دوشیدن شیر در محل کار و ذخیره آن چگونه امکان پذیر است؟
با استفاده از ابزار مناسب و نکاتی که در ادامه خواهیم گفت، در کمترین زمان، به یک حرفه ای در دوشیدن شیر در محل کار تبدیل می شوید. حال که فرزندتان متولد شده و برهه جدید از زندگی فردی شما آغاز گردیده است، دوره جدیدی از راه می رسد که باید دوباره به کار باز گردید. گاهی اوقات، بازگشت به محل کار پس از زایمان می تواند به اندازه روزهای اول تولد فرزند یا حتی بیشتر، دلهره آور و نگران کننده باشد، چرا که با شبکه پیچیده ای از احساسات، امکانات و سیاست های اداری جدید رو به رو می شوید.
نکات لازم برای دوشیدن شیر در محل کار
بیشتر مادران از این شاکی هستند که برای مرخصی شیردهی باید غرولند های مدیر را تحمل کنند یا برای جبران ساعت از دست رفته، ناگزیر به انجام چند ساعت اضافه کار هستند. بسیاری نیز برای اینکه بتوانند به فرزندشان شیر بدهند، زمان ناهار را از دست می دهند.
مادران شاغل، دائم با این سوالات مواجه می شوند که با شرایط تو، شیر خشک برای فرزندت مناسب تر نیست؟ نمی توانی مدت بیشتری در جلسه بمانی و بعدا به فرزندت شیر بدهی؟ آیا نمی توانی بیشتر شیر بدوشی؟ و پرسشهایی از این دست که حسابی استرس آور هستند و برای مادر ناراحتی ایجاد می کنند. حتی مادرانی که در محیطی زنانه به کار مشغولند و حق مرخصی با حقوق با دستمزد کمتر دارند، با همین مشکلات یا حتی شرایط سخت تر مواجه هستند. این بود که تصمیم گرفتیم درباره این موضوع، کمی گفتگو کنیم.
همه مادران ساعت شیردهی دارند و این یکی از حقوق آنهاست.
مادری تعریف می کرد: «من به عنوان استاد مدعو کار میکردم و باید زمان و فضای اختصاصی برای شیردهی یا دوشیدن شیر در اختیار من قرار می گرفت. اما اینطور نبود و من این کار را در سرویس بهداشتی انجام می دادم. محل کار من در یک ساختمان قدیمی واقع شده بود که خروجی نداشت و من با یک شیردوش دست دوم که با باتری کار نمی کرد، مجبور بودم شیر بدوشم. بالاخره ترجیح دادم در ساعات وقفه بین دو کلاس، از شیردوشیدن، آن هم با یک شیردوش دستی، در محیط دستشویی صرف نظر کنم".
این داستان را خیلی از مادران تجربه کرده اند، بسیاری از آنها، در دستشویی محل کارشان شیر دوشیده اند. این کار را نکنید و از حقوق خود کوتاه نیایید. وقتی در دوران شیردهی، سرکار می روید باید بدانید که اولاً این حق شماست که در محل کارتان به فرزندتان شیر بدهید و باید برای این کار به شما مرخصی داده شود، ثانیا، عمل شیردهی یا دوشیدن شیر باید در فضای دیگری غیر از سرویس بهداشتی انجام شود.
قانون شیردهی در کشور ایران چگونه است؟
برابر با ماده ۷۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک پس از هر سه ساعت کار، نیم ساعت مرخصی شیردهی (فرصت شیردادن) بدهد. طبق ماده ۷۸ قانون کار در کارگاههایی که دارای کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر دادن بدهد. فرصت شیردهی مادران کارمند جزو ساعات کار آنان محسوب میشود. همچنین کارفرما مکلف است متناسب با تعداد کودکان و با در نظر گرفتن گروه سنی آنها مراکز مربوط به نگهداری کودکان از قبیل شیرخوارگاه، مهد کودک و غیره ایجاد نماید. لازم یه ذکر است در صورت تمایل، مادر میتواند این مرخصی را به صورت یکجا در روز مطالبه کرده و در پایان ساعت کاری یک ساعت زودتر محل کار را ترک نماید. مرخصی شیردهی جدای از مرخصی استحقاقی محسوب میشود و باید همچنان امنیت شغلی کارمند تامین گردد.
شرکت های مختلف می توانند در راستای این قانون و در جهت حفظ منافع کارمند یا کارگر مفاد این قانون را تغییر دهند. برای اطمینان از اینکه محل کار شما کاملاً از مسئولیت خود در قبال شما آگاه است، لازم است قوانین کار را مطالعه کرده و مفاد آن را در قرار داد خود لحاظ نمایید.
