عرق کسرک در بارداری چه فواید و چه عوارضی دارد؟
خواص بی شمار و منحصر به فرد گیاهان دارویی و فرآورده های حاصل از آن ها همچون عرقیات، باعث محبوبیت این دسته از محصولات در میان مردم سراسر جهان شده تا حدی که حتی مادران باردار نیز به مصرف آن ها علاقه دارند. به همین دلیل ما قصد داریم تا در این مقاله به یکی از این محصولات پرمصرف بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که مصرف عرق کسرک در بارداری چه فواید یا عوارضی داشته و از همه مهم تر اینکه آیا مصرف عرق کسرک در بارداری ایمن و بی خطر است یا خیر؟
کسرک چیست؟
گیاه کسرک، در واقع همان گیاه زنیان (Ajwain) است که با نام علمی Trachyspermum ammi نیز شناخته می شود. اگرچه این گیاه بومی هندوستان و مصر بوده، اما به دلیل طعم و عطر خاصی که دارد و همچنین موارد استفاده فراوان، امروزه در بیشتر مناطق جهان مورد استفاده قرار گرفته و پرورش داده می شود. این گیاه که به نام هایی همچون "انیسون"، "اجوان" و "بادیان رومی"، نیز معروف است، از نظر تیره گیاه شناسی به دسته چتریان (Apiaceae) تعلق داشته و بنابراین با گیاهانی مانند کرفس، شوید، زیره، گشنیز، رازیانه، جعفری و ... در یک خانواده طبقه بندی می شود.
کسرک یا همان زنیان، از نظر ویژگی های کلی، گیاهی یک ساله، معطر و علفی است که ارتفاع آن به طور معمول تا 60 الی 90 سانتی متر می رسد. ساقه های گیاه، دارای پرزهای مو مانندی بوده که بسیار نرم هستند و برگ های آن نیز شاخه شاخه و بسیار ظریف بوده و در ظاهر کمی به شوید شباهت دارند. هر ساقه در بخش بالایی به چند شاخه کوچکتر تقسیم و منشعب شده که به گل های سفید رنگ و کوچک گیاه منتهی می شوند. گویی یک چتر از گل های سفید بر روی یک ساقه روییده است و اما مهم ترین بخش گیاه کسرک، که بیشترین کاربرد را در میان اجزای آن به خود اختصاص می دهند، دانه های بیضی شکل آن بوده که طولی در حدود 2 تا 3 میلی متر داشته، رنگ آن ها از سبز تا زرد ملایم و قهوه ای متغیر است و طعمی تند و تیز و تلخ دارند. در حقیقت دانه های زنیان از نظر ظاهر بسیار شبیه به دانه های زیره بوده و از نظر طعم و رایحه به آویشن نزدیک هستند.
اسانس و عرق کسرک، بسیار مغذی و سرشار از فیبر، اسیدهای چرب اشباع نشده، آنتی اکسیدان هایی همچون تیمول، پروتئین، برخی ویتامین ها و مواد معدنی همچون آهن و کلسیم بوده و به همین دلیل گنجینه ای ارزشمند به شمار رفته و خواص زیادی دارند.
خواص عرق کسرک در بارداری
پزشکان طب سنتی و همچنین پژوهشگران فعال در این حیطه، بر این باور هستند که استفاده از گیاه کسرک و همچنین فرآورده های حاصل از آن همچون عرق کسرک می تواند چنین فوایدی را به همراه داشته باشد:
- دارای خواص ضد باکتری و به ویژه مبارزه با باکتری های بالقوه مضر مانند اشریشیا کلی (E. coli) و سالمونلا (عامل مسمومیت های غذایی و سایر شرایط تهدیدکننده سلامتی)،
- ضد قارچ و جلوگیری از رشد قارچ هایی همچون کاندیدا آلبیکنس،
- درمان گرفتگی های عضلانی،
- کمک به تقویت اعصاب،
- کمک به کاهش فشار خون و در نتیجه کنترل بیماری پرفشاری خون،
- تنظیم سطح کلسترول خون (کاهش کلسترول بد و افزایش سطح کلسترول خوب)،
- کاهش سطح چربی خون و تری گلیسیرید،
- محافظت از سلامت قلب و عروق،
- مقابله با زخم معده، زخم های مری و یا روده کوچک،
- کاهش لرزش بدن و رعشه،
- درمان گرفتگی گوش ها،
- بهبود حالت تهوع،
- درمان سرماخوردگی، کاهش و درمان درد گلو و تسکین سرفه،
- بهبود گردش هوا در ریه ها و کاهش تنگی نفس و در نتیجه مفید برای آسم و برونشیت،
- تسکین درد و تورم ناشی از آرتروز،
- پیشگیری از عفونت،
- تسکین دندان درد،
- کمک به هضم غذا و درمان مشکلات معده همچون سوءهاضمه و از همه مهم تر نفخ،
- اشتها آور و رفع بی اشتهایی،
- دارای اثرات ضد التهابی،
- تسکین سردردهای میگرنی،
- بهبود میل جنسی و کمک به رفع ناتوانی های جنسی،
- جلوگیری از سنگ کلیه و حتی کمک به درمان آن،
- دارای خاصیت ادرارآور (مدر)،
- کاهش قند خون و کمک به کنترل بیماری دیابت،
- و منظم ساختن دوره های ماهیانه در زنان.
برخی از این خواص همچون ضد باکتری و ضد قارچ بودن و همچنین درمان مشکلات گوارشی در تحقیقات علمی به تایید رسیده و برخی دیگر هنوز نیاز به بررسی دارند، اما در مورد فواید مصرف عرق کسرک در بارداری هنوز تحقیقات جامعی انجام نشده و در دست نیست.
آیا مصرف عرق کسرک در بارداری، بی خطر است؟
اگرچه بر اساس گفته های متخصصین طب سنتی به نظر می رسد که مصرف مقادیر اندک عرق کسرک در بارداری بی خطر بوده و می تواند در بهبود مشکلاتی همچون حالت تهوع، سوءهاضمه، نفخ و یبوست، موثر باشد، اما در مقابل برخی محققان نیز بر این باور هستند که مصرف زیاد گیاه، دانه ها و عرق کسرک در بارداری ممکن است خطر بروز نقایص مادرزادی را افزایش داده و حتی منجر به سقط جنین شود. از این رو، مادران حامله باید قبل از عرق کسرک در بارداری با پزشک خود مشورت کنند.
عرق کسرک در بارداری چه عوارضی دارد؟
مصرف بیش از حد عرق کسرک به صورت کلی می تواند چنین عوارضی را به دنبال داشته باشد:
- حالت تهوع،
- سرگیجه،
- سوزش سر دل،
- سوزش معده،
- افزایش مشکلات کبدی،
- اختلال در عملکرد غده تیروئید،
- و حساسیت به نور.
علاوه بر بروز چنین مشکلات و عوارضی، لازم است بدانید که مصرف بیش از اندازه و افراطی عرق کسرک در بارداری می تواند خطر سقط جنین و یا خونریزی را افزایش دهد. به همین دلیل بهتر است در مورد استفاده از این فرآورده گیاهی در دوران بارداری محتاط بوده و حتما از پزشک خود مشورت بگیرید.
مطالعه بیشتر:
عرق زنیان در بارداری آیا مفید و بی خطر است؟
عرق بادرنجبویه در بارداری آیا بی خطر است یا نه؟
عرق شاه اسپرم در بارداری و خواص عرق شاه اسپرم در بارداری
خوردن عرق نعنا در بارداری آیا برای جنین مشکلی ایجاد نمی کند؟
