عرق یونجه در بارداری، فواید و عوارض جانبی احتمالی آن چیست؟
گیاه یونجه گنجینه ی ارزشمندی از مواد معدنی، عناصر کمیاب، ویتامین ها و همچنین اسیدهای آمینه ضروری است. با اینکه امروزه بسیاری از افراد از خواص شگفت انگیز این گیاه مطلع شده اند اما هنوز در مورد فواید مصرف یونجه در دوران بارداری و عوارض جانبی احتمالی آن کاملاً روشن نیستند. بنابراین، به نظر می رسد مصرف گیاه و عرق یونجه در بارداری، تصمیمی است که تردید زیادی به همراه دارد. به همین دلیل ما در این مقاله اطلاعات مختصری را در مورد مصرف عرق یونجه در بارداری، جمع آوری کرده ایم.
یونجه چیست؟
گیاه یونجه (Alfalfa)، که با نام علمی Medicago sativa شناخته می شود، برای سالیان دراز است که به عنوان اصلی ترین علوفه دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد و شاید به همین دلیل نیز نام "al-fal-fa" به معنی "پدر همه غذاها" را بر آن گذاشته اند. البته امروزه این گیاه علفی و چند ساله، به دلیل محتویات و خواص بی نظیری که دارد، در طب سنتی نیز جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است.
اگرچه در حال حاضر بیشترین تولیدکننده یونجه، ایالات متحده آمریکا است، اما در متون تاریخی و منابع، خواستگاه اصلی این گیاه، کشور ایران ذکر شده است. گیاه یونجه بومی مناطق کویری و گرمسیری بوده و به کم آبی و گرما بسیار مقاوم است، اما در عین حال قابلیت رشد در هر نوع آب و هوایی را داشته و قدرت سازگاری بسیار زیادی دارد، به همین دلیل نیز در حال حاضر در بیشتر نقاط جهان کشت می شود.
از نظر ویژگی های ساختاری، یونجه دارای ریشه ای با نفوذ بسیار بالا است که تا چندین متر در عمق خاک فرورفته و به بقای گیاه کمک می کند. برگ های گیاه شبیه به شبدر و دارای سه برگچه بیضی شکل و سبز هستند که در قاعده به هم متصل شده اند و گل های آن نیز با طیف رنگی آبی و بنفش دیده می شوند. یونجه دارای طیف گسترده و متنوعی از مواد معدنی از جمله آهن، کلسیم، منیزیم، فسفر، گوگرد، کلر، سدیم، پتاسیم، سیلیسیم و عناصر کمیاب است. همچنین منبع خوبی از پروتئین، ویتامین های B، E، C و ویتامین K، کلروفیل، کاروتن، اسیدهای آمینه ضروری و آنزیم هایی همچون آمیلاز (کمک به هضم کربوهیدرات های و مواد نشاسته ای)، امولسین و ... به شمار می رود. به همین دلیل نیز می توان یونجه را گنج طبیعت دانست.
خواص عرق یونجه
بر اساس نظریات پزشکان طب سنتی، گیاه و عرق یونجه، دارای طبع گرم بوده و خواص دارویی بی شماری دارد. از جمله این خواص می تواند به موارد زیر اشاره داشت:
کاهش کلسترول و چربی تری گلیسیرید خون،
- کمک به انعقاد و لخته شدن خون (به دلیل میزان بسیار بالای ویتامین K)،
- تقویت و استحکام استخوان ها به ویژه در صورت استفاده در سنین رشد،
- درمان بیماری نرمی استخوان (راشیتیسم)،
- تقویت بنیه و سلامت عمومی بدن،
- بالا بردن میل جنسی در مردان،
- افزایش حجم مایع منی، تعداد اسپرم ها و در نتیجه قدرت باروری مردان،
- جلوگیری از شب کوری و درمان آن (به دلیل وجود ویتامین A)،
- کمک به هضم هرچه بهتر غذا،
- موثر در معکوس کردن پوسیدگی دندان و ترمیم مجدد دندان،
- پشتیبانی از غده هیپوفیز،
- کاهش علائم ناشی از نقرس،
- خونسازی و درمان کم خونی،
- رفع ضعف، خستگی و کمبود انرژی،
- کاهش دردهای ناشی از آرتروز و آرتریت،
- درمان سرفه و گرفتگی سینه،
- کمک به ترک اعتیاد،
- کمک به شروع خونریزی قاعدگی (قاعده آور)،
- درمان بیماری های سیستم تنفسی از جمله سرماخوردگی،
- رفع مشکل وجود خون در ادرار (هماچوری)،
- افزایش اشتها و وزن،
- افزایش شیر مادران پس از زایمان،
- دارای خواص ملین و درمان یبوست،
- کمک به چاقی صورت،
- رفع التهاب و ورم پوست،
- تسکین نشانه های ناشی از آلرژی،
- کاهش قند خون و کنترل دیابت،
- مفید در درمان اختلالات کلیه، مثانه و پروستات،
- اثرات ضد التهابی،
- رفع اضطراب و استرس،
- کاهش تشکیل رگه های چربی در عروق قلبی،
- کمک به حفظ سلامت کبد،
- و کاهش علائم ناشی از یائسگی همچون گرگرفتگی و تعریق شبانه (به دلیل خواص شبه استروژنی).