کلیه حقوق خود را قبل از تولد نوزاد به خوبی روشن و سند همکاری را قبل از زایمان تنظیم کنید تا بعد از زایمان، هیچ گونه نگرانی از این بابت نداشته باشید. درباره شرایط کاری خود بعد از زایمان با مدیر مسئول، سوپروایزر بخش یا رئیس کارگزینی، صحبت های لازم را انجام دهید و از شرایط اختصاصی شرکت در این خصوص، اطمینان حاصل کنید. تمامی مسائل مربوط به بهره وری و منابعی را که در اختیارتان قرار می گیرد، به روشنی مطرح نمایید.
سعی کنید از شیردوش های قابل حمل استفاده کنید
اگر به لحاظ پزشکی، معذوریتی برای دوشیدن شیر در محل کار شیر ندارید، بهتر است هر چه زودتر نوزاد را با شیشه شیر آشنا کنید تا بعدها دچار گم کردن نوک پستان یا مشکلات دیگر نشود. چنانچه فرزند شما منحصرا از شیر مادر تغذیه می کند، بهتر است قبل از هفته 4 او را با شیشه شیر آشنا کنید. بهترین زمان برای آغاز تغذیه با شیشه، هفته 4 تا 6 بعد از تولد است.
شیردوش
مهمترین وسیله ای که برای بعد از زایمان و برای دوشیدن شیر در محل کار به آن نیاز دارید، یک شیردوش مناسب است که در برندهای متنوع و با قیمت های متفاوت در بازار وجود دارد.
اگر قدرت خرید دارید، دو شیردوش یکی برای منزل و یکی محل کار تهیه کنید تا مجبور نباشید هر روز شیردوش را با خود به محل کار ببرید. به این ترتیب تنها برداشتن ساک بچه و شیشه شیر کفایت می کند و می توانید با بار سبک تر و دست آزاد، کارهای مربوط به کودک را انجام دهید.
سر شیردوش باید مناسب باشد
بخش قیف مانند شیر دوش، فلنج نام دارد که به پستان مادر متصل می شود. این بخش باید متناسب با اندازه سینه انتخاب شود. پس اندازه فلنج اهمیت زیادی دارد. اگر خیلی بزرگ باشد، نمی توانید به اندازه کافی، شیر بدوشید و اگر خیلی کوچک باشد، اصطکاک ایجاد کرده و باعث زخم و ناراحتی در پستان می شود که دلیل اصلی ورم یا ماسیتیت است.
ساک مناسب
مادرانی که با وسایل نقلیه عمومی، سر کار می روند نمی توانند بار سنگین حمل کنند. بنابراین باید از ساک یا کوله پشتی مناسب به جهت دوشیدن شیر در محل کار استفاده کنید. هر چند خرید کردن و هزینه کردن، همیشه خوشایند نیست ولی این یکی، کاربردهای زیادی دارد.
برندهای معروفی در بازار هستند که ساک بچه با ویژگی های متنوع و مفید تولید می کنند. اما این مسئله به ترجیح شخصی، نوع شیردوش و وزن ساکی که قرار است حمل کنید، بستگی دارد.
چه وسایلی را باید دوشیدن شیر در محل کار در ساک شیردوش قرار دهیم:
• ساک یا بطری های نگهداری شیر
• یک عدد کیف خنک نگهدارنده شیر
• دستمال یا اسپری ضدعفونی کننده در صورت عدم دسترسی به آب
• بند رخت خیلی کوچک مسافرتی که کنار میز قرار دهید
• آداپتور برق مخصوص خودرو که در صورت نیاز به دوشیدن شیر در ماشین بتوان از آن استفاده کرد.
در آخر فراموش نکنید که باید روی هر شیشه شیری که دوشیده اید، تاریخ و ساعت دوشیدن شیر را بر چسب بزنید. در این مورد بهتر است صرفا متکی به حافظه خود نباشید.
خوب، ساک آماده شد، در محل کار یخچال دارید؟
مادرانی که در محل کار خود جایی برای نگهداری شیر دوشیده شده نداشتند، ناگزیر بودند از دادن شیر مادر به فرزندشان، با این روش صرف نظر کنند.
خود را برای رسیدن به موفقیت آماده کنید
زمانی که از سر کار برگشتید، حتما برنامه ریزی زمانی داشته باشید. برخورداری از یک برنامه منظم برای دوشیدن شیر، در وعده های محدود، شیر مادر را افزایش داده و می توانید به مقدار قابل توجهی شیر بدوشید و در دراز مدت، مقدار زیادی شیر داشته باشید.
بهترین نصیحتی که می توان به یک مادر شیرده شاغل کرد این است که برای موفقیت در دوشیدن شیر در محل کار، همانند یک جلسه رسمی مهم به زمان دوشیدن شیر پایبند باشد. اگر مقید به زمان نباشید، وقتتان با فعالیت های دیگر پر می شود و به کارهای اصلی نمی رسید. پس کارهایتان را اولویت بندی کنید.
شاید به عنوان مادری که تازه کارش را شروع کرده یا مادرانی که در مشاغلی مانند روزنامه نگاری یا خبرنگاری مشغول به کار هستند، پیدا کردن زمان خالی برای دوشیدن شیر کار سختی باشد. بزرگترین چالش برای این دسته از مادران، زمان است. آنها اغلب در معرض فشار و عجله هستند. بنابراین نمی توانند به میزانی که در منزل شیر می دوشند، در محیط کار شیر به دست آورند.
