سندرم محرومیت نوزادان (NAS) و علائم این سندرم چیست؟
سندرم محرومیت نوزادان (NAS) گروهی از عوارض نوزادی است که قبل از تولد در معرض ترک برخی از داروها (اغلب افیونی یا مخدر) در داخل رحم قرار می گیرد. اغلب کودکانی که به این عارضه دچار هستند پس از تولد تحت درمان قرار می گیرند. خوشبختانه بیش تر نوزادان چند روز یا چند هفته پس از درمان بهبود پیدا می کنند. سندرم محرومیت نوزادان (NAS) ممکن است منجر به مشکلات طولانی مدت رشدی و سلامتی شود که شامل مشکلات شنوایی و بینایی و همچنین مشکلات رفتاری و یادگیری است. اگر باردار هستید و مواد مخدر مصرف می کنید، سریع به پزشک خود اطلاع دهید. آن را بدون مشورت پزشک قطع نکنید.
سندرم محرومیت نوزادان (NAS) چیست؟
NAS مجموعه ای از عوارض نوزادی است که بر اثر ترک برخی از داروها (اغلب افیونی) توسط مادر در زمان بارداری ایجاد می شود. این مشکل زمانی رخ می دهد که مادر در دوران بارداری از داروهای افیونی استفاده می کند و جنین در رحم در مجاورت آن قرار می گیرد. به عبارتی NAS در اغلب موارد در زمانی ایجاد می شود که مادر در دوران بارداری از این مواد استفاده کند. اما همچنین ممکن است این عارضه بر اثر استفاده از داروهای ضدافسردگی (که برای درمان افسردگی استفاده می شود)، باربیتورات یا بنزودیازپین (داروهای خواب) باشد. این داروها اگر در دوران بارداری مصرف شوند از جفت عبور کرده و باعث ایجاد مشکلات جدی در کودک می شود. جفت داخل رحم رشد کرده و غذا و اکسیژن را از طریق بند ناف به جنین می رساند.
اگر دچار جراحت شده یا عمل جراحی انجام داده اید، جراح ممکن است برای کاهش درد داروهای افیونی تجویز کند. داروهای افیونی تجویزی شامل موارد زیر است:
• کدئین
• هیدروکودون (با نام تجاری ویکودین)
• مورفین (با نام تجاری کادیان، آوینزا)
• اوکسی کودون (با نام تجاری اوکسی کونتین، پرکوست)
• ترامادول
هروئین نیز از جمله افیون ها است.
ممکن است NOWS را به جای NAS شنیده باشید. NOWS کلمه اختصاری برای سندروم ترک مواد مخدر در نوزادان است. NOWS همان NAS است، با این تفاوت که فقط مربوط به مواد مخدر افیونی است.
اگر باردار یا در تلاش برای بارداری هستید و هر یک از داروهای بالا را مصرف می کنید، با پزشک خود در میان بگذارید.
علائم سندرم محرومیت نوزادان (NAS) چه زمانی بروز می کند؟
علائم یک بیماری چیزی است که دیگران در شما می بینند و از آن مطلع شود، مانند کهیر پوستی یا سرفه کردن. علائم NAS می تواند برای هر نوزاد متفاوت باشد. بیش تر این علائم تا ۳ روز (۷۲ ساعت) پس از تولد ظاهر می شوند. اما برخی علائم ممکن است بلافاصله پس از تولد و یا تا چند هفته پس از تولد ظاهر شوند و ممکن است از ۱ هفته تا ۶ ماه پس از تولد ادامه داشته باشد.
علائم سندرم محرومیت نوزادان (NAS) چیست؟
اگر کودک علائمی از سندرم محرومیت نوزادان (NAS) داشته باشد با پزشک او تماس بگیرید. نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• تکان های بدن (لرزش)، حمله ناگهانی (تشنج)، رفلکس های بیش از حد فعال (پرش ناگهانی) و تنگی عضله
• بهانه گیری، گریه های شدید و بلند
• غذا نخوردن و عدم مکیدن پستان و وزن نگرفتن
• مشکلات تنفسی، شامل تند تند نفس کشیدن
• تب، عرق کردن یا داشتن پوست کک و مکی
• اشکال در خواب و خمیازه های زیاد
• اسهال یا استفراغ
• گرفتگی بینی یا عطسه
علائم NAS بستگی به موارد زیر دارد:
• از چه دارویی در دوران بارداری استفاده کرده اید، مقدار آن و مدت زمان مصرف آن چقدر بوده است.
• بدن شما چگونه دارو را تجزیه می کند.
