارگاسم نیز باشد.
افزایش جریان خون به رحم
در دوران بارداری بدن شما خون بیشتری نسبت به قبل به رحم میفرستد که میتواند منجر به احساس فشار در ناحیه شکم شود. دراز کشیدن و استراحت یا استفاده از وان آب گرم ممکن است به تسکین این دردها کمک کند.
عفونت دستگاه ادرار
عفونت در مجاری ادراری میتواند بدون علامت باشد، اما اغلب باعث ایجاد درد یا فشار در ناحیه لگن میشود. علائم دیگر شامل بوی بد، ادرار تیره رنگ یا خونی؛ درد و سوزش هنگام ادرار کردن؛ تب و تکرر ادرار است. در صورت عدم درمان، این بیماری ممکن است تشدید شود. اما خوشبختانه مصرف یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک معمولا عفونت را درمان میکند.درد و گرفتگی شکم در سه ماهه اول و دوم بارداری
لانه گزینی
ممکن است علت درد و گرفتگی شکم در بارداری خصوصا اوایل آن، لانه گزینی سلول تخم باشد. در دوران خیلی ابتدایی بارداری (حتی قبل از این که بدانید که باردار هستید) ممکن است گرفتگی و دردهایی شبیه درد قاعدگی را در حوالی زمانی که باید قاعدگی رخ دهد تجربه کنید. این دردهای خفیف و مقداری خونریزی سبک حاصل اتصال تخمک لقاح شده به دیواره رحم است که تقریباً ۸ تا ۱۰ روز پس از تخمک گذاری اتفاق میافتد و حداکثر فقط یک روز یا بیشتر طول میکشد. کمی استراحت و تقویت معمولاً ناراحتی را کاهش میدهد.
بارداری خارج از رحم
بارداری خارج از رحم یعنی هنگامی که یک تخمک بارور شده در جایی غیر از داخل رحم و معمولا در لوله فالوپ کاشته میشود. این امر میتواند باعث گرفتگی شدید و یک طرفه شود که از بین نمیرود و با گذشت زمان شدیدتر میشود. بارداری خارج از رحم اغلب با خونریزی واژینال، درد شانه، سرگیجه و ضعف همراه است. اگر فکر میکنید که بارداری خارج از رحم رخ داده است، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. بارداری خارج از رحم با سونوگرافی و آزمایش خون قابل تشخیص است. بنابراین اگر قبلاً سونوگرافی سه ماهه اول خود را انجام دادهاید و همه چیز طبیعی بوده است، درد و گرفتگی شکم شما ارتباطی به بارداری خارج از رحم ندارد.
سقط جنین
گرفتگی ناشی از سقط جنین معمولاً در ناحیه شکم، کمر و یا لگن رخ میدهد و همراه با خونریزی است. این درد میتواند خفیف و یا شبیه دردهای شدید قاعدگی باشد. اکثر سقط جنینها در سه ماهه اول اتفاق میافتند، اگرچه ممکن است گاهی در سه ماهه دوم نیز رخ دهند. بعضی اوقات ممکن است دشوار باشد که بگوییم درد شما مربوط به سقط جنین است یا به دلیل لانه گزینی و یا رحم در حال بزرگ شدن. بنابراین مهمترین علامت سقط جنین که باید مراقب آن باشید خونریزی است. بر خلاف گرفتگی در هنگام لانه گزینی، گرفتگی در زمان سقط جنین معمولاً با خونریزی همراه است که چندین روز ادامه دارد و اغلب با گذشت زمان سنگینتر میشود. اگر نگران هستید، به پزشک خود مراجعه کنید تا مورد بررسی قرار بگیرید.