هر زمان و هر کجا که شیر می دوشید، دو قانون برای به حداکثر رساندن شیر وجود دارد:
1- مقدار شیر را در نظر نگیرید.
2- زمان بندی مشخصی داشته باشید. برای هر وعده دوشیدن شیر 15 دقیقه وقت بگذارید. کمی استراحت کنید. دوباره دست به کار شوید، اگر در دو چرخه دوشیدن شیر، شیر تازه ای استخراج نشد، می توانید عمل دوشیدن شیر را متوقف کنید.
از کمترین زمان شروع کنید و به آرامی سرعت خود را افزایش دهید. سرعت کار باید به اندازه ای باشد که آرامشتان را بر هم نریزد. دوشیدن شیر، اگرچه خوشایند نیست، اما نباید دردناک باشد. در صورتی که مقدار شیر در یکی از پستانها بیشتر بود، جای نگرانی ندارد و یک رویداد طبیعی در بدن است.
3- کنترل شیر خود را به دست بگیرید
دوری از کودک می تواند در ذخیره شیری مادر مشکل ایجاد کند. برای حل این مشکل می توانید از داروهای گیاهی و شیرینی های شیرافزا استفاده کنید. دوری از استرس و آرامش داشتن به تولید شیر بیشتر کمک می کند، راهکارهای زیر نیز موثر هستند:
• به اندازه کافی آب بنوشید: البته نباید در مصرف آب زیاده روی کنید. روزانه 8 لیوان آب کافی است.
• عکس های شخصی را پیش روی خود قرار دهید: به هر ترتیب که می توانید مانند قاب عکس یا گوشی تلفن همراه، عکسهای خانوادگی، نوستالژی یا عکسهایی از فرزندتان را پیش روی خود قرار دهید. این کار به آرامش مادر و ترشح پرولاکتین کمک می کند.
• ماساژ سینه را فراموش نکنید: ماساژ قفسه سینه قبل و در حین شیردهی باعث تحریک تولید شیر می شود.
• یک تکه از لباس فرزندتان را به همراه داشته باشید: حس بویایی مادران قوی است. بوئیدن لباس کودک و یادآوری حضور او سطح اکسی توسین را در مادر افزایش داده و در نتیجه به آرامش او و جریان آزادانه شیر کمک می کند.
• پستان را کمی گرم کنید: برای رسیدن به آرامش و کسب آمادگی می توانید از کمپرس گرم روی گردن یا سینه استفاده کنید. همچنین ممکن است بخواهید فلنج های پمپ خود را قبل از استفاده گرم کنید.
پس از دوشیدن شیر در محل کار، آن را با رعایت ایمنی ذخیره و به شیشه شیر منتقل کنید.
همانطور که پیشتر گفتیم، رعایت جانب احتیاط در هر کاری سخت است. با در نظر داشتن نکات زیر می توانید شیر مادر را به طور ایمن ذخیره و نگهداری کنید:
1- بعد از دوشیدن شیر در محل کار، شیر مادر باید در بطری و کیسه های مناسب که برای این کار در نظر گرفته شده است، ذخیره شود.
2- همیشه برچسبی برای نوشتن تاریخ و زمان دوشیدن شیر همراه داشته باشید.
3- شیر را به مقداری که شیرخوار در یک وعده می خورد، ذخیره کنید.
4- دستورالعمل های ذخیره سازی شیر را به شرح زیر همواره مدنظر قرار دهید:
- شیر دوشیده شده باید در دمای اتاق، حدود 25 درجه سانتیگراد، ظرف مدت 4 ساعت مصرف شود.
- شیر مادر را می توان در دمای یخچال یعنی 4 درجه سانتیگراد به مدت 4 روز نگهداری کرد.
- شیر مادر در فریزر به مدت 6 ماه سالم می ماند اما تا 12 ماه نیز قابل استفاده است.
- شیر خشکی که از فریزر خارج و در یخچال یخ زدایی می شود باید ظرف 24 ساعت استفاده شود. هیچ غذایی پس از خارج شدن از فریزر و ذوب نشدن نباید دوباره یخ بزند.
- مقدار شیر باقی مانده باید ظرف 2 ساعت پس از وعده اول، مصرف شود.
حال که نکات مهم و روش صحیح دوشیدن شیر در محل کار را یاد گرفته اید، با استرس کمتر و موفقیت بیشتری این کار را انجام خواهید داد.
مطالعه بیشتر:
روش نگهداری و استفاده از شیر دوشیده مادر
دوشیدن شیر مادر با دست چه مزایا و معایبی دارد؟
دوشیدن شیر مادر و ریختن در بطری به چه علت است؟
شیردهی در مادران شاغل ،چگونه بین شیردهی و کارکردن تعادل برقرار کنید؟