سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری چگونه است؟
در هفته 21 بارداری، حرکات جنین بسیار واضح تر از گذشته احساس شده و به همین دلیل والدین اطمینان و آرامش بیشتری نسبت به زنده بودن فرزند خود خواهند داشت. اما این مساله، جای بررسی های دقیق تر دوران بارداری و به ویژه سونوگرافی را نمی گیرد، زیرا در سونوگرافی علاوه بر حرکات جنین، سلامت عمومی او و وضعیت جفت، مایع آمنیوتیک، رحم و بند ناف نیز بررسی خواهد شد. سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، نیز با همین هدف انجام شده که در این مقاله به طور کامل به آن اشاره خواهیم کرد.
جنین در سونوگرافی هفته بیست و یکم
تا پایان هفته 21 بارداری وزن جنین بین 400-331 گرم و طول بدن او 26/7 cm
مرحله رشد جنین: جنین می‌تواند مایع آمنیوتیک را ببلعد. مغز استخوان در حال ساخت سلول‌های خونی است و حرکات جنین واضح تر شده است
در سونوگرافی چه می‌بینید؟
در این مرحله نه تنها اسکت و فرم بدنی جنین مشخص است بلکه می‌توانید ریه‌ها را هم تشخیص دهید. در این تصویر بافت قلب و ریه کاملا پدیدار است.
آیا انجام سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری ضروری است؟
این سوال را نمی توان با یک کلمه "بله" یا "خیر" پاسخ داد. زیرا ضرورت انجام سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، وابسته به علت درخواست آن است.
هفته 21 بارداری؛ در بازه زمانی انجام آنومالی اسکن قرار دارد و بنابراین اگر هدف از انجام دادن سونوگرافی در این هفته، آنومالی اسکن باشد، قطعا سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، یک ارزیابی ضروری تلقی خواهد شد. اما اگر در هفته های پیشین آنومالی اسکن را انجام داده باشید و در عین حال در حال حاضر هیچ مشکلی نداشته باشید، سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری برایتان ضرورتی نخواهد داشت، چرا که به صورت معمول در برنامه مراقبتی روتین و استاندارد یک خانم باردار، برای هفته بیست و یکم، سونوگرافی در نظر گرفته نشده است.
چرا باید در هفته بیست و یکم بارداری سونوگرافی انجام دهید
همانطور که گفتیم در برخی موارد، ممکن است پزشک بر حسب شرایط جنین و بارداری، تصمیم بگیرد تا در هفته 21 بارداری، سونوگرافی انجام شود. مهم ترین دلایلی که ممکن است سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری را ضروری سازند، شامل این موارد هستند:
1. نجام آنومالی اسکن: با اینکه زمان طلایی برای انجام آنومالی اسکن پیش از هفته 19 بارداری و به اتمام رسیدن فرصت سقط قانونی است، اما با این وجود بر طبق دستورالعمل ها، همچنان تا هفته 22 بارداری برای انجام دادن این بررسی مهلت دارید. بنابراین اگر سونوگرافی آنومالی اسکن را در هفته های گذشته انجام نداده باشید، سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری با هدف بررسی سلامت جنین، ضروری خواهد بود. پزشک در طی بررسی آنومالی اسکن، تمامی قسمت های بدن جنین، شامل اندام های بیرونی و ظاهری و همچنین ارگان های داخلی را مورد بررسی قرار داده تا بلکه از این طریق بتواند وجود برخی ناهنجاری های مادرزادی مانند نقص در اندام ها، نقائص لوله عصبی، شکاف کام و لب و مشکلات قلبی جدی را تشخیص داده و به علاوه امکان تشخیص اختلالات ژنتیکی رایجی همچون سندروم پاتو (تریزومی 13)، سندرم داون (تریزومی 21) و یا سندرم ادوارد (تریزومی 18) را بهبود بخشد. از سوی دیگر، سونوگرافی آنومالی اسکن، با ارزیابی دقیق وضعیت رحم، جفت و بند ناف، میزان مایع آمنیوتیک و همچنین طول سرویکس (دهانه رحم)، اطلاعات دقیقی را از سلامت عمومی بارداری در اختیار پزشک قرار می دهد. مجموعه این داده ها، به پزشک شما کمک خواهند کرد تا در مورد چگونگی مدیریت ادامه بارداری بهترین تصمیم را گرفته و احتمال ایجاد مشکلات آسیب رسان را به حداقل برساند.
2. وقوع علائم هشدار و یا شک به وجود مشکل: بارداری یک پروسه کاملا غیرپیش بینی است و بنابراین هر لحظه امکان وقوع مشکل و به خطر افتادن سلامت بارداری و جنین وجود دارد. اگر نشانه هایی همچون نشت مایع از واژن، خونریزی واژینال یا لکه بینی، درد، احساس سنگینی و فشار در واژن ظاهر شده و یا اگر پزشک به وجود مشکلی در بارداری شک کند، لازم و ضروری است تا سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری انجام شود.
