سرویسیت چیست و علائم و نشانه های سرویسیت چیست؟
دهانه رحم پایین ترین قسمت رحم است که بخش کوچکی از آن به واژن می رسد و خون قاعدگی از طریق آن، خارج می شود. هنگام زایمان، دهانه رحم گشاد می شود تا نوزاد از آندوسرویکس عبور کند. نام دیگر کانال آندوسرویکس، کانال زایمان است. بافت دهانه رحم نیز مانند هر بافت دیگری در بدن، به دلایل مختلفی ملتهب می شود. التهاب دهانه رحم، سرویسیت نام دارد.
علائم و نشانه های سرویسیت چیست؟
سرویسیت در بسیاری موارد بدون علامت خاصی بروز می کند و در برخی موارد با نشانه های زیر همراه است:
- خونریزی غیرطبیعی واژینال
- ترشحات همیشگی واژن به رنگ خاکستری یا سفید که ممکن است بدبو باشد
- درد واژن
- درد هنگام مقاربت
- احساس فشار لگن
- کمردرد
با پیشرفت سرویسیت، دهانه رحم بسیار ملتهب می شود و حتی ممکن است زخم باز ایجاد کند. ترشحات چرک مانند واژینال یکی از علائم التهاب دهانه رحم است.
دلایل سرویسیت
شایع ترین علت این التهاب، عفونت است. عفونت هایی که منجر به التهاب دهانه رحم می شوند ممکن است در طول فعالیت جنسی به بدن سرایت کنند، اما همیشه اینطور نیست. سرویسیت می تواند حاد یا مزمن باشد. بروز علائم در سرویسیت حاد ناگهانی است اما در نوع مزمن چند ماه طول می کشد. سرویکیت حاد معمولاً در اثر ابتلا به عفونت های منتقله جنسی رخ می دهد، برخی از این عفونت های مقاربتی عبارتند از:
- هرپس سیمپلکس یا تبخال تناسلی
- کلامیدیا
- تریکومونیازیس
- سوزاک
عفونت پیشرفته ویروس پاپیلومای انسانی نیز می تواند باعث التهاب دهانه رحم شود که معمولاً سرطان یا پیش سرطان دهانه رحم را به همراه دارد. عفونت های ناشی از حساسیت به اسپرم کش یا لاتکس کاندوم، سرپوش یا دیافراگم ضدبارداری، حساسیت به مواد شیمیایی موجود در تامپون و باکتری های معمولی واژن از دلایل دیگر التهاب دهانه رحم به شمار می آیند.
چگونه سرویسیت تشخیص داده می شود؟
در صورت مشاهده علائم، بیمار برای تشخیص قطعی باید به پزشک مراجعه کند زیرا بیماری التهاب دهانه رحم با علائمی شبیه به سایر بیماری های واژن یا رحم بروز می کند. حتی در مواردی با معاینه معمولی لگن و بدون هیچ علامت خاصی، پزشک به وجود التهاب دهانه رحم پی می برد. پزشک از راه های مختلفی می تواند سرویسیت را تشخیص دهد.
1. معاینه لگن: برای انجام این آزمایش، پزشک با پوشیدن دستکش، یک دست را وارد واژن می کند و با دست دیگر به شکم و لگن فشار وارد می کند تا بتواند ناهنجاری های اندام های لگن، از جمله دهانه رحم و رحم را تشخیص دهد.
2. تست پاپ اسمیر: برای آزمایش پاپ اسمیر، پزشک به کمک سواب از سلول های واژن و دهانه رحم نمونه برداری و وضعیت ناهنجاری را آزمایش می کند.
3. بیوپسی دهانه رحم: اگر ناهنجاری در پاپ اسمیر تشخیص داده شود، این آزمایش لازم است. به این منظور پزشک به کمک اسپکولوم واژن را باز و با استفاده از سواب پنبه ای به آرامی واژن و دهانه رحم را از باقی مانده مخاط تمیز می کند. دهانه رحم و ناحیه مورد نظر با استفاده از کولپوسکوپ که نوعی میکروسکوپ است، بررسی می شود. از این رو به این آزمایش کولپوسکوپی می گویند. سپس از هر ناحیه ای که غیرطبیعی به نظر می رسد نمونه بافتی می گیرند.
