کلومید برای مردان، آیا باروری را افزایش می دهد؟
کلومید (Clomid) یک نام تجاری محبوب و نام مستعار برای داروی کلومیفن سیترات است. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) این داروی خوراکی کمک باروری را برای استفاده در بانوانی که قادر به باردار شدن نیستند تأیید کرده است. این دارو بر تعادل هورمونی در بدن تأثیر می گذارد و باعث بهبود تخمک گذاری می شود. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، کلومید را فقط برای استفاده در بانوان تایید کرده است. اما این دارو گاهی اوقات به عنوان یکی از درمان های ناباروری در مردان بدون تاییدیه FDA و بر حسب تجربه کاری پزشکان تجویز می شود. آیا کلومید برای مردان یک درمان موثر برای حل مشکل ناباروری است؟ برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مصرف کلومید برای مردان به ادامه مطلب مراجعه کنید.
کلومید چگونه کار می کند؟
کلومید مانع از تعامل هورمون استروژن با غده هیپوفیز می شود. هنگامی که استروژن با غده هیپوفیز تعامل می کند، هورمون لوتئینیزه کننده (LH) و هورمون محرک فولیکولی (FSH) کمتری تولید می شود. این فرآیند منجر به کاهش هورمون تستوسترون و در نتیجه کاهش تولید اسپرم می شود. از آنجایی که کلومید تعامل استروژن با غده هیپوفیز را مسدود می کند، در نتیجه مصرف آن سطح دو هورمون LH و FSH و در نتیجه تستوسترون در بدن بالا می رود.
دوز بهینه کلومید برای مردان چقدر است؟
دوز بهینه کلومید برای مردان مشخص نشده است. اما بر اساس مطالعات انجام شده، دوز مجاز می تواند بین 12.5 تا 400 میلی گرم (میلی گرم) در روز باشد.نتایج به دست آمده از یک بررسی که اخیرا انجام شده است، پیشنهاد می کند که دوز اولیه 25 میلی گرم برای سه روز در هفته باشد و سپس به آهستگی تیتراژ یا تنظیم دوز تا زمانی که دوز دارو به 50 میلی گرم در روز در صورت نیاز برسد، ادامه پیدا کند.
دوزهای بالای کلومید برای مردان در واقع می تواند به طور کاملا بالعکس تأثیر منفی بر تعداد و تحرک اسپرم ها داشته باشد. بنابراین از خوددرمانی اجتناب کرده و برای اطمینان از دوز مناسب، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
کلومید برای مردان چه زمانی تجویز می شود؟
کلومید برای ناباروری مردان، به ویژه در مواردی که سطح هورمون تستوسترون پایین باشد، تجویز می شود. بر اساس گزارش منبع مورد اعتماد مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، هر دو عامل مردانه و زنانه در 35 درصد از زوج هایی که برای بچه دار شدن با چالش مواجه می شوند، شناسایی شده است. و در 8 درصد از زوج ها، فقط عامل مردانه شناسایی می شود.
موارد زیادی می توانند در ناباروری مردان نقش داشته باشند که شامل موارد زیر هستند:
• آسیب و صدمه به بیضه ها،
• سن،
• اضافه وزن یا چاقی،
• استفاده بیش از حد الکل، استروئیدهای آنابولیک یا سیگار،
• عدم تعادل هورمونی، ناشی از عملکرد نامناسب غده هیپوفیز یا بیش از حد قرار گرفتن در معرض استروژن یا تستوسترون،
• شرایط پزشکی، از جمله ابتلا به دیابت، فیبروز کیستیک، و برخی از انواع اختلالات خود ایمنی،
• درمان های مرتبط با سرطان شامل انواع خاصی از شیمی درمانی یا پرتودرمانی،
• واریکوسل، که سیاهرگ های بزرگ و متسع شده ای هستند که باعث گرم شدن بیش از حد بیضه ها می شوند،
• اختلالات ژنتیکی، مانند ریزحذف در کروموزوم Y یا سندرم کلاین فلتر،
اگر پزشک به ناباروری مردان مشکوک شود، آزمایش آنالیز مایع منی را تجویز می کند. در این بررسی از نمونه ای از مایع منی برای ارزیابی تعداد اسپرم ها و همچنین شکل و حرکت اسپرم ها استفاده می شود.
عوارض کلومید برای مردان چیست؟
مطالعات کنترل شده کمی در مورد استفاده از کلومید برای مردان وجود دارد. با این حال، عوارض جانبی احتمالی ناشی از تغییرات هورمونی شامل موارد زیر هستند:
• حساسیت در عضله سینه ای (پکتورال)،
• تحریک پذیری،
• آکنه،
• تسریع رشد سرطان پروستات (اگر سرطان از قبل وجود داشته باشد)،
• تغییرات در بینایی ناشی از تورم غده هیپوفیز (نادر)،
عوارض جانبی کلومید معمولاً پس از قطع دارو برگشت پذیر است. اما اگر هر یک از عوارض ذکر شده در بالا هنگام مصرف کلومید رخ داد، باید مصرف دارو را قطع کرده و به دنبال درمان های پزشکی باشید.
اثربخشی برای باروری
نتایج حاصل از بازنگری چند بررسی که اخیرا در رابطه با استفاده از کلومید در ناباروری مردان انجام شده است، نتایج متفاوتی در مورد اثربخشی و کارایی این روش گزارش کرد. برخی از این مطالعات، بهبود متوسطی را در تعداد اسپرم ها در مردان با تعداد اسپرم کم یا ناباروری غیرقابل توضیح نشان دادند. سایرین در مقایسه با دارونما یا کنترل درمان نشده، هیچ بهبودی نشان ندادند. این نتایج به ویژه در هنگام بررسی نتایج بارداری صادق بود.