• سن حاملگی در هنگام تولد چقدر بوده است (شمار هفته ای بارداری)
سندرم محرومیت نوزادان (NAS) باعث ایجاد چه مشکلاتی در کودک می شود؟
نوزادان مبتلا به NAS ممکن است پس از تولد دارای مشکلاتی باشند که باید برای درمان در بخش مراقبت ویژه نوزادان (NICU) بستری شوند. NICU بخش پرستاری در بیمارستان است که در آن از نوزادانی که نیاز به مراقبت های پزشکی دارند مراقبت می شود. نوزادان مبتلا به NAS علاوه بر داشتن علائم، در معرض خطرات زیر نیز هستند:
• وزن کم هنگام تولد: به این معنا که وزن نوزاد هنگام تولد کم تر از دو کیلو سیصد گرم باشد.
• زردی: هنگامی است که پوست صورت و چشم های کودک زرد رنگ است. این عارضه به دلیل این است که کبد کودک به خوبی کار نمی کند یا رشد نکرده است.
• حمله ناگهانی
• سندروم مرگ ناگهانی نوزادان: (که با نام اختصاری SIDS شناخته می شود. در این عارضه بدون هیچ دلیل قابل توصیف کودک زیر یک سال از بین می رود. SIDS معمولا هنگامی که کودک خواب است اتفاق می افتد).
ما همه در مورد عوارض طولانی مدت NAS بر کودک اطلاع داریم، اما به تحقیقات بیش تر در مورد اثرات سندروم NAS در سال های اولیه عمر کودک و پس از آن نیاز است.
NAS ممکن است باعث مشکلات طولانی مدت مانند موارد زیر شود:
• تاخیر در رشد. تاخیر در رشد هنگامی مشخص می شود که کودک در زمان مورد انتظار به نقاط عطف رشد خود نرسیده باشد. نقاط عطف رشد شامل مهارت ها و فعالیت هایی است که اکثر کودکان می توانند در سنین خاص انجام دهند، مانند نشستن، راه رفتن، صحبت کردن، داشتن مهارت های اجتماعی و مهارت تفکر.
• مشکلات حرکتی. که شامل مشکلات استخوان ها، عضلات و حرکت است.
• مشکلات رفتاری و یادگیری. نوزادان مبتلا به NAS احتمالا از نظر مشکلات یادگیری بیشتر مورد بررسی قرار می گیرند و در مدرسه خدمات آموزشی ویژه دریافت می کنند.
• مشکلات گفتاری و زبانی
• مشکلات خواب
• عفونت های گوش
• مشکلات بینایی
روش آزمایش NAS برای کودک به چه صورت است؟
متخصص کودک ممکن است آزمایش های زیر را برای بررسی مشکلات NAS انجام دهد:
• سیستم علامت گذاری.NAS با استفاده از این روش، پزشک شدت علائم را نشانه گذاری می کند. پزشک با استفاده از این علامت ها در مورد درمان تصمیم می گیرد.
• آزمایش ادرار و مکونیوم برای بررسی داروها. مکونیوم اولین مدفوع نوزاد پس از تولد است.
پزشک لازم است بداند چه داروها و موادی استفاده کرده اید و آخرین باری که از آن ها استفاده کرده اید چه زمانی بوده است. ممکن است از شما آزمایش ادرار گرفته شود.
سندرم محرومیت نوزادان (NAS) چگونه درمان می شود؟
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• مصرف دارو برای درمان یا کنترل علائم شدید ترک. اگر علائم ترک شدید باشد، ممکن است نوزاد مقداری از دارو را مصرف کند تا بدن او بتواند خود را با نبود دارو تطبیق دهد. داروهایی که برای درمان ترک شدید استفاده می شوند شامل مورفین، متادون و بوپرنورفین هستند.
• دریافت مایعات از طریق سرم به داخل رگ (که به آن تزریق داخل رگ یا IV می گویند) تا از کم آبی بدن کودک جلوگیری شود. کمبود آب بدن به معنای نداشتن آب کافی در بدن است. نوزادان مبتلا به NAS ممکن است در اثر اسهال یا استفراغ زیاد دچار کم آبی شوند.
• کودک را با کالری بیش تر تغذیه کنید. برخی از نوزادان مبتلا به NAS برای رشد به کالری اضافی نیاز دارند، زیرا در تغذیه با مشکل مواجه هستند و رشد کندی دارند.
اغلب نوزادان مبتلا به NAS تحت درمان در مدت ۵ تا ۳۰ روز بهبود می یابند.
در طول درمان ممکن است کودک بهانه گیری کرده و به سختی آرام شود. انجام کارهای زیر ممکن است کودک را آرام کند:
• با نوزاد خود در یک اتاق باشید. به این معنا که با کودک در یک اتاق بیمارستان باشید و سپس به خانه بروید.
• با کودک تماس پوستی داشته باشید. نوزاد را در حالی که فقط پوشک به تن دارد روی سینه خود بگذارید.