4. کشت ترشحات دهانه رحم: ممکن است بر اساس بررسی های انجام شده، نمونه برداری از ترشحات دهانه رحم لازم باشد. نمونه را زیر میکروسکوپ بازبینی می کنند تا علائم عفونت شامل کاندیدیاز، واژینوز و غیره بررسی شود.
در برخی موارد آزمایش های مربوط به بیماری های مقاربتی مانند تریکومونیازیس لازم است. در صورتی که بیمار به بیماری های مقاربتی مبتلا باشد، برای درمان سرویسیت ابتدا باید بیماری مقاربتی او درمان شود.
روش های درمانی سرویسیت چیست؟
هیچ درمان استانداردی برای سرویسیت وجود ندارد. پزشک بر اساس وضعیت سلامت عمومی بیمار، سابقه بیماری های او، شدت علائم و میزان التهاب درمان لازم را پیشنهاد می کند.
استفاده از آنتیبیوتیک برای از بین بردن هر گونه عفونت، مراقبت مستمر و مراجعه منظم به پزشک به ویژه بعد از زایمان از جمله درمانهای عمومی هستند که معمولاً در درمان سرویسیت مورد استفاده قرار می گیرند. اگر دهانه رحم به دلیل تحریک یک جسم خارجی مانند تامپون یا پساری و یا استفاده از محصولاتی مانند سرپوش و اسفنج ضدبارداری، دچار التهاب شده باشد، برای درمان لازم است بیمار به مدت کوتاهی استفاده از این محصولات را قطع کند تا بهبود حاصل شود.
اگر سرطان یا پیش سرطان دهانه رحم عامل التهاب دهانه رحم باشد، کرایوسرجری انجام می شود که در آن سلولهای غیرطبیعی در دهانه رحم منجمد می شوند تا از بین بروند. نیترات نقره نیز برای از بین بردن سلول های غیرطبیعی مورد استفاده قرار می گیرد.
پزشک بعد از شناسایی علت، التهاب را درمان می کند. سرویسیت بدون درمان، میتواند تا سالها ادامه یابد و باعث مقاربت دردناک و بدتر شدن علائم شود.
سرویسیت چه عوارضی ایجاد می کند؟
این احتمال وجود دارد که سرویسیت ناشی از سوزاک یا کلامیدیا به دیواره رحم و لوله های فالوپ منتقل شود و بیماری التهابی لگن ایجاد کند. این بیماری با درد مضاعف لگن، ترشح و تب همراه است و عدم درمان آن می تواند منجر به مشکلات باروری شود.
چگونه می توان از سرویسیت پیشگیری کرد؟
برای کاهش خطر ابتلا به سرویسیت راهکارهایی وجود دارد. به عنوان مثال، استفاده از کاندوم در هر بار مقاربت می تواند خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی را کاهش دهد. پرهیز از روابط جنسی محافظت نشده و پر خطر نیز افراد را از ابتلا به سرویسیت ناشی از بیماری های مقاربتی مصون می دارد. استفاده از محصولات شیمیایی مانند دوش واژینال و تامپون های معطر به منظور پیشگیری از واکنش های آلرژیک توصیه نمی شود. بانوان بهتر است در صورت استفاده از تامپون یا دیافراگم حتما دستورالعمل های بهداشتی مربوط به آن را در نظر داشته باشند.
برای اینکه بدانیم سرویسیت ناشی از یک بیماری مقاربتی است یا نه، به چه آزمایشهایی نیاز داریم؟
غربالگری عمومی بیماری های مقاربتی کفایت می کند. برخی از بیماری های مقاربتی توسط باکتری و برخی دیگر توسط یک ویروس ایجاد می شوند. در غربالگری عفونت های مقاربتی باکتریایی، از مایع ناحیه آلوده نمونه برداری شده و برای سوزاک یا تریکومونیازیس کشت داده می شود.
برخی از بیماری های مقاربتی ویروسی مانند ویروس ایدز با نمونه گیری خون شناسایی می شوند. سایر بیماری های مقاربتی ویروسی، مانند تبخال و زگیل تناسلی نیز با معاینه ضایعه قابل تشخیص هستند.
مطالعه بیشتر:
اکتروپیون سرویکس چیست و چه نشانه های دارد؟
علائم زخم دهانه رحم چیست و عکس زخم رحم چگونه است؟
خونریزی بعد از رابطه جنسی، لکه بینی و خونریزی بعد از نزدیکی
ترشحات چسبناک واژن، ترشحات کشدار واژن به چه علت است؟