تنگی دهانه رحم یعنی چی؟ منظور از تنگی دهانه رحم چیست؟
شاید تا به حال بارها و بارها شنیده باشید که برخی از خانم ها از تنگی دهانه رحم خود شاکی هستند! اگرچه این افراد واژن را دهانه رحم یا همان سرویکس خود اشتباه می گیرند اما در عالم پزشکی مشکلی به نام تنگی دهانه رحم نیز وجود دارد که ما در این مقاله به تعریف، علل، علائم و هر آنچه که باید در مورد آن بدانید، پرداخته ایم. پس با ما همراه شوید تا هر آنچه را که لازم است در این رابطه یاد بگیرید.
تنگی دهانه رحم چیست؟
تنگی دهانه رحم (Cervical stenosis)، به معنای باریک شدن کانال دهانه رحم است که می تواند در یک یا تمام بخش های این کانال رخ دهد. دهانه رحم قسمت پایینی رحم است که رحم را به واژن متصل کرده و با نام های سرویکس یا گردن رحم نیز شناخته می شود.
چه عواملی باعث تنگی دهانه رحم می شوند؟
شایع ترین علتی که می تواند باعث تنگی دهانه رحم شود، سابقه جراحی قبلی روی این کانال است. به عنوان مثال، اگر در تست پاپ اسمیر سلول های غیرطبیعی یافت شود، ممکن است نمونه برداری از بافت دهانه رحم لازم باشد که این کار تحت عنوان بیوپسی مخروطی یا روش برداشتن الکتروکوتر حلقه ای (که معمولاً به عنوان LEEP شناخته می شود)، انجام خواهد شد. اگرچه خود این روش، مشکلی را برای شما به همراه ندارد اما هنگامی که بدن در حال بهبودی است، این احتمال وجود دارد که بافت اسکار بر روی دهانه رحم ایجاد شده و به تنگی دهانه رحم منجر شود. سایر علل احتمالی تنگی دهانه رحم عبارت هستند از:
- یائسگی،
- سندرم آشرمن (چسبندگی در داخل رحم و دهانه رحم می تواند از خفیف تا بسیار شدید متغیر باشد)،
- دیسپلازی دهانه رحم (سلول های پیش سرطانی)،
- سرطان سرویکس یا آندومتر،
- تنگی دهانه رحم مادرزادی (افرادی که با دهانه رحم بسته یا باریک متولد می شوند)،
- پرتودرمانی در ناحیه سرویکس،
- وجود تومور یا توده در سرویکس،
- اندومتریوز در سرویکس،
- جراحی ابلیشن آندومتر (یک درمانی که با هدف کاهش قاعدگی های سنگین انجام شده و در طی آن دیواره اندومتر با روش های مختلفی همچون پرتودهی یا امواج تخریب می شود)،
- عفونت رحم یا دهانه رحم،
تنگی دهانه رحم چه علائمی دارد؟
تنگی دهانه رحم معمولاً بدون علامت است و به طور اتفاقی در طی بررسی ها کشف می شود. اما در برخی موارد بسته به شدت تنگی دهانه رحم ممکن است علائمی ایجاد شوند که عبارت هستند از:
- خونریزی غیرطبیعی،
- لکه بینی به جای پریود شدن،
- پریود نشدن (آمنوره) و در پی آن تجمع یافتن خون در درون حفره رحمی (هماتومتر)،
- درد شدید هنگام پریود (دیسمنوره)،
- ناباروری،
چطور می توان تنگی دهانه رحم را تشخیص داد؟
تنگی دهانه رحم در طی انجام بررسی هایی همچون عکس رنگی از رحم که با عنوان هیستروسالپنگوگرافی شناخته می شود، هیستروسکوپی و یا هیستروسونوگرافی تشخیص داده می شود و البته در حین تلاش برای انجام روش های کمک باروری مانند آی یو آی (IUI) و آی وی اف (IVF) و همچنین آی یو دی گذاری نیز احتمال شناسایی آن وجود دارد.
تنگی دهانه رحم، چطور درمان می شود؟
برای درمان تنگی دهانه رحم، چندین گزینه وجود دارد، اگرچه باید این نکته مهم را در نظر داشته باشید که این روش ها از یک سو می توانند با خطراتی همچون سوراخ شدن رحم، عفونت و نارسایی سرویکس (در بارداری های بعدی) همراه باشند و از سوی دیگر همواره احتمال عود مشکل و باریک شدن مجدد کانال سرویکس وجود دارد. به همین دلیل درمان تنها در صورتی ضرورت دارد که به دلیل تنگی دهانه رحم مشکلاتی همچون تجمع خون در اندومتر ایجاد شده باشد و یا روش های کمک باروری و بارداری امکان پذیر نباشند.
هدف از درمان، گشاد کردن ناحیه سرویکس است که با تکنیک های مختلفی همچون استنت گذاری در دهانه رحم با یک جسم لوله مانند به مدت حداقل 4 تا 6 هفته، دیلاتورها، اصلاح با هیستروسکوپی و لیزر درمانی انجام می شود.
همچنین اگر قصد بارداری نداشته باشید، گذاشتن آی یو دی (IUD) بعد از اصلاح مشکل تنگی دهانه رحم، می تواند احتمال بازگشت این مشکل را به حداقل برساند تا زمانی که بتوانید برای باردار شدن در آینده، آن را بردارید.
آیا راهی برای جلوگیری از تنگی دهانه رحم وجود دارد؟
متاسفانه خیر! هیچ راهکار شناخته شده ای برای جلوگیری از تنگی دهانه رحم وجود ندارد.
آیا باردار شدن با تنگی دهانه رحم ممکن است؟
پاسخ این سوال نیز به شدت تنگی دهانه رحم بستگی دارد. گاهی اوقات تنگی دهانه رحم علت اصلی بچه دار نشدن است که در این صورت ممکن است پس از درمان آن به راحتی و به صورت طبیعی باردار شوید. در چنین شرایطی پزشک یک بازه زمانی حدودا 6 ماهه را برای باردار شدن شما در نظر گرفته و اگر طی این مدت باردار نشوید، باید به فکر روش های کمک باروری بود.
مطالعه بیشتر:
تنگی دهانه رحم و درد قاعدگی ارتباطی دارند؟
عمل جراحی تنگی دهانه رحم چگونه انجام می شود؟
تنگی واژن و آیا برای تنگی واژن باید به متخصص مراجعه کنیم؟
اکتروپیون دهانه رحم و نشانه های اکتروپیون دهانه رحم چیست؟
