تب و لرز در بارداری از علت تا درمان آن چگونه است؟

شایع ترین دلیل تب و لرز در بارداری

اگر احساس تب یا لرز دارید، احتمالا به دلیل وجود یکی از مشکلات زیر است که البته موقتی و قابل درمان هستند.

عفونت ادراری (UTI)

بنا به گفته ی متخصصین، در بیش از 10 درصد مادران علت تب و لرز در حاملگی مربوط به عفونت ادراری می شود. دستگاه دفع ادرار شامل مجاری ادراری، مثانه، حالب و کلیه است. عفونت با ورود باکتری به این سیستم و تکثیر آن رخ می دهد. عفونت مجاری ادرار، اغلب به عفونت های مثانه مربوط هستند که اگر با آنتی بیوتیک ها و مصرف مقادیر زیاد مایعات درمان شوند، مشکلی ایجاد نمی کنند. اما در صورت عدم درمان، عفونت از مثانه به کلیه ها منتقل شده و عوارض مختلفی از قبیل زایمان زودرس، تولد نوزاد کم وزن و سپس (مسمومیت خونی یا وجود باکتری در خون) ایجاد می کند. علائمی مانند بی اختیاری شدید ادرار، سوزش ادرار، ادرار تیره و کدر/ یا وجود خون در ادرار همراه با تب، لرز و درد لگن از نشانه های عفونت ادراری هستند، برخی از انواع عفونت ادرار نیز هیچ علامت و نشانه خاصی ندارند.

 آنفلوانزا

شاید تب، لرز، درد، سرفه، تهوع و استفراغ که از نشانه ابتلای به آنفولانزا هستند را قبلا تجربه کرده باشید و می دانید که اصلا حس خوبی ندارد. از آنجا که سیستم ایمنی در بدن مادران باردار ضعیف عمل می کند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند و خیلی شدیدتر از افراد عادی به این بیماری مبتلا می شوند درنتیجه شدید بودن  تب و لرز در بارداری در اثر آنفولانزا نیز محتمل است.

اگر این علائم را داشتید از کجا باید بدانید به آنلولانزا مبتلا شده اید یا فقط سرماخوردگی ساده گرفته اید؟ آنفولانزا خیلی سریع ایجاد می شود و علائمی بسیار شدیدتر از یک سرماخوردگی ساده دارد. اگر مشکوک به آنفولانزا هستید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای کوتاه کردن دوران علائم و پیشگیری از بروز عوارض جدی تر، داروهای ضدویروسی، استراحت و مصرف زیاد مایعات را به شما توصیه خواهد کرد. به همه مادران باردار توصیه می شود که با مشورت پزشک، واکسن آنفولانزا تزریق کنند.

 عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (معروف به سرماخوردگی)

دستگاه تنفس فوقانی عبارتست از سینوس ها، مجرای بینی، حلق و حنجره که افراد معمولا عفونت ویروسی در این قسمت را تجربه می کنند. آبریزش بینی، گلودرد، سرفه و مشکل تنفس از علائم این نوع عفونت است که ظاهراً به آنفولانزا شباهت دارد. اما پزشکان معتقدند عفونت دستگاه تنفسی فوقانی گرچه ممکن است سبب  تب و لرز در بارداری شود اما به اندازه آنفولانزا جدی نیست و معمولا به طور خودبخودی، ظرف مدت  3 تا 14 روز و با استفاده از درمان خانگی برطرف می شود. اگر بعد از گذشت چند روز هنوز بیمار هستید، احتمال ابتلا به به عفونت جدی تری مانند سینوزیت، برونشیت، گلودرد و یا ذات الریه وجود دارد بنابراین بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

ویروس گوارشی

اسهال و استفراغ ناشی از یک نوع میکروب گوارشی هستند که ممکن است سبب  تب و لرز در بارداری شوند و در صورت عدم درمان می توانند عوارض جدی برای مادران باردار به همراه داشته باشند. کم آبی حاصل از این بیماریها ممکن است به انقباضات رحمی و حتی زایمان زودرس منجر گردد. افت فشارخون، سرگیجه، ضعف، خستگی و در موارد شدید عدم تعادل الکترولیتی از دیگر پیامدهای احتمالی اسهال و استفراغ هستند. در اغلب موارد این ویروس ها خود به خود و با مصرف مایعاتی مانند آب و مایعات درمان می شود. چنانچه قادر به نگهداری مایعات به مدت 24 نیستید، علائم کم آبی یعنی عدم ادرار یا کاهش مقدار و دفعات ادرار، خشکی دهان، تشنگی بیش از حد و سرگیجه دارید و نیز در صورت مشاهده خون در مدفوع یا استفراغ و تب بالای 38 درجه باید به پزشک مراجعه کنید. تب همیشه مشکل آفرین است اما وقتی باردار هستید این مشکل دو چندان می شود.

 تب و لرز در بارداری نشانه ی چیست؟

در موارد نادر،  تب و لرز در بارداری به دلیل بروز مشکلاتی است که فقط مادران باردار به آن مبتلا می شوند و بیماری معمول و شایعی نیستند. به این موارد توجه کنید:

عفونت پرده های جنین

کوریوآمنیونیت یا عفونت پرده های جنین بیماری است که با تب بالا و لرز همراه بوده و همانطور که از نامش پیداست در آن پرده های اطراف جنین (کورون و آمنیون) و مایعات آمنیوتیک دچار عفونت می شوند، این عفونت تعریق، ضربان قلب سریع، رحم دردناک و ترشح غیرطبیعی واژن را ایجاد می کند. در صورت ابتلای به این عفونت، ابتدا برای مادر آنتی بیوتیک تجویز و سپس جنین با نظر پزشک خارج خواهد شد. نوزاد نیز باید از نظر عفونت بررسی شود و در صورت نیاز با آنتی بیوتیک تحت درمان قرار بگیرد.