سونوگرافی هفته بیستم بارداری چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان لازم برای انجام سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، بسته به علت انجام این بررسی متغیر خواهد بود. اگر هدف، ارزیابی آنومالی اسکن باشد، پروسه سونوگرافی به طور معمول بین 30 تا 45 و حتی 60 دقیقه هم طول خواهد کشید. اما اگر هدف از انجام سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، صرفا انجام یک بررسی ساده باشد، مدت زمان آن بین 15 تا 30 دقیقه خواهد بود.
اگر قرار به انجام آنومالی اسکن بود، به یاد داشته باشید که حتما قبل از شروع پروسه، یک وعده غذایی یا میان وعده بخورید، زیرا همانطور که گفته شد، مدت زمان این ارزیابی نسبتا طولانی است و ممکن است در حین انجام دادن آن، دچار احساس ضعف و گرسنگی شوید. به علاوه غذا خوردن راهکار موثری است که باعث افزایش فعالیت و تحرک دلبند شما شده و بدین ترتیب سونولوژیست راحت تر می تواند زوایای مختلف بدن او را مورد بررسی قرار دهد.
پزشک چه چیزهایی را می‌تواند در سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری تشخیص دهد؟
درست مانند سونوگرافی های آنومالی اسکن در هفته های گذشته، در سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، این موارد توسط پزشک تشخیص داده خواهند شد:
- تعداد دقیق جنین های موجود در رحم،
- هفته بارداری و سن جنین (بر اساس ترکیبی از اندازه گیری های مختلف)،
- روز زایمان،
- تعداد و ریتم ضربان قلب جنین،
- ارزیابی بخش های مختلف جنین شامل ساختمان اسکلتی، ستون فقرات، استخوان ها و جمجمه،
- مغز و بطن های آن،
- ساختار کلی قلب و بطن و دهلیزها،
- تمامی ارگان های داخلی شامل طحال، کلیه ها، معده، مثانه، روده ها، ریه ها و ...،
- دست ها و پاها و انگشتان آن ها،
- بخش های مختلف صورت،
- نقائص ساختاری (در صورت وجود) مانند ناهنجاری های لوله عصبی، شکاف کام، شکاف لب، کوتاهی اندام ها و ...،
- دختر یا پسر بودن جنین،
- حجم مایع آمنیوتیک،
- اطلاعات مربوط به جفت شامل نوع جفت، محل قرارگیری آن، درجه پیری یا گرید جفت و از همه مهم تر فاصله آن تا دهانه رحم که شاخصی برای ارزیابی خطر خونریزی رحمی و زایمان زودرس است.
- وضعیت بند ناف از نظر وجود دو شریان و یک ورید، بررسی اختلالات و ناهنجاری های بند ناف و همچنین وجود گره و پیچش به دور اندام ها،
- طول سرویکس و باز یا بسته بودن آن که این پارامتر نیز شاخصی بسیار مهم برای ارزیابی خطر زایمان زودرس در میان مادران باردار است.
اگر در سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری ضربان قلب شنیده نشود، یعنی چه؟
ضربان قلب، یکی از مهم ترین فاکتورها برای ارزیابی سلامتی جنین در نظر گرفته شده و معیار زنده بودن او است. بنابراین شنیده نشدن ضربان قلب در طی سونوگرافی، آن هم در سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری که همه موارد را به دقت بررسی کرده و احتمال خطا در آن بسیار اندک است، خبر بدی است که ما را به توقف رشد جنین و مرگ او در داخل رحم مشکوک می کند. در چنین شرایطی، باید در بیمارستان و تحت نظر تیم پزشکی به بارداری خاتمه داد، البته به شرط آنکه حتما یک سونوگرافی دیگر برای رد هرگونه خطا انجام شود.
اگر در سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری جنین مشکل داشته باشد، باید چه کاری انجام دهیم؟
هر مادری در هنگام سونوگرافی، منتظر شنیدن بهترین خبرها از وضعیت دلبندی است که در درون رحم او در حال رشد و بزرگ شدن است. اما گاهی اوقات شرایط بر طبق خواسته های ما پیش نرفته و بنابراین ممکن است پزشک در بررسی های خود از جمله سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری، به وجود برخی مشکلات شک کند. در چنین شرایطی، لازم است بررسی های دقیق تری برای تعیین وضعیت سلامتی جنین انجام شوند که به نام بررسی های تکمیلی معروف هستند. سونوگرافی کالر داپلر عروق جفتی و انجام سونوگرافی در هفته های آینده، از جمله این بررسی ها بوده و در مواردی نیز می توان آمنیوسنتز را انجام داد، اگرچه فرصت سقط قانونی در این زمان به پایان رسیده است.
مطالعه بیشتر:
اهمیت سونوگرافی در دوران بارداری
هفته بیست و یکم بارداری | بایدها و نبایدها مادر و جنین
عکس جنین در هفته بیست و یکم بارداری تصویر و اندازه جنین
اطلاعاتی که انواع سونوگرافی بارداری در اختیار مادران قرار می دهد