• با کودک آرام باشید. به آرامی او را تکان دهید. اگر خواب است او را بیدار نکنید.
• کودک را قنداق کنید. (او را در پارچه ای محکم بپیچید.)
• اتاق کودک آرام باشد و نور کمی داشته باشد.
• کودک را از شیر خود تغذیه کنید. بر اساس نیاز کودک به او شیر بدهید. یعنی هر وقت گرسنه است به او شیر بدهید.
• به او پستانک بدهید.
پزشک اغلب نوزاد را در بخش NICU معاینه می کند تا مطمئن شود بهتر است و شدت علائم او کاهش یافته است. آن گاه کودک می تواند در موارد زیر از بیمارستان مرخص شود:
• کودک احساس بهتری دارد.
• به خوبی می خوابد.
• وزن می گیرد.
• امتیاز NAS او خوب است.
پس از مرخص شدن حتی اگر مشکلی نباشد، باید مراقبت های بعدی و معاینات به موقع انجام شود. پزشک ممکن است در هر جلسه نوزاد را از لحاظ مشکلات مرتبط با NAS مورد بررسی قرار دهد:
• تاخیر در رشد و مشکلات مربوط با مهارت های یادگیری و حرکتی و رفتار کودک
• مشکلات تغذیه و رشد
• مشکلات شنوایی و بینایی
• مشکلات در خانه که شامل مصرف مواد خطرناک است. این می تواند سوء مصرف داروی تجویزی و یا ممنوعه باشد.
اگر نوزاد تاخیر رشد دارد، با پزشک در مورد خدمات دخالت زودهنگام مشورت کنید. این خدمات می تواند از بدو تولد تا ۳ سالگی در یادگیری مهارت های مهم به او کمک کند. خدمات شامل کمک به کودک در حرف زدن (گفتار درمانی)، راه رفتن، یادگیری مهارت های فردی و تعامل با دیگران است. دریافت خدمات می تواند سریعا به پیشرفت کودک کمک کند.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهد تا از خدمات سریع بهره مند شوید.
برای پیشگیری از سندرم محرومیت نوزادان (NAS) چه کنید؟
در زیر راه هایی وجود دارد که می توانید انجام دهید:
• اگر باردار هستید و از داروهایی استفاده می کنید که ممکن است باعث عارضه NAS شود، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید. اما بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید. ترک ناگهانی می تواند مشکلاتی جدی برای کودک به همراه داشته باشد و حتی باعث مرگ او شود. اگر برای ترک مواد یا دارو به کمک نیاز دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
• درصورتی که باردار هستید و نمی توانید استفاده از مواد افیونی را بدون مشکل کنار بگذارید، از پزشک خود درخواست کمک کنید تا از روش های درمان کمکی (که به آن MAT نیز گفته می شود) استفاده کنید. ممکن است درمان NAS برای نوزادانی که مادرانشان در دوران بارداری از روش MAT استفاده می کنند، آسان تر باشد. داروهای مورد استفاده در MAT شامل متادون و بوپرنورفین است.
• اگر باردار هستید و برای مشکل سلامت خود به پزشک مراجعه کرده اید، پزشک را از بارداری خود مطلع کنید. ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروها را متوقف کرده یا دارویی که برای کودک بی خطرتر است مصرف کنید. از پزشک یا داروساز بپرسید آیا دارویی که مصرف می کنید (حتی داروهای تجویزی) باعث ایجاد NAS در کودک می شود یا خیر. حتی اگر از داروی تجویزی با دستورالعمل پزشک استفاده می کنید، ممکن است باعث ایجاد NAS در کودک شود.
• اگر باردار یا در فکر بارداری هستید، پزشک را از تمام داروهای مصرفی مطلع کنید. پزشک می تواند اطمینان خاطر دهد که داروهای مصرفی شما برای جنین و شما بی خطر است. وی همچنین می تواند در صورت نیاز به ترک مواد مخدر یا سوء مصرف داروهای تجویزی به شما کمک کند. سوء مصرف داروهای تجویزی به این معنی است که دارو را بیش از آن چه تجویز شده مصرف می کنید، داروی شخص دیگری را مصرف می کنید یا این دارو را بدون نسخه از شخص دیگری دریافت کرده اید.
• اگر باردار نیستید و از دارویی که ممکن است باعث سندرم محرومیت نوزادان (NAS) شود استفاده می کنید، تا زمانی که آماده بارداری نیستید از روش های کنترل بارداری بهره بگیرید.
مطالعه بیشتر:
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) در نوزادان نارس
مصرف هروئین در بارداری و عوارض و خطرات آن برای جنین و مادر
مصرف کوکائین در بارداری وخطرات مصرف کوکائین در بارداری چیست؟
شناخت علت و راه های پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)