درد رباط گرد
با بزرگ شدن رحم، رباطهای گرد، یعنی بافت تسمهای شکل که رحم را در جای خود نگه میدارند، دچار کشش میشوند که برخی اوقات باعث درد در شکم میشود که ممکن است در لگن یا کشاله ران نیز احساس شود. درد رباط گرد معمولاً در سه ماهه دوم شروع میشود و بیشتر اوقات در یک طرف احساس میشود، ولی گاهی اوقات در هر دو طرف. اغلب در حین ورزش، بعد از بیرون آمدن از رختخواب، هنگام عطسه و سرفه، خندیدن یا حرکات ناگهانی ایجاد میشود و از چند ثانیه تا چند دقیقه میتواند احساس شود. برای تسکین آن استراحت کافی داشته باشید و سعی کنید به آرامی تغییر وضعیت دهید.
انقباضات براکستون هیکس
از دلایل شایع درد و گرفتگی شکم در بارداری، انقباضات تمرینی است. این انقباضات که اصطلاحاً به انقباضات ورزشی نیز مشهور هستند، معمولاً در هفته ۲۰ بارداری شروع میشوند و روش گرم شدن بدن برای زایمان هستند. انقباضات براکستون هیکس نسبتاً کوتاه (فقط چند ثانیه تا چند دقیقه) و نامنظم هستند. اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی آب مینوشید (ادرار شما باید زرد کمرنگ یا بی رنگ باشد) زیرا کم آبی بدن باعث ایجاد آنها میشود. وقتی این انقباضات را تجربه کردید، وضعیت خود را تغییر دهید، اگر ایستادهاید، دراز بکشید و برعکس و درد فروکش خواهد کرد.جدا شدن جفت اگر جفت قبل از به دنیا آمدن نوزاد از رحم جدا شود (به طور کامل یا ناقص) میتواند باعث درد شدید و مداوم شکم و همچنین کمر درد و خونریزی واژینال شود. اگر شما هر یک از این علائم را تجربه کردید، توجه به این مسئله مهم است.
پره اکلامپسی
پره اکلامپسی شرایطی است که معمولاً در نیمه دوم بارداری بروز میکند و با فشار خون ناگهانی و وجود پروتئین در ادرار مشخص میشود که میتواند منجر به درد در ناحیه فوقانی شکم شود. معمولاً با علائم دیگری از جمله سردردهای شدید، تغییر در بینایی، حالت تهوع یا استفراغ، تورم در صورت و دستها و تنگی نفس همراه است. پره اکلامپسی میتواند بر میزان دریافت اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز جنین تأثیر بگذارد و خطر ابتلا به جراحات جفت را افزایش میدهد اما قابل درمان است، بنابراین مهم است که در صورت تجربه هر یک از علائم فوق سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
انقباضات زایمان
انقباضات زایمان در فواصل منظم صورت میگیرند، بین ۳۰ تا ۷۰ ثانیه طول میکشند و به مرور زمان نزدیکتر و قویتر میشوند. اگر انقباضات شما منظم و هر ۱۰ دقیقه یا کمتر رخ میدهند و حتی هنگام تغییر وضعیت شما از بین نمیروند، اگر در ناحیه لگن احساس فشار دارید (مثل زمانی که نوزاد در حال پایین آمدن است) و اگر متوجه تغییرات در ترشحات واژن هستید (نشت مایع آمنیوتیک یا خونریزی) احتمالاً زمان زایمان شما فرا رسیده است. اگر این انقباضات قبل از هفته ۳۷ است، شما زایمان زودرس را تجربه میکنید. اگر با حس کردن درد و گرفتگی شکم در بارداری فکر میکنید که زایمان شما شروع شده (یا حتی اگر شما مطمئن نیستید اما فکر میکنید ممکن است درست باشد) با پزشک خود تماس بگیرید یا فوراً به بیمارستان بروید.
بیشتر بدانید:
1- علایم تخمک گذاری چیست؟ احساس درد خفیف یا گرفتگی عضلانی شکم ؟
2- تیر کشیدن زیر شکم در بارداری نشانه چیست؟
3- درد شکم بعد از رابطه جنسی در بارداری به چه علت است؟
4- علت درد زیر شکم در هریک از سه ماهه های بارداری
منبع: whattoexpect