خواص عرق یونجه در بارداری
پزشکان طب سنتی، درمانگران بومی و برخی محققان، فواید یونجه را تنها در موارد بالا خلاصه نکرده و بر این باور هستند که مصرف گیاه، پودر، چای و عرق یونجه در بارداری نیز بسیار پرسود است. منافع احتمالی ذکر شده برای مصرف عرق یونجه در بارداری عبارتند از:
- کاهش حالت تهوع و استفراغ دوران بارداری (بیماری صبحگاهی)
- کاهش خونریزی پس از زایمان
- کمک به رشد بهتر جنین
اما آیا واقعا با مصرف گیاه و عرق یونجه در بارداری، می توان از این خواص بهره برد؟ این سوالی اساسی است که قبل از تصمیم گیری در مورد عرق یونجه باید پاسخ آن را بدانید!
آیا مصرف عرق یونجه در بارداری بی خطر است؟
طبیعی بودن یک ماده و ادعا در مورد خواص و فواید آن، همیشه به این معنا نیست که مصرفش برای همه افراد بی خطر و به ویژه مادران باردار بی خطر و ایمن است. گیاه و عرق یونجه نیز این قاعده مستثنا نبوده و هیچ شواهد علمی محکمی برای پذیرفتن ادعاهای مطرح شده در مورد خواص آن ها در بارداری در دست نیست.
با توجه فقدان داده های علمی و همچنین با در نظر گرفتن خاصیت قاعده آور بودن این گیاه، توصیه می شود از مصرف عرق یونجه در بارداری و به ویژه در سه ماهه اول آن خودداری کنید، زیرا ممکن است سبب تحریک انقباضات رحمی و در نتیجه افزایش خطر سقط و یا زایمان زودرس شود.
عوارض عرق یونجه در بارداری
علاوه بر عوارض معمول یونجه همچون واکنش های آلرژیک که ممکن است برای تمامی مصرف کنندگان رخ دهد، مشکلاتی نیز برای مصرف گیاه و عرق یونجه در بارداری ذکر شده اند که باید به آن ها توجه ویژه داشت:
- مصرف برگ و عرق یونجه در حالی که باردار هستید، می تواند با هر نوع داروی ضدانعقادی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد، زیرا حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین K است.
- مصرف عرق یونجه می تواند شرایط وابسته به هورمون استروژن همچون سرطان پستان یا مشکلات رحم را تشدید و بدتر کند.
- بذر و جوانه های یونجه خام ممکن است به عوامل بیماری زایی همچون باکتری سامونلا و ای کولای (E. coli) آلوده باشند که سبب بروز عفونت های گوارشی و بروز علائمی همچون اسهال، حالت تهوع، درد و گرفتگی شکم و تب می شود. آلودگی به این عوامل بیماری زا در بارداری بسیار خطرآفرین بوده و می تواند بارداری و جنین را تهدید کند. سقط جنین یکی از عواقب مورد انتظار است.
مطالعه بیشتر:
عرق زنیان در بارداری آیا مفید و بی خطر است؟
عرق شنبلیله در بارداری آیا مفید و بی خطر است؟
گلاب در بارداری و خواص گلاب در بارداری چیست؟
عرق گزنه در بارداری + خواص و عوارض آن در بارداری