در صورت شدید بودن کوریوآمیونیت یا عدم درمان به موقع عفونت، امکان ابتلای به عفونت ناحیه لگن و شکم، اندومتریت و لخته شدن خون در مادر وجود دارد، عوارضی مانند سپسیس (عفونت خون)، مننژیت و مشکلات تنفسی نیز برای جنین انتظار می رود. عوامل خطر برای کوريوآميونيت عبارتند از آمنيوسنتز پيش از موعد معمولا قبل از هفته دوم و پارگي زودرس يا طولانی مدت کیسه آب.

سقط عفونی

سقط عفونی زمانی رخ می دهد که رحم و محتويات آن در اثر سقط خود به خودی یا عمدی جنین از طريق جراحي يا مداخله پزشکی آلوده شوند. این عفونت بیشتر در سه ماهه اول رخ می دهد و علائمی چون تب بالا، لرز، درد شدید یا گرفتگی شکم، خونریزی واژینال، ترشح و کمر درد به همراه دارد. اگر مادر باردار با این شرایط مواجه شود، درمان با استفاده از آنتی بیوتیک صورت می گیرد و پزشک زنان باید در خصوص تخلیه کامل رحم اطمینان حاصل کند.

اگر این شرایط بدون درمان باقی بماند، احتمال شوک عفونی یا سپتیک کشنده با علائمی نظیر فشارخون پایین، کاهش دمای بدن، کاهش دفع ادرار و زجر تنفسی، وجود دارد. عدم تبحر پزشک و ضعف جراحی به هنگام عمل اتساع دهانه ی رحم و کورتاژ و نیز سابقه ابتلا به عفونت رحم و گردنه رحم احتمال وقوع سقط عفونی را افزایش خواهد داد.

لیستریا

لیستریوسیس، عفونت ناشی از مصرف مواد غذایی یا آب آلوده است. مادران باردار، نوزادان، سالمندان و بزرگسالان دارای اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بیشتر در معرض خطر قرار دارند. تب، درد عضلانی، تهوع و اسهال اولین علائم ابتلا به این عفونت هستند. علائم ممکن است چند روز یا حتی دو ماه بعد از خوردن غذای آلوده بروز کند. اگر عفونت در سیستم عصبی گسترش پیدا کند، به سردرد، سفتی گردن، گیجی، از دست دادن تعادل یا تشنج منجر خواهد شد. به گفته متخصصان، تمام نوزادانی که مادرانشان آلوده به این عفونت شده اند، با مشکل مواجه نمی شوند، اما در مواردی، لیستروئید درمان نشده می تواند به سقط جنین، زایمان زودرس، عفونت جدی در نوزاد و یا حتی مرده زایی بیانجامد. مادر باردار برای حفظ ایمنی جنین می تواند از آنتی بیوتیک استفاده کند.

برای پیشگیری از بروز لستریا باید از موارد زیر پرهیز کنید:

• هات داگ، سوسیس و کالباس، مگر اینکه آنها تا حد بخارکردن گرم شوند.
• پنیرهای نرم مانند بری و فتا مگر اینکه برچسب پاستوریزه روی آن درج شده باشد.
• مواد غذایی یا گوشت چرخ کرده سرد (کنسرو مشکلی ندارد).
• غذاهای دریایی دودی، مگر اینکه به عنوان مواد اولیه در غذایی مانند کاسرول مورد استفاده قرار بگیرند و به خوبی پخته شود.

 در صورت وقوع موارد زیر، بدون درنگ با پزشک تماس بگیرید:

• خونریزی متوسط یا شدید
• هر نوع خونریزی واژینال که با تب، درد و لرز همراه باشد.
• سردرد شدید پایدار به ویژه اگر با غش، سرگیجه و یا اختلال بینایی همراه باشد.
• ادرار دردناک
• درد لگن متوسط ​​تا شدید
• درد لگن مداوم
• درد همراه با تب و خونریزی
• استفراغ همراه با تب و درد
• استفراغ چندین بار در یک روز
• تب بالاتر از 38 درجه و لرز
• ترشحات واژینال ثابت یا دفع مایعات رقیق به مقدار زیاد
• تورم ناگهانی در دست ها، پاها یا صورت
• تاری یا اختلال در دید

به پزشک اطلاع دهید اگر:

• سر درد معمولی و پایدار دارید.
• لکه بینی و خونریزی واژینال دارید که بیش از یک روز به طول انجامیده است.

بعد از مشخص شدن علت تب و لرز در بارداری و در پیش گرفتن راهکارهای درمانی، در معاینه بعدی موارد زیر را به پزشک گزارش کنید:

• لکه بینی خفیف که فقط یک روز طول بکشد
• تیر کشیده ناگهانی یا حس کشیده شدن در ناحیه شکم
• سردرد خفیف

بیشتر بدانید:

1- تب در بارداری خطرناک است و علت تب در بارداری چیست؟

2- تب در بارداری درمان با کمک 15 راهکار کاربردی

3- ایا تب مادر باردار برای جنین ضرر دارد و علت تب چیست؟

4- آیا سرماخوردگی یا آنفولانزا در اوایل بارداری برای جنین خطرناک است؟