یک مطالعه نیز نشان داد که در مقایسه با دارونما، میزان بارداری در مردان نابارور افزایش یافته است. با این حال، این مطالعه گروه کلومید/ویتامین E را با گروهی که کلومید به تنهایی مصرف می کردند، مقایسه نکرد. در نتیجه، این مطالعه قادر به ارائه اطلاعاتی در مورد اینکه آیا ترکیب کلومید با ویتامین E باعث افزایش کارایی آن در بارداری می شود یا خیر، نبود.
در یک مطالعه در سال 2015، محققان شرکت کنندگانی را که با ناباروری مردانه تشخیص داده شده بود به سه گروه تقسیم کردند:
• گروه A: شرکت کنندگانی که فقط ویتامین E مصرف می کردند.
• گروه B: شرکت کنندگانی که فقط کلومید مصرف می کردند.
• گروه C: شرکت کنندگانی که کلومید و ویتامین E مصرف می کردند.
نتایج مطالعه بیانگر افزایش میانگین غلظت اسپرم در هر سه گروه بود. گروه C بیشترین افزایش را نشان داد. گروه A نیز رتبه دوم افزایش را کسب کرد. البته این یک مطالعه با محدودیت هایی همراه بود که عبارتند از:
• حجم نمونه کوچک،
• بدون دارونما،
• مشخص نشدن میزان بارداری در هر سه گروه،
بررسی جدید دیگری نشان می دهد که احتمالاً افرادی که از درمان با کلومید سود می برند، مردانی هستند که هم ناباروری غیرقابل توضیح دارند و هم تحرک و شکل اسپرم های آن ها طبیعی تا کمتر از حد متوسط است. اعتقاد بر این است که مردان در این جمعیت می توانند از کلومید برای رسیدن به آن میزان تعداد اسپرم استفاده کنند که آن ها را کاندیدای خوبی برای لقاح مصنوعی می کند.
سایر درمان های ناباروری با عامل مردانه
بسته به علت ناباروری مردان ممکن است با چندین روش مختلف درمان شود:
داروها:
داروهای دیگری نیز وجود دارند که پزشک می تواند آن ها را برای حل مشکل عدم تعادل هورمونی تجویز کند. این داروها همچنین باعث افزایش میزان تستوسترون و کاهش میزان استروژن در بدن می شوند.
• گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG)، دارویی است که می تواند به صورت تزریقی تجویز شود و بیضه ها را برای تولید تستوسترون تحریک کند.
• آناستروزول (Arimidex)، دارویی است که با هدف درمان سرطان سینه ساخته شده است و از تبدیل تستوسترون به استروژن در بدن جلوگیری می کند.
عمل جراحي:
اگر انسدادی وجود داشته باشد که از انتقال اسپرم جلوگیری کند، پزشک ممکن است جراحی را برای ترمیم آن توصیه کند. جراحی همچنین می تواند واریکوسل را نیز اصلاح کند.
تلقیح داخل رحمی مصنوعی:
در این درمان، اسپرم ها پس از آماده سازی به درون رحم بانو تزریق می شوند. قبل از تزریق داخل رحمی اسپرم، مادر ممکن است از داروهایی استفاده کند که باعث تخمک گذاری می شوند.
لقاح آزمایشگاهی:
لقاح آزمایشگاهی (IVF) شامل فراهم کردن زمینه لقاح اسپرم و تخمک و در نتیجه تشکیل تخمک بارور شده در خارج از بدن است. تخمک ها با استفاده از سوزنی مخصوص از تخمدان مادر خارج می شوند. سپس تخمک ها در آزمایشگاه با اسپرم ترکیب شده و جنین حاصله به بدن مادر بازگردانده می شود.شکل خاصی از آی وی اف به نام تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) نیز وجود دارد که این روش را می توان در موارد ناباروری مردان استفاده کرد. ICSI شامل تزریق یک اسپرم منفرد به درون تخمک است.
سخن نهایی
کلومید معمولاً به عنوان یک درمان ناباروری در بانوان استفاده می شود. اگرچه کلومید برای مردان توسط سازمان FDA تایید نشده است، اما اغلب و در عمل برای درمان ناباروری مردان تجویز می شود. مصرف کلومید می تواند منجر به افزایش سطح هورمون تستوسترون و تعداد اسپرم ها شود. مطالعات در مورد اثربخشی این دارو در مردان نتایج متفاوتی داشته است. به جز کلومید، درمان های دیگری نیز برای ناباروری مردان وجود دارد، از جمله:
• سایر داروها،
• جراحی برای رفع انسداد،
• تلقیح داخل رحمی مصنوعی،
• لقاح آزمایشگاهی (IVF)،
اگر در مورد عوامل باروری مردان نگرانی دارید، در مورد گزینه های موجود با پزشک خود صحبت کنید.
مطالعه بیشتر:
بارداری با کلومیفن در ماه اول آیا امکان پذیر است؟
مقاومت در برابر کلومیفن، آیا با کلومیفن باردار میشوم؟
قرص کلومیفن چیست و چه کاربردی دارد و عوارض قرص کلومیفن چیست؟
طریقه مصرف کلومیفن به چه صورت است و عوارض جانبی این قرص چیست